Samenvatting Kunst Cultuur van romantiek & realisme

H7 Cultuur van romantiek & realisme (19e111 eeuw)


Snelle technologische & maatschappelijke veranderingen. Door uitvinding
stoommachineindustrialiseren de steden. Reactie: romantiek. Kunstenaars
verbeelden dat in: natuurkrachten sprookjes, mythen, exotische culturenweg
van de alledaagse werkelijkheid. Andere kunstenaars omarmen de
moderniseringwillen wereld zo realistisch mogelijk verbeelden, laten inspireren
door nieuwe materialen en technieken.



7.1 Vlucht uit het alledaagse
Romantiek ontstaat als tegenreactie op de verlichting.
Verlichtingsidealen: geloof in vooruitgang & maakbaarheid voor iedereen, een
maatschappij zonder misstanden & klassenverschillen wereldpijn & droefheid
over onvolmaaktheid van de wereld. Gevoel word versterkt door industriële
revolutie (verspreid vanuit Engeland over EU).
Steden worden overvol, vervuiling neemt toe, grote verschillen tussen rijk en
arm. Romantische kunstenaren ontsnappen aan realiteit in fantasie, exotische
thema’s & griezelverhalen. Verlangen naar het verleden & natuur.
Romantische kunst draait niet om kennis & rede maar om gevoel & intuïtie.


Romantisch balletstaan niet langer goden en koningen centraal, maar nimfen
en geesten en hun tragische liefde voor een man van vlees en bloed.  daardoor
veranderen de decors, kostuum en dans.
Thema’s: onmogelijke liefde, dood & het (boven)natuurlijke, nimfen en geesten &
hun tragische liefde
Dansen op spitzen (balletschoen met versterkte teenpunten) waardoor ballerina
gewichtloos over toneel lijkt te zweven. Ook in tutu (bestaande uit broekje en
uitstaande rok van tule met nauwsluitend lijfje; witte kleding).
Ballet blanc – witte akte/compleet ballet waarin het bovennatuurlijke wordt
uitgebeeld.
Gesamtkunstwerk - Operavorm waarin alle kunstvormen (poëzie, muziek,
handeling & decor) in volmaakte harmonie zijn verenigd. verandert regels van
opera voorgoed.
Aaneenschakeling van muziek; vloeiend geheel. Ieder personage leidmotief een
muzikaal thema dat hem/haar steeds vergezelt.
Nieuw: orkestbak – verlaagde ruimte waar orkest zit verschuild waardoor publiek
meer opgaat in het verhaal. Publiek zit in het donker.

, Geniale kunstenaars & individuele expressie
In romantiek is originaliteit is belangrijk. Ideaalbeeld van kunstenaar als genie;
trekt zich niks aan van de burgerlijke omgangsvormen en is vrij in z’n kunstuiting.
In romantische muziekuitdrukken van gevoelens staan centraal, zoals vreugde,
verdriet en verlangen. Componisten steeds langere composities voor groter
wordende orkesten.  Doel is publiek overrompelen.
Symfonisch gedicht muzikaal werk voor orkest, buitenmuzikaal thema/ verhaal
(landschap, legende, schilderij) met muzikale middelen word verklankt. met
ongebruikelijke instrumenten & speelwijzen.
Dramatiek: vernieuwend en kenmerkend.
In het classicisme zijn symfonieën het toppunt van absolute muziek.
Absolute muziek – muziekvorm die geen onderwerp heeft (t.o.v.
programmamuziek)


Schubertiades Salonavond/huisconcert waar gezamenlijk & informeel wordt
gemusiceerd (makermuziek & liederen, vernoemd naar componist Franz
Schubert. Zijn levenExemplarisch voorbeeld romantische kunstenaar:
geldgebrek, jong gestorven, erkend na dood.
Piano zelfstandige stem, van expressief tot somber/sober.


Componisten niet meer in dienst van vorst & moeten zichzelf onderhouden.
Liederencyclus  reeks op muziek gezette gedichten/muziekstukken met
centraal thema
Weltschmerz  letterlijk wereldpijn; beschrijft gevoelens van verdriet &
melancholie die je kunst ervaren als je beseft dat de wereld onvolmaakt is.


Frans-Russische balletstijl groots en overrompelend.
Spectaculaire dansonderdelen waarin de plot even stilstaat. publiek
overdonderen door ingewikkeldste danspassen.
Pas de deux – letterlijk dans voor 2; aanduiding duet; onderdeel klassiek-
romantisch ballet & dramatisch en technisch hoogtepunt
Overdadige decors, kostuums, dans & muziek. Muziek en handeling vormen
eenheid.




Natuur als bron