Fiscaal recht
Algemene info
Geen handboek, wel codex aanschaffen
Examen: 2 juni
Er zijn geen oefeningen over personenbelasting, enkel oefeningen/toepassingen
die in de les van vennootschapsbelasting zij ngekomen.
Opassen met taalfouten en juridisch jargon gebruiken.
Introductie tot het fiscaal recht
Overzicht
§ Plaats van het fiscaal recht t.o.v. andere rechtstakken
§ Begrip belasting
§ Functies
§ Indeling belastingen
Plaats van het fiscaal recht tov andere rechtstakken
§ Fiscaal recht: onderdeel van het publiekrecht
§ Relatie tussen de overheid en de burgers, maar ook de relatie tussen
overheden
Fiscraal recht is de verhouding tussen de burger, als belastingplichtige, en
de fiscale administratie, de fiscale administratie is een onderdeel van alle
fiscale administraties in belgie, zijnde de uitvoerende macht. Relatie tussen
overheid, uitvoerende macht en de burger wordt beheerst door publiek
recht.
§ Gevolg:
• Toepasselijkheid algemene beginselen van administratief recht
• vooral voor formeel fiscaal recht – hoe kan de fiscale
administratie de fiscale regels afdwingen (zie HC over fiscale
procedure).
Fiscaliteit= is dus publiek recht, gevolg de algemene
beginselen van het administratief recht is ook van toepassing
in fiscaal recht. Dit zien we vooral als fiscaal recht door
overheid wordt afgedwongen bij de burger, dan komt
beginsel van administratief recht naar boven. We gaan het
hier meer over hebben bij de les fiscale procedure. (want
procedure is het moment dat de overheid de toepassing van
fiscale regels afdwingt van de burger, dan moet moet de
fiscale overheid een aantal principes van administratief recht
respecteren. Voorbeeld: beginsel van behoorlijk bestuur,
, moet worden gerespecteerd door een overheid
omgevingsvergunningen aflevert, maar moet ook worden
gerespecteerd door de fiscale administratie. Dus de
beginselen van administratief recht zijn ook van toepassing in
fiscaal recht, vooral in formeel fscaal recht. (= formeel fiscaal
recht= procedure).
Materieel fiscaal recht gaat over: wie gaan we belasten, wat
gaan we belasten, wie gaan we vrijstellen= gaat over de
omgang van de belasting.
Procedureel fiscaal recht/formeel fiscaal recht gaat over: op
moment dat we weten wie belastingen gaat betalen, hoe
gaan we dat afwingen bij de burger. 1e stap daarbij is om de
belasting te individualiseren.
Voorbeeld: stel dat er belasting wordt ingevoerd, die zegt
‘alle dames met rode truien betalen 1000 euro belastingen’,
wie wat wanneer dat weten ze wel, sommige voelen zich dan
al aangesproken, maar daarmee weet de dame in het rood,
nog niet wanneer moet ik dat nu betalen, moet ik een
aangifte doen, moet dat op het einde van het jaar? dus die
schuld die door een materiele fiscale recht is gecreerd, moet
nog geindividualiseerd worden. daarvoor staan die procedure
regels voor, die zeggen of je een aangifte moet doen of niet,
zo wordt de schuld geindividualiseerd.
• Regels van openbare orde
• Absolute nietigheid
• Kan door iedereen worden ingeroepen, zelfs ambtshalve door de
rechter
2 e gevolg van het feit dat fiscaal echt een onderdeel is van het
publiek recht, is dat de regels van fiscaliteit van openbare orde zijn.
betekent dat als een overheiddakte tot stand wordt gebracht in
strijd is met materieel fiscaal recht, dan kan men zeggen, dat dit
nietig is en is absoluut nietig. (je kan dus niet afspreken dat het
niet nietig is, dat kan wel nog in burgerlijk recht). En kan door
iedereen worden ingeroepen. Zelfs door rechter, zo geven we
belangrijke rol aan rechter, vb. als administratie zich vergist heeft
wat betreft motivering, of juridische grondslag voor bepaalde
aanslag, fiscaal recht is van openbare orde en rechter merkt op dat
die aanslag is niet op grond van dat artikel maar van een ander
artikel dan moet de rechter dat corrigeren.
§ Rol van het privaat recht
§ Ook de overheid is soms aan het privaat recht onderworpen
• bv. sluiten van overeenkomsten met de belastingplichtige. Privaat
recht heeft ook rol in fiscaal recht, ook overheid kan aan privaat
recht onderworpen zijn. vb. als zij overeenkomst sluit met
belastingplichtige. Als je komt controlere bij iemand thuis en die
persoon zegt ik gebruik mijn huis voor 50% van mijn beroep, en
controleur komt en zegt ja ik geloof het, dan heb je op dat moment
overeenkomst gemaakt over de feiten. Als die dan het jaar nadien
, komt controleren en het is een andere ambtenaar en die zegt ah
nee voor mij is dat voor 40% en niet 50%, dit gaat niet want er was
een overeenkomst, en belastingplichtige zei voor mij is dat 50% en
andere zei ik ben akkoord dus dan heb je burgerrechtelijk gezien
een overeenkomst, dan kan je daar niet op terugkomen ookal heb je
een andere ambtenaar, want de administratie is 1 en ondeelbaar,
het was de administratie die zei 50% is goed, dus op dat moment
speelt burgerlijk recht en gaat het civiel recht zich ook opdringen
aan administratie.
§ Privaat recht = “gemeen recht” -> een begrip dat niet door de fiscale
wet wordt omschreven heeft de “gemeenrechtelijke betekenis”
Bovendien zegt men in de fiscaliteit dat privaat recht, het gemeen recht is.
gemeen= men zegt als men binnen fiscaal recht geen definitie heeft
gegeven aan iets, dan moet men naar definitie van gemeen recht gaan
zien (is eigenlijk burgerrecht). Want dan neemt het de gemeenrechtelijke
betekenis aan.
• Bv. begrip “inkomen”: geen definitie in de fiscale wet ->
gemeen recht?
• Rechtspraak: bugerrechtelijke betekenis: “inkomen is alles
wat een zaak periodiek aan vruchten voortbrengt, zonder
haar wezen te veranderen of haar substantie aan te
tasten”
• Gevolg: meerwaarde is geen inkomen (tenzij de fiscale wet
dit bepaalt)
Vb. begrip inkomen in wetboek inkomstenbelasting, staat niet
bij de definitie ‘inkomen is’, omdat men zei inkomen moet
gezien worden in zijn burgerrechtelijk betekenis van het
woord. Als je een huis hebt en je hebt dat gekocht voor
1000000 en na 10 jaar kan je dit verkopen aan 2000000 dan
heb je een meerwaarde gemaakt van 100 000 en dan is u
substantie vergroot. is geen periodiek inkomen, is 1 x
gebeurd. Meerwaarde zijn geen inkomen !!! In wetboek
inkomstenbelasting staat geen meerwaarde, want in principe
is definitie ‘inkomen is periodiek en substantie mag niet
worden aangetast en meerwaarde is in principe geen
inkomen’, maar niks verhindert de fiscale wetgever om te
zeggen van ‘dat soort meerwaarde belast ik wel’. Ookal is
meerwaarde in principe geen inkomen en niet belastbaar,
niets verhinderd de wetgever omdat niet te doen.
• Bv. begrip “winst” (van een onderneming): geen definitie in de
fiscale wet -> gemeen recht?
• bepalen volgens de regels van het boekhoudrecht (tenzij
de fiscale wet afwijkt)
• “primauteit van het boekhoudrecht”
Winst: er is geen fiscale bepaling die zegt wat wint is. we
halen dat begrip dan uit het gemeen recht, met name uit het
boekhoudrecht, waarvan we dan aannemen dat
, boekhoudtrecht zal bepalen wat winst is, tenzij er fiscale
bepalingen zijn.
Begrip belasting
§ Belasting
§ Klassieke definitie (rechtsleer en rechtspraak):
§ « een betaling eenzijdig opgelegd door de overheid, teneinde haar
middelen te verschaffen om in haar uitgaven van alle aard te
voorzien »
Sprake van belasting als die een financieel doel heeft en eenzijdig
opgelegd
§ Twee kenmerken:
§ 1/ Eenzijdig opgelegd -> dwingend karakter
§ 2/ Financieel doel
• -> geen rechtstreekse / individuele tegenprestatie: Er is van
de overheid geen tegenprestatie dat hij aan u garandeerd,
opbrengst is niet perse een tegenprestatie van iets voor de
belastingplichtige.
§ Onderscheid met andere inkomsten van de overheid
§ Bv. Boetes -> waarom?Boetes: zijn geen belasting. 1e kenmerk is wel
voldaan: ze zijn eenzijdig opgelegd, maar het doel is sanctionering.
Boetes zijn geen belastingen, het is wel dwingend en eenzijdig
opgelegd maar het doel is niet de schatkist vullen, maar hoofdoel is
bestraffen, vandaar is het geen belasting
§ Bv. Schenking of legaat aan de overheid -> waarom? Schenking of
legaat aan de overheid: is ook geen belasting, niet eenzijdig opgelegd.
Je kan ook schenking doen aan overheid, is geen belasting, want niet
eenzijdig opgelegd is. ovehreid heeft u niet opgelegd ge moet een
schenking doen, maar je hebt dat vrijwillig gedaan. Schenking zal wel
financieel doel hebben.
§ Onderscheid met andere « heffingen »
§ Retributies
• Bv. Parkeergeld : als je moet betalen voor plekje om te
parkeren, dan is dat geld dat je aan ovehreid geeft een
retributie. Is een vergoeding voor indiviudele tegenprestatie,
want in ruil voor geld geeft men een plaats om daar te kunnen
staan) dat is bij belasting niet, er is geen individuele
tegenprestatie, de overheid belooft niets. Bij parkeren wel, je
betaalt om daar te kunnen staan. Als retributie een onredelijke
verhouding heeft, dan is dit geen retributie maar een belasting.
Voorbeeld: als er geld wordt gevraagd om u terras uit te breiden
op de stoep, dan zal dat een retributie zijn, tenzij de rechter
vaststelt ‘dit is zo een hoog bedrag, dat is geen tegenprestatie
niet meer voor het afstaan van openbare ruimte aan de
cafehouder, dit is te hoog, dit wordt een belasting.’ Toetsing die
Algemene info
Geen handboek, wel codex aanschaffen
Examen: 2 juni
Er zijn geen oefeningen over personenbelasting, enkel oefeningen/toepassingen
die in de les van vennootschapsbelasting zij ngekomen.
Opassen met taalfouten en juridisch jargon gebruiken.
Introductie tot het fiscaal recht
Overzicht
§ Plaats van het fiscaal recht t.o.v. andere rechtstakken
§ Begrip belasting
§ Functies
§ Indeling belastingen
Plaats van het fiscaal recht tov andere rechtstakken
§ Fiscaal recht: onderdeel van het publiekrecht
§ Relatie tussen de overheid en de burgers, maar ook de relatie tussen
overheden
Fiscraal recht is de verhouding tussen de burger, als belastingplichtige, en
de fiscale administratie, de fiscale administratie is een onderdeel van alle
fiscale administraties in belgie, zijnde de uitvoerende macht. Relatie tussen
overheid, uitvoerende macht en de burger wordt beheerst door publiek
recht.
§ Gevolg:
• Toepasselijkheid algemene beginselen van administratief recht
• vooral voor formeel fiscaal recht – hoe kan de fiscale
administratie de fiscale regels afdwingen (zie HC over fiscale
procedure).
Fiscaliteit= is dus publiek recht, gevolg de algemene
beginselen van het administratief recht is ook van toepassing
in fiscaal recht. Dit zien we vooral als fiscaal recht door
overheid wordt afgedwongen bij de burger, dan komt
beginsel van administratief recht naar boven. We gaan het
hier meer over hebben bij de les fiscale procedure. (want
procedure is het moment dat de overheid de toepassing van
fiscale regels afdwingt van de burger, dan moet moet de
fiscale overheid een aantal principes van administratief recht
respecteren. Voorbeeld: beginsel van behoorlijk bestuur,
, moet worden gerespecteerd door een overheid
omgevingsvergunningen aflevert, maar moet ook worden
gerespecteerd door de fiscale administratie. Dus de
beginselen van administratief recht zijn ook van toepassing in
fiscaal recht, vooral in formeel fscaal recht. (= formeel fiscaal
recht= procedure).
Materieel fiscaal recht gaat over: wie gaan we belasten, wat
gaan we belasten, wie gaan we vrijstellen= gaat over de
omgang van de belasting.
Procedureel fiscaal recht/formeel fiscaal recht gaat over: op
moment dat we weten wie belastingen gaat betalen, hoe
gaan we dat afwingen bij de burger. 1e stap daarbij is om de
belasting te individualiseren.
Voorbeeld: stel dat er belasting wordt ingevoerd, die zegt
‘alle dames met rode truien betalen 1000 euro belastingen’,
wie wat wanneer dat weten ze wel, sommige voelen zich dan
al aangesproken, maar daarmee weet de dame in het rood,
nog niet wanneer moet ik dat nu betalen, moet ik een
aangifte doen, moet dat op het einde van het jaar? dus die
schuld die door een materiele fiscale recht is gecreerd, moet
nog geindividualiseerd worden. daarvoor staan die procedure
regels voor, die zeggen of je een aangifte moet doen of niet,
zo wordt de schuld geindividualiseerd.
• Regels van openbare orde
• Absolute nietigheid
• Kan door iedereen worden ingeroepen, zelfs ambtshalve door de
rechter
2 e gevolg van het feit dat fiscaal echt een onderdeel is van het
publiek recht, is dat de regels van fiscaliteit van openbare orde zijn.
betekent dat als een overheiddakte tot stand wordt gebracht in
strijd is met materieel fiscaal recht, dan kan men zeggen, dat dit
nietig is en is absoluut nietig. (je kan dus niet afspreken dat het
niet nietig is, dat kan wel nog in burgerlijk recht). En kan door
iedereen worden ingeroepen. Zelfs door rechter, zo geven we
belangrijke rol aan rechter, vb. als administratie zich vergist heeft
wat betreft motivering, of juridische grondslag voor bepaalde
aanslag, fiscaal recht is van openbare orde en rechter merkt op dat
die aanslag is niet op grond van dat artikel maar van een ander
artikel dan moet de rechter dat corrigeren.
§ Rol van het privaat recht
§ Ook de overheid is soms aan het privaat recht onderworpen
• bv. sluiten van overeenkomsten met de belastingplichtige. Privaat
recht heeft ook rol in fiscaal recht, ook overheid kan aan privaat
recht onderworpen zijn. vb. als zij overeenkomst sluit met
belastingplichtige. Als je komt controlere bij iemand thuis en die
persoon zegt ik gebruik mijn huis voor 50% van mijn beroep, en
controleur komt en zegt ja ik geloof het, dan heb je op dat moment
overeenkomst gemaakt over de feiten. Als die dan het jaar nadien
, komt controleren en het is een andere ambtenaar en die zegt ah
nee voor mij is dat voor 40% en niet 50%, dit gaat niet want er was
een overeenkomst, en belastingplichtige zei voor mij is dat 50% en
andere zei ik ben akkoord dus dan heb je burgerrechtelijk gezien
een overeenkomst, dan kan je daar niet op terugkomen ookal heb je
een andere ambtenaar, want de administratie is 1 en ondeelbaar,
het was de administratie die zei 50% is goed, dus op dat moment
speelt burgerlijk recht en gaat het civiel recht zich ook opdringen
aan administratie.
§ Privaat recht = “gemeen recht” -> een begrip dat niet door de fiscale
wet wordt omschreven heeft de “gemeenrechtelijke betekenis”
Bovendien zegt men in de fiscaliteit dat privaat recht, het gemeen recht is.
gemeen= men zegt als men binnen fiscaal recht geen definitie heeft
gegeven aan iets, dan moet men naar definitie van gemeen recht gaan
zien (is eigenlijk burgerrecht). Want dan neemt het de gemeenrechtelijke
betekenis aan.
• Bv. begrip “inkomen”: geen definitie in de fiscale wet ->
gemeen recht?
• Rechtspraak: bugerrechtelijke betekenis: “inkomen is alles
wat een zaak periodiek aan vruchten voortbrengt, zonder
haar wezen te veranderen of haar substantie aan te
tasten”
• Gevolg: meerwaarde is geen inkomen (tenzij de fiscale wet
dit bepaalt)
Vb. begrip inkomen in wetboek inkomstenbelasting, staat niet
bij de definitie ‘inkomen is’, omdat men zei inkomen moet
gezien worden in zijn burgerrechtelijk betekenis van het
woord. Als je een huis hebt en je hebt dat gekocht voor
1000000 en na 10 jaar kan je dit verkopen aan 2000000 dan
heb je een meerwaarde gemaakt van 100 000 en dan is u
substantie vergroot. is geen periodiek inkomen, is 1 x
gebeurd. Meerwaarde zijn geen inkomen !!! In wetboek
inkomstenbelasting staat geen meerwaarde, want in principe
is definitie ‘inkomen is periodiek en substantie mag niet
worden aangetast en meerwaarde is in principe geen
inkomen’, maar niks verhindert de fiscale wetgever om te
zeggen van ‘dat soort meerwaarde belast ik wel’. Ookal is
meerwaarde in principe geen inkomen en niet belastbaar,
niets verhinderd de wetgever omdat niet te doen.
• Bv. begrip “winst” (van een onderneming): geen definitie in de
fiscale wet -> gemeen recht?
• bepalen volgens de regels van het boekhoudrecht (tenzij
de fiscale wet afwijkt)
• “primauteit van het boekhoudrecht”
Winst: er is geen fiscale bepaling die zegt wat wint is. we
halen dat begrip dan uit het gemeen recht, met name uit het
boekhoudrecht, waarvan we dan aannemen dat
, boekhoudtrecht zal bepalen wat winst is, tenzij er fiscale
bepalingen zijn.
Begrip belasting
§ Belasting
§ Klassieke definitie (rechtsleer en rechtspraak):
§ « een betaling eenzijdig opgelegd door de overheid, teneinde haar
middelen te verschaffen om in haar uitgaven van alle aard te
voorzien »
Sprake van belasting als die een financieel doel heeft en eenzijdig
opgelegd
§ Twee kenmerken:
§ 1/ Eenzijdig opgelegd -> dwingend karakter
§ 2/ Financieel doel
• -> geen rechtstreekse / individuele tegenprestatie: Er is van
de overheid geen tegenprestatie dat hij aan u garandeerd,
opbrengst is niet perse een tegenprestatie van iets voor de
belastingplichtige.
§ Onderscheid met andere inkomsten van de overheid
§ Bv. Boetes -> waarom?Boetes: zijn geen belasting. 1e kenmerk is wel
voldaan: ze zijn eenzijdig opgelegd, maar het doel is sanctionering.
Boetes zijn geen belastingen, het is wel dwingend en eenzijdig
opgelegd maar het doel is niet de schatkist vullen, maar hoofdoel is
bestraffen, vandaar is het geen belasting
§ Bv. Schenking of legaat aan de overheid -> waarom? Schenking of
legaat aan de overheid: is ook geen belasting, niet eenzijdig opgelegd.
Je kan ook schenking doen aan overheid, is geen belasting, want niet
eenzijdig opgelegd is. ovehreid heeft u niet opgelegd ge moet een
schenking doen, maar je hebt dat vrijwillig gedaan. Schenking zal wel
financieel doel hebben.
§ Onderscheid met andere « heffingen »
§ Retributies
• Bv. Parkeergeld : als je moet betalen voor plekje om te
parkeren, dan is dat geld dat je aan ovehreid geeft een
retributie. Is een vergoeding voor indiviudele tegenprestatie,
want in ruil voor geld geeft men een plaats om daar te kunnen
staan) dat is bij belasting niet, er is geen individuele
tegenprestatie, de overheid belooft niets. Bij parkeren wel, je
betaalt om daar te kunnen staan. Als retributie een onredelijke
verhouding heeft, dan is dit geen retributie maar een belasting.
Voorbeeld: als er geld wordt gevraagd om u terras uit te breiden
op de stoep, dan zal dat een retributie zijn, tenzij de rechter
vaststelt ‘dit is zo een hoog bedrag, dat is geen tegenprestatie
niet meer voor het afstaan van openbare ruimte aan de
cafehouder, dit is te hoog, dit wordt een belasting.’ Toetsing die
