NOTULEN OWG 02-10-2020
TAAK 10: Meer kennis, dus gezonder?
Notulist: Fenna Veraart
A MOEILIJKE WOORDEN
B SAMENVATTING
Het is sinds 1994 bewezen dat mensen met een hoger opleidingsniveau vaker gezond zijn. Maar een
hogere opleiding heeft een veel kleiner positief effect dan dat een lage opleiding een negatief effect
heeft. Uit een onderzoek van Volksgezondheid blijkt dat mensen met een hogere sociaaleconomische
status minder vaak overgewicht hebben en minder roken. Naast leefstijl spelen ook iemands
psychologische kenmerken en iemands materiele omstandigheden een rol; vooral
gezondheidsvaardigheden. Het blijkt dat voor drie op de tien volwassen Nederlanders deze
gezondheidsvaardigheden ontbreken, dit is bij ouderen, mensen met een lagere opleiding en lager
inkomen. Het onderzoek naar gezondheidsvaardigheden maakt duidelijk dat er geen rechtstreekse
relatie is tussen een lagere opleiding en een slechtere gezondheid. Dit onderzoek van professor
Bosma toont aan dat psychologische factoren, maar ook materiele factoren, een rol spelen bij de
relatie tussen opleidingsniveau en gezondheid.
C ALGEMENE PROBLEEMSTELLING
Hoe kan het dat mensen met een hoger opleidingsniveau gezonder zijn en welke rol spelen
gezondheidsvaardigheden daarbij?
D WAT WETEN WE AL?
Mensen met mentaal werk hebben meer energie om na werk meer te ondernemen, zoals sporten of
gezond eten. Mensen die lichamelijk werk doen zijn na het werk eerder uitgeput en kunnen dus na
werk minder ondernemen. Laagopgeleiden ervaren veel stress en dit is een gevolg een ongezonde
levensstijl (financiële stress). Laagopgeleiden werken vaak langer door en hebben hierdoor minder
tijd voor sociale contacten 🡪 slecht voor gezondheid.
Gezondheidsvaardigheden is het vinden, begrijpen, beoordelen en toepassen van
gezondheidsinformatie
E LEERDOELEN
1 Zijn hoger opgeleiden gezonder dan lager opgeleiden?
2 Wat zijn sociaaleconomische gezondheidsverschillen tussen de lage en hoge opleidingsniveaus in
Nederland?
a. En wat is het verschil tussen verschillende leeftijden?
3 Wat zijn gezondheidsvaardigheden?
a. Wat zijn de kenmerken?
4 Welke factoren beïnvloeden de gezondheidsvaardigheden?
5 Wat is de rol van gezondheidsvaardigheden bij de betere gezondheid van hoger opgeleiden?
6 Hoe kunnen gezondheidsvaardigheden worden verbeterd?
7 En wat is de invloed van psychologische factoren en omgevingsfactoren hierop?
TAAK 10: Meer kennis, dus gezonder?
Notulist: Fenna Veraart
A MOEILIJKE WOORDEN
B SAMENVATTING
Het is sinds 1994 bewezen dat mensen met een hoger opleidingsniveau vaker gezond zijn. Maar een
hogere opleiding heeft een veel kleiner positief effect dan dat een lage opleiding een negatief effect
heeft. Uit een onderzoek van Volksgezondheid blijkt dat mensen met een hogere sociaaleconomische
status minder vaak overgewicht hebben en minder roken. Naast leefstijl spelen ook iemands
psychologische kenmerken en iemands materiele omstandigheden een rol; vooral
gezondheidsvaardigheden. Het blijkt dat voor drie op de tien volwassen Nederlanders deze
gezondheidsvaardigheden ontbreken, dit is bij ouderen, mensen met een lagere opleiding en lager
inkomen. Het onderzoek naar gezondheidsvaardigheden maakt duidelijk dat er geen rechtstreekse
relatie is tussen een lagere opleiding en een slechtere gezondheid. Dit onderzoek van professor
Bosma toont aan dat psychologische factoren, maar ook materiele factoren, een rol spelen bij de
relatie tussen opleidingsniveau en gezondheid.
C ALGEMENE PROBLEEMSTELLING
Hoe kan het dat mensen met een hoger opleidingsniveau gezonder zijn en welke rol spelen
gezondheidsvaardigheden daarbij?
D WAT WETEN WE AL?
Mensen met mentaal werk hebben meer energie om na werk meer te ondernemen, zoals sporten of
gezond eten. Mensen die lichamelijk werk doen zijn na het werk eerder uitgeput en kunnen dus na
werk minder ondernemen. Laagopgeleiden ervaren veel stress en dit is een gevolg een ongezonde
levensstijl (financiële stress). Laagopgeleiden werken vaak langer door en hebben hierdoor minder
tijd voor sociale contacten 🡪 slecht voor gezondheid.
Gezondheidsvaardigheden is het vinden, begrijpen, beoordelen en toepassen van
gezondheidsinformatie
E LEERDOELEN
1 Zijn hoger opgeleiden gezonder dan lager opgeleiden?
2 Wat zijn sociaaleconomische gezondheidsverschillen tussen de lage en hoge opleidingsniveaus in
Nederland?
a. En wat is het verschil tussen verschillende leeftijden?
3 Wat zijn gezondheidsvaardigheden?
a. Wat zijn de kenmerken?
4 Welke factoren beïnvloeden de gezondheidsvaardigheden?
5 Wat is de rol van gezondheidsvaardigheden bij de betere gezondheid van hoger opgeleiden?
6 Hoe kunnen gezondheidsvaardigheden worden verbeterd?
7 En wat is de invloed van psychologische factoren en omgevingsfactoren hierop?
