PGZ2021 Uitdagingen In De Public Health (PGZ2021UITDAGINGENINDEPUBLICHEALTH)
All documents for this subject (8)
Seller
Follow
MaastrichtGezondheidswetenschappen
Reviews received
Content preview
Samenvatting Periode 1
Preventie en Gezondheid
PGZ2021 Uitdagingen in de Public Health
Academisch jaar: 2020–2021
1
,Inhoudsopgave
Taak 1. Public health: Waar staan we nu en waar komen we vandaan?................................... 3
Taak 2. Ongelijke kansen op gezondheid? ............................................................................... 16
Taak 3. Preventie is hot! ........................................................................................................... 35
Taak 4. Gezond aan het werk ................................................................................................... 52
Taak 5. Collectieve of individu-gerichte aanpak van public health problemen? ..................... 72
Hoorcollege 0: Introductiecollege: Public Health in Vogelvlucht ............................................ 93
Hoorcollege 1: Geschiedenis Public Health.............................................................................. 98
Hoorcollege 2: Sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV) .................................... 108
Hoorcollege 3: Preventie in de Zorg ....................................................................................... 115
Hoorcollege 4: Arbeid en Preventie (arbeid in een PH context) ............................................ 123
Hoorcollege 5: Collectief of Individu gerichte aanpak? ......................................................... 134
2
,Taak 1. Public health: Waar staan we nu en waar komen we vandaan?
Leerdoelen:
1. Wat is de geschiedenis van Public health?
2. Welke verschillende transities zijn er? Hoe is de levensverwachting veranderd en
waarom/waardoor ?
a. Epidemiologische
b. Demografische
3. Wat is de nieuwe public health (new public health)?
4. Wat zijn de huidige en toekomstige uitdagingen van public health?
5. Wat houden de internationale verdragen in (Ottawa Charter for Health Promotion en de
Helsinki statement ‘Health in All Policies’)?
LEERDOEL 1: Wat is de geschiedenis van Public health?
Bron: Mackenbach en Stronks
Het vakgebied van de public health is in zijn huidige vorm in de negentiende eeuw (1800-1900)
ontstaan, maar al voor die tijd zijn er belangrijke ontwikkelingen aan te wijzen die mede het
fundament hebben gelegd voor de successen van de twintigste eeuw
Er zijn een aantal highlights uit de geschiedenis van de public health. Hierbij worden vijf tijdperken
onderscheiden, waarvan vooral het derde ('public health als sanitaire beweging') een grote
vormende werking op het vakgebied heeft gehad.
De public health is in haar huidige vorm ontstaan in de periode tussen 1830 en 1875 ('public health
als sanitaire beweging', tabel 1.1). In die tijd heeft ook het karakteristieke gedachtegoed of
'paradigma' van de public health vorm gekregen. Het paradigma van de public health bestaat uit drie
ideeën die nauw met elkaar samenhangen:
- de meeste gezondheidsproblemen zijn terug te voeren op blootstelling aan ongunstige
omgevingsinvloeden en dus vatbaar voor preventie;
- problemen in de volksgezondheid zijn het best op te lossen door collectieve maatregelen;
- kwantitatieve onderzoeksmethoden zijn het meest geschikt om
volksgezondheidsproblemen te bestuderen en oplossingen voor die problemen te
ontwerpen en evalueren.
Beknopte geschiedenis van de public health
Public health in middeleeuwen en renaissance (500-1750)
o gemeentelijke verordeningen, ender andere met betrekking tot drinkwater, markten en lepra
o quarantaine
o regimen sanitatis (voorschriften voor gezond gedrag)
o ontdekking van de werking van citrusfruit ter preventie van scheurbuik
o eerste beschrijvingen van beroepsziekten
o ontwikkeling van het concept 'bevolkingsstatistiek' (political arithmetic)
Public health in een tijdperk van verlichting en revolutie (1750-1830)
o ontwikkeling van het concept 'medische politie'
o wettelijke regeling van armenzorg
o geneeskundige plaatsbeschrijvingen
o ontwikkeling van inoculatie tegen pokken
Public health als sanitaire beweging (1830-1875)
3
, o grote onderzoeken naar de gezondheid van arbeiders, inwoners van grote steden
o ontwikkeling van de sanitary idea
o instelling van gezondheidscommissies, inspecties
o volksgezondheidswetgeving
o ontdekking van de verspreiding van cholera
Public health door gerichte preventieve maatregelen (1875-1950)
o sanitaire maatregelen tegen infectieziekten (drinkwaterleiding, riolering, enzovoort)
o eerste vaccinaties
o jeugdgezondheidszorg
o programma's voor de bestrijding van tuberculose, geslachtsziekten, enzovoort
o bestrijding van kinderarbeid, verbetering van arbeidsomstandigheden –
o oprichting van gemeentelijke diensten en andere gezondheidsdiensten
o 1881: sociale verzekering (voor werknemers) ingevoerd, Bismarck.
Public health door een combinatie van vele verschillende maatregelen (1950 tot nu)
o uitbreiding van de gezondheidszorg en sociale zekerheid
o technische maatregelen gericht op veiliger werken, wonen, verkeer, enzovoort
o systematische vaccinatieprogramma's
o grote campagnes van gezondheidsvoorlichting en -opvoeding
o bevolkingsonderzoeken naar kanker
Chronische ziekten, zoals kanker en hart- en vaatziekten, hadden de plaats van infectieziekten
overgenomen. Door deze ontwikkelingen verschoof het accent van de public health gedeeltelijk naar
de inrichting van de gezondheidszorg.
Sinds 1980 is er een terugkeer naar de nadruk op omgevingsinvloeden te zien: new public health. De
bestrijding van de oorzaken van ‘welvaartsziekten’ heeft een hoge prioriteit voor preventie. Ook zijn
er steeds meer manieren van secundaire preventie mogelijk (bv. screening).
Ontstaan public health: Engeland
De public health als georganiseerd systeem van bevordering van de volksgezondheid door
collectieve actie is in Engeland ontstaan als reactie op de gevolgen van de Industriële Revolutie. De
snelle industrialisatie die in de eerste helft van de negentiende eeuw (1800-1850) in Engeland
plaatsvond, was gepaard gegaan met een even snelle toename van de verstedelijking. De vaak
slechte arbeidsomstandigheden en de slechte woonomstandigheden in de uit de grond gestampte
nieuwe woongebieden leidden tot veel gezondheidsproblemen.
Als reactie hierop ontstond de zogenoemde sanitary movement → een beweging van in politiek
opzicht radicale artsen. Deze artsen kwamen op grond van epidemiologisch onderzoek tot de
conclusie dat er iets moest gebeuren aan de oorzaken van de slechte gezondheidstoestand van
grote delen van de bevolking. Deze oorzaken lagen behalve in de slechte arbeids- en
woonomstandigheden ook in politiek gevoelige zaken als armoede en uitbuiting, en in de
drinkwatervoorziening en vuilafvoer.
Edwin Chadwick
Een van de centrale mensen in de sanitary movement was Edwin Chadwick, die onder andere bekend
is geworden vanwege zijn sanitary idea → een theorie over de oorzaken en aanpak van de grote
ziekten van zijn tijd. Op grond van de heersende opvattingen was ook Chadwick de mening
toegedaan dat ziekte wordt veroorzaakt door de kwalijke dampen die vrijkomen bij de rotting van
organisch materiaal (bleek later onjuist te zijn). Daaruit volgde de oplossing van dit probleem: een
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MaastrichtGezondheidswetenschappen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for R106,40. You're not tied to anything after your purchase.