Als ik dit leer, de leerstofoverzicht erbij nemen, eerst alles lezen
in cursus en handboek en notities.
Hoofdstuk 1: inleidende begrippen
Begrippen
Methode Systematische, doelgerichte en
procesmatige handelingswijze én
bewust. Gesystematiseerde manier
van werken in een bepaalde situatie
om een bepaald doe te bereiken. Wat
je doet of laat met een cli, daar is een
goede reden voor. Een aan bepaalde
formele regels of voorschriften
onderworpen werkwijze waarin een
aantal min of meer logisch op elkaar
volgende stappen te onderscheiden
zijn.
Methodiek De leer van een methode. Draagt bij
tot bewust + verantwoord kiezen en
handelen. Het waarom, wat en hoe?
(wat wil de cli bereiken? Hoe kunnen
we dit realiseren?) Ontwikkelt zich in
een uitwisseling tussen theorie en
praktijk. Het verwijst naar een
handelingsmodel (weten hoe te
handelen) en verklaringstheoriën,
empitische en ethische grondslagen.
Het steunt ook op normatieve kaders
Ethische kader Alert en kritisch nadenken, alle
waarden en normen die aan de orde
zijn, een zoekproces om tot
verantwoorde en afgewozen keuzes te
komen: de dingen goed doen maar
ook de goede dingen doen. De
centrale vraag: ‘hoe zou een sociaal
werker hier handelen?’. Lastige
dilemma’s.
Normatief kader Dit is gevormd door waarden en
normen die we in onze samenleving
belangrijk vinden, zoals
rechtwaardigheid, solidariteit,
respect,..
Evidence based practice Praktijken en praktijkmodellen
waarvan empirisch aantoonbaar is dat
ze een grote(re) kans hebben op
effect.
Practice based evidence Interventies die op basis van
ervaringskennis, persoonlijke kennis,
stille kennis een bepaald geldigheid
verworven en een grotere kans op
effectiviteit hebben
Methodisch werken Tijdens het hulpverlenen gebruik
maken van verschillende
, methodieken, waarvan aangetoond is
dat ze effectief zijn in bepaalde
situatie of voor een bepaalde
doelgoep. Dit is aangetoond door
praktijkervaring en (wetenschappelijk)
onderzoek.
Emancipatie Collectieve gelijkberechtiging van
maatschapplijk achtergestelde
groepen. Gericht op het bevorderen
van de autonomie en zelfredzaamheid.
Zorgen dat mensen méér greep
krijgen op hun eigen bestaan.
Empowerment Het gaat om het sterker en vaardiger
maken van mensen zodat ze een
volwaardige plaat in de samenleving
kunnen innemen en weer greep
kunnen krijgen op hun eigen leven.
Mensen in stat stellen om te leren
zelfstandig en onafhankelijk van dienst
en hulpverleningen functioneren.
Methodisch werken
De gereedschapskoffer
• Een loodgieter wordt gecontacteerd om een probleem op te lossen.
• Een loodgieter komt ter plaatste en maakt contact met de cliënt.
• Een loodgieter onderzoekt het probleem door vragen te stellen en te kijken
of observeren.
• Een loodgieter zoekt in zijn gereedschapskoffer naar het meest helpende
materiaal / gereedschap om dit probleem op te lossen.
• Niet helpend gereedschap legt hij terug en hij probeert iets anders.
• Een loodgieter gebruikt het gereedschap en lost het probleem op.
• Een loodgieter checkt of het probleem is opgelost en rond zijn werk af.
In gereedschapskoffer: methode en techniek.
Rond gereedschapskoffer: kernwaarde sw & opleiding/organisatie,
referentiekaden, normatief en ethisch kader, socialisatie…
3 kenmerken
1. Doelgericht = het oplossen van een probleem, doelen moeten haalbaar &
realistisch zijn, deze worden bepaald in dialoog met de cli en zijn
omgeving, doelen worden regelmatig geëvalueerd en bijgesteld. Vb:
5x/week gym ipv 7
2. Systimatisch = verschillende stappen/fase die we doorlopen in een
bepaalde logische volgorde. Dit is een soort stappenplan en je gaat ook in
dialoog met de cli over wat er nodig is. Vb: regenjas kopen voor door de
regen te fietsen.
3. Procesmatig = in contact/relatie met de cli(= relatieontwikkeling).
Afgestemd op de vraag van je cli (=probleemafwikkeling);
Rekeninghoudend met het tempo van de cli, gericht op de cli sterker en
vaardiger maken (=cliëntontwikkeling). Per fase een passende
tussenkomst/interventie.
, 4 lagen
1. Doelstelling = een methode is ontworpen om een specifieke doel te
bereiken.
2. Visie = een uitgangspunt, een gedachtengoed. Vb: via empowerment
3. Een relatie = hoe beadert de hv de cli, hoe gaan ze met elkaar om?
4. Technieken/interventies = techniek: de kleinste handelingseenheden vb.
gesprekstechnieken (luisteren, doorvragen) , interventies: een
tussenkomst.
Eerste vormen van methodisch handelen
Oudste vorm van hulpverlening: social casework. Het is een vorm van
methodisch hulpverlenen in het sociaal werk vanaf de 20 e eeuw.
Oorspronkelijk ‘de methode van individuele hulpverlening’.
Groepsmaatschappelijk werk of maatschappelijk groepswerk: helpt
personen hun maatschappelijk functioneren te verbeteren door middel van
doelgerichte groepservaringen. Persoonlijke moeilijkheden en problemen in
groep beter te laten verwerken. Vb: praatgroepen, vriendENtaal
Opbouwerk of samenlevingsopbouw: aanpak van maatschappelijke
problemen met patricipatie van de doelgroep. Vb: ontmoetingsruimte voor
jongeren
Nu: diverse takken
Doel van sociaal werk
Burgers aan hun recht te doen komen; garanderen van basisbehoeften en
veiligheid. Vb: premies, tegemoetkomingen, rechten
Burgers tot hun recht te doen komen; inzetten op aanzien, waardering en
zelfactualisatie. Vb: empowerment, krachten erkennen
Globale definitie van het sociaal werk (examen)
"Het maatschappelijk werk is een praktijkgericht vak en een academische
discipline die sociale verandering en ontwikkeling, sociale cohesie, de
emancipatie en bevrijding van mensen bevordert.
Principes van sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve
verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit staan centraal in het
maatschappelijk werk. Onderbouwd door theorieën van het sociaal werk, sociale
wetenschappen, geesteswetenschappen en inheemse kennis.
Maatschappelijk werk houdt zich bezig met mensen en structuren, pakt
uitdagingen van het leven aan in een poging tot verbeteren van welzijn.
De bovenstaande definitie kan worden versterkt op nationaal en / of regionaal
niveau. "
De krachtlijnen van een sociaal werker
1. Politiserend werken
o Beleid en samenleving wakker schudden
o Structureel (bv. Chirobezoek geven)
in cursus en handboek en notities.
Hoofdstuk 1: inleidende begrippen
Begrippen
Methode Systematische, doelgerichte en
procesmatige handelingswijze én
bewust. Gesystematiseerde manier
van werken in een bepaalde situatie
om een bepaald doe te bereiken. Wat
je doet of laat met een cli, daar is een
goede reden voor. Een aan bepaalde
formele regels of voorschriften
onderworpen werkwijze waarin een
aantal min of meer logisch op elkaar
volgende stappen te onderscheiden
zijn.
Methodiek De leer van een methode. Draagt bij
tot bewust + verantwoord kiezen en
handelen. Het waarom, wat en hoe?
(wat wil de cli bereiken? Hoe kunnen
we dit realiseren?) Ontwikkelt zich in
een uitwisseling tussen theorie en
praktijk. Het verwijst naar een
handelingsmodel (weten hoe te
handelen) en verklaringstheoriën,
empitische en ethische grondslagen.
Het steunt ook op normatieve kaders
Ethische kader Alert en kritisch nadenken, alle
waarden en normen die aan de orde
zijn, een zoekproces om tot
verantwoorde en afgewozen keuzes te
komen: de dingen goed doen maar
ook de goede dingen doen. De
centrale vraag: ‘hoe zou een sociaal
werker hier handelen?’. Lastige
dilemma’s.
Normatief kader Dit is gevormd door waarden en
normen die we in onze samenleving
belangrijk vinden, zoals
rechtwaardigheid, solidariteit,
respect,..
Evidence based practice Praktijken en praktijkmodellen
waarvan empirisch aantoonbaar is dat
ze een grote(re) kans hebben op
effect.
Practice based evidence Interventies die op basis van
ervaringskennis, persoonlijke kennis,
stille kennis een bepaald geldigheid
verworven en een grotere kans op
effectiviteit hebben
Methodisch werken Tijdens het hulpverlenen gebruik
maken van verschillende
, methodieken, waarvan aangetoond is
dat ze effectief zijn in bepaalde
situatie of voor een bepaalde
doelgoep. Dit is aangetoond door
praktijkervaring en (wetenschappelijk)
onderzoek.
Emancipatie Collectieve gelijkberechtiging van
maatschapplijk achtergestelde
groepen. Gericht op het bevorderen
van de autonomie en zelfredzaamheid.
Zorgen dat mensen méér greep
krijgen op hun eigen bestaan.
Empowerment Het gaat om het sterker en vaardiger
maken van mensen zodat ze een
volwaardige plaat in de samenleving
kunnen innemen en weer greep
kunnen krijgen op hun eigen leven.
Mensen in stat stellen om te leren
zelfstandig en onafhankelijk van dienst
en hulpverleningen functioneren.
Methodisch werken
De gereedschapskoffer
• Een loodgieter wordt gecontacteerd om een probleem op te lossen.
• Een loodgieter komt ter plaatste en maakt contact met de cliënt.
• Een loodgieter onderzoekt het probleem door vragen te stellen en te kijken
of observeren.
• Een loodgieter zoekt in zijn gereedschapskoffer naar het meest helpende
materiaal / gereedschap om dit probleem op te lossen.
• Niet helpend gereedschap legt hij terug en hij probeert iets anders.
• Een loodgieter gebruikt het gereedschap en lost het probleem op.
• Een loodgieter checkt of het probleem is opgelost en rond zijn werk af.
In gereedschapskoffer: methode en techniek.
Rond gereedschapskoffer: kernwaarde sw & opleiding/organisatie,
referentiekaden, normatief en ethisch kader, socialisatie…
3 kenmerken
1. Doelgericht = het oplossen van een probleem, doelen moeten haalbaar &
realistisch zijn, deze worden bepaald in dialoog met de cli en zijn
omgeving, doelen worden regelmatig geëvalueerd en bijgesteld. Vb:
5x/week gym ipv 7
2. Systimatisch = verschillende stappen/fase die we doorlopen in een
bepaalde logische volgorde. Dit is een soort stappenplan en je gaat ook in
dialoog met de cli over wat er nodig is. Vb: regenjas kopen voor door de
regen te fietsen.
3. Procesmatig = in contact/relatie met de cli(= relatieontwikkeling).
Afgestemd op de vraag van je cli (=probleemafwikkeling);
Rekeninghoudend met het tempo van de cli, gericht op de cli sterker en
vaardiger maken (=cliëntontwikkeling). Per fase een passende
tussenkomst/interventie.
, 4 lagen
1. Doelstelling = een methode is ontworpen om een specifieke doel te
bereiken.
2. Visie = een uitgangspunt, een gedachtengoed. Vb: via empowerment
3. Een relatie = hoe beadert de hv de cli, hoe gaan ze met elkaar om?
4. Technieken/interventies = techniek: de kleinste handelingseenheden vb.
gesprekstechnieken (luisteren, doorvragen) , interventies: een
tussenkomst.
Eerste vormen van methodisch handelen
Oudste vorm van hulpverlening: social casework. Het is een vorm van
methodisch hulpverlenen in het sociaal werk vanaf de 20 e eeuw.
Oorspronkelijk ‘de methode van individuele hulpverlening’.
Groepsmaatschappelijk werk of maatschappelijk groepswerk: helpt
personen hun maatschappelijk functioneren te verbeteren door middel van
doelgerichte groepservaringen. Persoonlijke moeilijkheden en problemen in
groep beter te laten verwerken. Vb: praatgroepen, vriendENtaal
Opbouwerk of samenlevingsopbouw: aanpak van maatschappelijke
problemen met patricipatie van de doelgroep. Vb: ontmoetingsruimte voor
jongeren
Nu: diverse takken
Doel van sociaal werk
Burgers aan hun recht te doen komen; garanderen van basisbehoeften en
veiligheid. Vb: premies, tegemoetkomingen, rechten
Burgers tot hun recht te doen komen; inzetten op aanzien, waardering en
zelfactualisatie. Vb: empowerment, krachten erkennen
Globale definitie van het sociaal werk (examen)
"Het maatschappelijk werk is een praktijkgericht vak en een academische
discipline die sociale verandering en ontwikkeling, sociale cohesie, de
emancipatie en bevrijding van mensen bevordert.
Principes van sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve
verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit staan centraal in het
maatschappelijk werk. Onderbouwd door theorieën van het sociaal werk, sociale
wetenschappen, geesteswetenschappen en inheemse kennis.
Maatschappelijk werk houdt zich bezig met mensen en structuren, pakt
uitdagingen van het leven aan in een poging tot verbeteren van welzijn.
De bovenstaande definitie kan worden versterkt op nationaal en / of regionaal
niveau. "
De krachtlijnen van een sociaal werker
1. Politiserend werken
o Beleid en samenleving wakker schudden
o Structureel (bv. Chirobezoek geven)
