zso 12 celpathologie

ZSO 12: TUMORIMMUNOLOGIE

Welke zijn de verschillende soorten tumorantigenen? Leg beknopt uit.




Kankertestis antigenen

 Kankergenen die voorkomen bij de testes
 komen normaal niet in andere gezonde weefsels voor
 Deze hebben geen MHC-moleculen waardoor ze dus moeilijk herkent
kunnen worden door T-cellen
 Komen wel tot expressie in testis, maar niet in ander normaal
celweefsel.
 Vb; MAGE
 Tollerantie ertegen?  expressie in normale cellen is sterk gelimiteerd
 gevaar op auto-immuuniteit is minimaal
 Komen tot expressie in medulaire epitheel van de thymus (=
verantwoordelijk voor – selectie van T-cellen  expressie varieert sterk
tussen verschillende individuen)

Differentiatie antigenen

 Deze antigenen komen enkel tot expressie tijdens de differentiatie van
de cel. Eenmaal dat de cel volledig ontwikkeld is komen deze antigenen
niet meer tot expressie

Overexpressie van bepaalde antigenen in tumor

 Antigenen die zowel in gezonde als in tumorcellen tot expressie komen,
maar in tumorcellen komen ze extreem veel tot expressie
 Weinig antigen mutatie

,  In tumoren komen ze veel tot expressie = veel antigenpresentatie
(geactiveerd door T-celproliferatie = immuunrespons)
 Genen hierbij betrokken = tabel
 Tollerantie? normaal gezien wel, maar doordat je er teveel hebt, is de
kans groter op
o In thymus wss een strikte selectie  T cellen die in periferie
komen hebben;
 Weinig in aantal zal zijn & dus lage affiniteit voor antigen
bezit

Antigenen die ontstaan door mutaties

 Puntmutaties, mutaties ontstaan door alternatieve splicing en framshift
& translocatie (chromosoomafwijking)

Virale antigenen die tot expressie komen

 Veroorzaakt door oncogene virussen
 Tumorantigenen kunnen producten van het virus bevatten
 Hepatitis B virus, humaan

Neoantigenen

 Een vorm van mutaties
 Ze spelen niet echt een rol in de tumorgenese  passengermutatie
 Herkenning  Enkel als ze aan MHC binden
 Hoe mutatie induceren?  puntmutatie (= N-RAS antigen, B-RAF-
antigen, B-catenine, …)

Differentiatie  in melanone

● melanoom is de meest immunogene tumor
○ expressie van zogenaamde differentiatieantigenen zijn specifiek
voor melanomen en gezonde melanocyten
● ondanks het feit dat het ‘zelfeiwitten’ zijn, zijn veel van de meest
immunogene peptiden afkomstig van deze differentiatieantigenen → zelf-
antigenen die sterk tot expressie komen bij tumoren
● best gekarakteriseerde antigenen van deze groep zijn tyrosinase, Melan-
A/MART-1, gp100, TRP-1 en TRP-2
● aantal differentiatieantigenen geïdentificeerd in andere tumortypes
○ vb: prostaatspecifieke antigen (PSA) = een proteïnase betrokken bij
normale spermaproductie waarvan de expressie in prostaatweefsel
verhoogd is bij patiënten met prostaatcarcinoom


Kankercel heeft veel genetische instabiliteit, veel fouten & mutaties  daarom
ontstaat kankercel

Welke virusinfecties kunnen aanleiding geven tot tumorontwikkeling?

 HPV  baarmoederhalskanker (veroorzaakt proliferatie  wratten 
meer kans op kanker)