Psychopathologie 1.1b

Hoorcollege 1 Psychopathologie algemeen
Leerdoelen:
1. Je beschrijft hoe ‘normaal en afwijkend’ worden gedefinieerd
2. Je licht de voor- en nadelen van het gebruik van de DSM-5 toe
3. Je kent belangrijke termen binnen de psychopathologie en je kan deze in het grote geheel
plaatsen
4. Je beschrijft de biologische-, psychologische-, sociaal-culturele en biopsychosociale
perspectieven op afwijkend gedrag
5. Je benoemt de belangrijkste psychiatrische functies en je kunt deze in hoofdgroepen
rangschikken

Literatuur:
- Hoofdstuk 1 p. 3 t/m 11 Psychiatrie in de verpleegkunde van Nevid
- Hoofdstuk 2 p. 27 t/m 59 Psychiatrie in de verpleegkunde van Nevid
- Hoofdstuk 3 p. 91 t/m 98 Psychiatrie in de verpleegkunde van Nevid
- Hoofdstuk 2 Diagnostiek en classificatie uit Leerboek Psychiatrie

Leerdoel 1: Je beschrijft hoe ‘normaal en afwijkend’ worden gedefinieerd
Normaal en afwijkend
- Heel vaak duiden we als afwijkend maar is afwijkend ook een probleem?
- Ieder gedrag moet je bekijken in de context
o Dan kan je kijken of het afwijkend is of niet?

Dingen die we meewegen of het afwijkend is of niet
1. Uitzonderlijk
2. Sociaal afwijkend
3. Foute percepties of interpretatie van de realiteit
4. Aanzienlijk emotioneel lijden van de persoon
5. Ongepast of contraproductief gedrag
6. Gevaar

Afwijkend gedrag kan dus op verschillende manieren worden gedefinieerd

Leerdoel 2: Je licht de voor- en nadelen van het gebruik van de DSM-5 toe
DSM-5
Daarom is voor het classificeren van psychische stoornissen een klinisch oordeel vereist

In de DSM-5 staan (evidence-based) criteria beschreven waaraan een cliënt moet voldoen om een
bepaalde diagnose te krijgen

Sprake van psychische stoornissen
 Emotioneel en persoonlijk lijden
 Ernstige belemmering in het functioneren op belangrijke levensgebieden (gezin, relatie,
werk, school, maatschappij, etc.)
 Langere tijd aanhoudende belemmeringen die niet meer past in een normale reactie binnen
een bepaalde (culturele context)

,Leerdoel 4: Je beschrijft de biologische-, psychologische-, sociaal-culturele en biopsychosociale
perspectieven op afwijkend gedrag

Biologisch perspectief Psychologisch perspectief Sociaal-cultureel perspectief
Neurotransmitters Psycho-analytische theorie Familie
(Freud)
Genetische factoren Behavioristische model Sociaal-economische status
(leertheorieën, conditionering)
Hersenstructuren Humanistische modellen Culturele achtergrond
(zelfacceptatie en
zelfbewustzijn)
Hormonen Vriendschappen
Familie
School
Maatschappij
Vrije tijd
Gebeurtenissen (trauma)
‘Als grondslagen van afwijkend ‘Als grondslagen voor ‘Als grondslagen voor
gedrag’ afwijkend gedrag’ afwijkend gedrag’


1 = Celkern
2 = Eindknop/Synaps
3 = Dendriet
4 = Axon

,Centrale zenuwstelsel
De regelkamer van het lichaam die verantwoordelijk is voor het regelen van lichaamsfuncties en
hogere mentale functies (als sensoriek, perceptie, denken, probleemoplossing)

Perifere zenuwstelsel
De zenuwen (neuronen) die sensorische boodschappen ontvangen en naar hersenen en ruggenmerg
sturen en zenuwen die boodschappen sturen naar spieren en klieren (vanuit centrale zenuwstelsel)

Functie neurotransmitters
1. Wat is de functie van neurotransmitters?
Zijn belangrijke berichtsstofjes die ervoor zorgen dat de hersenen hun werk doen. Exacte
functie van neurotransmitters is nog niet bekend
2. Wat is de werking van serotonine?
Remmende werking. Heeft invloed op de stemming, geheugen, eetlust en seksuele activiteit.
Bij een tekort aan serotonine zien we stemmingsstoornissen zoals depressies hierbij wordt
antidepressiva voorgeschreven.
3. Wat is de werking van gaba?
Remmende werking, remt angst, maakt slaperig en zorgt voor een afgenomen concentratie.
Bij een tekort aan gaba kunnen we angst zien, medicijnen die hierbij helpen zijn diazepam of
oxazepam
4. Wat is de werking van dopemine?
Stimulerend en remmende werking. Speelt een rol bij bewegen, plezier, motivatie, leren en
verslaving. Een teveel aan dopamine kan leiden tot de ziekte van parkinson (anti-parkinson)
en een teveel kan leiden tot psychoses zoals schizofrenie. (anti-psychotica)
5. Wat is de werking van noadrenaline?
Stimulerend en remmende werking. Heeft te maken met concentratie en geheugen en het
flight of fight. Een tekort kan leiden tot depressies en kan antidepressiva voorgeschreven
worden.

Leerdoel 5: Je benoemt de belangrijkste psychiatrische functies en je kunt deze in hoofdgroepen
rangschikken

, Leerdoel 3: Je kent belangrijke termen binnen de psychopathologie en je kan deze in het grote
geheel plaatsen
 Etiologie
 Psychische / psychiatrische stoornis
 Epidemiologie
 Etiopathagonese
 Comorbiditeit
 Prognose
 Interventie
 Neuron
 Dendriet
 Axon
 Neurotransmitters
 Synaps
 Dopamine
 Serotonine
 Frontale hersenkwab
 Hersenschors
 Hechtingstheorie
 Cognitief/affectief/conatief
 Sociocultureel perspectief
 Biopsychosociaal perspectief