Topics binnen oncologische zorgsetting -OLF4-2023/2024
Kinderoncologie
Inleiding
- De tweede grootste doodsoorzaak bij kinderen van 1-15j
- Is de leeftijdsgroep waar kanker het minste voorkomt
Voorkomen van kanker bij kinderen
- België is er een kankerregister
- Bij kinderen?
o Bij zuigelingen en tieners → HOE? Kanker heeft leeftijdsvoorkeur.
o Jongere → blastomen (340 kinderen)
o Ouderen → lymfomen (180 adolescenten)
- Wereldwijd 150 nieuwe dagdoses per 106 kinderen < 16j
Oorzaken
- GEEN oorzaak in de meeste gevallen!!!
➔ Een van de eerste vragen van de ouder
- Omgevingsfactoren → zeer minimaal
o Ioniserende stralen
o Chemicaliën
o Virussen
- Aangeboren afwijking → cryptorchidie ( een erfelijke aandoening waarbij één of beide testikels
niet zijn ingedaald in het scrotum)
- Genetische voorbeschikte: <10%
o Ouders mogen → MOETEN NIET → laten bepalen
o syndroom van Down
o syndroom van Turner
o ALL?
▪ Broer of zus → 1/1000 niet zeggen
▪ Identieke tweeling? → wel melden aan ouders
o Bv: Retinoblastoom
▪ = zeldzame tumor van het netvlies
▪ Diagnose jonge leeftijd (geboorte tot 6-7 jaar)
▪ Twee vormen
• Sporadische vorm (60%) = non-hereditary
o Altijd unilateraal
o Gevolg van 2 somatixhe mutaties
• Familiale vorm (40%) = hereditary
o 80% bilateraal, 15% unilateraal, 5% asymptomatisch
o Verlies van 1Rb gen is reeds overgeërfd in alle cellen.
o Hier bovenop komt 1 somatische mutatie
Pagina 1 van 22
,Topics binnen oncologische zorgsetting -OLF4-2023/2024
-
▪ Rb gen op chromosoom 13q14: tumor suppressor gen (dwz dat de ziekte ontstaat
als beide allelen van het gen afwezig of uitgeschakeld zijn)
Soorten kanker
Pagina 2 van 22
, Topics binnen oncologische zorgsetting -OLF4-2023/2024
Kankerincidentie verschilt volgens leeftijd
- Veel verschillende types kinderkanker
- Kinderkanker types ≠ types kanker bij volwassenen
- “typische” kinderkanker ontstaat in heel jonge – “embryonale” – belastbare stellen
- BLASTOOM
Behandeling
- Tumor is zeer snelgroeiend
- Blastaire tumoren zeer agressief
o 80% micrometastasen → niet zichtbaar op medische beeldvorming
o 20% macrometastasen → zichtbaar op medische beeldvorming
- Chemotherapie (blastaire tumoren, micrometa ’s) = basis
o Reageren vaak + op
- Chirurgie
- Radiotherapie (dalend)
- Stamceltransplantatie
- Supportieve therapie !!
o AB, preventief antistoffen (bv windpokken)
- Mediastinaal lymfoblasten lymfoom/leukemie
o Vaak urgentie gezien symptomatologie!!!
o Bloedbeeld, beenmerg → vaak negatief
o beeldvorming: Trachea diameter (TD)
▪ TD<50% → hoog anesthesie risico → MINIMAL TOUCH
▪ TD>50% → laag anesthesie risico
Pagina 3 van 22
Kinderoncologie
Inleiding
- De tweede grootste doodsoorzaak bij kinderen van 1-15j
- Is de leeftijdsgroep waar kanker het minste voorkomt
Voorkomen van kanker bij kinderen
- België is er een kankerregister
- Bij kinderen?
o Bij zuigelingen en tieners → HOE? Kanker heeft leeftijdsvoorkeur.
o Jongere → blastomen (340 kinderen)
o Ouderen → lymfomen (180 adolescenten)
- Wereldwijd 150 nieuwe dagdoses per 106 kinderen < 16j
Oorzaken
- GEEN oorzaak in de meeste gevallen!!!
➔ Een van de eerste vragen van de ouder
- Omgevingsfactoren → zeer minimaal
o Ioniserende stralen
o Chemicaliën
o Virussen
- Aangeboren afwijking → cryptorchidie ( een erfelijke aandoening waarbij één of beide testikels
niet zijn ingedaald in het scrotum)
- Genetische voorbeschikte: <10%
o Ouders mogen → MOETEN NIET → laten bepalen
o syndroom van Down
o syndroom van Turner
o ALL?
▪ Broer of zus → 1/1000 niet zeggen
▪ Identieke tweeling? → wel melden aan ouders
o Bv: Retinoblastoom
▪ = zeldzame tumor van het netvlies
▪ Diagnose jonge leeftijd (geboorte tot 6-7 jaar)
▪ Twee vormen
• Sporadische vorm (60%) = non-hereditary
o Altijd unilateraal
o Gevolg van 2 somatixhe mutaties
• Familiale vorm (40%) = hereditary
o 80% bilateraal, 15% unilateraal, 5% asymptomatisch
o Verlies van 1Rb gen is reeds overgeërfd in alle cellen.
o Hier bovenop komt 1 somatische mutatie
Pagina 1 van 22
,Topics binnen oncologische zorgsetting -OLF4-2023/2024
-
▪ Rb gen op chromosoom 13q14: tumor suppressor gen (dwz dat de ziekte ontstaat
als beide allelen van het gen afwezig of uitgeschakeld zijn)
Soorten kanker
Pagina 2 van 22
, Topics binnen oncologische zorgsetting -OLF4-2023/2024
Kankerincidentie verschilt volgens leeftijd
- Veel verschillende types kinderkanker
- Kinderkanker types ≠ types kanker bij volwassenen
- “typische” kinderkanker ontstaat in heel jonge – “embryonale” – belastbare stellen
- BLASTOOM
Behandeling
- Tumor is zeer snelgroeiend
- Blastaire tumoren zeer agressief
o 80% micrometastasen → niet zichtbaar op medische beeldvorming
o 20% macrometastasen → zichtbaar op medische beeldvorming
- Chemotherapie (blastaire tumoren, micrometa ’s) = basis
o Reageren vaak + op
- Chirurgie
- Radiotherapie (dalend)
- Stamceltransplantatie
- Supportieve therapie !!
o AB, preventief antistoffen (bv windpokken)
- Mediastinaal lymfoblasten lymfoom/leukemie
o Vaak urgentie gezien symptomatologie!!!
o Bloedbeeld, beenmerg → vaak negatief
o beeldvorming: Trachea diameter (TD)
▪ TD<50% → hoog anesthesie risico → MINIMAL TOUCH
▪ TD>50% → laag anesthesie risico
Pagina 3 van 22
