, BASIESE BEGINSELS
9( VERGELYKING:
DIE [ALGEMENE] REKENINGKUNDIGE
BATES [B] = EIENAARSBELANG [E] + LASTE [L]
BATES EIENAARSBELANG LASTE
Dt. B Kt. Dt. E Kt. Dt. L Kt.
+ - - + - +
NIE-BEDRYFSBATES Dt. Onttrekkings Kt. NIE-BEDRYFSLASTE
Tasbare / vaste bates
+ -
(word oor meer as 12
• Grond en geboue maande terugbetaal)
• Toerusting
• Verbandlening
• Voertuie Dt. Kapitaal Kt.
• Lenings
Finansiële bates + -
• Vaste deposito (langer as 12
maande) BEDRYFSLASTE
Dt. Uitgawes Kt. (word in minder as 12
BEDRYFSBATES
+ - maande terugbetaal)
Voorrade u Koste van verkope
Rente-uitgawe
u
• Handelskrediteure
• Handelsvoorraad u Huuruitgawe
u Salarisse en lone • Oortrokke bank (Kt.)
• Verbruiksgoedere voorhande Skryfbehoeftes
Korttermyn gedeelte
u
u Brandstof
•
u Verpakkings-materiaal van lening
u Herstelwerk
u Versekering
• Opgelope uitgawes /
Handels- en ander ontvang-bares
u Advertensies uitgawes betaalbaar
u Korting toegestaan
• Debiteure kontrole u Telefoon • Vooruitontvange
u Water en elektrisiteit inkomste
• Opgelope inkomste / inkomste u Verlies met verkoop van bate
ontvangbaar u Oninbare skuld
u Waardevermindering
Handelsvoorraadtekort
• Vooruitbetaalde uitgawes u
u Voorsiening vir oninbare
skulde-aanpassing (+)
Dt. Inkomstes Kt.
Kontant en kontant-ekwivalente - +
u Verkope
• Bank (Dt.) u Lopende Inkomste
• Kleinkas u Rente-inkomste
Huurinkomste
• Wisselgeld u
u Korting ontvang
• Vaste deposito (minder as 12 u Oninbare skulde verhaal
maande) u Wins met verkoop van bate
u Handelsvoorraad surplus
u Voorsiening vir oninbare
skulde-aanpassing
2 © Noted Summaries [Graad 11 : Rekeningkunde] www.notedsummaries.co.za
, BELANGRIKE HANDELS-BEREKENINGE:
100
1.Kosprys Verkoopsprys x
100+%
100+%
2.Verkoopsprys [kosprys + winsmarge] Kosprys x
100
Verkoopsprys - Kosprys 100
3.Winsgrens (marge) x =%
Kosprys 1
100+%
4.Verkope Koste van Verkope x
100
100
6.Koste van verkope Verkope x
100+%
VOORBEELD VAN BEREKENINGE
[ALGEMENE VERGELYKING > ALGEMENE GROOTBOEK]
[effek op die rekeningkundige vergelyking]
1. Kantoor toerusting aangekoop.
>Toerusting (B)
>Bank (B) [ons het die toerusting kontant aangekoop DUS word ons bank minder]
REKENING Dt. REKENING Kt. BATES EIENAARSBELANG LASTE
Toerusting Bank
[Bates VERMEER [Bates +
0 0
aan die debiet VERMINDER aan -
kant] die krediet kant]
2. Water rekening betaal.
>Water en elektrisiteit [Uitgawe > EIENAARSBELANG -] (E - ) DEBITEER UITGAWES
>Bank (B) [betaal die rekening met kontant]
REKENING Dt. REKENING Kt. BATES EIENAARSBELANG LASTE
Water en Bank
- - 0
elektrisiteit
3. Huurinkomste verkry [> INGEKRY].
>Huurinkomste [Inkomste > EIENAARSBELANG +] (E + ) KREDITEER INKOMSTES
>Bank (B) [ons het INGEKRY > ons bank raak MEER]
REKENING Dt. REKENING Kt. BATES EIENAARSBELANG LASTE
Bank Huurinkomste
[Bates VERMEER [Eienaarsbelang + + 0
aan die debiet VERMEER aan die
kant] krediet kant]
4. Skryfbehoeftes aangekoop.
>Skryfbehoeftes = UITGAWE (E - )
>Bank (B)
REKENING Dt. REKENING Kt. BATES EIENAARSBELANG LASTE
Skryfbehoeftes Bank - - 0
3 © Noted Summaries [Graad 11 : Rekeningkunde] www.notedsummaries.co.za
, 5. Handelsvoorraad AANGEKOOP > kontant
>Handelsvoorraad = BATE (B)
>Bank (B)
REKENING Dt. REKENING Kt. BATES EIENAARSBELANG LASTE
Handelsvoorraad Bank - - 0
6. Handelsvoorraad VERKOOP > kontant
FIRST THINGS FIRST!
VERKOPE = altyd 4 rekening NIE NET 2 NIE!
4 Rekeninge:
1. Verkope
2. Koste van Verkope
3. Handelsvoorrraad
4. Bank [As op skuld verkoop is = Debiteure kontrole]
Hier gaan ons!
>Verkope [INKOMSTE > EIENAARSBELANG +] (E +)
>Bank (B)
[BANK en VERKOPE word op 1 lyntjie saam geskryf, en handelsvoorraad en koste van
verkope word op 1 lyntjie saam geskryf]
>Handelsvoorraad (B) [Ons handelsvoorraad raak nou MINDER want ons het verkoop]
>Koste van verkope [UITGAWE > EIENAARSBELANG -] (E -)
REKENING Dt. REKENING Kt. BATES EIENAARSBELANG LASTE
Bank Verkope + + 0
Koste van verkope Handelsvoorraad - - 0
ONTHOU !
Wanneer ons gaan met syfers in die vergelyking werk > JOU KOSTE VAN VERKOPE WORD
UITGEWERK VAN DIE WINSGRENS en dan word jou HANDELSVOORRAAD se bedrag (sy
“waarde” waarmee die eienaarsbelang verminder) die K.V.V se bedrag.
Byvoorbeeld: As ons verkope R 3 600 was en ons werk op ‘n 20% winsgrens.
REKENING Dt. REKENING Kt. BATES EIENAARSBELANG LASTE
Bank Verkope + R 3500 + R 3500 0
Koste van verkope Handelsvoorraad - R 3000 - R 3000 0
100
K.V.V [Handelsvoorraad] = Verkope x
100+%
100
K.V.V [Handelsvoorraad] = 3600 x
120
K.V.V = R. 3 000
7. AFBETALING op korttermynlening.
>BETALING = Bank (B)
>Lening = LAS, MAAR ons betaal nou AF [ons las raak nou MINDER] (L) [Laste =
VERMINDER AAN DIE DEBIET KANT]
REKENING Dt. REKENING Kt. BATES EIENAARSBELANG LASTE
Korttermynlening Bank - 0 -
4 © Noted Summaries [Graad 11 : Rekeningkunde] www.notedsummaries.co.za