Spijsverteringsstelsel
1. Inleiding
1.1 Overzicht
ie n e
g r
1.2 Functies
− Ingestie: voedsel opnemen via mond
− Mechanische verwerking: voedsel kneden, vermengen met verteringssappen
− Vertering: chemische afbraak van voedsel
− Opname: verplaatsing vanuit spijsverteringskanaal naar interstitiële vloeistof rond
spijsverteringskanaal
o Organische moleculen, elektrolyten, vitaminen, water
− Uitscheiding: afvalstoffen verwijderen
− Niet specifieke afweer
1.3 Histologie (weefselleer)
− Mucosa
o Epitheellaag (lamina epithelialis)
o Lamina propria met kliertjes: doorbloed voor absorptie
o Muscularis mucosae: glad spierlaagje → lediging van kliertjes
− Submucosa: bindweefsellaag onder mucosa
o Rijkelijk doorbloed
o Bevat zenuwplexsussen van darm
− Muscularis externa: gladde spierlaag → peristaltiek
− Serosa adventitia: buitenste bindweefsellaag
1.4 Peristaltiek
PERISTALTIEK: opschuivende segmentaire contractie, verplaatsing van spijsbrij door
spijsverteringskanaal
− Contractie van circulaire spierlaag
− Contractie van longitudinale spierlaag
1
,2. Mond, keel en slokdarm
2.1 Mondholte (cavitas oris)
2.1.1 Begrenzing
− Vooraan (proximaal): mondopening omgeven door lippen
− Lateraal: wangen
− Bovenaan (craniaal): gehemelte
o Vooraan: hard
o Achteraan: zacht
− Achteraan (distaal): keelgat begrensd door voorste en achterste gehemeltebogen
− Onderaan (caudaal): tong, mondbodemspieren
2.1.2 Functies
− Biologische functies
o Opname voedsel: zuigen, happen
o Smaken
o Kauwen: voedsel fijnmalen
o Voedsel vermengen met speeksel
o Initiëren slikrefelx
− Niet-biologische functies
o Resonantie
o Articulatie
o Mimiek
o Zoenen
o Kauwgommen
o Fluiten
2
, 2.1.3 Tong
2.1.4 Speekselklieren
Speeksel
− 1,0 – 1,5l speeksel/dag
− Water Mucines
− Ionen, buffers
− Enzymen: speekselamylase
− Lysozymen en IgA
− Bevochtiging van voedsel
− Oplossen van chemische stoffen → smaak
− Spoelen van mond
− Vertering KH
− Antibacteriële werking (IgA, lysozymen)
3
1. Inleiding
1.1 Overzicht
ie n e
g r
1.2 Functies
− Ingestie: voedsel opnemen via mond
− Mechanische verwerking: voedsel kneden, vermengen met verteringssappen
− Vertering: chemische afbraak van voedsel
− Opname: verplaatsing vanuit spijsverteringskanaal naar interstitiële vloeistof rond
spijsverteringskanaal
o Organische moleculen, elektrolyten, vitaminen, water
− Uitscheiding: afvalstoffen verwijderen
− Niet specifieke afweer
1.3 Histologie (weefselleer)
− Mucosa
o Epitheellaag (lamina epithelialis)
o Lamina propria met kliertjes: doorbloed voor absorptie
o Muscularis mucosae: glad spierlaagje → lediging van kliertjes
− Submucosa: bindweefsellaag onder mucosa
o Rijkelijk doorbloed
o Bevat zenuwplexsussen van darm
− Muscularis externa: gladde spierlaag → peristaltiek
− Serosa adventitia: buitenste bindweefsellaag
1.4 Peristaltiek
PERISTALTIEK: opschuivende segmentaire contractie, verplaatsing van spijsbrij door
spijsverteringskanaal
− Contractie van circulaire spierlaag
− Contractie van longitudinale spierlaag
1
,2. Mond, keel en slokdarm
2.1 Mondholte (cavitas oris)
2.1.1 Begrenzing
− Vooraan (proximaal): mondopening omgeven door lippen
− Lateraal: wangen
− Bovenaan (craniaal): gehemelte
o Vooraan: hard
o Achteraan: zacht
− Achteraan (distaal): keelgat begrensd door voorste en achterste gehemeltebogen
− Onderaan (caudaal): tong, mondbodemspieren
2.1.2 Functies
− Biologische functies
o Opname voedsel: zuigen, happen
o Smaken
o Kauwen: voedsel fijnmalen
o Voedsel vermengen met speeksel
o Initiëren slikrefelx
− Niet-biologische functies
o Resonantie
o Articulatie
o Mimiek
o Zoenen
o Kauwgommen
o Fluiten
2
, 2.1.3 Tong
2.1.4 Speekselklieren
Speeksel
− 1,0 – 1,5l speeksel/dag
− Water Mucines
− Ionen, buffers
− Enzymen: speekselamylase
− Lysozymen en IgA
− Bevochtiging van voedsel
− Oplossen van chemische stoffen → smaak
− Spoelen van mond
− Vertering KH
− Antibacteriële werking (IgA, lysozymen)
3
