Wetenschap, technologie en de
“zingevende interesse”
Cognitieve, manipulatieve en zingevende interesse
Opzet
In de medische wetenschappen wordt de mens vaak als een object
gezien. -> hier zien hoe dit valt te rijmen met het feit dat wij niet zomaar
objecten zijn, maar mensen
Als samenleving meer moderniseert, gaat religie verminderen -> niet echt
waar
Naarmate mensen meer wetenschappelijk gaan denken gaan ze minder
religieus zijn
Praktisch
Cursusmateriaal: lesopnames + bijkomend materiaal (teksten)
Teksten goed beheersen -> niet vanbuiten kloppen maar bv de
examenvraag:
In de tekst van Richard Dawkings, welke stelling wordt daar
verdedigd en hoe kan die vanuit de cursus bekritiseerd worden
18/20 op schriftelijk examen: open vragen (3 met telkens wss een
bladzijde vol schrijven, verbanden vooral) en MKV met giscorrectie
2/20 op deelname aan module
Opdracht Timing
Inschrijven module Vanaf 31/10 (12:00)
Doorlopen eerste “luiken” Deadline 23/11 (23:59)
Deelname discussieforum Van 25/11 (14:00) tot 3/12
(23:59)
Attestering Deadline 8/12 (23:59)
Zingeving
1. Wetenschap, betekenis, leefwereld
Filmpje:
De beweging zegt iets over hoe de wereld kijkt naar de
werkelijkheid en hoe wij kijken naar de werkelijkheid
, We kijken onpersoonlijk naar de materie van Louise tot we
uitzoomen en het terug persoonlijk wordt.
Edmund Husserl (1859-1938)
Filosoof van joodse origine
Zijn archief ligt in Leuven en wordt daar vertaalt
Veel nagedacht over wat wetenschap eigenlijk doet
Begrip voor gebruikt => De leefwereld
De leefwereld:
Intersubjectief = we delen deze wereld met andere, alles in de
wereld verwijst naar anderen (bv stoelen)
Persoonlijk
Betekenisvol = computer is niet een object maar een betekenisvol
ding en heeft een betekenis voor andere -> bv lesgeven adhv een
PPT, sterrenhemel is in de 1ste plaats iets dat ons verwonderd, een
pen die ons laat schrijven, ALMA
De wetenschap
Vertrekt van de leefwereld; medische vanuit een lichaam dat ziek
kan worden, astronomie vanuit dat we omgeven zijn dat we
omgeven zijn door hemellichamen, biologie dat we deel maken van
een levende wereld met andere organismen, .....
Maakt abstractie van de leefwereld = in onze normale omgang
hebben dingen een betekenis -> astronomie gaat van de sterren
objecten maken (niet meer betrokken op -> afstand nemen) =>
subject & object afstandelijkheid en onpersoonlijk maken; vanuit de
objectivering op een onpersoonlijkheden de wetmatigheid van
dingen onderzoeken. Anatomie pas succesvol na open snijden van
lijk-> moed voor nodig omdat dode lichamen betekenisvol zijn van
onze leefwereld.
Die tijdelijke opschorting van de normale omgang met de leefwereld
was nodig -> wetenschap moet dat doen
Op moment dat je stopt met wetenschapper te zijn keer je terug
naar de leefwereld. Na les anatomie ga je niet een random lijk
opensnijden -> mag wel in de anatomie les => je mag de
objectiverende blik niet behouden erbuiten
Wat is nu eigenlijk de relatie tussen onze leefwereld en de
wetenschap?
Is het wenselijk om in de leefwereld met een meer
wetenschappelijke bril te kijken?
In hoeverre moeten we Louise behandelen als een klonter materie?
Moet dat wetenschappelijk inzicht een invloed hebben in hoe wij
omgaan met elkaar?
, Of
Is er zoiets van; Is de leefwereld autonoom? Wordt de leefwereld die
persoonlijk is, gereguleerd door wetten van de leefwereld die heel
anders kunnen zijn dan wetten van de wetenschap?
Leefwereld in onze samenleving al voor groot deel beinvoeld door de
wetenschap.
Bv: datingapps = maken van jouw een profie -> wordt een set van
eigenschappen -> is een objectivering, MAAR wat doen wij daar dan mee,
met die info? -> Uiteindelijke oordeel besteedt men niet aan de
wetenschap maar die gaan we laten bepalen door onze intuitie. Deel van
onze leefwereld laten we gerust beinvloed worden door de wetenschap,
maar opt einde gaan we vanuit een onwetenschappelijke intuitie te werk.
Redelijkheid en rationaliteit
Redelijkheid= wat wij redelijk vinden in onze persoonlijke leefwereld
Rationaliteit= wat de wetenschap rationeel vindt
NIET identiek van elkaar: bv vrienden zoeken vanuit intuitie is
redelijk maar hoogst irrationeel.
=> spanning tussen wetenschap ons te bieden heeft en wat wij
vinden van onze leefwereld en onze normen, ....
2. De ‘zingevende’, ‘cognitieve’ en ‘manipulatieve’
interesses van de mens
3 ‘interesses’/ verlangens van de mens
We praten met elkaar want we willen iets verkrijgen voor onszelf. Ook
omdat het gwn fijn is.
Heel belangrijk is in het leven om elkaar te erkennen.
1. Cognitief -> vooral de wetenschap
2. Manipulatief -> controle hebben en begrip krijgen aan de
werkelijkheid
Kan een motief zijn voor een gesprek bv ik wil jou notities
3. Zingevend -> leven zinvol beleven
Zingevend is vaak groter dan gedacht bv praten -> controle maar
ook zingevend omdat men connecties wil leggen
, 2a. Zingevend & cognitief
Stelling 1:
Er zijn activiteiten in ons leven die lijken te gaan over een ‘cognitiee
interesse’, maar die eigenlijk fundamenteel over zingeving gaan.
Bv:
Praten: als het over het cognitieve zou gaan kan je beter op het
internet opzoeken hoe het weer gaat zijn bv ipv het te vragen aan je
buurman. Als we dat niet zouden doen zouden we elkaar niet
erkennen
Is het niet zo dat in ons betekenis vol omgaan met het leven dat kennis
daar toch een rol in speelt? JA
Stelling 2:
Op het domein van de zingeving bestaat er redelijkheid en onredelijkheid.
Wat ‘redelijk’ en ‘onredelijk’ is, is echter niet hetzelfde als wat vanuit
cognitief oogpunt ‘rationeel’ en ‘irrationeel’ is
Bv:
Als liefdesrelatie hebt dat exclusief is, cruciaal om te weten of
partner u bedriegt of niet -> Hoe gaan we dit te weten komen? Bv
trackers, ... -> empirisch inzicht geven.
Als we kennis willen verwerven op een redelijke manier wordt het
irrationeel en omgekeerd
Stelling 3:
Wetenschappelijke (cognietieve) bevindingen, zijn vaak slechts van
relatief belang voor de zingevende relaties in de leefwereld.
Als wij Louise zien in het geheel van de kosmos en in haar materiele
bouwstenen, hebben uiteindelijk, hoe wij met haar omgaan weinig invloed
Bv:
Liefde en chemie; Wij worden geleid door geurstoffen om verliefd te
worden -> welk effect heeft het op elkaar als wij weten hoe wij
biologisch in elkaar zitten?
Straf; Net zoals het volledig belachelijk is om een auto te bestraffen
omdat hij niet opstart -> even belachelijk dat wij mensen bestraffen
als zij iets fout hebben begaan=> (Richard Dawkins)
neurowetenschappen zegt dat ons gedrag helemaal gedetermineerd
is en geen vrije wil hebben en geen eigen hand hebben in onze
daden.
“zingevende interesse”
Cognitieve, manipulatieve en zingevende interesse
Opzet
In de medische wetenschappen wordt de mens vaak als een object
gezien. -> hier zien hoe dit valt te rijmen met het feit dat wij niet zomaar
objecten zijn, maar mensen
Als samenleving meer moderniseert, gaat religie verminderen -> niet echt
waar
Naarmate mensen meer wetenschappelijk gaan denken gaan ze minder
religieus zijn
Praktisch
Cursusmateriaal: lesopnames + bijkomend materiaal (teksten)
Teksten goed beheersen -> niet vanbuiten kloppen maar bv de
examenvraag:
In de tekst van Richard Dawkings, welke stelling wordt daar
verdedigd en hoe kan die vanuit de cursus bekritiseerd worden
18/20 op schriftelijk examen: open vragen (3 met telkens wss een
bladzijde vol schrijven, verbanden vooral) en MKV met giscorrectie
2/20 op deelname aan module
Opdracht Timing
Inschrijven module Vanaf 31/10 (12:00)
Doorlopen eerste “luiken” Deadline 23/11 (23:59)
Deelname discussieforum Van 25/11 (14:00) tot 3/12
(23:59)
Attestering Deadline 8/12 (23:59)
Zingeving
1. Wetenschap, betekenis, leefwereld
Filmpje:
De beweging zegt iets over hoe de wereld kijkt naar de
werkelijkheid en hoe wij kijken naar de werkelijkheid
, We kijken onpersoonlijk naar de materie van Louise tot we
uitzoomen en het terug persoonlijk wordt.
Edmund Husserl (1859-1938)
Filosoof van joodse origine
Zijn archief ligt in Leuven en wordt daar vertaalt
Veel nagedacht over wat wetenschap eigenlijk doet
Begrip voor gebruikt => De leefwereld
De leefwereld:
Intersubjectief = we delen deze wereld met andere, alles in de
wereld verwijst naar anderen (bv stoelen)
Persoonlijk
Betekenisvol = computer is niet een object maar een betekenisvol
ding en heeft een betekenis voor andere -> bv lesgeven adhv een
PPT, sterrenhemel is in de 1ste plaats iets dat ons verwonderd, een
pen die ons laat schrijven, ALMA
De wetenschap
Vertrekt van de leefwereld; medische vanuit een lichaam dat ziek
kan worden, astronomie vanuit dat we omgeven zijn dat we
omgeven zijn door hemellichamen, biologie dat we deel maken van
een levende wereld met andere organismen, .....
Maakt abstractie van de leefwereld = in onze normale omgang
hebben dingen een betekenis -> astronomie gaat van de sterren
objecten maken (niet meer betrokken op -> afstand nemen) =>
subject & object afstandelijkheid en onpersoonlijk maken; vanuit de
objectivering op een onpersoonlijkheden de wetmatigheid van
dingen onderzoeken. Anatomie pas succesvol na open snijden van
lijk-> moed voor nodig omdat dode lichamen betekenisvol zijn van
onze leefwereld.
Die tijdelijke opschorting van de normale omgang met de leefwereld
was nodig -> wetenschap moet dat doen
Op moment dat je stopt met wetenschapper te zijn keer je terug
naar de leefwereld. Na les anatomie ga je niet een random lijk
opensnijden -> mag wel in de anatomie les => je mag de
objectiverende blik niet behouden erbuiten
Wat is nu eigenlijk de relatie tussen onze leefwereld en de
wetenschap?
Is het wenselijk om in de leefwereld met een meer
wetenschappelijke bril te kijken?
In hoeverre moeten we Louise behandelen als een klonter materie?
Moet dat wetenschappelijk inzicht een invloed hebben in hoe wij
omgaan met elkaar?
, Of
Is er zoiets van; Is de leefwereld autonoom? Wordt de leefwereld die
persoonlijk is, gereguleerd door wetten van de leefwereld die heel
anders kunnen zijn dan wetten van de wetenschap?
Leefwereld in onze samenleving al voor groot deel beinvoeld door de
wetenschap.
Bv: datingapps = maken van jouw een profie -> wordt een set van
eigenschappen -> is een objectivering, MAAR wat doen wij daar dan mee,
met die info? -> Uiteindelijke oordeel besteedt men niet aan de
wetenschap maar die gaan we laten bepalen door onze intuitie. Deel van
onze leefwereld laten we gerust beinvloed worden door de wetenschap,
maar opt einde gaan we vanuit een onwetenschappelijke intuitie te werk.
Redelijkheid en rationaliteit
Redelijkheid= wat wij redelijk vinden in onze persoonlijke leefwereld
Rationaliteit= wat de wetenschap rationeel vindt
NIET identiek van elkaar: bv vrienden zoeken vanuit intuitie is
redelijk maar hoogst irrationeel.
=> spanning tussen wetenschap ons te bieden heeft en wat wij
vinden van onze leefwereld en onze normen, ....
2. De ‘zingevende’, ‘cognitieve’ en ‘manipulatieve’
interesses van de mens
3 ‘interesses’/ verlangens van de mens
We praten met elkaar want we willen iets verkrijgen voor onszelf. Ook
omdat het gwn fijn is.
Heel belangrijk is in het leven om elkaar te erkennen.
1. Cognitief -> vooral de wetenschap
2. Manipulatief -> controle hebben en begrip krijgen aan de
werkelijkheid
Kan een motief zijn voor een gesprek bv ik wil jou notities
3. Zingevend -> leven zinvol beleven
Zingevend is vaak groter dan gedacht bv praten -> controle maar
ook zingevend omdat men connecties wil leggen
, 2a. Zingevend & cognitief
Stelling 1:
Er zijn activiteiten in ons leven die lijken te gaan over een ‘cognitiee
interesse’, maar die eigenlijk fundamenteel over zingeving gaan.
Bv:
Praten: als het over het cognitieve zou gaan kan je beter op het
internet opzoeken hoe het weer gaat zijn bv ipv het te vragen aan je
buurman. Als we dat niet zouden doen zouden we elkaar niet
erkennen
Is het niet zo dat in ons betekenis vol omgaan met het leven dat kennis
daar toch een rol in speelt? JA
Stelling 2:
Op het domein van de zingeving bestaat er redelijkheid en onredelijkheid.
Wat ‘redelijk’ en ‘onredelijk’ is, is echter niet hetzelfde als wat vanuit
cognitief oogpunt ‘rationeel’ en ‘irrationeel’ is
Bv:
Als liefdesrelatie hebt dat exclusief is, cruciaal om te weten of
partner u bedriegt of niet -> Hoe gaan we dit te weten komen? Bv
trackers, ... -> empirisch inzicht geven.
Als we kennis willen verwerven op een redelijke manier wordt het
irrationeel en omgekeerd
Stelling 3:
Wetenschappelijke (cognietieve) bevindingen, zijn vaak slechts van
relatief belang voor de zingevende relaties in de leefwereld.
Als wij Louise zien in het geheel van de kosmos en in haar materiele
bouwstenen, hebben uiteindelijk, hoe wij met haar omgaan weinig invloed
Bv:
Liefde en chemie; Wij worden geleid door geurstoffen om verliefd te
worden -> welk effect heeft het op elkaar als wij weten hoe wij
biologisch in elkaar zitten?
Straf; Net zoals het volledig belachelijk is om een auto te bestraffen
omdat hij niet opstart -> even belachelijk dat wij mensen bestraffen
als zij iets fout hebben begaan=> (Richard Dawkins)
neurowetenschappen zegt dat ons gedrag helemaal gedetermineerd
is en geen vrije wil hebben en geen eigen hand hebben in onze
daden.