Samenvatting Arbeidsrecht | Cijfer: 9,0 | Alle Hoor-/Werkcolleges
34 views 1 purchase
Course
Arbeidsrecht (680073B6)
Institution
Tilburg University (UVT)
Gedetailleerde samenvatting van alle hoor- en werkcolleges. Alle colleges bijgewoond en aantekeningen gestructureerd genoteerd. Heb zelf een 9,0 gehaald met deze samenvatting. Inclusief oefenvragen + tips.
Arbeidsrecht
Alle aantekeningen – hoor- en werkcolleges
,Arbeidsrecht – HC 1
Geschiedenis + context + doel van het arbeidsrecht
Arbeidsovereenkomst: een bijzondere overeenkomst
- “In het arbeidsrecht gaat het om het regelen van de verhouding tussen degene die in
afhankelijkheid arbeid verricht (werknemer) en degene die van die arbeid
gebruik maakt (werkgever)”
‘Dubbele’ afhankelijkheid
- Werknemer is zowel juridisch ongelijk (gezagsverhouding) aan de werkgever, als
ook economisch
Hij is immers doorgaans voor zijn levensonderhoud afhankelijk van het hebben
van een baan
We weten: in beginsel partijautonomie/contractsvrijheid
Echter: dubbele afhankelijkheid heeft geleid tot ongelijkheidscompensatie in
dwingend recht; ongelijke machtspositie, dus onderhandelen heeft weinig zin
“Gij kunt zooveel regels van aanvullend recht ten behoeve van arbeiders
verzinnen als gij wilt; het zal u niets baten; de werkgever legt hun een contract
voor, waarbij zij van hunnen rechten afstand doen; wanneer zij hebben
geteekend – en zij zullen altijd teekenen behalve in tijden van werkstaking –
dan blijft er van al hunne rechten niets over.” (Wetgever 1907)
Arbeidsovereenkomst fungeert als entreebiljet voor…:
- In het BW:
Ontslagbescherming
Loon bij ziekte, vakantierechten, informatierechten, goed werkgeverschap
- Buiten het BW:
Bescherming door andere wettelijke regelingen voor werknemers, zoals Wet
minimumloon, Arbeidstijden- en omstandighedenwet, socialezekerheidswetten
(WW, WIA etc.)
Samenvattend: tot goed beschermde wereld qua arbeidsvoorwaarden
Collectief arbeidsvoorwaarden regelen
- Vakbond(en) & werkgever(sorganisatie) sluiten collectieve
arbeidsovereenkomsten (cao’s) voor sector of onderneming
Flexibeler; stimuleert collectieve arbeidsvorming
Gestimuleerd via driekwartdwingend recht
Zie bijv. art. 7:668a lid 5-6, art. 7:672 lid 6 BW
Waarom collectief organiseren?
- “De gemeenschap tusschen de arbeiders ligt in de noodzakelijkheid om gezamenlijk
voor betere arbeidsvoorwaarden te strijden, de patroons worden tot
gemeenschap gedrongen door hun gezamenlijk verweer tegen den aanval der
arbeiders èn door de economische noodzakelijkheid tot concurrentiebeperking.”
(Paul Scholten 1949)
Voor een deel ook voor werkgevers heel prettig als ze collectief de
arbeidsvoorwaarden hebben bepaald met vertegenwoordigers werknemers:
1. Hartstikke efficiënt: alle werknemers weten waar ze aan toe zijn
(transactiekosten omlaag)
, Ook voor kleine werkgevers: hebben vaak geen personeelsfunctionaris
2. Helpt voor innovatie; als je een cao hebt voor 2/3 jaar geen discussie over
arbeidsvoorwaarden niet bij jou, maar ook niet bij je concurrent
Op andere manier concurreren dan via arbeidsvoorwaarden (bijv. kwaliteit
i.p.v. lagere lonen)
Arbeidsrecht is “functioneel rechtsgebied”
- ‘… het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de arbeidsverhouding van de
onzelfstandige beroepsbevolking’ (inclusief het risico op ziekte,
arbeidsongeschiktheid en werkloosheid) (Boek pg. 1)
- Bronnen: Arbeidsrecht bevat zowel publiek- als privaatrechtelijke
onderdelen/elementen – verspreid over verschillende wetten en vindplaatsen
Hiërarchie (…prevaleert):
o Verdragen
o Grondwet
o Wetten
o Cao’s (collectieve arbeidsovereenkomsten)
o Iao’s (individuele arbeidsovereenkomsten)
Je hebt hiërarchie: alles wat ongunstig is voor werknemer wordt opzijgezet, maar
als iets gunstiger is voor de werknemer is het over het algemeen zo, dat dat in
stand blijft (‘bodem in contractsvrijheid’)
Gunstigheid:
o Iao’s (individuele arbeidsovereenkomsten)
o Cao’s (collectieve arbeidsovereenkomsten)
o Wetten
o Grondwet
o Verdragen
Geschiedenis van het arbeidsrecht
- “Wie nieuw recht zoekt, moet altijd vragen hoe het oude zich ontwikkeld heeft en
tegelijk waar het heen gaat als de nieuwe stap wordt gezet” (Paul Scholten)
BW anno 1894: 3 bepalingen inzake ‘arbeid’
, - Uitgangspunt: De samenleving bestaat uit vrije en gelijke burgers; het algemeen
belang wordt het best gediend wanneer deze burgers hun eigen, individuele belang in
volledige vrijheid kunnen nastreven.
Vrijheid van ieder individu om naar eigen inzicht over zijn goederen te beschikken en
daarvan de vruchten te plukken, moet gewaarborgd worden
- Kernleerstuk Contractsvrijheid = de vrijheid om te bepalen met wie en onder
welke voorwaarden een overeenkomst wordt aangegaan
- Art. 1583 en 1585 BW: ‘huur en verhuur van diensten, werk en nijverheid’
- Art. 1637 – 1639 BW: ‘huur van dienstboden en werklieden’
1638: ‘standenmaatschappij’ woord van de werkgever werd geloofd m.b.t.
loonuitbetaling
- Begin van aanpak “sociale kwestie”
1874: Kinderwet van Van Houten
1889: Arbeidswet 1889
Staatsonderzoek naar maatschappelijke toestanden arbeiders, relatie werkgever-
werknemer en arbeidsomstandigheden
1919: Oprichting ILO en invoering 8-urige werkdag in NL
- Vrees voor revoluties in eigen, Europese, landen na Russische Revolutie, gedachte
dat er iets gedaan moest worden om dit te voorkomen vandaar o.a. de invoering
- International Labour Organisation: hing onder VN
O.a. fundamenteel beginsel a.: ‘Labour is not a commodity’: arbeid is niet enkel
koopwaar (ook, maar niet enkel!)
Als je geen goede arbeidsomstandigheden biedt, leven de mensen slechts 30-
40 jaar
- 1919: Arbeidswet 1919
- 1927: Wet op de cao
1944: Regering in ballingschap denkt na over naoorlogse welvaartsverdeling en
verzorgingsstaat
- 1945-1970: geleide loonpolitiek
- 1949: Werkloosheidswet (1965/)
- 1950: Wet op de ondernemingsraden (1971/1979); Wet op de bedrijfsorganisatie
1969: De eerste gastarbeiders - ‘hippies’ - familie doorsnee c.q. Jan, Jans en de kinderen…
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JepvdBrink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R239,91. You're not tied to anything after your purchase.
