Samenvatting Typologieën
Contents
Samenvatting Typologieën..................................................................................... 1
Algemeen........................................................................................................... 3
1) Handel met verkopen op rekening..................................................................6
2) Handel met contante betaling........................................................................7
3) Productie op voorraad – massaproductie........................................................7
4) Productie op order – stukproductie.................................................................9
5) Agrarisch en extractief bedrijf......................................................................12
5a) Extractief bedrijf......................................................................................... 12
5b) Agrarisch bedrijf (landbouw)......................................................................13
5c) Agrarische bedrijven – veeteelt..................................................................14
Dienstverleningsbedrijven met beperkte goederenbeweging..........................15
6) Dienstverlening met doorstroming eigen goederen.....................................16
7) Dienstverlening met doorstroming van goederen van derden.....................18
Typologiën met contractenbeweging................................................................20
Typologiën met capaciteitsbeweging................................................................21
Capaciteit – grondpatroon inzet........................................................................22
8) Dienstverlening met specifieke reservering van capaciteit..........................23
9) Dienstverlening zonder specifieke reservering van capaciteit......................25
10) Dienstverlening met beschikbaarstelling van kennis en kunde..................26
11) Dienstverlening met exploitatie vast leidingennet.....................................30
12) Exploitatie intellectuele eigendom.............................................................33
13) Dienstverlening met beschikbaar stellen van elektronische capaciteit......35
14) Dienstverlening met exploitatie digitale marktplaats.................................38
15) Verkoop financiële producten – algemeen..................................................38
15a) Verkoop financiële producten – banken....................................................38
15b) Schadeverzekeringsbedrijf.......................................................................40
16) Overheid en not-for-profit...........................................................................41
16a) Overheid................................................................................................... 42
Bijlagen................................................................................................................ 43
Bijlage 1: Handel met verkopen op rekening: inkoopproces.............................43
Bijlage 2: Handel met verkopen op rekening: voorraad proces.........................44
Bijlage 3: Handel met verkopen op rekening: verkoopproces...........................45
Bijlage 4: Productie op voorraad – massaproductie: productieproces...............46
Bijlage 5: Risico’s, gevolgen, oorzaken en interne beheersingsmaatregelen bij
banken.............................................................................................................. 48
,Bijlage 6: Functiescheidingen bij banken..........................................................50
Bijlage 7: Kredietverlening bij banken..............................................................50
Bijlage 8: Risico’s, gevolgen, oorzaken en interne beheersingsmaatregelen bij
verzekeraars..................................................................................................... 52
Bijlage 9: Functiescheidingen bij verzekeringsmaatschappijen........................56
Bijlage 10: Logisch ontwerp van het schadeproces..........................................57
Bijlage 11: Risico’s, gevolgen, oorzaken en interne beheersingsmaatregelen bij
overheidsorganisaties en andere niet-commerciële orgaqnisaties...................58
Bijlage 12: Functiescheidingen bij overheidsorganisaties en andere niet-
commerciële organisaties.................................................................................60
Bijlage 13: Interne controlemaatregelen voor een vereniging..........................61
,Algemeen
Typologiemodel in samenhang
Belangrijkste risico’s
BIV: bestuurlijke informatieverzorging
o Alle activiteiten met betrekking tot het systematisch verzamelen,
vastleggen en verwerken van gegevens, gericht op het verstrekken
van informatie ten behoeve van:
Het besturen-in-engere-zin (kiezen uit alternatieve
mogelijkheden),
Het doen functioneren en het beheersen van een huishouding
en
Het afleggen van de verantwoordingen daarover.
De essentie
o Het systematisch verzamelen, vastleggen en verwerken
o Het gaat over de informatieverzorging en niet over het primaire
proces
o Het interne betrouwbaarheidssysteem
, o Het controleproces
o Het evalueren (inclusief rapporteren)
- Verschil tussen informatiewereld en de werkelijkheid
o Aansluiting met werkelijkheid (waarneming ter plekke /
inventarisaties)
Waardekringloop
o Twee wetten:
Samenhang tussen toestand en gebeuren (2 toestanden voor
1 gebeurtenis)
Verband tussen opgeofferde en verkregen waarden
o Inkopen, omzetting, verkopen
o Tellen
Basisformules:
o Goederen: begin voorraad + inkopen – eind voorraad = verkopen
o Debiteuren: begin saldo + verkopen – eind saldo = ontvangsten
o Geld: begin saldo + ontvangsten – eind saldo = uitgaven
o Crediteuren: begin saldo - uitgaven - eindsaldo = - inkopen
- Controle: toetsen van de werkelijkheid (Ist) aan een norm (Soll)
- Controlebegrippen:
o Positieve controle: proactieve procedures en beleidsmaatregelen die
zijn opgezet om ervoor te zorgen dat juiste acties worden genomen.
Deze controles zijn bedoeld om gewenste of positieve uitkomsten te
bewerkstelligen door middel van het bevorderen van juist gedrag en
het verstrekken van juiste informatie.
o Negatieve controle: ontworpen om ongewenste gebeurtenissen of
uitkomsten te voorkomen door beperkingen of barrières op te
leggen. Deze controles werken vaak door mogelijk schadelijk of
ongewenst gedrag te ontmoedigen of te beperken.
1) Vaststellen van de norm
- Preventieve beheersingsmaatregelen: (voorkomen van het optreden
van schades)
o Beveiliging van zaken
o Functiescheidingen
Primair: tussen afdelingen
Secundair: binnen afdelingen
o Procedures en richtlijnen: het gebruiken van een
vastvoorgeschreven handelswijze in de informatieverzorgende
processen om te zorgen dat dit op uniforme wijze gebeurt
o Begrotingen, normen en tarieven
Contents
Samenvatting Typologieën..................................................................................... 1
Algemeen........................................................................................................... 3
1) Handel met verkopen op rekening..................................................................6
2) Handel met contante betaling........................................................................7
3) Productie op voorraad – massaproductie........................................................7
4) Productie op order – stukproductie.................................................................9
5) Agrarisch en extractief bedrijf......................................................................12
5a) Extractief bedrijf......................................................................................... 12
5b) Agrarisch bedrijf (landbouw)......................................................................13
5c) Agrarische bedrijven – veeteelt..................................................................14
Dienstverleningsbedrijven met beperkte goederenbeweging..........................15
6) Dienstverlening met doorstroming eigen goederen.....................................16
7) Dienstverlening met doorstroming van goederen van derden.....................18
Typologiën met contractenbeweging................................................................20
Typologiën met capaciteitsbeweging................................................................21
Capaciteit – grondpatroon inzet........................................................................22
8) Dienstverlening met specifieke reservering van capaciteit..........................23
9) Dienstverlening zonder specifieke reservering van capaciteit......................25
10) Dienstverlening met beschikbaarstelling van kennis en kunde..................26
11) Dienstverlening met exploitatie vast leidingennet.....................................30
12) Exploitatie intellectuele eigendom.............................................................33
13) Dienstverlening met beschikbaar stellen van elektronische capaciteit......35
14) Dienstverlening met exploitatie digitale marktplaats.................................38
15) Verkoop financiële producten – algemeen..................................................38
15a) Verkoop financiële producten – banken....................................................38
15b) Schadeverzekeringsbedrijf.......................................................................40
16) Overheid en not-for-profit...........................................................................41
16a) Overheid................................................................................................... 42
Bijlagen................................................................................................................ 43
Bijlage 1: Handel met verkopen op rekening: inkoopproces.............................43
Bijlage 2: Handel met verkopen op rekening: voorraad proces.........................44
Bijlage 3: Handel met verkopen op rekening: verkoopproces...........................45
Bijlage 4: Productie op voorraad – massaproductie: productieproces...............46
Bijlage 5: Risico’s, gevolgen, oorzaken en interne beheersingsmaatregelen bij
banken.............................................................................................................. 48
,Bijlage 6: Functiescheidingen bij banken..........................................................50
Bijlage 7: Kredietverlening bij banken..............................................................50
Bijlage 8: Risico’s, gevolgen, oorzaken en interne beheersingsmaatregelen bij
verzekeraars..................................................................................................... 52
Bijlage 9: Functiescheidingen bij verzekeringsmaatschappijen........................56
Bijlage 10: Logisch ontwerp van het schadeproces..........................................57
Bijlage 11: Risico’s, gevolgen, oorzaken en interne beheersingsmaatregelen bij
overheidsorganisaties en andere niet-commerciële orgaqnisaties...................58
Bijlage 12: Functiescheidingen bij overheidsorganisaties en andere niet-
commerciële organisaties.................................................................................60
Bijlage 13: Interne controlemaatregelen voor een vereniging..........................61
,Algemeen
Typologiemodel in samenhang
Belangrijkste risico’s
BIV: bestuurlijke informatieverzorging
o Alle activiteiten met betrekking tot het systematisch verzamelen,
vastleggen en verwerken van gegevens, gericht op het verstrekken
van informatie ten behoeve van:
Het besturen-in-engere-zin (kiezen uit alternatieve
mogelijkheden),
Het doen functioneren en het beheersen van een huishouding
en
Het afleggen van de verantwoordingen daarover.
De essentie
o Het systematisch verzamelen, vastleggen en verwerken
o Het gaat over de informatieverzorging en niet over het primaire
proces
o Het interne betrouwbaarheidssysteem
, o Het controleproces
o Het evalueren (inclusief rapporteren)
- Verschil tussen informatiewereld en de werkelijkheid
o Aansluiting met werkelijkheid (waarneming ter plekke /
inventarisaties)
Waardekringloop
o Twee wetten:
Samenhang tussen toestand en gebeuren (2 toestanden voor
1 gebeurtenis)
Verband tussen opgeofferde en verkregen waarden
o Inkopen, omzetting, verkopen
o Tellen
Basisformules:
o Goederen: begin voorraad + inkopen – eind voorraad = verkopen
o Debiteuren: begin saldo + verkopen – eind saldo = ontvangsten
o Geld: begin saldo + ontvangsten – eind saldo = uitgaven
o Crediteuren: begin saldo - uitgaven - eindsaldo = - inkopen
- Controle: toetsen van de werkelijkheid (Ist) aan een norm (Soll)
- Controlebegrippen:
o Positieve controle: proactieve procedures en beleidsmaatregelen die
zijn opgezet om ervoor te zorgen dat juiste acties worden genomen.
Deze controles zijn bedoeld om gewenste of positieve uitkomsten te
bewerkstelligen door middel van het bevorderen van juist gedrag en
het verstrekken van juiste informatie.
o Negatieve controle: ontworpen om ongewenste gebeurtenissen of
uitkomsten te voorkomen door beperkingen of barrières op te
leggen. Deze controles werken vaak door mogelijk schadelijk of
ongewenst gedrag te ontmoedigen of te beperken.
1) Vaststellen van de norm
- Preventieve beheersingsmaatregelen: (voorkomen van het optreden
van schades)
o Beveiliging van zaken
o Functiescheidingen
Primair: tussen afdelingen
Secundair: binnen afdelingen
o Procedures en richtlijnen: het gebruiken van een
vastvoorgeschreven handelswijze in de informatieverzorgende
processen om te zorgen dat dit op uniforme wijze gebeurt
o Begrotingen, normen en tarieven
