Notities lessen NKO, MKA en THK

NKO




1

, KLINISCHE ANATOMIE – ONDERZOEK
HOOFD/HALS/SPEEKSELKLIEREN –
LUCHTWEGOBSTRUCTIE
1. ANATOMIE
Begrenzing hals:
 Onderaan: clavicula
 Bovenaan: mandibula
 Achteraan: M. Trapezius
 Voorkant: middellijn/adamsappel

Onderverdelingen in driehoeken:
 M. Sternocleidomastoideus: verdeling voorste en achterste halsdriehoek
 M. Omohyoideus: verdeling bovenste en onderste halsdriehoek
 M. Digastricus: 2 buiken en 1 pees! Venter posterior en anterior  verdeelt voorste
driehoek in submentale en submandibulaire driehoek

Strap muscles: spieren die voor schildklier zitten
 M. Sternohyoideus
 M. Sternothyroideus
 M. Thyrohyoideus

Zenuwen:
 N. Accessorius
 Accessoriusverlamming: kan arm niet
omhoog brengen vanuit 90° naast zich 
gebeurt door halschirurgie
 N. Vagus
Autonome innervatie  aftakking N. laryngeus recurrens
 Unilateraal: heesheid – bilateraal: stridor
 Ramus marginalis van N. Facialis  klinisch belangrijk omdat deze belangrijk is bij
chirurgie  nooit incisie maken 2 vingers onder mandibula
 N. Hypoglossus
 Tong kan niet meer naar de kant van de uitval
 N. Lingualis
Kwetsuur is heel belangrijk  je voelt mucosa niet meer, voedselbolus niet meer,
bijten op de tong etc.

Bloedvaten:
A. Carotis externa heeft vertakkingen!




2

,FASCIAE
Verschillende halsloges  hebben belangrijke klinische implicaties!

1. Oppervlakkige hals fascia
Volgen de huid onder M. Platysma
 Klinisch geen belang!

2. Diepe halsfasciae
Bestaan uit
- Oppervlakkige laag
Omgeeft spierstructuren
 2 lange spieren: M. Trapezius en M. Sternocleidomastoideus
 2 spieren boven hyoid: Venter anterior M. Digastricus en
 2 speekselklieren: Parotis en Submandibularis
 2 fasciale loges: parotis en masticator

- Middelste laag
 Musculaire laag
Omgeeft strap muscles
 Viscerale laag
Omgeeft larynx, slokdarm en schildklier
Buccopharyngeale fascia is hier onderdeel van

- Diepe laag
Omgeeft diepe halsspieren
Splitst in
 Fascia alaris
 Prevertebrale fascia

Aan voorkant van diepe laag zijn twee ruimtes te onderscheiden:
 Retropharyngeale ruimte: tussen buccopharyngeale fascia en fascia alaris
 Danger space: tussen fascia alaris en fascia prevertebralis
 gaat vanaf schedelbasis tot mediastinum  kwaadaardige pathologieën
kunnen zich heel snel verspreiden

3. Carotis loge
Ontstaat uit mediale gedeelte van oppervlakkige laag, laterale kant van middelste
laag en voorkant van diepe laag van diepe hals fascia
 Ook gevaarlijke loge voor infectieuze pathologie

 Volledige lengte van de hals zijn de gevaarlijke ruimten!

KLINIEK
Heel ernstige diepe weke weefsels infectie  banale infectie ontstaat met implicatie in de
hals

3

, NECROTISERENDE FASCEÏTIS

Heel beperkt trauma (insectenbeet, …)  verschrikkelijke pijn maar klinisch niet veel
zichtbaar  verspreid zich heel snel
 Tast alle fasciae van de hals aan
 Al het necrotisch weefsels wegnemen: zelfs huid wegnemen!

KLINISCHE ANATOMIE
Huidige classificatie: Romeinse cijfers I tem VII (bovenste mediastinum)  internationaal
gebruik!

2. ONDERZOEK HOOFD/HALS/SPEEKSELKLIEREN
HOOFD/HALSKLIEREN
Elk klierstation in de hals draineert vanuit een bepaalde regio in hoofd-hals gebied  hierop
is Sentinelklier principe op gebaseerd
 Sommige carcinomen hebben voorkeur voor bepaalde klierstations  alle
mogelijk aangetaste klieren worden gereseceerd

SUPRACLAVICULAIRE KLIER

 Links = Virchow klier  draineert vanuit regio onder mediastinum (ductus
thoracicus)  maagcarcinoom kan als eerste symptoom supraclaviculaire
adenopathie geven

 Rechts: draineert van long of mediastinum  bronchuscarcinoom

NORMALE PALPEERBARE NEK STRUCTUREN

 Proc. Trans van C1
 Hyoidbot  pijnlijk als je daarop duwt
 Schildklier en cricoid kraakbeen
 Atherosclerose van groot bloedvat in de hals

HALSKLIERZWELLING

Klachten van zwelling  goede anamnese!
- Leeftijd is belangrijk: bij jonge mensen  infectieus, bij ouderen  maligniteit
- Hees (larynxCa), slikstoornissen (oesofagusCa)
- Onderliggende factoren (roken drinken)

KO

 Achter patiënt staan want anders duw je alles terug in weke weefsels
 Patiënt kijkt naar boven  huid spant zich aan en je kan niets meer voelen!
 Alle halsregio’s afgaan
 Submandibulaire driehoek kan je best bimanueel palperen  in mond en aan
buitenkant voelen
4