Tijdvak 1
De tijd van jagers en boeren (prehistorie)
Kenmerkende aspecten:
1) De levenswijze van jager-verzamelaars
2) Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
3) Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
§1 Het leven van jager-verzamelaars
De tijd waaruit geen schriftelijke bronnen zijn gevonden wordt de prehistorie
(voorgeschiedenis) genoemd, omdat historici dit niet rekenen als echte geschiedenis.
Het wordt ook wel tijd van jagers en boeren genoemd. Eindigde rond 3000 v.C. toen het
schrift ontstond. Kennis komt door ongeschreven bronnen door de archeologie.
Botresten, potscherven, voedselresten, bodenverkleuringen etc. We kunnen
samenlevingen uit het verleden vergelijken met eigentijdse samenlevingen. Hoe mensen
dachten in die tijd kunnen we nooit achter komen want we hebben alleen maar
ongeschreven bronnen.
Tot 10.000 v.C. leefde iedereen als jager-verzamelaar. Rond 50.000 v.C. gingen mensen
ingewikkeldere werktuigen maken, visgereedschap en wapens zoals pijl en boog zodat
ze konden jagen. Ze naaiden kleding en maakten tenten en hutten tegen de kou ze
konden zich verspreiden over Europa. Er was duidelijke rolverdeling man/vrouw, man
joeg en vrouw zorgde voor kinderen en plantaardig voedsel. Ze hadden veel kennis over
de natuur om te kunnen overleven. Ze leefden in kleine groepen want de natuur kon
maar weinig mensen van voedsel voorzien. Ze leefden als nomaden: ze trokken rond.
Want voedsel raakte na tijdje op dus moesten ze verder trekken. Mensen hadden weinig
bezit, dit was omdat ze alles wat ze hadden met zich mee moesten kunnen dragen.
De laatste ijstijd duurde van 115.000 tot 10.000 v.C. Door de kou lag de zeespiegel heel
hoog dus was Noordwest-Europa helemaal onbewoonbaar tot 13.000 v.C. Vooral in
Zuid-Europa woonden veel mensen, er werden hier veel grotschilderingen en andere
kunstuitingen gevonden. Jager-verzamelaars maakten dus niet alleen nuttige dingen
maar ook kunst.
Hoe komen we aan kennis uit dit tijdvak?
- Ongeschreven bronnen
- Experimentele archeologie
- Vergelijken met nu
Hoe betrouwbaar is onze kennis over deze periode?
Beperkt door weinige informatie en geen geschreven bronnen, maar er zijn wel
soortgelijke bronnen. ongeschreven
Hoe leefden jager-verzamelaars?
- Nomadisch ze trokken rond
- In kleine groepen ze moesten iedereen van voedsel kunnen voorzien
- Van jacht en plantaardig voedsel (rolverdeling man/vrouw)
De tijd van jagers en boeren (prehistorie)
Kenmerkende aspecten:
1) De levenswijze van jager-verzamelaars
2) Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
3) Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
§1 Het leven van jager-verzamelaars
De tijd waaruit geen schriftelijke bronnen zijn gevonden wordt de prehistorie
(voorgeschiedenis) genoemd, omdat historici dit niet rekenen als echte geschiedenis.
Het wordt ook wel tijd van jagers en boeren genoemd. Eindigde rond 3000 v.C. toen het
schrift ontstond. Kennis komt door ongeschreven bronnen door de archeologie.
Botresten, potscherven, voedselresten, bodenverkleuringen etc. We kunnen
samenlevingen uit het verleden vergelijken met eigentijdse samenlevingen. Hoe mensen
dachten in die tijd kunnen we nooit achter komen want we hebben alleen maar
ongeschreven bronnen.
Tot 10.000 v.C. leefde iedereen als jager-verzamelaar. Rond 50.000 v.C. gingen mensen
ingewikkeldere werktuigen maken, visgereedschap en wapens zoals pijl en boog zodat
ze konden jagen. Ze naaiden kleding en maakten tenten en hutten tegen de kou ze
konden zich verspreiden over Europa. Er was duidelijke rolverdeling man/vrouw, man
joeg en vrouw zorgde voor kinderen en plantaardig voedsel. Ze hadden veel kennis over
de natuur om te kunnen overleven. Ze leefden in kleine groepen want de natuur kon
maar weinig mensen van voedsel voorzien. Ze leefden als nomaden: ze trokken rond.
Want voedsel raakte na tijdje op dus moesten ze verder trekken. Mensen hadden weinig
bezit, dit was omdat ze alles wat ze hadden met zich mee moesten kunnen dragen.
De laatste ijstijd duurde van 115.000 tot 10.000 v.C. Door de kou lag de zeespiegel heel
hoog dus was Noordwest-Europa helemaal onbewoonbaar tot 13.000 v.C. Vooral in
Zuid-Europa woonden veel mensen, er werden hier veel grotschilderingen en andere
kunstuitingen gevonden. Jager-verzamelaars maakten dus niet alleen nuttige dingen
maar ook kunst.
Hoe komen we aan kennis uit dit tijdvak?
- Ongeschreven bronnen
- Experimentele archeologie
- Vergelijken met nu
Hoe betrouwbaar is onze kennis over deze periode?
Beperkt door weinige informatie en geen geschreven bronnen, maar er zijn wel
soortgelijke bronnen. ongeschreven
Hoe leefden jager-verzamelaars?
- Nomadisch ze trokken rond
- In kleine groepen ze moesten iedereen van voedsel kunnen voorzien
- Van jacht en plantaardig voedsel (rolverdeling man/vrouw)
