Samenvatting PGZ2021 Uitdagingen in de Public Health
52 views 1 purchase
Course
PGZ2021 Uitdagingen In De Public Health (PGZ2021)
Institution
Maastricht University (UM)
Uitgewerkte taken en colleges van blok 1 van jaar 2 Gezondheidswetenschappen richting Preventie en Gezondheid: PGZ2021 Uitdagingen in de Public Health.
Uitgewerkte taken en colleges
Jaar 2 Gezondheidswetenschappen/Health Sciences
Richting Preventie en Gezondheid/Specialisation
Prevention and Health
Academisch jaar 2021-2022
,Taken
Introductie
Wat is public health?
De public health of de publieke gezondheid(szorg) is het multidisciplinaire
onderzoeks-, praktijk- en beleidsveld dat zich het meest bezighoudt met preventie en
gezondheid. Public health is het wetenschaps- en praktijkveld dat zich bezighoudt
met het beschermen en verbeteren van de gezondheid en kwaliteit van leven van de
bevolking (of specifieke bevolkingsgroepen), zowel nationaal als internationaal. Het
Oxford Textbook of Global Public Health geeft de volgende definitie: “Public health is
the science and art of preventing disease, prolonging life, and promoting health
through the organized efforts of society”. Public health richt zich niet op het
verbeteren van de gezondheid van een individu, maar op het verbeteren van de
gezondheid van de hele bevolking of hele bevolkingsgroepen door collectieve
maatregelen.
In het verleden is door het verbeteren van hygiënische en sanitaire
omstandigheden, zoals het beschikbaar maken van schoon drinkwater, maar ook
door het verbeteren van de arbeidsomstandigheden, grote winst geboekt voor de
volksgezondheid. Door deze verbeterde omstandigheden kwamen infectieziekten en
epidemieën minder vaak voor en stierven minder mensen al op jonge leeftijd aan
deze ziekten. Ook heeft vaccinatie in belangrijke mate bijgedragen aan het
minimaliseren van sterfte door infectieziekten, in ieder geval in westerse landen. Het
Rijksvaccinatieprogramma zoals we dat in Nederland kennen, is een goed voorbeeld
van een public health interventie gericht op de preventie van infectieziekten en
epidemieën.
Ook in deze tijd is de public health het vakgebied dat het meest bij kan dragen aan
het verbeteren van de volksgezondheid. In ontwikkelingslanden komen
infectieziekten nog steeds veel voor en vormen een ernstige bedreiging voor de
volksgezondheid. In westerse landen zijn door de successen van public health
infectieziekten niet langer een belangrijke bedreiging voor de volksgezondheid, maar
chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, kanker en type 2-diabetes zijn ervoor
in de plaats gekomen. Ongezonde leefstijlgedragingen, zoals roken, te veel en te
vet eten, te weinig bewegen en te veel alcohol drinken zijn de risicofactoren voor het
ontstaan van deze ziekten. Het ligt op het terrein van de public health om die
risicofactoren uit te bannen of te verminderen. Daarnaast is er meer aandacht
gekomen op het bevorderen van het functioneren en maatschappelijke participatie,
voornamelijk van mensen met een chronische ziekte en ouderen. Dit betekent dat de
oorspronkelijke werkwijze van de collectieve aanpak enigszins moet worden
aangepast. De leefstijl van individuen of groepen is niet zonder meer door collectieve
maatregelen te beïnvloeden. Daarom zijn naast collectieve maatregelen zoals
regelgeving (beleid, wetten) en faciliteren (het creëren van een omgeving die gezond
gedrag ondersteunt), educatie en gezondheidscommunicatie belangrijke
componenten van de public health. Naast het voorkomen van chronische ziekten
blijven preventie van infectieziekten en het creëren van gezonde
arbeidsomstandigheden ook belangrijke aandachtspunten in de public health, want
nieuwe infectieziekten komen op (bijvoorbeeld corona, MRSA, ebola, Zika) en ‘oude’
komen soms terug (bijvoorbeeld TBC).
Public health en preventie
3
, Primaire preventie is een heel belangrijk onderdeel in de public health. Bij primaire
preventie gaat het om het wegnemen van de factoren die ziekte veroorzaken of het
welbevinden aantasten. Gezondheidsbescherming en gezondheidsbevordering zijn
twee benaderingen in de public health die zijn gericht op het wegnemen van de
factoren die ziekte veroorzaken en die dus vallen onder de primaire preventie.
Bij gezondheidsbescherming worden er maatregelen genomen die voorkomen dat
burgers worden blootgesteld aan schadelijke invloeden uit de omgeving, zoals
schadelijke stoffen (bijv. asbest of sigarettenrook), besmet voedsel, gevaarlijke
verkeerssituaties, lawaai of onveilige woonomstandigheden. Regelgeving over
maximaal toelaatbare percentages bestrijdingsmiddelen die in voedingsmiddelen
mogen voorkomen, maximale percentages roet die in uitlaatgassen mogen
voorkomen, of verbod op het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen in de
landbouw zijn hier voorbeelden van. Maar ook de verplichting om een autogordel te
dragen is een voorbeeld van gezondheidsbescherming.
Gezondheidsbevordering (= health promotion) is gericht op het creëren van een
gezonde omgeving en het bevorderen van gezond gedrag, zoals voldoende
lichamelijke activiteit, niet roken, gezond eten en voorkomen van overmatige stress.
Gezondheidsbevordering wordt door Green & Kreuter (2005) gedefinieerd als “een
combinatie van voorlichting en omgevingsveranderingen die (samen) gezond gedrag
en gezonde leef condities stimuleren”. Gezondheidscommunicatie en educatie,
faciliteren en beleid zijn de middelen die kunnen worden ingezet om gezondheid te
bevorderen en ziekte te voorkomen. Faciliteren betekent het creëren van een
omgeving waarin het gezonde gedrag gemakkelijker wordt gemaakt. Met beleid en
regelgeving, zoals het verbod om te roken in openbare ruimtes, kan gezond(er)
gedrag worden afgedwongen.
In de public health wordt naast gezondheidsbescherming en
gezondheidsbevordering ook ziektepreventie als doel onderscheiden.
Ziektepreventie richt zich op het voorkomen van een specifieke ziekte. Van oudsher
was ziektepreventie vooral gericht op het voorkomen van infectieziekten, maar het
kan zich ook richt op het voorkomen of vroeg opsporen van chronische ziekten.
Vaccinatie en vroege opsporing zijn maatregelen die worden toegepast in het
kader van ziektepreventie.
Naast primaire preventie zijn vroege opsporing en vroege behandeling van ziekten
(secundaire preventie) en voorkomen van complicaties wanneer ziekte is ontstaan
(tertiaire preventie) belangrijke manieren om de volksgezondheid te bevorderen.
Landelijke screeningsprogramma’s op bijvoorbeeld borst- en baarmoederhalskanker
zijn voorbeelden van secundaire preventie, maar ook het screenen op risicofactoren
voor type 2-diabetes, of screening op erfelijke aandoeningen bij baby’s valt
hieronder. Door het toenemende aantal mensen met een chronische ziekte wordt het
belang van tertiaire preventie in de public health steeds groter. Maar dit vereist ook
weer een wijziging in de scope en werkwijze van public health. De public health kan
een bijdrage leveren aan tertiaire preventie door te zorgen dat preventie en
bevordering van gezond gedrag en zelfmanagement een geïntegreerd onderdeel
wordt van de zorg aan chronisch zieken. In het bevorderen en behouden van
gezondheid van mensen met chronische ziekten komen public health en zorg samen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller el01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R137,99. You're not tied to anything after your purchase.