1
, Maaltyd - P.J. Philander
R Reel Analise
Strofe 1 :
Die tafelklokkie word beskryf. ʼn Klokkie is stylvol en deftig/formeel, goeie etiket.
Die spreker sien in die koperklokkie ʼn beeld van sy oorlede moeder (metafoor).
1 Ou moeder met haar hoepelrokkie “Ou moeder” moontlik ʼn dubbele betekenis: die spreker se
moeder wat oud is; ’n troetelnaampie vir die moeder (“ou” druk
gevoel uit, so ook die verkleinwoorde).
oe-Assonansie: Funksie: vertraag die tempo asook
beklemtoning en klankrykheid
“Hoepelrokkie”: rok met ʼn wye romp.
Die klokkie is in die vorm van ’n wye hoepelrok, soos die.
spreker se moeder gedra het. Die kleredrag van die ou dae
(“hoepelrokkie”, “stywe kappie”) suggereer dat die gaste aan
tafel deftig aangetrek is.
2 en stywe kappie , staan hande gevou ‘kappie”: hoofbedekking van vroue in die ou dae
Sinekdogee: Sy “staan hande gevou” asof sy bid– net die
belangrikste word genoem terwyl die geheel bedoel word.
Metafoor: Die spreker se moeder word metafories gelykgestel
aan hierdie klokkie – metaforiese verwantskap word konkreet –
vorm, kleredrag, gevoude hande.
“gevou”, “nou” – rym beklemtoon die gedagte dat daar by elke
maaltyd gebid word.
3 in die vorm van ’n koperklokkie Rymende eindklanke : Die deftige maaltyd en die belangrikheid
van die maaltye word deur die rymende eindklanke
uitgehef/beklemtoon (“hoepelrokkie”, “stywekappie
koperklokkie”).
“gevou”, “nou” – rym beklemtoon die gedagte dat daar by elke
maaltyd gebid word.
4 vir smôrens, smiddags en vir nou. Dui daarop dat alle etes op hierdie formele en defige wyse
genuttig is, begin is met gebed (ontbyt, middagete, aandete).
Die woord “nou” kan op aandete dui. Die woord suggereer ook
dat dit nie net in die verlede (toe) was nie, maar dat sy masteeds
in sy gedagtes by hom is.
Die woorde “smôrens, smiddags en vir nou” dui op
progressie.
Sinvolle herhaling van “steeds”/”nou” (versreëls 4, 8, 11, 12,
14) beklemtoon dat die rituele die herinneringe helder hou.
Strofe 2 :
5 Die blou bord en die skoon servet, Die spreker onthou nou ook hoe die tafel gedek was
Die deftige en stylvolle kleredrag val mooi binne die
geheelpatroon van die dekor (“blou bord”, “skoon servet”, “blink
buffet”).
“servet”, “portret” beklemtoon die deftigheid “(Bybel) oop”,
2