Zelfstudie Thorax
A en B
Zelfstudie Thorax deel A en B van Organisme tot Weefsel
Jaar 1 bachelor Diergeneeskunde, periode 1
Zelfstudie Thorax
A: Thorax
Coeloom
Bestudeer McGeady (2nd edition) H10 a.h.v. de volgende aanwijzingen.
H10 Inleiding + fig. 10.1, 10.2 en 10.3
Dit hoofdstuk beschrijft de embryonale ontwikkeling vanaf de aanwezigheid van 3 lagen:
1. ectoderm
2. mesoderm, welke splitst in somatisch (= parietaal) en splanchnisch (=visceraal) mesoderm.
3. endoderm
Tussen het somatisch (= parietaal) en splanchnisch (= visceraal) mesoderm bevindt zich het
coeloom.
Fig. 10.1 en 10.2 demonstreren het ontstaan en het verkrijgen van een hoefijzervorm van het
coeloom.
Fig. 10.2: Let op! gezien vanaf dorsaal, echter zonder ectoderm en somatisch mesoderm.
Door versmalling van de navelstreng ontstaat er een scheiding in intra- en extra-embryonaal
coeloom.
H10 Pleural and Pericardial Cavities + fig. 10.4 + fig. 14.5
Vanaf de zijkanten van het embryo groeien lengteplooien naar mediaal. Deze ontmoeten elkaar in de middenlijn
tussen longen enerzijds en hart anderzijds. Op deze wijze wordt de primitieve borstholte gescheiden in een
linker en rechter borstholte (= pleurale holtes), welke weer zijn gescheiden van de holte waar het hart in ligt (=
1
, pericardiale holte).
1. Het septum transversum vormt de basis voor de scheiding tussen borst- en buikholte en gaat het pezige
centrale deel van het middenrif vormen.
Borst-, buik- en pericardiale holte worden in het volgroeide dier bekleed met een vlies. Deze zijn van
mesotheliale oorsprong en worden respectievelijk, pleura, peritoneum en pericard genoemd.
2. Fig. 10.4 demonstreert o.a. het mediastinum, de scheidingswand tussen linker en rechter borstholte. In
feite bestaat deze uit de borstorganen / -structuren (met uitzondering van de longen) ingebed in
mesenchym en links en rechts bekleed met pleura.
H10 Diaphragm+ fig. 10.5 en 14.5
Het septum transversum steekt vanaf cranioventraal, caudaal van het hart omhoog en sluit aan op de
oesophagus. Op deze wijze vormt het septum de basis voor de scheiding in borst- en buikholte. Vanaf de
zijwand vormt zich een circulaire plooi die rondom aansluit op het septum en de oesophagus en zijn ophanging.
De sluiting is totaal.
H10 Anomalies of the Diaphragm
Hoe ontstaan de twee soorten breukpoorten (= hernia) tussen borst- en buik- en/of pericardiale holte?
1. Pleuro-peritoneale hernia
Pleuro-peritoneale hernia is het gevolg van het onvermogen van één of beide pleuro-peritoneale vouwen om
zich te ontwikkelen of om te versmelten met de meso-oesofagus en het septum transversum, waardoor het
pleuro-peritoneale kanaal niet kan sluiten. Dit defect treedt meestal op aan de linkerkant, waarbij de verbinding
tussen de buikholte en de borstholte zich in een dorsolaterale positie bevindt. Pleuro-peritoneale hernia is de
meest voorkomende vorm van aangeboren middenrifafwijking bij mensen en resulteert in de aanwezigheid van
buikingewanden, meestal de maag en darmen, in de pleuraholte.
2. Peritoneo-pericardiale hernia
Peritoneale-pericardiale hernia komt vaker voor bij huisdieren, vooral bij honden en katten, dan pleuro-
peritoneale hernia. Aangenomen wordt dat deze aandoening het gevolg is van een defect in de ontwikkeling
van het septum transversum, wat resulteert in een abnormale verbinding tussen de peritoneale en
pericardiale holtes. Onvolledige versmelting van de thoraxwand tijdens het laterale vouwen van het lichaam
wordt beschouwd als een factor die bijdraagt aan de ontwikkeling van deze anomalie. Als gevolg van dit
defect treedt hernia op van de buikorganen, meestal van de lever, het pylorusgebied van de maag
en de darmen, in de pericardiale holte.
De luchtwegen en longen ontstaan als derivaat van de voordarm en derhalve wordt de vorming ervan
behandeld in relatie tot het digestiestelsel. Het ontstaan van het respiratiesysteem begint met de vorming van
de ‘laryngo-tracheale groeve’ op de bodem van de voordarm.
Diafragma (König fig. 3-17)
Borst- en buikholte worden van elkaar gescheiden door het diafragma (middenrif), dat uit twee delen bestaat.
Het centrale deel wordt gevormd door een peesplaat, het centrum tendineum. De periferie wordt gevormd door
spierweefsel, dat aanhecht aan de ribwand, het sternum (borstbeen) en de lendenwervels. De aanhechting aan
de lendenwervels vindt plaats door middel van 2 crura (‘benen’).
Het diafragma koepelt naar craniaal uit in de borstholte, waarbij de top van de koepel tot ongeveer een vlak
door de zesde ribben reikt.
Het diafragma bevat openingen waar een aantal structuren doorheen loopt van/naar de buikholte.
het foramen venae cavae met de vena cava caudalis;
de hiatus oesophageus met de oesophagus en nervus vagus;
de hiatus aorticus met de aorta.
2
A en B
Zelfstudie Thorax deel A en B van Organisme tot Weefsel
Jaar 1 bachelor Diergeneeskunde, periode 1
Zelfstudie Thorax
A: Thorax
Coeloom
Bestudeer McGeady (2nd edition) H10 a.h.v. de volgende aanwijzingen.
H10 Inleiding + fig. 10.1, 10.2 en 10.3
Dit hoofdstuk beschrijft de embryonale ontwikkeling vanaf de aanwezigheid van 3 lagen:
1. ectoderm
2. mesoderm, welke splitst in somatisch (= parietaal) en splanchnisch (=visceraal) mesoderm.
3. endoderm
Tussen het somatisch (= parietaal) en splanchnisch (= visceraal) mesoderm bevindt zich het
coeloom.
Fig. 10.1 en 10.2 demonstreren het ontstaan en het verkrijgen van een hoefijzervorm van het
coeloom.
Fig. 10.2: Let op! gezien vanaf dorsaal, echter zonder ectoderm en somatisch mesoderm.
Door versmalling van de navelstreng ontstaat er een scheiding in intra- en extra-embryonaal
coeloom.
H10 Pleural and Pericardial Cavities + fig. 10.4 + fig. 14.5
Vanaf de zijkanten van het embryo groeien lengteplooien naar mediaal. Deze ontmoeten elkaar in de middenlijn
tussen longen enerzijds en hart anderzijds. Op deze wijze wordt de primitieve borstholte gescheiden in een
linker en rechter borstholte (= pleurale holtes), welke weer zijn gescheiden van de holte waar het hart in ligt (=
1
, pericardiale holte).
1. Het septum transversum vormt de basis voor de scheiding tussen borst- en buikholte en gaat het pezige
centrale deel van het middenrif vormen.
Borst-, buik- en pericardiale holte worden in het volgroeide dier bekleed met een vlies. Deze zijn van
mesotheliale oorsprong en worden respectievelijk, pleura, peritoneum en pericard genoemd.
2. Fig. 10.4 demonstreert o.a. het mediastinum, de scheidingswand tussen linker en rechter borstholte. In
feite bestaat deze uit de borstorganen / -structuren (met uitzondering van de longen) ingebed in
mesenchym en links en rechts bekleed met pleura.
H10 Diaphragm+ fig. 10.5 en 14.5
Het septum transversum steekt vanaf cranioventraal, caudaal van het hart omhoog en sluit aan op de
oesophagus. Op deze wijze vormt het septum de basis voor de scheiding in borst- en buikholte. Vanaf de
zijwand vormt zich een circulaire plooi die rondom aansluit op het septum en de oesophagus en zijn ophanging.
De sluiting is totaal.
H10 Anomalies of the Diaphragm
Hoe ontstaan de twee soorten breukpoorten (= hernia) tussen borst- en buik- en/of pericardiale holte?
1. Pleuro-peritoneale hernia
Pleuro-peritoneale hernia is het gevolg van het onvermogen van één of beide pleuro-peritoneale vouwen om
zich te ontwikkelen of om te versmelten met de meso-oesofagus en het septum transversum, waardoor het
pleuro-peritoneale kanaal niet kan sluiten. Dit defect treedt meestal op aan de linkerkant, waarbij de verbinding
tussen de buikholte en de borstholte zich in een dorsolaterale positie bevindt. Pleuro-peritoneale hernia is de
meest voorkomende vorm van aangeboren middenrifafwijking bij mensen en resulteert in de aanwezigheid van
buikingewanden, meestal de maag en darmen, in de pleuraholte.
2. Peritoneo-pericardiale hernia
Peritoneale-pericardiale hernia komt vaker voor bij huisdieren, vooral bij honden en katten, dan pleuro-
peritoneale hernia. Aangenomen wordt dat deze aandoening het gevolg is van een defect in de ontwikkeling
van het septum transversum, wat resulteert in een abnormale verbinding tussen de peritoneale en
pericardiale holtes. Onvolledige versmelting van de thoraxwand tijdens het laterale vouwen van het lichaam
wordt beschouwd als een factor die bijdraagt aan de ontwikkeling van deze anomalie. Als gevolg van dit
defect treedt hernia op van de buikorganen, meestal van de lever, het pylorusgebied van de maag
en de darmen, in de pericardiale holte.
De luchtwegen en longen ontstaan als derivaat van de voordarm en derhalve wordt de vorming ervan
behandeld in relatie tot het digestiestelsel. Het ontstaan van het respiratiesysteem begint met de vorming van
de ‘laryngo-tracheale groeve’ op de bodem van de voordarm.
Diafragma (König fig. 3-17)
Borst- en buikholte worden van elkaar gescheiden door het diafragma (middenrif), dat uit twee delen bestaat.
Het centrale deel wordt gevormd door een peesplaat, het centrum tendineum. De periferie wordt gevormd door
spierweefsel, dat aanhecht aan de ribwand, het sternum (borstbeen) en de lendenwervels. De aanhechting aan
de lendenwervels vindt plaats door middel van 2 crura (‘benen’).
Het diafragma koepelt naar craniaal uit in de borstholte, waarbij de top van de koepel tot ongeveer een vlak
door de zesde ribben reikt.
Het diafragma bevat openingen waar een aantal structuren doorheen loopt van/naar de buikholte.
het foramen venae cavae met de vena cava caudalis;
de hiatus oesophageus met de oesophagus en nervus vagus;
de hiatus aorticus met de aorta.
2
