HUISARTSGENEESKUNDE
2022-2023
Elise B
2022-2023
,1.GRONDBEGINSELEN EN KENMERKEN VAN DE HUISARTSGENEESKUNDE
LEERDOELEN VAN DEZE LES
DE STUDENT KRIJGT EEN OVERZICHT VAN DE GRONDBEGINSELEN EN KENMERKEN VAN DE
HUISARTSGENEESKUNDE
Huisartsengeneeskunde = medisch specialisme, het is een woord dat nog niet zo lang bestaat
Hoe verloopt medische zorg?
- Huisartsen zien niet alle mensen met symptomen/ klachten, zien maar een fractie (3/10)
- 12-15% verwijzen we naar specialist, stel we verwijzen 25% → verdubbeling → parking dubbel zo groot →
alles loopt mis
- Meer reking houden met chronische en complexe zorg => zorg complexer
o Er zijn grenzen aan betaalbaarheid van alle zorgen en er is ongelijke toegang tot gezondheidszorg
naargelang socio-eco verschillen
o Ook pt zijn veranderd → willen meer betrokken zijn behandeling, samen met arts beslissen
Vergrijzing:
- Vergrijzing wordt groter, dubbele vergrijzing (85+ neemt toe) = dilemma voor zorg
- Worden veel ouder → veel meer mensen hebben 1/meerdere ziekten
o 2/3 ouder dan 65 heeft ten minste 1 aandoening
o Multimorbiditeit: 50% (meer dan 1 ziekte)
Veranderende epidemiologie
- Werledwijd:
o Begin deze eeuw vs nu: duidelijke evolutie :
▪ Infectieziekten in aantal afgenomen
▪ Ischemische hartziekten komen veel voor maar nemen wel wat af
▪ Kankers nemen globaal toe (ontdekken ze vaker)
▪ Belangrijkste oorzaak sterfte: verkeersongevallen
▪ Prenatale zieketen zijn afgenomen, kindersterfte
Verschuivingen qua ziekte en gezondheid
- Toename van chronische ziekten: diabetes, obesitas, hart- en vaatziekten, COPD, rugproblemen, artritis ,
kankers
o Multimorbiditeit wordt de regel ipv de uitzonding → chronische en complexe zorg
- Psychische problemen
- Toename van geweld en ongevallen
- Gevolgen van milieuschade (voedselketen, leefomgeving)
Morbiditeit in huisartsenpraktijk
- Heel diverse klachten, top 20 zijn bijna overall hetzelfde
- Hoesten, moeheid, koorts, hoofdpijn, lage rugpijn, oorpijn, jeuk, kortademigheid …
DE STUDENT KAN DE POSITIE VAN DE HUISARTS BINNEN ONS GEZONDHEIDSZORGSYSTEEM TYPEREN.
1
, - Heel veel diverse specialismen in eerste lijn (logopedist, kinesist, verpleger) en deze moeten een
gecoördineerde gezondheidszorg leveren
- Huisartsen, eerste lijn = nodig, door Fragmentering van zorg, onderwaardering van preventie, geringe
kosteneffectiviteit, groeiende sociale ongelijkheid, ….
- Huisarts = kerndiscipline, de hoeksteen van de eerste lijns-gezondheidszorg → diagnose, preventie, klinisch
redeneren, therapie; alsook begeleiding en advies aan patiënten en hun omgeving tijdens en na hun ziekte
- 90-95% blijven in eerste lijn, 80% kan definitief opgelost worden
een sterke eerste lijn:
- Beter outcome qua gezondheid ( zelfs lagere - Lagere kosten
sterfte) - Meer satisfactie van bevolking
- Betere macro-doelmatigheid (efficientie en - Minder sociale ongelijkheid
effectiviteit) - Minder gebruik gezondheidszorg (minder
ziekenhuisopnames)
- Per 10 nieuwe huisartsen, 50 dagen pt langer leven (<-> specialisten: 19d)
- Bepaald op basis van:
o structuur (beleid, economische randvoorwaarden en professionele ontwikkeling beroepsgroepen)
o proces (toegankelijkheid - gatekeeping, continuïteit, coördinatie en zorgbreedte)
o uitkomsten (kwaliteit, efficiëntie en gezondheidsongelijkheid)
o landen sterke
principes van huisartsgeneeskunde en canmed- competenties
- Klinisch redeneren
- Basis concepten Huisartsgeneeskunde
- Biopsychosociale model
- Klachtgericht werken
- Chronische zorg
- Preventieve aanpak
Wat doet een huisarts
- Preventieve zorg :cardiovasculaire screening – bloedname voor cholesterol
- Acute zorg: kindje met oorontsteking – AB of niet ?
- Praktijkoverleg
- Chronische zorg: opvolging
- Zie ook puntje 4
WONCA
- Huisartsen zorg = persoonsgericht, integraal, continu en
toegankelijk.
- vertrouwensrelatie met pt en toepassen van ‘EBM => zorg op
maat = mogelijk+ voorkomt inefficiënt zorggebruik.
- WONCA Europe = regionale tak wereldorganisatie vr huisartsgeneeskunde (WONCA) en een gezaghebbende
wetenschappelijke organisatie, de essentie is geordend in elf specifieke kenmerken
o = 1e medische aanspreekpunt binnen gezondheidszorgsysteem met een vrije en onbegrensde
toegang + bidet 1ste opvang voor ongeacht leeftijd, sekse …
2
, o Het stimuleert efficiënt gebruik v.d. financiële door de zorg te coördineren, door met de andere
professionals in de eerstelijn samen te werken, een splitfunctie te vercullen, rol vertrouwenspersoon
op zich te nemen
o het hanteert persoonsgericht benadering, gericht opndividu,zijn/haar familie en leefomgeving.
o het maakt gebruik van uniek consultvoering, gericht op opbouw van langdurige relatie dankzij een
effectieve arts-patiëntcommunicatie.
o het garandeert continuïteit van zorg gedurende gehele levensloop
o het past eigen besliskundige procedures toe op geleide van prevalentie en incidentie van ziekten in de
bevolking.
o Het pakt zowel acute als chronische gezondheidsproblemen aan vanindividuele patiënten.
o Het behandelt aandoeningen die zich op ongedifferentieerde manier in vroeg stadium van hun
ontwikkeling presenteren en die directe interventiekunnen vereisen.
o het bevordert gezondheid en welzijn door zowel adequate als effectieveinterventies.
o het heeft een specifieke verantwoordelijkheid voor de gezondheid vande gemeenschap.
o Het benadert gezondheidsproblemen met al hun fysieke, psychische,sociale en culturele dimensies,
inclusief de manier waarop mensen zin geven aan leven, ziekte en overlijden.
Hoe evolueert de huisartsenpraktijk?
- Tekort aan huisartsen? → althans zitten in middenmoot van loon
- Toenemend in groep werken
- Onthaalpersoneel
- Praktijkassistent – onderstuener → heel belangrijk: mensen die bloedname, labo onderzoekje ku uitvoeren,
bieden ondersteuning
- Praktijkverpleegkundige
(informatie)technologie in de gezondheidszorg → nemen steeds belangrijkere plaats in
- Electronisch medisch dossier (vervanging van papier) (EHR, EMR)
- Gecomputeriseerd voorschrijven (medicatievoorschriften, diagnostische tests)
- (CPOE computerized physician order entry)
- Beslissingsondersteuning (CDSS) – verbinding met richtlijnen
- Persoonlijke gezondheidsdossier (PHR): patiënten kunnen zelf hun dossier beheren → ontslagbrieven,
bloednames → moet pt hierop ku begeleiden
- eHealth – e-gezondheid
DE STUDENT KAN BENOEMEN WANNEER, HOE EN WAAROM DE HUISARTS SAMENWERKT MET ANDERE
HULPVERLENERS IN DE EERSTE LIJN EN MET HET ZIEKENHUIS EN DE MEDISCHE SPECIALISTEN
Samenwerking:
- Intradisciplinair
- Multi/Interdisciplinair
- Subsidiariteit – taakverdeling: Taakdelegatie oa verpleegkundige in HAP
- Emancipatorisch model
DE STUDENT KAN BENOEMEN HOE DE HUISARTS TAKEN OPNEEMT ALS MANAGER, PLEITBEZORGER VOOR
GEZONDHEIDSPROMOTIE EN AANBIEDER VAN PREVENTIE, EN KAN DIT ILLUSTREREN MET VOORBEELDEN.
1. Eerstelijnszorgverlening – en management
a. Eerste aanspreekpunt voor alle pten en alle gezondheidsproblemen
3
2022-2023
Elise B
2022-2023
,1.GRONDBEGINSELEN EN KENMERKEN VAN DE HUISARTSGENEESKUNDE
LEERDOELEN VAN DEZE LES
DE STUDENT KRIJGT EEN OVERZICHT VAN DE GRONDBEGINSELEN EN KENMERKEN VAN DE
HUISARTSGENEESKUNDE
Huisartsengeneeskunde = medisch specialisme, het is een woord dat nog niet zo lang bestaat
Hoe verloopt medische zorg?
- Huisartsen zien niet alle mensen met symptomen/ klachten, zien maar een fractie (3/10)
- 12-15% verwijzen we naar specialist, stel we verwijzen 25% → verdubbeling → parking dubbel zo groot →
alles loopt mis
- Meer reking houden met chronische en complexe zorg => zorg complexer
o Er zijn grenzen aan betaalbaarheid van alle zorgen en er is ongelijke toegang tot gezondheidszorg
naargelang socio-eco verschillen
o Ook pt zijn veranderd → willen meer betrokken zijn behandeling, samen met arts beslissen
Vergrijzing:
- Vergrijzing wordt groter, dubbele vergrijzing (85+ neemt toe) = dilemma voor zorg
- Worden veel ouder → veel meer mensen hebben 1/meerdere ziekten
o 2/3 ouder dan 65 heeft ten minste 1 aandoening
o Multimorbiditeit: 50% (meer dan 1 ziekte)
Veranderende epidemiologie
- Werledwijd:
o Begin deze eeuw vs nu: duidelijke evolutie :
▪ Infectieziekten in aantal afgenomen
▪ Ischemische hartziekten komen veel voor maar nemen wel wat af
▪ Kankers nemen globaal toe (ontdekken ze vaker)
▪ Belangrijkste oorzaak sterfte: verkeersongevallen
▪ Prenatale zieketen zijn afgenomen, kindersterfte
Verschuivingen qua ziekte en gezondheid
- Toename van chronische ziekten: diabetes, obesitas, hart- en vaatziekten, COPD, rugproblemen, artritis ,
kankers
o Multimorbiditeit wordt de regel ipv de uitzonding → chronische en complexe zorg
- Psychische problemen
- Toename van geweld en ongevallen
- Gevolgen van milieuschade (voedselketen, leefomgeving)
Morbiditeit in huisartsenpraktijk
- Heel diverse klachten, top 20 zijn bijna overall hetzelfde
- Hoesten, moeheid, koorts, hoofdpijn, lage rugpijn, oorpijn, jeuk, kortademigheid …
DE STUDENT KAN DE POSITIE VAN DE HUISARTS BINNEN ONS GEZONDHEIDSZORGSYSTEEM TYPEREN.
1
, - Heel veel diverse specialismen in eerste lijn (logopedist, kinesist, verpleger) en deze moeten een
gecoördineerde gezondheidszorg leveren
- Huisartsen, eerste lijn = nodig, door Fragmentering van zorg, onderwaardering van preventie, geringe
kosteneffectiviteit, groeiende sociale ongelijkheid, ….
- Huisarts = kerndiscipline, de hoeksteen van de eerste lijns-gezondheidszorg → diagnose, preventie, klinisch
redeneren, therapie; alsook begeleiding en advies aan patiënten en hun omgeving tijdens en na hun ziekte
- 90-95% blijven in eerste lijn, 80% kan definitief opgelost worden
een sterke eerste lijn:
- Beter outcome qua gezondheid ( zelfs lagere - Lagere kosten
sterfte) - Meer satisfactie van bevolking
- Betere macro-doelmatigheid (efficientie en - Minder sociale ongelijkheid
effectiviteit) - Minder gebruik gezondheidszorg (minder
ziekenhuisopnames)
- Per 10 nieuwe huisartsen, 50 dagen pt langer leven (<-> specialisten: 19d)
- Bepaald op basis van:
o structuur (beleid, economische randvoorwaarden en professionele ontwikkeling beroepsgroepen)
o proces (toegankelijkheid - gatekeeping, continuïteit, coördinatie en zorgbreedte)
o uitkomsten (kwaliteit, efficiëntie en gezondheidsongelijkheid)
o landen sterke
principes van huisartsgeneeskunde en canmed- competenties
- Klinisch redeneren
- Basis concepten Huisartsgeneeskunde
- Biopsychosociale model
- Klachtgericht werken
- Chronische zorg
- Preventieve aanpak
Wat doet een huisarts
- Preventieve zorg :cardiovasculaire screening – bloedname voor cholesterol
- Acute zorg: kindje met oorontsteking – AB of niet ?
- Praktijkoverleg
- Chronische zorg: opvolging
- Zie ook puntje 4
WONCA
- Huisartsen zorg = persoonsgericht, integraal, continu en
toegankelijk.
- vertrouwensrelatie met pt en toepassen van ‘EBM => zorg op
maat = mogelijk+ voorkomt inefficiënt zorggebruik.
- WONCA Europe = regionale tak wereldorganisatie vr huisartsgeneeskunde (WONCA) en een gezaghebbende
wetenschappelijke organisatie, de essentie is geordend in elf specifieke kenmerken
o = 1e medische aanspreekpunt binnen gezondheidszorgsysteem met een vrije en onbegrensde
toegang + bidet 1ste opvang voor ongeacht leeftijd, sekse …
2
, o Het stimuleert efficiënt gebruik v.d. financiële door de zorg te coördineren, door met de andere
professionals in de eerstelijn samen te werken, een splitfunctie te vercullen, rol vertrouwenspersoon
op zich te nemen
o het hanteert persoonsgericht benadering, gericht opndividu,zijn/haar familie en leefomgeving.
o het maakt gebruik van uniek consultvoering, gericht op opbouw van langdurige relatie dankzij een
effectieve arts-patiëntcommunicatie.
o het garandeert continuïteit van zorg gedurende gehele levensloop
o het past eigen besliskundige procedures toe op geleide van prevalentie en incidentie van ziekten in de
bevolking.
o Het pakt zowel acute als chronische gezondheidsproblemen aan vanindividuele patiënten.
o Het behandelt aandoeningen die zich op ongedifferentieerde manier in vroeg stadium van hun
ontwikkeling presenteren en die directe interventiekunnen vereisen.
o het bevordert gezondheid en welzijn door zowel adequate als effectieveinterventies.
o het heeft een specifieke verantwoordelijkheid voor de gezondheid vande gemeenschap.
o Het benadert gezondheidsproblemen met al hun fysieke, psychische,sociale en culturele dimensies,
inclusief de manier waarop mensen zin geven aan leven, ziekte en overlijden.
Hoe evolueert de huisartsenpraktijk?
- Tekort aan huisartsen? → althans zitten in middenmoot van loon
- Toenemend in groep werken
- Onthaalpersoneel
- Praktijkassistent – onderstuener → heel belangrijk: mensen die bloedname, labo onderzoekje ku uitvoeren,
bieden ondersteuning
- Praktijkverpleegkundige
(informatie)technologie in de gezondheidszorg → nemen steeds belangrijkere plaats in
- Electronisch medisch dossier (vervanging van papier) (EHR, EMR)
- Gecomputeriseerd voorschrijven (medicatievoorschriften, diagnostische tests)
- (CPOE computerized physician order entry)
- Beslissingsondersteuning (CDSS) – verbinding met richtlijnen
- Persoonlijke gezondheidsdossier (PHR): patiënten kunnen zelf hun dossier beheren → ontslagbrieven,
bloednames → moet pt hierop ku begeleiden
- eHealth – e-gezondheid
DE STUDENT KAN BENOEMEN WANNEER, HOE EN WAAROM DE HUISARTS SAMENWERKT MET ANDERE
HULPVERLENERS IN DE EERSTE LIJN EN MET HET ZIEKENHUIS EN DE MEDISCHE SPECIALISTEN
Samenwerking:
- Intradisciplinair
- Multi/Interdisciplinair
- Subsidiariteit – taakverdeling: Taakdelegatie oa verpleegkundige in HAP
- Emancipatorisch model
DE STUDENT KAN BENOEMEN HOE DE HUISARTS TAKEN OPNEEMT ALS MANAGER, PLEITBEZORGER VOOR
GEZONDHEIDSPROMOTIE EN AANBIEDER VAN PREVENTIE, EN KAN DIT ILLUSTREREN MET VOORBEELDEN.
1. Eerstelijnszorgverlening – en management
a. Eerste aanspreekpunt voor alle pten en alle gezondheidsproblemen
3
