Onderdeel C ..................................................................................................................................................... 6
C11 Missie, visie en strategie ............................................................................................................................. 6
Missie en visie van organisaties ..................................................................................................................... 6
Kernwaarden van een organisatie (corporate values) .................................................................................. 6
SWOT ............................................................................................................................................................. 6
C12 Strategisch prestatiemanagement .............................................................................................................. 6
Benchmarking ................................................................................................................................................ 6
C14 Zakelijke of organisatorische rechtvaardiging ............................................................................................ 7
Business case document (indeling en kenmerken) ....................................................................................... 7
Nul scenario, deltameting ............................................................................................................................. 7
Business case opdrachtgever en leverancier ................................................................................................. 7
C21 Projectmanagement .................................................................................................................................... 8
Werkvormen .................................................................................................................................................. 8
Voorwaarden en kenmerken van een project ............................................................................................... 8
Redenen om een project uit te voeren ......................................................................................................... 8
Projecten binnen de levenscyclus van een product ...................................................................................... 9
Faseren, beheersen en beslissen ................................................................................................................... 9
C22 Programmamanagement .......................................................................................................................... 10
Verschillen tussen projecten en programma’s ............................................................................................ 10
C23 Portfoliomanagement ............................................................................................................................... 10
Portfolio- en multi projectmanagement...................................................................................................... 10
C25 Organisatietheorie .................................................................................................................................... 12
Staande organisatie ..................................................................................................................................... 12
..................................................................................................................................................................... 12
Platte versus hiërarchische organisatie ....................................................................................................... 12
Raakvlakken project/programma en bedrijfsvoering .................................................................................. 13
C27 Procesontwikkelingsmethoden .................................................................................................................. 14
Agile ............................................................................................................................................................. 14
Scrum ........................................................................................................................................................... 14
C28 Personeelsmanagement ............................................................................................................................ 14
Rol project-, lijn-, en HR manager in HRM van projectdeelnemers ............................................................. 14
C29 Financiële administratie ............................................................................................................................ 15
Kostenindelingen ......................................................................................................................................... 15
C31 Duurzaamheid ........................................................................................................................................... 15
People, planet, profit ................................................................................................................................... 15
C32 Wet- en regelgeving .................................................................................................................................. 16
Verantwoordelijkheid van de projectmanager in de rechtshandhaving ..................................................... 16
Overeenkomsten ......................................................................................................................................... 16
Tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst ............................................................................... 16
Onrechtmatige daad .................................................................................................................................... 16
C33 Gezondheid, beveiliging, veiligheid en milieu ............................................................................................ 17
Arbowetgeving ............................................................................................................................................ 17
Wetgeving op het gebied van databeveiliging, privacy, etc. ....................................................................... 17
C41 Invloed en belangen .................................................................................................................................. 18
Formele en informele macht en invloed ..................................................................................................... 18
1
, Machtsbronnen ........................................................................................................................................... 18
C51 Cultuur en waarden ................................................................................................................................... 19
Dimensies van nationale culturen ............................................................................................................... 19
Organisational culture model – Schein ........................................................................................................ 19
Onderdeel G ................................................................................................................................................... 20
G11 Zelfreflectie en -analyse ............................................................................................................................ 20
Emotionele intelligentie – Goleman ............................................................................................................ 20
JOHARI-diagram ........................................................................................................................................... 20
Big5 .............................................................................................................................................................. 20
Kernkwadranten .......................................................................................................................................... 21
G12 Persoonlijke doelbepaling en tijdmanagement......................................................................................... 22
Zelfmotivatie................................................................................................................................................ 22
Zeven eigenschappen van effectief leiderschap .......................................................................................... 22
Persoonlijk tijdsmanagement ...................................................................................................................... 22
G13 Stressmanagement ................................................................................................................................... 23
Spanning versus stress/burn out ................................................................................................................. 23
Symptomen en veroorzakers van stress ...................................................................................................... 23
Stressmanagement voor zichzelf en anderen ............................................................................................. 23
G21 Ethiek ........................................................................................................................................................ 24
Soorten ethiek ............................................................................................................................................. 24
Professionele standaarden en normen ....................................................................................................... 24
G22 Betrouwbaarheid ...................................................................................................................................... 25
Aspecten van betrouwbaarheid .................................................................................................................. 25
Opbouwen betrouwbaarheid in een netwerk van betrokken partijen ....................................................... 25
G31 Communicatie ........................................................................................................................................... 26
Communicatiemodel ................................................................................................................................... 26
Communicatieniveaus ................................................................................................................................. 26
Communicatiekanalen ................................................................................................................................. 26
Miscommunicatie en ruis ............................................................................................................................ 27
Criteria goede communicatie ...................................................................................................................... 27
G32 Gespreksvaardigheden.............................................................................................................................. 28
Verbale en non-verbale communicatie ....................................................................................................... 28
Actief luisteren ............................................................................................................................................ 28
De juiste vragen stellen ............................................................................................................................... 28
Feedback geven en ontvangen .................................................................................................................... 28
G33 Vergaderen ............................................................................................................................................... 29
Effectief vergaderen .................................................................................................................................... 29
Agenda en agendapunten ........................................................................................................................... 29
Vergaderrollen ............................................................................................................................................. 29
G34 Workshops ................................................................................................................................................ 31
Kenmerken workshops ................................................................................................................................ 31
Inrichten en uitvoeren van workshops ........................................................................................................ 31
Rollen en verantwoordelijkheden workshops ............................................................................................. 31
G35 Presenteren ............................................................................................................................................... 32
Effectiviteit presentatie ............................................................................................................................... 32
Aandachtspunten van goede visuele ondersteuning presentatie ............................................................... 32
G36 Schriftelijk communiceren ......................................................................................................................... 33
Effectief schriftelijk communiceren ............................................................................................................. 33
Ontwerp en structuur documenten ............................................................................................................ 33
2
, G41 Openheid ................................................................................................................................................... 34
Aspecten, kenmerken en beleid t.a.v. openheid ......................................................................................... 34
G42 Adviseren .................................................................................................................................................. 35
Opbouwen van argumenten........................................................................................................................ 35
G43 Motivatie ................................................................................................................................................... 36
Motivatietheorie.......................................................................................................................................... 36
G51 Leiderschap ............................................................................................................................................... 38
Verschillen en overeenkomsten tussen leiderschap en management ........................................................ 38
Situationeel leiderschap .............................................................................................................................. 38
Invloed en betrokkenheid............................................................................................................................ 39
Assertiviteit .................................................................................................................................................. 40
G61 Levenscyclus teams ................................................................................................................................... 41
Teamontwikkelingsfasen ............................................................................................................................. 41
Fasen teamvorming in relatie tot situationeel leidinggeven ....................................................................... 41
G62 Succesvolle teams ..................................................................................................................................... 42
Omgaan met weerstand, de noodzaak van ‘lastige’ mensen in het team .................................................. 42
G72 Conflictmanagement ................................................................................................................................ 43
Fasen in een conflict .................................................................................................................................... 43
Conflictdereguleringsmechanismen in verschillende conflictfasen ............................................................ 43
Stijlen conflicthantering............................................................................................................................... 44
G81 Probleemoplossen ..................................................................................................................................... 45
Stappen in probleemoplossen ..................................................................................................................... 45
Besluitvormingstechnieken ......................................................................................................................... 45
G82 Creativiteit ................................................................................................................................................ 46
Fasen in het creatieve proces ...................................................................................................................... 46
G91 Onderhandelen ......................................................................................................................................... 47
Onderhandelingsstrategie ........................................................................................................................... 47
Harvard-methode (mutual gain) .................................................................................................................. 47
Positioneel onderhandelen ......................................................................................................................... 47
G101 Resultaatgerichtheid ............................................................................................................................... 48
Efficiëntie, effectiviteit en productiviteit ..................................................................................................... 48
Principes en voorwaarden continue verbetering ........................................................................................ 48
Onderdeel V ................................................................................................................................................... 49
V11 Projectaanpak ........................................................................................................................................... 49
Succes en faalcriteria ................................................................................................................................... 49
Succes en faalfactoren ................................................................................................................................. 49
Projectsucces en projectmanagementsucces .............................................................................................. 49
Leren (en periodiek herijken) o.b.v. leerpunten (lessons learned) ............................................................. 49
Kiezen van de juiste projectaanpak ............................................................................................................. 50
V21 Verwachtingen en eisen ............................................................................................................................ 51
Projectdoelstellingen versus projectdoelen ................................................................................................ 51
Verwachtingen, eisen en acceptatiecriteria ................................................................................................ 51
Programma van eisen, specificaties ............................................................................................................ 51
Fit for use, fit for purpose ............................................................................................................................ 51
V31 Scope en afbakening ................................................................................................................................. 52
Scopedefinitie .............................................................................................................................................. 52
Scope creep ................................................................................................................................................. 52
V32 Productdecompositie................................................................................................................................. 53
Werkdecompositiestructuur (WBS/PBS) ..................................................................................................... 53
3
, Productstroomschema ................................................................................................................................ 53
V33 Configuratiemanagement ......................................................................................................................... 54
Configuratiemanagement en configuratie-items ........................................................................................ 54
Configuratie-item records en configuratiemanagementdatabase .............................................................. 54
Configuratiemanagementplan ..................................................................................................................... 54
(Configuratie-)baseline ................................................................................................................................ 54
V41 Planning en fasering .................................................................................................................................. 55
Balkenschema (Gantt Chart)........................................................................................................................ 55
Precedence chart ......................................................................................................................................... 55
Mijlpalen, fasen en beslispunten ................................................................................................................. 57
Faseringsmodellen ....................................................................................................................................... 57
Inkorten tijdsplanning ................................................................................................................................. 59
V41 Projectorganisatie ..................................................................................................................................... 60
Principe opdrachtgever/ opdrachtnemer .................................................................................................... 60
Principe scheiding van techniek en management ....................................................................................... 60
Projectorganisatie, projectmanagementteam, projectmanagementstructuur ........................................... 60
Rollen en rolbeschrijvingen ......................................................................................................................... 61
Overlegstructuren en linking-pin principe ................................................................................................... 61
Verantwoordelijkhedenmatrix (RACI-model) .............................................................................................. 62
V52 Informatie- en managementsystemen ...................................................................................................... 63
Informatie versus gegevens ......................................................................................................................... 63
Documentbeheer ......................................................................................................................................... 63
I/O matrix .................................................................................................................................................... 63
Informatie(management)plan ..................................................................................................................... 63
Kwaliteits- en beveiligingseisen, informatie- en documentmanagement ................................................... 64
Dossierstructuur .......................................................................................................................................... 64
V61 Kwaliteit .................................................................................................................................................... 65
Proces- en productkwaliteit ........................................................................................................................ 65
Validatie en verificatie ................................................................................................................................. 65
Kwaliteitsmanagementsysteem .................................................................................................................. 65
Kwaliteitskosten (volgens Juran) ................................................................................................................. 66
V62 Kwaliteitsbeoordeling, audit en evaluatie ................................................................................................. 67
Kwaliteitsbeoordeling, audit en evaluatie ................................................................................................... 67
Kwaliteitslogboek, testregister .................................................................................................................... 67
V71 Kostenraming ............................................................................................................................................ 68
Kostendecompositie .................................................................................................................................... 68
Koppeling CBS met WBS en OBS .................................................................................................................. 68
Reserves....................................................................................................................................................... 68
V72 Kostenmanagement .................................................................................................................................. 70
Projectadministratie en procuratie ............................................................................................................. 70
Afstemming financiële project- en bedrijfsadministratie ............................................................................ 70
Begroten, budgetteren, bewaken ............................................................................................................... 70
Rapportagestandaarden .............................................................................................................................. 71
V81 Capaciteitsmanagement ........................................................................................................................... 72
Resourceplanning, -allocatie en -management ........................................................................................... 72
Leveling (spreiden, opdelen, schuiven) ....................................................................................................... 72
Capaciteitsplan ............................................................................................................................................ 72
V91 Inkoop........................................................................................................................................................ 73
Maak of koop: analyse en besluitvorming ................................................................................................... 73
Inkoopproces ............................................................................................................................................... 73
V92 Overeenkomsten ....................................................................................................................................... 75
4