Summary Fisika Gr 12 crib notes

FISIKA
GRAAD 12
CRIB NOTES

,Newton se Wette en Toepassing van Newton
se Wette:
DEFINISIES:

Normaalkrag (N): Die krag of komponent van 'n krag wat 'n oppervlak op 'n
voorwerp waarmee dit in kontak is, uitoefen en wat loodreg op
die oppervlak is.
Wrywingskrag (f) Die krag wat die beweging van 'n voorwerp teenwerk en wat
parallel met die oppervlak inwerk.
Statiese wrywingskrag Die krag wat die neiging van beweging van 'n stilstaande
(fs) voorwerp relatief tot 'n oppervlak teenwerk
Kinetiese wrywingskrag Die krag wat die beweging van 'n bewegende voorwerp relatief
(fk) tot 'n oppervlak teenwerk.
Newton se eerste ‘n Liggaam sal in sy toestand van rus of beweging teen
bewegingswet konstante snelheid volhard, tensy 'n nie-nul resulterende/netto
krag daarop inwerk.
Newton se tweede Wanneer 'n resulterende/netto krag op 'n voorwerp inwerk,
bewegingswet versnel die voorwerp in die rigting van die krag teen 'n
versnelling direk eweredig aan die krag en omgekeerd eweredig
aan die massa van die voorwerp.
Newton se derde Wanneer voorwerp A 'n krag op voorwerp B uitoefen, sal
bewegingswet voorwerp B GELYKTYDIG 'n krag van gelyke grootte en in die
teenoorgestelde rigting op voorwerp A uitoefen.
Newton se Universele Elke liggaam in die heelal trek elke ander liggaam aan met 'n
Gravitasiewet krag direk eweredig aan die produk van hul massas en
omgekeerd eweredig aan die kwadraat van die afstand tussen
hul middelpunte
Nie-kontakkrag ’n krag wat oor ‘n afstand uitgeoefen word sonder fisiese kontak
Kontakkrag ’n Krag wat uitgeoefen word tussen twee voorwerpe wat in
kontak is
Gewig Die gravitasiekrag wat die Aarde uitoefen op enige voorwerp op
of naby sy oppervlak.
Massa Die hoeveelheid materie in 'n liggaam gemeet in kilogram (kg).
Gewigloosheid Die afwesigheid van 'n ondersteunende krag wat 'n reaksie op
gravitasiekrag is

https://byjus.com/physics/laws-of-motion/
 Wrywingskrag:
 Eweredig aan die normaalkrag is
 Onafhaklik van die konakarea is
 Onafhanklik van die snalheid van beweging is

 NB!
 Indien die krag, F, wat op ’n voorwerp parallel aan die oppervlak toegepas is, nie
die voorwerp laat beweeg nie, is F in grotte gelyk aan die statiese wrywingskrag
 Die statiese wrywingskrag is ’n maksimum (fsmaks) net voordat die voorwerp op
die oppervlak begin beweeg
 Indien die toegepaste krag groter is as f smaks , sal ’n resulterende (netto) krag die
voorwerp versnel

 Kragte
Nie-kontakkrag: Kontakkrag:
Elektrostatiese krag (FE) Toegepaste krag (FA)
Gravitasiekrag (w/Fg) Spanning (T of FT)
Magnetiese krag Wrywing (Ff of fs/fk)

, Normaalkrag (N/FN)



NEWTON SE EERSTE BEWEGINGSWET:
 Definisie van newton se eerste bewegingswet

Fnet = ma
Fnet = 0N

 a = 0 wanneer Fnet = 0
 m.a.w voorwerp se snelheid verander nie wanneer Fnet = 0
 “stilstaande” – in ewewig – d.w.s Fnet = 0
 Spanning (T) in die toutjie is orals dieselfde omdat daar geen wrywing is nie en die
toutjie aaneenlopend is
 Bespreek waarom dit belangrik is om veiligheidsgordels te dra deur Newton se eerste
bewegingswet te gebruik.
 Wanneer kar skielik stop:
 Passasiers “neig om”aan te hou beweeg teen dieselfde spoed en in dieselfde rigting
(Newton se eerste bewegingswet)
 D.w.s passasiers sal vooruit tref
 Sitplekgordel verorsaak krag in teenoorgestelde rigting
 Passasiers met sitplekgordels aan sal botsings met instrumentepaneel of voruit
vermy
 Voorbeelde:
Die beweging van 'n vliegtuig wanneer 'n vlieënier die smoorverstelling van 'n enjin
verander.
Die beweging van 'n bal wat deur die atmosfeer val.
'n Modelvuurpyl wat na die atmosfeer gelanseer word.
Die beweging van 'n vlieër wanneer die wind verander




https://byjus.com/physics/newtons-laws-of-motion-first-law/



NEWTON SE TWEEDE BEWEGINGSWET:
 Definisie van Newton se tweede bewegingswet

Fnet = ma
a ≠ 0 m.s-2

 Teken kragtediagramme en vrye kragtediagramme/vrye liggaamdiagramme vir
voorwerpe wat in ewewig is of wat versnel.

https://byjus.com/physics/newtons-second-law-of-motion-and-momentum/