Bestuursprocesrecht werkgroepen
Inhoud
Week 1 – Inleiding tot het systeem van rechtsbescherming...............................................1
Opgave 1 – The Metronomes...........................................................................................2
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond....................................................................3
Opgave 3 – Het artikel..................................................................................................... 4
Week 2: Bestuurlijke voorprocedures en toegang tot de bestuursrechter..........................6
Opgave 1 – The Metronomes...........................................................................................6
Opgave 2 – Waterbergingsgebied....................................................................................7
Opgave 3 One minute paper............................................................................................ 8
Week 3: Beroep (procesverloop en bewijs).......................................................................10
Opgave 1: The Metronomes........................................................................................... 10
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................12
Opgave 3 – One minute paper.......................................................................................14
Week 4 Beroep: Omvang van geding en relativiteit..........................................................16
Opgave 1: The Metronomes........................................................................................... 16
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................18
Opgave 3 - One minute paper.......................................................................................19
Week 5 Beroep: rechtstreekse toetsing en exceptieve toetsing.......................................21
Opgave 1 – The Metronomes......................................................................................... 21
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................23
Opgave 3 – One minute paper.......................................................................................23
Week 6 Uitspraakbevoegdheden in beroep......................................................................25
Opgave 1 – The Metronomes......................................................................................... 25
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................29
Week 7 Afbakening met de burgerlijke rechter.................................................................32
Opgave 1 – The Metronomes......................................................................................... 32
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................33
Opgave 3 – One minute paper.......................................................................................34
WEEK 1 – INLEIDING TOT HET SYSTEEM VAN
RECHTSBESCHERMING
,Introductie
Dit vaak gaat over de relatie tussen overheid en burger. De procedure begint met een
besluit. Hiertegen kan je bezwaar maken bij het bestuursorgaan. Daarop volgt de
beslissing op bezwaar, hiertegen kan men in beroep. In beroep kijkt de rechter ernaar die
een uitspraak maakt, tegen deze uitspraak is hoger beroep mogelijk, daarna volgt ook
een uitspraak
Beslissing
Hoger
Besluit Bezwaar op Beroep Uitspraak Uitspraak
beroep
bezwaar
OPGAVE 1 – THE METRONOMES
David Dulfer woont sinds kort in een leuke woning aan de Hugo de Vrieslaan in Leiden.
David is in zijn vrije tijd saxofonist bij de jazzband The Metronomes. Omdat hun vaste
oefenruimte elders in Leiden wordt verbouwd, oefent de band met enige regelmaat op
donderdagavond bij David thuis, omdat hij een ruim huis met een grote tuin heeft. De
buren van David zijn hier niet blij mee, want de band oefent vrijwel iedere donderdag tot
minimaal 23:00 uur met openstaande tuindeuren. Na het oefenen veroorzaken de
bandleden bovendien veel hinder omdat zij (als het mooi weer is) nog lang in de tuin luid
zitten te praten, waarbij volgens de buren ook veel alcohol wordt gedronken en veel
wordt geblowd. De buren, de familie Blokker, sturen een brief aan de burgemeester en
geven daarin aan dat sprake is van ernstige en herhaaldelijke woonoverlast als bedoeld
in artikel 2.79 van de Algemene Plaatselijke Verordening van Leiden (bijgevoegd als
bijlage 1). Hun jonge kinderen kunnen op deze donderdagavonden vaak niet slapen van
de herrie. In de tuin zitten is voor de familie Blokker al helemaal onmogelijk door de luide
muziek, het gelal en de wietlucht. Zij vragen de burgemeester om handhavend op te
treden tegen deze woonoverlast. De burgemeester ontvangt deze brief op dinsdag 9 juli
2024.
Bijlage 1:
,Vraag 1a. Wat is de beslistermijn voor de burgemeester om te beslissen op dit verzoek?
Uit art. 4:13 Awb lid 2 volgt 8 weken. Boek 4 gaat namelijk over de bepalingen over
besluiten. Een beschikking is aangegeven in art. 1:3 lid 2: een besluit dat niet van
algemene strekking is. Het gaat hier in principe alleen over een familie, het geldt voor
één situatie en daarom is dit besluit ook een beschikking en valt onder de reikwijdte van
art.4:13.
Het is inmiddels oktober en de familie Blokker heeft nog steeds niets gehoord van de
burgemeester.
Vraag 1b: Wat kunnen zij op grond van de Awb doen om alsnog een inhoudelijke reactie
van de burgemeester te krijgen op hun verzoek om handhaving?
De Awb beschermt tegen besluiten. Er is niets om bezwaar tegen te maken dus dat is niet
de weg om te nemen, er is geen besluit. Art. 6:2 stelt dat een niet-tijdig gesloten besluit
ook een besluit is om bezwaar tegen te maken, ook al is die er eigenlijk niet. Art. 6:12
lid 2 stelt dat in zo’n geval een bezwaar kan worden overgeslagen en men een
beroepschrift kan indienen bij de rechter. Echter het bestuursorgaan moet in gebreke zijn
volgens art. 4:17, op grond hiervan kan men naar de rechter.
De burgemeester is van oordeel dat het allemaal wel meevalt met de gestelde
woonoverlast. In een stedelijke omgeving als Leiden zijn nu eenmaal veel leefgeluiden
van andere bewoners te verwachten. Bovendien hebben de overige omwonenden nog
nooit geklaagd over woonoverlast door David Dulfer en zijn band. Bij besluit van 8
oktober 2024 wijst het verzoek af en op 9 oktober 2024 maakt hij het besluit bekend op
grond van artikel 3:41, lid 1 van de Awb. De familie Blokker is het niet eens met dit
besluit.
Vraag 1c. Wat moet de familie Blokker nu doen en hoe ziet de volledige
bestuursrechtelijke rechtsgang eruit? Benoem daarbij ook de absolute en relatieve
competentie.
Nu is er een besluit, daartegen kan bezwaar gemaakt ex art.7:1 Awb
- Art. 7:1 Awb jo. art. 6:13 je moet eerst in bezwaar
- Art. 8:6 Awb absolute competentie bij de rechter. De rechtbank is bevoegd,
tenzij zie bijlage I
- Art. 8:7 Awb relatieve competentie bij de rechtbank in de gemeente waarbij
bezwaar is gedaan. Bij nationale gedingen bij de woonplaats van
belanghebbenden, te vinden in de wet in de rechterlijke indeling. (staat
niet in de bundel, ook niet nodig voor tentamen).
- Art. 8:105 Awb regelt hoger beroep die wordt ingesteld bij de Raad van State,
tenzij zie de bijlage
OPGAVE 2 – WATERBERGINGSGEBIED FORTMOND
Als gevolg van de klimaatverandering krijgen onze rivieren steeds vaker te maken hoog
water. Om mogelijke overstromingen rond de IJssel te voorkomen, besluit de
gemeenteraad van Olst-Wijhe om het gebied (de uiterwaarden) bij Fortmond aan te
wijzen als waterbergingsgebied, zodat dit bij hoogwater onder water kan worden gezet.
Daardoor kunnen overstromingen elders worden voorkomen. De gemeenteraad stelt
hiervoor op grond van de artikelen 2.4 en 4.2, eerste lid, van de Omgevingswet een
omgevingsplan vast.
, Camping Bellevue B.V. is daar minder blij mee, want als gevolg van het omgevingsplan
zal de huidige camping in de uiterwaarden moeten verdwijnen. De functie van de
gronden wordt namelijk gewijzigd van “verblijfsrecreatie” in “waterbergingsgebied” en
staat geen camping meer toe.
Vraag 2a: Wat voor soort besluit is dit omgevingsplan?
Een omgevingsplan geeft aan wat waar gebouwd mag worden. Dit is een AVV omdat het
zelf regels stelt die voor iedereen gelden. Het omgevingsplan wordt gecreëerd vanuit
niets, dus het is geen cbas, het is ook toegankelijk voor iedereen en niet een specifieke
groep dus het is ook geen beschikking. Dat betekent dat het niet appellabel is behoudens
art. 8:3, echter er wordt een uitzondering gemaakt waardoor dit toch mogelijk is art.
8:6 jo. art. 2 bijlage II Awb.
Vraag 2b: Staat voor Camping Bellevue tegen dit omgevingsplan beroep open en zo ja,
bij welke bestuursrechter
Algemeen
verbindend
voorschrift
Besluit van
algemene C.b.a.s.
strekking
Besluit art.
1:3 Beschikking
(niet van
beleidsregel
algmene
strekking)
Omdat het hier gaat om een besluit van algemene strekking, in het bijzonder een
algemeen verbindend voorschrift. Hiertegen kan men niet naar de bestuursrechter
• Beleidsregel: Dit besluit bevat instructies voor ambtenaren. Hiervoor is geen
beroep bij de bestuursrechter mogelijk art. 8:3 Awb
• Algemeen verbindend voorschrift: dit besluit stelt zelf de regels. Hiermee kan
je niet naar de bestuursrechter, behoudens uitzonderingen.
• C.b.a.s.: dit besluit pakt bestaande regels en verklaart de normen van toepassing
op een concreet geval (concretiseerbaar).
• Beschikking: specifieke regels voor een specifiek geval
• Besluit van algemene strekking: dit besluit geldt voor iedereen
OPGAVE 3 – HET ARTIKEL
Het artikel ‘S.E. Zijlstra, Rechtsbescherming: hoe regel je (niet)?’
Conclusies van het artikel
De verhouding tussen Awb en de bijzondere wet is, zowel vanwege de systematiek van
de Awb zelf als de lex-specialisregel, niet altijd eenvoudig. Op het terrein van de
Inhoud
Week 1 – Inleiding tot het systeem van rechtsbescherming...............................................1
Opgave 1 – The Metronomes...........................................................................................2
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond....................................................................3
Opgave 3 – Het artikel..................................................................................................... 4
Week 2: Bestuurlijke voorprocedures en toegang tot de bestuursrechter..........................6
Opgave 1 – The Metronomes...........................................................................................6
Opgave 2 – Waterbergingsgebied....................................................................................7
Opgave 3 One minute paper............................................................................................ 8
Week 3: Beroep (procesverloop en bewijs).......................................................................10
Opgave 1: The Metronomes........................................................................................... 10
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................12
Opgave 3 – One minute paper.......................................................................................14
Week 4 Beroep: Omvang van geding en relativiteit..........................................................16
Opgave 1: The Metronomes........................................................................................... 16
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................18
Opgave 3 - One minute paper.......................................................................................19
Week 5 Beroep: rechtstreekse toetsing en exceptieve toetsing.......................................21
Opgave 1 – The Metronomes......................................................................................... 21
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................23
Opgave 3 – One minute paper.......................................................................................23
Week 6 Uitspraakbevoegdheden in beroep......................................................................25
Opgave 1 – The Metronomes......................................................................................... 25
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................29
Week 7 Afbakening met de burgerlijke rechter.................................................................32
Opgave 1 – The Metronomes......................................................................................... 32
Opgave 2 – Waterbergingsgebied Fortmond..................................................................33
Opgave 3 – One minute paper.......................................................................................34
WEEK 1 – INLEIDING TOT HET SYSTEEM VAN
RECHTSBESCHERMING
,Introductie
Dit vaak gaat over de relatie tussen overheid en burger. De procedure begint met een
besluit. Hiertegen kan je bezwaar maken bij het bestuursorgaan. Daarop volgt de
beslissing op bezwaar, hiertegen kan men in beroep. In beroep kijkt de rechter ernaar die
een uitspraak maakt, tegen deze uitspraak is hoger beroep mogelijk, daarna volgt ook
een uitspraak
Beslissing
Hoger
Besluit Bezwaar op Beroep Uitspraak Uitspraak
beroep
bezwaar
OPGAVE 1 – THE METRONOMES
David Dulfer woont sinds kort in een leuke woning aan de Hugo de Vrieslaan in Leiden.
David is in zijn vrije tijd saxofonist bij de jazzband The Metronomes. Omdat hun vaste
oefenruimte elders in Leiden wordt verbouwd, oefent de band met enige regelmaat op
donderdagavond bij David thuis, omdat hij een ruim huis met een grote tuin heeft. De
buren van David zijn hier niet blij mee, want de band oefent vrijwel iedere donderdag tot
minimaal 23:00 uur met openstaande tuindeuren. Na het oefenen veroorzaken de
bandleden bovendien veel hinder omdat zij (als het mooi weer is) nog lang in de tuin luid
zitten te praten, waarbij volgens de buren ook veel alcohol wordt gedronken en veel
wordt geblowd. De buren, de familie Blokker, sturen een brief aan de burgemeester en
geven daarin aan dat sprake is van ernstige en herhaaldelijke woonoverlast als bedoeld
in artikel 2.79 van de Algemene Plaatselijke Verordening van Leiden (bijgevoegd als
bijlage 1). Hun jonge kinderen kunnen op deze donderdagavonden vaak niet slapen van
de herrie. In de tuin zitten is voor de familie Blokker al helemaal onmogelijk door de luide
muziek, het gelal en de wietlucht. Zij vragen de burgemeester om handhavend op te
treden tegen deze woonoverlast. De burgemeester ontvangt deze brief op dinsdag 9 juli
2024.
Bijlage 1:
,Vraag 1a. Wat is de beslistermijn voor de burgemeester om te beslissen op dit verzoek?
Uit art. 4:13 Awb lid 2 volgt 8 weken. Boek 4 gaat namelijk over de bepalingen over
besluiten. Een beschikking is aangegeven in art. 1:3 lid 2: een besluit dat niet van
algemene strekking is. Het gaat hier in principe alleen over een familie, het geldt voor
één situatie en daarom is dit besluit ook een beschikking en valt onder de reikwijdte van
art.4:13.
Het is inmiddels oktober en de familie Blokker heeft nog steeds niets gehoord van de
burgemeester.
Vraag 1b: Wat kunnen zij op grond van de Awb doen om alsnog een inhoudelijke reactie
van de burgemeester te krijgen op hun verzoek om handhaving?
De Awb beschermt tegen besluiten. Er is niets om bezwaar tegen te maken dus dat is niet
de weg om te nemen, er is geen besluit. Art. 6:2 stelt dat een niet-tijdig gesloten besluit
ook een besluit is om bezwaar tegen te maken, ook al is die er eigenlijk niet. Art. 6:12
lid 2 stelt dat in zo’n geval een bezwaar kan worden overgeslagen en men een
beroepschrift kan indienen bij de rechter. Echter het bestuursorgaan moet in gebreke zijn
volgens art. 4:17, op grond hiervan kan men naar de rechter.
De burgemeester is van oordeel dat het allemaal wel meevalt met de gestelde
woonoverlast. In een stedelijke omgeving als Leiden zijn nu eenmaal veel leefgeluiden
van andere bewoners te verwachten. Bovendien hebben de overige omwonenden nog
nooit geklaagd over woonoverlast door David Dulfer en zijn band. Bij besluit van 8
oktober 2024 wijst het verzoek af en op 9 oktober 2024 maakt hij het besluit bekend op
grond van artikel 3:41, lid 1 van de Awb. De familie Blokker is het niet eens met dit
besluit.
Vraag 1c. Wat moet de familie Blokker nu doen en hoe ziet de volledige
bestuursrechtelijke rechtsgang eruit? Benoem daarbij ook de absolute en relatieve
competentie.
Nu is er een besluit, daartegen kan bezwaar gemaakt ex art.7:1 Awb
- Art. 7:1 Awb jo. art. 6:13 je moet eerst in bezwaar
- Art. 8:6 Awb absolute competentie bij de rechter. De rechtbank is bevoegd,
tenzij zie bijlage I
- Art. 8:7 Awb relatieve competentie bij de rechtbank in de gemeente waarbij
bezwaar is gedaan. Bij nationale gedingen bij de woonplaats van
belanghebbenden, te vinden in de wet in de rechterlijke indeling. (staat
niet in de bundel, ook niet nodig voor tentamen).
- Art. 8:105 Awb regelt hoger beroep die wordt ingesteld bij de Raad van State,
tenzij zie de bijlage
OPGAVE 2 – WATERBERGINGSGEBIED FORTMOND
Als gevolg van de klimaatverandering krijgen onze rivieren steeds vaker te maken hoog
water. Om mogelijke overstromingen rond de IJssel te voorkomen, besluit de
gemeenteraad van Olst-Wijhe om het gebied (de uiterwaarden) bij Fortmond aan te
wijzen als waterbergingsgebied, zodat dit bij hoogwater onder water kan worden gezet.
Daardoor kunnen overstromingen elders worden voorkomen. De gemeenteraad stelt
hiervoor op grond van de artikelen 2.4 en 4.2, eerste lid, van de Omgevingswet een
omgevingsplan vast.
, Camping Bellevue B.V. is daar minder blij mee, want als gevolg van het omgevingsplan
zal de huidige camping in de uiterwaarden moeten verdwijnen. De functie van de
gronden wordt namelijk gewijzigd van “verblijfsrecreatie” in “waterbergingsgebied” en
staat geen camping meer toe.
Vraag 2a: Wat voor soort besluit is dit omgevingsplan?
Een omgevingsplan geeft aan wat waar gebouwd mag worden. Dit is een AVV omdat het
zelf regels stelt die voor iedereen gelden. Het omgevingsplan wordt gecreëerd vanuit
niets, dus het is geen cbas, het is ook toegankelijk voor iedereen en niet een specifieke
groep dus het is ook geen beschikking. Dat betekent dat het niet appellabel is behoudens
art. 8:3, echter er wordt een uitzondering gemaakt waardoor dit toch mogelijk is art.
8:6 jo. art. 2 bijlage II Awb.
Vraag 2b: Staat voor Camping Bellevue tegen dit omgevingsplan beroep open en zo ja,
bij welke bestuursrechter
Algemeen
verbindend
voorschrift
Besluit van
algemene C.b.a.s.
strekking
Besluit art.
1:3 Beschikking
(niet van
beleidsregel
algmene
strekking)
Omdat het hier gaat om een besluit van algemene strekking, in het bijzonder een
algemeen verbindend voorschrift. Hiertegen kan men niet naar de bestuursrechter
• Beleidsregel: Dit besluit bevat instructies voor ambtenaren. Hiervoor is geen
beroep bij de bestuursrechter mogelijk art. 8:3 Awb
• Algemeen verbindend voorschrift: dit besluit stelt zelf de regels. Hiermee kan
je niet naar de bestuursrechter, behoudens uitzonderingen.
• C.b.a.s.: dit besluit pakt bestaande regels en verklaart de normen van toepassing
op een concreet geval (concretiseerbaar).
• Beschikking: specifieke regels voor een specifiek geval
• Besluit van algemene strekking: dit besluit geldt voor iedereen
OPGAVE 3 – HET ARTIKEL
Het artikel ‘S.E. Zijlstra, Rechtsbescherming: hoe regel je (niet)?’
Conclusies van het artikel
De verhouding tussen Awb en de bijzondere wet is, zowel vanwege de systematiek van
de Awb zelf als de lex-specialisregel, niet altijd eenvoudig. Op het terrein van de
