Audit & Assurance 3
Grondslagen van Audit & Assurance
HS 1: Ontwikkelingen in het vakgebied
§1 Accountantscontrole
De naleving van maatschappelijke verkeersregels vraagt om controle. Bedrijven hebben ook steeds meer te maken
met regelgeving en controle. Daarbij spelen onder meer de volgende ontwikkelingen:
- Voortgaande internationalisatie: het steeds meer internationaal opereren door ondernemingen brengt een
toegenomen behoefte aan beheersing, risicoreductie en verantwoording met zich mee.
- Groeiende mogelijkheden met informatie- en communicatietechnologie (ICT): ICT heeft een grote invloed op
zowel de informatiesystemen als de verslaggeving en de controle.
- Accentverschuivingen in regelgevingen: Er is een trend tot internationale harmonisatie van wet- en
regelgeving (denk aan IFAC, IAASB en Europese Unie)
- Trends in verslaggeving: Belanghebbenden willen op kortere termijnen financiële informatie ontvangen. Ook
het scala van onderwerpen waarover zij geïnformeerd willen worden, heeft de neiging uit te breiden.
- Groeiende maatschappelijke behoefte aan toezicht: mede dankzij de kredietcrisis groeit de maatschappelijke
behoefte aan toezicht en controle door of namens de overheid.
Deze ontwikkelingen hebben een belangrijke invloed op de (financiële) verantwoordingsinformatie en op het
werkterrein van de accountants.
§2 Assurance-opdrachten
Een groot deel van het werk van accountants betreft assurance-opdrachten. In het engels: Audit/Financial
statement.
Bij een assurance-opdracht formuleert de accountant een conclusie die is bedoeld om het vertrouwen van de
beoogde gebruikers in de uitkomst van de controle te versterken.
Het wekken van vertrouwen bij gebruikers, anders dan degenen die verantwoording afleggen, staat centraal in
deze definitie. Het doel van een controle is het versterken van de mate waarin de beoogde gebruikers in de
financiële overzichten vertrouwen stellen.
§3 Vraag naar accountantscontrole
Historische ontwikkeling:
- Historisch gezien is de vraag naar accountantscontrole vooral ontstaan door de scheiding tussen de
eigendom en het beheer van vermogensbestanddelen. Privévermogens van de adel, die voor het beheer
daarvan rentemeesters aanstelde. Deze rentemeesters dienden zich te verantwoorden en in sommige
gevallen waren bij die verantwoording deskundigen (auditors) aanwezig, die de waarheid van het gegeven
verslag (account) konden betwisten.
- In grote omvang komt de scheiding tussen eigendom en beheer echter pas voor sinds de industriële
revolutie in de negentiende eeuw.
- In de periode na de Tweede Wereldoorlog is geleidelijk aan onderkend dat ook andere groepen uit de
samenleving een direct of indirect belang hebben of kunnen krijgen bij het reilen en zeilen van een
onderneming. Dit heeft ertoe geleid dat in ons land, net als in vele andere landen, tal van ondernemingen
en andere huishoudingen verplicht werden hun financiële gegevens openbaar te maken.
- Ondernemingen geven met een jaarrekening een zodanig inzicht dat anderen een verantwoord oordeel
kunnen vormen over de financiële situatie van de ondernemingen en leggen daarmee ook financiële
verantwoording af. Deze verantwoording wordt gecontroleerd door de accountant, die hiervoor een
controleverklaring maakt.
De accountant certificeert de verantwoording en bevestigt daarmee dat de verantwoording voldoet aan de
eraan te gestelde eisen doormiddel van de controleverklaring. In zijn verantwoording schenkt de
accountant alleen aandacht aan de aangelegenheden die van materieel belang zijn voor de jaarrekening.
Informatie is van materieel belang als het weglaten of het onjuist weergeven daarvan de economische
beslissingen die gebruikers op basis van de jaarrekening nemen, zou kunnen beïnvloeden.
1
Grondslagen van Audit & Assurance
HS 1: Ontwikkelingen in het vakgebied
§1 Accountantscontrole
De naleving van maatschappelijke verkeersregels vraagt om controle. Bedrijven hebben ook steeds meer te maken
met regelgeving en controle. Daarbij spelen onder meer de volgende ontwikkelingen:
- Voortgaande internationalisatie: het steeds meer internationaal opereren door ondernemingen brengt een
toegenomen behoefte aan beheersing, risicoreductie en verantwoording met zich mee.
- Groeiende mogelijkheden met informatie- en communicatietechnologie (ICT): ICT heeft een grote invloed op
zowel de informatiesystemen als de verslaggeving en de controle.
- Accentverschuivingen in regelgevingen: Er is een trend tot internationale harmonisatie van wet- en
regelgeving (denk aan IFAC, IAASB en Europese Unie)
- Trends in verslaggeving: Belanghebbenden willen op kortere termijnen financiële informatie ontvangen. Ook
het scala van onderwerpen waarover zij geïnformeerd willen worden, heeft de neiging uit te breiden.
- Groeiende maatschappelijke behoefte aan toezicht: mede dankzij de kredietcrisis groeit de maatschappelijke
behoefte aan toezicht en controle door of namens de overheid.
Deze ontwikkelingen hebben een belangrijke invloed op de (financiële) verantwoordingsinformatie en op het
werkterrein van de accountants.
§2 Assurance-opdrachten
Een groot deel van het werk van accountants betreft assurance-opdrachten. In het engels: Audit/Financial
statement.
Bij een assurance-opdracht formuleert de accountant een conclusie die is bedoeld om het vertrouwen van de
beoogde gebruikers in de uitkomst van de controle te versterken.
Het wekken van vertrouwen bij gebruikers, anders dan degenen die verantwoording afleggen, staat centraal in
deze definitie. Het doel van een controle is het versterken van de mate waarin de beoogde gebruikers in de
financiële overzichten vertrouwen stellen.
§3 Vraag naar accountantscontrole
Historische ontwikkeling:
- Historisch gezien is de vraag naar accountantscontrole vooral ontstaan door de scheiding tussen de
eigendom en het beheer van vermogensbestanddelen. Privévermogens van de adel, die voor het beheer
daarvan rentemeesters aanstelde. Deze rentemeesters dienden zich te verantwoorden en in sommige
gevallen waren bij die verantwoording deskundigen (auditors) aanwezig, die de waarheid van het gegeven
verslag (account) konden betwisten.
- In grote omvang komt de scheiding tussen eigendom en beheer echter pas voor sinds de industriële
revolutie in de negentiende eeuw.
- In de periode na de Tweede Wereldoorlog is geleidelijk aan onderkend dat ook andere groepen uit de
samenleving een direct of indirect belang hebben of kunnen krijgen bij het reilen en zeilen van een
onderneming. Dit heeft ertoe geleid dat in ons land, net als in vele andere landen, tal van ondernemingen
en andere huishoudingen verplicht werden hun financiële gegevens openbaar te maken.
- Ondernemingen geven met een jaarrekening een zodanig inzicht dat anderen een verantwoord oordeel
kunnen vormen over de financiële situatie van de ondernemingen en leggen daarmee ook financiële
verantwoording af. Deze verantwoording wordt gecontroleerd door de accountant, die hiervoor een
controleverklaring maakt.
De accountant certificeert de verantwoording en bevestigt daarmee dat de verantwoording voldoet aan de
eraan te gestelde eisen doormiddel van de controleverklaring. In zijn verantwoording schenkt de
accountant alleen aandacht aan de aangelegenheden die van materieel belang zijn voor de jaarrekening.
Informatie is van materieel belang als het weglaten of het onjuist weergeven daarvan de economische
beslissingen die gebruikers op basis van de jaarrekening nemen, zou kunnen beïnvloeden.
1
