Hoofdstuk 8: Sociale ongelijkheid en gezondheid
Relatie tussen sociaal economische status en gezondheid.
Klemtoon: het theoretische gedeelte toepassen op grafieken.
0. Introductie
Socio-economische ongelijkheid in GH & mortaliteit zijn LARGE, ROBUST &
PERSISTENT:
- Large: systematische verschillen in gezondheid van mensen die ongelijke
verschillen in samenleving bezetten.
- Robust: observeren verschillen tussen gezondheid & sociaal economische
status (SES), er is altijd al ongelijkheid aanwezig geweest.
- Persistent: gezondheidsongelijkheden zijn in de loop van de tijd stabiel
(of verbreed) gebleven, ongelijkheid is al lang van toepassing.
Rudolph Virchow: “Physicians are the natural attorneys of the poor” -> basis
gelegd van de determinanten voor sociale gezondheid.
Voorbeelden:
1) Typhus outbreak, Upper Silesia
We moeten sociale interventies gaan implementeren om uitbraken van sociale
ongelijkheid te onderdrukken.
2) The Whitehall studies
Focus tussen relatie van beroepsklasse en fysieke gezondheid.
Beroepsklassen bestaan uit hiërarchische systemen vergelijking maken van
fysieke gezondheid tussen de 3 beroepsklassen.
Roken ligt het laagst bij de hoge beroepsklassen en het hoogst bij de lage
beroepsklassen.
Er is een duidelijke relatie tussen beroepsklasse en fysieke gezondheid.
1
, 3) Relatie tussen opleidingsniveau en levensverwachting
Er is een kloof bij mannen aan 7 jaar en bij vrouwen aan 5 jaar over de
levensverwachting naar opleidingsniveau.
Er is een duidelijke relatie tussen opleidingsniveau en levensverwachting
4) Relatie tussen inkomen en mortaliteit
De mortaliteit is lager bij de groep met een hoger inkomen en hoog bij de groep
met een lager inkomen.
We zien een toename in de mortaliteit als we steeds lager gaan naar de groep
met een laag inkomen.
5) Gezondheidsongelijkheid is aanwezig bij adolescenten
We maken een vergelijking tussen jongens en meisjes in een rijke of arme
familie.
Jongens hebben een betere gezondheid dan meisjes, voor zowel jongens
als meisjes hebben lagere prevalenties bij families die arm zijn.
2
, 6) Sociaal economische status is ook een contextueel concept
De relatie tussen covid 19 mortaliteit en SES op buurtniveau.
Er is een lineaire relatie.
Hoogste toename coviddoden bij meest gedepriveerde buurten, pandemie
zorgt voor uitvergroting van reeds bestaande ongelijkheid in sociale
gezondheid.
7) Relatie tussen SES op niveau van verschillende landen in
vergelijking met score van inwoners (slechte gezondheid)
Minste investering in gezondheid meeste inwoners met slechte gezondheid.
3
Relatie tussen sociaal economische status en gezondheid.
Klemtoon: het theoretische gedeelte toepassen op grafieken.
0. Introductie
Socio-economische ongelijkheid in GH & mortaliteit zijn LARGE, ROBUST &
PERSISTENT:
- Large: systematische verschillen in gezondheid van mensen die ongelijke
verschillen in samenleving bezetten.
- Robust: observeren verschillen tussen gezondheid & sociaal economische
status (SES), er is altijd al ongelijkheid aanwezig geweest.
- Persistent: gezondheidsongelijkheden zijn in de loop van de tijd stabiel
(of verbreed) gebleven, ongelijkheid is al lang van toepassing.
Rudolph Virchow: “Physicians are the natural attorneys of the poor” -> basis
gelegd van de determinanten voor sociale gezondheid.
Voorbeelden:
1) Typhus outbreak, Upper Silesia
We moeten sociale interventies gaan implementeren om uitbraken van sociale
ongelijkheid te onderdrukken.
2) The Whitehall studies
Focus tussen relatie van beroepsklasse en fysieke gezondheid.
Beroepsklassen bestaan uit hiërarchische systemen vergelijking maken van
fysieke gezondheid tussen de 3 beroepsklassen.
Roken ligt het laagst bij de hoge beroepsklassen en het hoogst bij de lage
beroepsklassen.
Er is een duidelijke relatie tussen beroepsklasse en fysieke gezondheid.
1
, 3) Relatie tussen opleidingsniveau en levensverwachting
Er is een kloof bij mannen aan 7 jaar en bij vrouwen aan 5 jaar over de
levensverwachting naar opleidingsniveau.
Er is een duidelijke relatie tussen opleidingsniveau en levensverwachting
4) Relatie tussen inkomen en mortaliteit
De mortaliteit is lager bij de groep met een hoger inkomen en hoog bij de groep
met een lager inkomen.
We zien een toename in de mortaliteit als we steeds lager gaan naar de groep
met een laag inkomen.
5) Gezondheidsongelijkheid is aanwezig bij adolescenten
We maken een vergelijking tussen jongens en meisjes in een rijke of arme
familie.
Jongens hebben een betere gezondheid dan meisjes, voor zowel jongens
als meisjes hebben lagere prevalenties bij families die arm zijn.
2
, 6) Sociaal economische status is ook een contextueel concept
De relatie tussen covid 19 mortaliteit en SES op buurtniveau.
Er is een lineaire relatie.
Hoogste toename coviddoden bij meest gedepriveerde buurten, pandemie
zorgt voor uitvergroting van reeds bestaande ongelijkheid in sociale
gezondheid.
7) Relatie tussen SES op niveau van verschillende landen in
vergelijking met score van inwoners (slechte gezondheid)
Minste investering in gezondheid meeste inwoners met slechte gezondheid.
3
