Samenvatting - Medische kennis D

Samenvatting MK D
les 1
Aantekeningen

Hymen = maagdenvlies. rand van de ingang van de schede > verdwijnt na bevalling
Nullipara = wanneer een vrouw nog niet vaginaal bevallen is > de portio
Cystocele = verzakking van de blaas > voorwand
Rectocele = verzakking van het rectum > achterwand
Prolaps = verzakking van de baarmoeder

Cervixcarcinoom > ontstaat vrijwel altijd in het overgangsepitheel als gevolg van een besmetting met
het HPV-type 16/18

Ectropion = als de overgangszone aan de buitenkant van de cervix gezien kan worden
Metaplasie = onrustig slijmvlies/afwijking van het slijmvlies
Uturusbicornus = twee baarmoederholtes

Risicofactoren van cervixcarcinoom (baarmoederhalskanker)
 HPV
 Veel wisselende seksuele contacten
 Ectropion
 Hoge pariteit > veel kinderen
 Pilgebruik

Preventie van HPV-infectie
 Geen seksueel contact
 In enten
 Monogaam seks > dus dezelfde persoon

Thuisarts

Uitstrijkje baarmoederhals
 Bij het uitstrijkje wordt eerst gekeken of in je baarmoederhals een bepaald virus zit: HPV.
 Je kunt ook een zelftest voor HPV aanvragen.
 In het jaar dat je 30 wordt, krijg je de zelftest vanzelf met de post.
 HPV kan baarmoederhalskanker geven.
 Heb je dit virus, dan wordt gekeken of er in je uitstrijkje cellen zitten die veranderd zijn.
 Die kunnen meestal goed behandeld worden.

Baarmoederhalskanker
 Bij baarmoederhalskanker groeit er een gezwel van kankercellen in uw baarmoederhals.
 Baarmoederhalskanker komt vooral voor bij vrouwen tussen 35 en 45 jaar.
 De oorzaak is een virus (HPV). Je kunt het krijgen via seks en huidcontact.
 Kinderen kunnen vanaf 10 jaar een prik krijgen tegen het virus.
 Klachten zijn donkerrode of bruine afscheiding of onverwacht bloedverlies.
 Met het bevolkingsonderzoek (uitstrijkje) kan baarmoederhalskanker voorkomen worden of
vroeg ontdekt worden. Het is dan goed te genezen.
 Behandelmogelijkheden zijn: een operatie, bestraling, chemotherapie en warmtebehandeling.
 HPV merk je meestal niet
Klachten/symptomen

,Vaak geeft het geen klachten en wordt het ontdekt bij een uitstrijkje
Klachten kunnen zijn:
 Bloed uit vagina zonder ongesteld te zijn
 Slijm uit vagina dat er anders uit ziet
 Bloed uit vagina tijdens of na seks
 Bloed uit vagina als je al in de overgang bent geweest

Als de kanker laat wordt ontdekt kan de tumor verder gegroeid zijn in de organen en weefsels bij de
baarmoederhals. Dan kun je andere klachten ervaren zoals:
 Pijn bij plassen
 Vaak blaasontsteking
 Bloed bij plassen
 Bloed of slijm bij poep
 Zeurende pijn onder in de buik

Onderzoeken
 MRI
 Biopt > stukje weefsel van de baarmoederhals halen
 Lisexcisie
 Bloedonderzoek > naar bloedarmoede/ of de lever en nieren goed werken
 Vaginaal onderzoek > voelen en kijken hoe groot de tumor is, of via echo
 PET-CT-scan

Uitslagen in stadia
 Stadium 1 > kanker zit alleen in baarmoederhals
 Stadium 2 > kankercellen zitten ook buiten de baarmoederhals
Behandeling: operatie of bestraling
 Stadium 3 > uitzaaiingen in de lymfeklieren of langs grote lichaamsslagader
 Stadium 4 > tumor is verder gegroeid in de endeldarm (laatste stuk dikke darm) of in de blaas
Behandeling: bestraling, chemotherapie

Uit de taak

Waarin verschilt het bevolkingsonderzoek op darmkanker essentieel met dat op borst- en
baarmoederhalskanker?
 Bij darmkanker kunnen mensen door het BVO overlijden zonder dat ze darmkanker hebben.

Wanneer is BVO alsnog nodig na het verwijderen van de baarmoeder?
 Als je nog wel de baarmoederhals en -mond hebt.

Op welke manier is het bvo op baarmoederhalskanker georganiseerd?
 Ze nodigen mensen uit om de 5 jaar vanaf 30 t/m 40 en tot 60 om de 10 jaar. Dit komt vanuit de
overheid, minister van VWS (welzijn en sport). Overheid betaalt en uitslag per brief.

Les 2
Aantekeningen
COPD en astma

Primaire preventie = wegnemen van de oorzaken van de ziekte
Secundaire preventie = aanwezige ziekte zo vroeg mogelijk opsporen
Tertaire preventie = begeleiden/behandelen bij niet te genezen chronische ziekten

,  Vroegtijdige sterfte of arbeidsongeschiktheid zo mogelijk voorkomen
 Verergering en bijkomende complicaties tegengaan
Quartaire preventie = voorkomen van schade door onderzoeken of over behandelingen
 Terughoudende palliatieve zorg
 Identificatie van patiënten met risico van medicalisering

Preventie paradox = de grootste winst is te halen in de groep met het laagste risico
Intrinsiek astma = niet allergische vorm van astma
Extrensiek = allergische vorm astma
Dromedarishouding = hierbij heb je de grootste longinhoud bij minimaal spiergebruik

Hoofdvormen COPD
 Pink puffer > vooral emfyseem
 Blue bloater > vooral chronische bronchitis (hoesten)

Air-trapping
 Bij COPD blijft er na uitademing veel meer lucht achter in de longen
 Doordat copd-patienten continu last hebben van luchtwegobstructie kunnen ze niet volledig
uitademen. Er is daardoor minder ruimte om in te ademen waardoor er sneller benauwdheid
optreed

Gevolgen van COPD
 Fibrose = luchtwegvernauwing en verbindweefseling
 Chronische bronchitis = toename productie taai slijm
 Emfyseem = kapot gaan van tussenwandjes longblaasjes
 Kapot gaan van elastische vezels
 Trilharen in luchtwegen verdwijnen

De ziektelast wordt in de ha-praktijk bepaald via 4 subdomeinen
1. Klachten gemeten met de mcr- en ccq vragenlijsten
2. Frequentie van longaanvallen >exacerbaties
3. Voedingstoestand aan de hand van gewicht en bmi
4. Mate van luchtwegobstructie (FEV)



Thuisarts

COPD
 Is een ziekte van de longen die niet kan genezen
 Dit komt bijna altijd door roken
 Rookdeeltjes zorgen dat je longen altijd wat ontstoken zijn, longbuisjes worden smaller en er
komt meer slijm. Hierdoor komt schade in de longbuisjes en longblaasjes. Hierdoor werken je
longen minder goed.
 Klachten zijn hoesten, slijm, benauwd, moe, piepend geluid met ademhalen.
 Advies is stoppen met roken, genoeg bewegen en gezond eten
 Medicijnen helpen de klachten verminderen

Er kan ook een erfelijke oorzaak voor COPD zijn, zoals bij Alpha-1. Dit komt bijna nooit voor.

Onderzoek naar copd