6. Alcohol
6.1 Het effect van alcohol
6.2 Verantwoord alcoholgebruik
6.3 Alcohol en de wet
6.4 Alcoholbeleid
35/63
,Gisting: Na gisting van granen of vruchtensuikers van druiven, appels of bessen ontstaat een
alcoholpercentage van 15%.
Distilleren: Distilleren is het proces van verdampen en opvangen van alcohol,
hiermee kan het percentage alcohol verhoogd worden tot wel 98%.
Alcoholhoudende drank: Een drank die op 20 graden (kamertemperatuur)
tenminste 0,5% alcohol bevat.
Zwak alcoholische dranken: Een drank van 0,5% tot 15% zoals wijn, bier,
mixdrankjes.
Ook port, sherry en vermout vallen onder deze categorie (maar bevatten soms
meer dan 15% alcohol).
Sterk alcoholhoudende drank: 15% of meer alcohol in de drank. Jenever, rum,
whisky, wodka, etc.
Elke soort drank heeft een standaard glas.
Bier 5% = 250 cc
Wijn 12% = 100 cc
Sterke drank 35% = 35 cc
Eén glas bevat meestal 10 gram alcohol en zorgt voor een promillage van 0,2 bij
mannen en 0,3 bij vrouwen.
Dit betekent dat de inhoud per glas verschilt (bier, wijn, sterke drank) maar wel
dezelfde hoeveelheid alcohol bevat. Het bierglas, wijnglas en whiskyglas bevatten
ongeveer dezelfde hoeveelheid alcohol.
6.1 Het effect van alcohol
Bloed Alcohol Gehalte (BAG): BAG is de hoeveelheid drank die in het lichaam zit
(na het drinken van alcohol) en wordt uitgedrukt in een promillage. Een
promillage van 0,5 is 1cc bloed dat een halve milligram alcohol bevat.
Factoren die het BAG beïnvloeden zijn:
Geslacht en lichaamsgewicht: Mannen hebben meer vocht in het lichaam en
kunnen meestal meer drank aan dan de vrouwen.
Algemene gezondheid: Iemand die verkouden of grieperig is, breekt minder snel
de alcohol af.
Gewenning: Bij iemand die regelmatig drinkt, heeft de drank minder invloed.
Stemming: Bij iemand die vrolijker is, werkt de drank sneller en diegene krijgt
eerder zin in een feestje.
Verwachting: Veel alcohol verwachten in een drankje zorgt voor een sterker en
sneller effect.
Volle maag: Een volle maag neemt de alcohol langzamer op, waardoor het effect
minder is.
Reactie bij alcoholgebruik
36/63
, 1-3 glazen 0-0,5 promille: ontspannen, ontremd en vrolijk.
3-7 glazen 0,5-1,5 promille: aangeschoten
7-15 glazen 1,5-3 promille: dronken
15-20 glazen 3-4 promille: laveloos
20-25+ glazen 4 promille en hoger: knock-out
De alcohol wordt voor 95% afgebroken met een chemische reactie in de lever.
Afbraak = 2 promille per kilogram lichaamsvet → dit betekent dat 1 glas in
ongeveer 1 à 1,5 uur wordt afgebroken.
6.2 Verantwoord alcoholgebruik
Volgens de gezondheidsraad is verantwoord alcoholgebruik voor een vrouw één
glas per dag en mannen twee glazen per dag de maximum norm. De norm is per
dag, waardoor één keer per week 14 glazen alcohol drinken (mannen)
onverantwoord is. Er zijn deskundigen die beweren dat het nuttigen van 1 à 2
glazen alcohol per dag het risico op hart- en vaatziekte verkleint.
Er is sprake van verantwoord alcoholgebruik:
- bij speciale gelegenheden zoals een feestje of met vrienden in het weekend
(gelegenheidsdrinkers).
- meerdere dagen zonder alcohol.
- voor het plezier af en toe drinken (niet om stress weg te drinken).
- geen alcohol voor het autorijden.
- niet tijdens de zwangerschap (of bij een slechtere gezondheidstoestand).
- rondjes overslaan en ook niet-alcoholische dranken drinken.
Alcoholmisbruik
Wanneer alcoholgebruik leidt tot overlast voor de drinker of de omgeving
spreekt men over alcoholmisbruik. Regelmatig alcoholmisbruik kan leiden tot
gezondheidsschade, zoals maagontsteking, leverontsteking, levercirrose,
hartklachten, vaatziekten, etc.
Bij gebruik van meer dan één glas per dag door vrouwen en meer dan twee
glazen per dag door mannen is er vaak al sprake van alcoholmisbruik. Daarnaast
is op één moment erg veel alcohol nuttigen alcoholmisbruik. Dat geldt ook
wanneer iemand een dag niet zonder alcohol kan en bijvoorbeeld drinkt tijdens
de zwangerschap.
Door de opkomst van ‘zuipketen’ en ‘zuipschuren’ komt alcoholmisbruik steeds
vaker voor bij jongeren.
Er wordt gesproken over comazuipen als een jongvolwassene in 2 uur tijd meer
dan 6 glazen drinkt, waardoor er 0,8 promille alcohol in het lichaam komt.
Alcoholverslaving
Wanneer er sprake is van een alcoholverslaving heeft het lichaam steeds meer
alcohol nodig om hetzelfde effect te bereiken. Er treedt gewenning op (ook wel
tolerantie genoemd). Als een alcoholverslaafde een periode geen alcohol
gebruikt, kunnen er ontwenningsverschijnselen optreden.
Er kan ook sprake zijn van een geestelijke afhankelijkheid. In veel gevallen gaat
het om zowel een geestelijke als lichamelijke afhankelijkheid.
Na verloop van tijd kan de alcoholverslaving ernstige gevolgen hebben. De
verslaving kan leiden tot maagontsteking, leverontsteking, hartklachten, kanker
en andere ziekten. Naast gezondheidsrisico’s veroorzaakt een alcoholverslaving
negatieve gevolgen voor de directe omgeving, zoals vrienden en familie. Een
alcoholverslaafde zal vaak niet goed functioneren en mogelijk zijn werk verliezen.
37/63
6.1 Het effect van alcohol
6.2 Verantwoord alcoholgebruik
6.3 Alcohol en de wet
6.4 Alcoholbeleid
35/63
,Gisting: Na gisting van granen of vruchtensuikers van druiven, appels of bessen ontstaat een
alcoholpercentage van 15%.
Distilleren: Distilleren is het proces van verdampen en opvangen van alcohol,
hiermee kan het percentage alcohol verhoogd worden tot wel 98%.
Alcoholhoudende drank: Een drank die op 20 graden (kamertemperatuur)
tenminste 0,5% alcohol bevat.
Zwak alcoholische dranken: Een drank van 0,5% tot 15% zoals wijn, bier,
mixdrankjes.
Ook port, sherry en vermout vallen onder deze categorie (maar bevatten soms
meer dan 15% alcohol).
Sterk alcoholhoudende drank: 15% of meer alcohol in de drank. Jenever, rum,
whisky, wodka, etc.
Elke soort drank heeft een standaard glas.
Bier 5% = 250 cc
Wijn 12% = 100 cc
Sterke drank 35% = 35 cc
Eén glas bevat meestal 10 gram alcohol en zorgt voor een promillage van 0,2 bij
mannen en 0,3 bij vrouwen.
Dit betekent dat de inhoud per glas verschilt (bier, wijn, sterke drank) maar wel
dezelfde hoeveelheid alcohol bevat. Het bierglas, wijnglas en whiskyglas bevatten
ongeveer dezelfde hoeveelheid alcohol.
6.1 Het effect van alcohol
Bloed Alcohol Gehalte (BAG): BAG is de hoeveelheid drank die in het lichaam zit
(na het drinken van alcohol) en wordt uitgedrukt in een promillage. Een
promillage van 0,5 is 1cc bloed dat een halve milligram alcohol bevat.
Factoren die het BAG beïnvloeden zijn:
Geslacht en lichaamsgewicht: Mannen hebben meer vocht in het lichaam en
kunnen meestal meer drank aan dan de vrouwen.
Algemene gezondheid: Iemand die verkouden of grieperig is, breekt minder snel
de alcohol af.
Gewenning: Bij iemand die regelmatig drinkt, heeft de drank minder invloed.
Stemming: Bij iemand die vrolijker is, werkt de drank sneller en diegene krijgt
eerder zin in een feestje.
Verwachting: Veel alcohol verwachten in een drankje zorgt voor een sterker en
sneller effect.
Volle maag: Een volle maag neemt de alcohol langzamer op, waardoor het effect
minder is.
Reactie bij alcoholgebruik
36/63
, 1-3 glazen 0-0,5 promille: ontspannen, ontremd en vrolijk.
3-7 glazen 0,5-1,5 promille: aangeschoten
7-15 glazen 1,5-3 promille: dronken
15-20 glazen 3-4 promille: laveloos
20-25+ glazen 4 promille en hoger: knock-out
De alcohol wordt voor 95% afgebroken met een chemische reactie in de lever.
Afbraak = 2 promille per kilogram lichaamsvet → dit betekent dat 1 glas in
ongeveer 1 à 1,5 uur wordt afgebroken.
6.2 Verantwoord alcoholgebruik
Volgens de gezondheidsraad is verantwoord alcoholgebruik voor een vrouw één
glas per dag en mannen twee glazen per dag de maximum norm. De norm is per
dag, waardoor één keer per week 14 glazen alcohol drinken (mannen)
onverantwoord is. Er zijn deskundigen die beweren dat het nuttigen van 1 à 2
glazen alcohol per dag het risico op hart- en vaatziekte verkleint.
Er is sprake van verantwoord alcoholgebruik:
- bij speciale gelegenheden zoals een feestje of met vrienden in het weekend
(gelegenheidsdrinkers).
- meerdere dagen zonder alcohol.
- voor het plezier af en toe drinken (niet om stress weg te drinken).
- geen alcohol voor het autorijden.
- niet tijdens de zwangerschap (of bij een slechtere gezondheidstoestand).
- rondjes overslaan en ook niet-alcoholische dranken drinken.
Alcoholmisbruik
Wanneer alcoholgebruik leidt tot overlast voor de drinker of de omgeving
spreekt men over alcoholmisbruik. Regelmatig alcoholmisbruik kan leiden tot
gezondheidsschade, zoals maagontsteking, leverontsteking, levercirrose,
hartklachten, vaatziekten, etc.
Bij gebruik van meer dan één glas per dag door vrouwen en meer dan twee
glazen per dag door mannen is er vaak al sprake van alcoholmisbruik. Daarnaast
is op één moment erg veel alcohol nuttigen alcoholmisbruik. Dat geldt ook
wanneer iemand een dag niet zonder alcohol kan en bijvoorbeeld drinkt tijdens
de zwangerschap.
Door de opkomst van ‘zuipketen’ en ‘zuipschuren’ komt alcoholmisbruik steeds
vaker voor bij jongeren.
Er wordt gesproken over comazuipen als een jongvolwassene in 2 uur tijd meer
dan 6 glazen drinkt, waardoor er 0,8 promille alcohol in het lichaam komt.
Alcoholverslaving
Wanneer er sprake is van een alcoholverslaving heeft het lichaam steeds meer
alcohol nodig om hetzelfde effect te bereiken. Er treedt gewenning op (ook wel
tolerantie genoemd). Als een alcoholverslaafde een periode geen alcohol
gebruikt, kunnen er ontwenningsverschijnselen optreden.
Er kan ook sprake zijn van een geestelijke afhankelijkheid. In veel gevallen gaat
het om zowel een geestelijke als lichamelijke afhankelijkheid.
Na verloop van tijd kan de alcoholverslaving ernstige gevolgen hebben. De
verslaving kan leiden tot maagontsteking, leverontsteking, hartklachten, kanker
en andere ziekten. Naast gezondheidsrisico’s veroorzaakt een alcoholverslaving
negatieve gevolgen voor de directe omgeving, zoals vrienden en familie. Een
alcoholverslaafde zal vaak niet goed functioneren en mogelijk zijn werk verliezen.
37/63
