Scheikunde uittreksel
Hoofdstuk 8 ‘zuren’
§8.2 de pH van een oplossing
Smaak = stofeigenschap
• Zout
• Zuur (bijv. yoghurt, azijn, citroensap)
• Zoet
• Bitter
• Hartig
Indicatoren = stoffen die in een zure oplossing een andere kleur hebben dan in een oplossing
die niet zuur is, (bijv. de kleurstof in rodekool is een indicator).
Een oplossing kan zuur, basisch of neutraal zijn.
Zuur ® pH lager dan 7
Basisch ® pH hoger dan 7
Neutraal ® pH gelijk aan 7
Meestal ligt pH tussen 0 en 14, maar kan ook afwijken naar -1, -2, 15, 16, etc.
Lakmoes komt voor in 2 kleuren: blauw en rood. De kleur hangt af van de zuurgraad, in zure
oplossing (blauw), in basische oplossing (rood). De indicator lakmoes geeft alleen aan of een
oplossing zuur of basisch is. Je kunt de pH niet nauwkeurig
bepalen met lakmoespapier.
Universeel indicatorpapier gebruik je om de pH van een
oplossing nauwkeuriger te bepalen. Dit is papier waarop een
mengsel van verschillende indicatoren is aangebracht, die
afhankelijk van de pH-waarde samen een continu
verlopende kleurenreeks vertonen.
Oplossingen kunnen ook bruikbaar zijn als indicator, deze
kan je vinden in BINAS 52A, (bijv. methylrood is rood bij pH <
4,8 en gel bij pH > 6,0).
Omslagtraject = het pH-gebied waarin de indicator van kleur verandert.
,Als je gebruik maakt van meerdere en verschillende indicatoren kan je vrij precies
achterhalen wat de pH van een oplossing is.
Hoe kun je snel en eenvoudig onderzoeken of een oplossing zuur, basisch of neutraal is?
Welk materiaal heb je daar voor nodig?
Je doopt een strookje universeel indicatorpapier in de vloeistof. Dit strookje krijgt daardoor
een bepaalde kleur die je vergelijkt met de kleuren op het doosje van het indicatorpapier.
Op deze manier lees je de pH van de oplossing af en dan weet je of de vloeistof zuur, basisch
of neutraal is.
Leg uit waarom zuiver water geen elektrische stroom kan geleiden?
Water is een moleculaire stof en bestaat uit moleculen. Er zijn dus geen geladen deeltjes in
de oplossing aanwezig.
, §8.3 zuren in water
Zure oplossingen kunnen stroomgeleiden, maar dan moet het zuur wel ionen bevatten. Een
stof geleid alleen elektrische stroom als de stof geladen
deeltjes bevat die vrij kunnen bewegen.
Bij het oplossen van een zuur in water, worden de H+-
ionen afgegeven aan de watermoleculen. Het gevormde
ion is een oxoniumion.
H3O+ = oxoniumion
De [H3O+] concentratie is het hoogst bij een stof met
grote molariteit.
HCl (g) + H2O (l) ® H3O+ (aq) + Cl- (aq)
Sterke zuren = zuren die volledig splitsen in ionen (bijv. bij
waterstofchloride zie je dat er een lineair verband is
tussen de molariteit van de oplossing en de geleidbaarheid, als je de oplossing tweemaal
verdunt, dan halveert de geleidbaarheid). Dit is een aflopende reactie.
HNO3 (l) + H2O (l) ® H3O+ (aq) + NO3- (aq)
Zwakke zuren = zuren die niet volledig splitsen in ionen
(bijv. bij azijnzuur zie je dar er geen lineair verband is
tussen de molariteit van de oplossing en de
geleidbaarheid, als je de oplossing tweemaal verdunt,
komen er extra ionen in de oplossing). Dit is een
evenwichtsreactie
HCN (aq) + H2O (l) ⇆ H3O+ (aq) + CN- (aq)
Alle zuren boven H3O+ in BINAS tabel 49 zijn sterke zuren!
Leg uit waarom een oplossing van een sterk zuur beter
stroom geleidt dan een oplossing van een zwak zuur met
gelijke molariteit.
Een sterk zuur ioniseert volledig, een zwak zuur ioniseert
voor een deel. Bij een oplossing van een sterk zuur zijn er
veel meer ionen aanwezig en is er dus betere
stroomgeleiding
Hoofdstuk 8 ‘zuren’
§8.2 de pH van een oplossing
Smaak = stofeigenschap
• Zout
• Zuur (bijv. yoghurt, azijn, citroensap)
• Zoet
• Bitter
• Hartig
Indicatoren = stoffen die in een zure oplossing een andere kleur hebben dan in een oplossing
die niet zuur is, (bijv. de kleurstof in rodekool is een indicator).
Een oplossing kan zuur, basisch of neutraal zijn.
Zuur ® pH lager dan 7
Basisch ® pH hoger dan 7
Neutraal ® pH gelijk aan 7
Meestal ligt pH tussen 0 en 14, maar kan ook afwijken naar -1, -2, 15, 16, etc.
Lakmoes komt voor in 2 kleuren: blauw en rood. De kleur hangt af van de zuurgraad, in zure
oplossing (blauw), in basische oplossing (rood). De indicator lakmoes geeft alleen aan of een
oplossing zuur of basisch is. Je kunt de pH niet nauwkeurig
bepalen met lakmoespapier.
Universeel indicatorpapier gebruik je om de pH van een
oplossing nauwkeuriger te bepalen. Dit is papier waarop een
mengsel van verschillende indicatoren is aangebracht, die
afhankelijk van de pH-waarde samen een continu
verlopende kleurenreeks vertonen.
Oplossingen kunnen ook bruikbaar zijn als indicator, deze
kan je vinden in BINAS 52A, (bijv. methylrood is rood bij pH <
4,8 en gel bij pH > 6,0).
Omslagtraject = het pH-gebied waarin de indicator van kleur verandert.
,Als je gebruik maakt van meerdere en verschillende indicatoren kan je vrij precies
achterhalen wat de pH van een oplossing is.
Hoe kun je snel en eenvoudig onderzoeken of een oplossing zuur, basisch of neutraal is?
Welk materiaal heb je daar voor nodig?
Je doopt een strookje universeel indicatorpapier in de vloeistof. Dit strookje krijgt daardoor
een bepaalde kleur die je vergelijkt met de kleuren op het doosje van het indicatorpapier.
Op deze manier lees je de pH van de oplossing af en dan weet je of de vloeistof zuur, basisch
of neutraal is.
Leg uit waarom zuiver water geen elektrische stroom kan geleiden?
Water is een moleculaire stof en bestaat uit moleculen. Er zijn dus geen geladen deeltjes in
de oplossing aanwezig.
, §8.3 zuren in water
Zure oplossingen kunnen stroomgeleiden, maar dan moet het zuur wel ionen bevatten. Een
stof geleid alleen elektrische stroom als de stof geladen
deeltjes bevat die vrij kunnen bewegen.
Bij het oplossen van een zuur in water, worden de H+-
ionen afgegeven aan de watermoleculen. Het gevormde
ion is een oxoniumion.
H3O+ = oxoniumion
De [H3O+] concentratie is het hoogst bij een stof met
grote molariteit.
HCl (g) + H2O (l) ® H3O+ (aq) + Cl- (aq)
Sterke zuren = zuren die volledig splitsen in ionen (bijv. bij
waterstofchloride zie je dat er een lineair verband is
tussen de molariteit van de oplossing en de geleidbaarheid, als je de oplossing tweemaal
verdunt, dan halveert de geleidbaarheid). Dit is een aflopende reactie.
HNO3 (l) + H2O (l) ® H3O+ (aq) + NO3- (aq)
Zwakke zuren = zuren die niet volledig splitsen in ionen
(bijv. bij azijnzuur zie je dar er geen lineair verband is
tussen de molariteit van de oplossing en de
geleidbaarheid, als je de oplossing tweemaal verdunt,
komen er extra ionen in de oplossing). Dit is een
evenwichtsreactie
HCN (aq) + H2O (l) ⇆ H3O+ (aq) + CN- (aq)
Alle zuren boven H3O+ in BINAS tabel 49 zijn sterke zuren!
Leg uit waarom een oplossing van een sterk zuur beter
stroom geleidt dan een oplossing van een zwak zuur met
gelijke molariteit.
Een sterk zuur ioniseert volledig, een zwak zuur ioniseert
voor een deel. Bij een oplossing van een sterk zuur zijn er
veel meer ionen aanwezig en is er dus betere
stroomgeleiding
