Meetinstrumenten DCD
Vaststellen van DCD
DSM-IV criteria:
De DSM-IV-criteria is een stappenplan dat DCD vast stelt.
- Criterium A: de totaalscore van de Movement ABC ligt op of beneden de standaardscore van
7, of de score op één van de drie clusters van de Movement ABC ligt op of beneden de
standaardscore van 5.
- Criterium B: Uit de hulpvraag blijkt dat de aandoening de schoolse prestaties of de algemene
dagelijkse activiteiten zichtbaar beïnvloedt. Motorische vragenlijsten worden gebruikt voor
aanvullende informatie. Hiervoor worden de DCD Questionnaire voor ouders en de checklist
van de Movement ABC genormeerd voor zowel ouders als leerkrachten. In Nederland mag
ook de Groninger Motoriek Observatieschaal voor leerkrachten gebruikt worden.
- Criterium C: De symptomen beginnen in de vroege ontwikkelingsperiode. De aandoening is
niet het gevolg van een medische conditie volgens de resultaten van een medisch-
neurologisch onderzoek. De diagnose kan alleen gesteld worden door een arts. Voorafgaand
aan de diagnose moet onderzoek plaatsvinden naar: Algemene lichamelijke conditie,
taal/spraak, intelligentie, gedrag en sociale omstandigheden.
- Criterium D: De problemen mogen niet verklaard worden door een verstandelijke beperking.
De diagnose wordt niet gesteld als het IQ op of beneden de 70 valt op een individueel
afgenomen, gestandaardiseerde intelligentietest.
Motorisch onderzoek bij DCD
Movement ABC: De Movement ABC test is wereldwijd de meest gebruikte test voor het vroegtijdig
vaststellen van motorische beperkingen bij kinderen van 3 t/m 16 jaar. De Movement ABC 2 is
verdeeld in drie leeftijdscategorieën:
- Leeftijd 3 - 6 jaar
- Leeftijd 7 - 10 jaar
- Leeftijd 11-16 jaar
De test meet drie componenten, verdeeld over acht items:
- Handvaardigheid
- Mikken en vangen
- Evenwicht
Schrijfvaardigheid onderzoek bij DCD
- SOS-2-NL: De SOS-2-NL wordt gebruikt om vast te stellen of een kind een schrijfprobleem
heeft. Hierbij wordt zowel de kwaliteit van het schrijfproduct als de schrijfsnelheid
beoordeeld. Het kind schrijft gedurende vijf minuten een tekst over. De kwaliteit van de
eerste vijf regels van de overgeschreven tekst wordt gescoord op basis van zeven criteria. De
schrijfsnelheid wordt bepaald door het aantal letters dat werd geschreven in vijf minuten. De
SOS-2-NL wordt afgenomen bij kinderen op de basisschool van eind groep 3 t/m groep 8 die
los of verbonden schrijven.
Vragenlijsten bij DCD
- DCD Questionnaire: De Coördinatie Vragenlijst voor Ouders (DCDQ) is een screeningslijst om
(schrijf)motorische problemen te inventariseren in het dagelijks leven bij kinderen van 5-15
jaar en dient ingevuld te worden door de ouders. De DCDQ bestaat uit vijftien items die ieder
op een 4-punts schaal lopend van 1 (deze omschrijving klopt helemaal niet voor mijn kind)
tot 5 (deze omschrijving klopt helemaal voor mijn kind) beantwoord kunnen worden.
- Groninger motoriek observatieschaal (leerkrachten): De GMO is ontwikkeld om kinderen die
motorisch onhandig zijn en kinderen die een verhoogd risico hebben op DCD te identificeren
aan de hand van een vragenlijst. Het meetinstrument is bedoeld voor kinderen in de leeftijd
Vaststellen van DCD
DSM-IV criteria:
De DSM-IV-criteria is een stappenplan dat DCD vast stelt.
- Criterium A: de totaalscore van de Movement ABC ligt op of beneden de standaardscore van
7, of de score op één van de drie clusters van de Movement ABC ligt op of beneden de
standaardscore van 5.
- Criterium B: Uit de hulpvraag blijkt dat de aandoening de schoolse prestaties of de algemene
dagelijkse activiteiten zichtbaar beïnvloedt. Motorische vragenlijsten worden gebruikt voor
aanvullende informatie. Hiervoor worden de DCD Questionnaire voor ouders en de checklist
van de Movement ABC genormeerd voor zowel ouders als leerkrachten. In Nederland mag
ook de Groninger Motoriek Observatieschaal voor leerkrachten gebruikt worden.
- Criterium C: De symptomen beginnen in de vroege ontwikkelingsperiode. De aandoening is
niet het gevolg van een medische conditie volgens de resultaten van een medisch-
neurologisch onderzoek. De diagnose kan alleen gesteld worden door een arts. Voorafgaand
aan de diagnose moet onderzoek plaatsvinden naar: Algemene lichamelijke conditie,
taal/spraak, intelligentie, gedrag en sociale omstandigheden.
- Criterium D: De problemen mogen niet verklaard worden door een verstandelijke beperking.
De diagnose wordt niet gesteld als het IQ op of beneden de 70 valt op een individueel
afgenomen, gestandaardiseerde intelligentietest.
Motorisch onderzoek bij DCD
Movement ABC: De Movement ABC test is wereldwijd de meest gebruikte test voor het vroegtijdig
vaststellen van motorische beperkingen bij kinderen van 3 t/m 16 jaar. De Movement ABC 2 is
verdeeld in drie leeftijdscategorieën:
- Leeftijd 3 - 6 jaar
- Leeftijd 7 - 10 jaar
- Leeftijd 11-16 jaar
De test meet drie componenten, verdeeld over acht items:
- Handvaardigheid
- Mikken en vangen
- Evenwicht
Schrijfvaardigheid onderzoek bij DCD
- SOS-2-NL: De SOS-2-NL wordt gebruikt om vast te stellen of een kind een schrijfprobleem
heeft. Hierbij wordt zowel de kwaliteit van het schrijfproduct als de schrijfsnelheid
beoordeeld. Het kind schrijft gedurende vijf minuten een tekst over. De kwaliteit van de
eerste vijf regels van de overgeschreven tekst wordt gescoord op basis van zeven criteria. De
schrijfsnelheid wordt bepaald door het aantal letters dat werd geschreven in vijf minuten. De
SOS-2-NL wordt afgenomen bij kinderen op de basisschool van eind groep 3 t/m groep 8 die
los of verbonden schrijven.
Vragenlijsten bij DCD
- DCD Questionnaire: De Coördinatie Vragenlijst voor Ouders (DCDQ) is een screeningslijst om
(schrijf)motorische problemen te inventariseren in het dagelijks leven bij kinderen van 5-15
jaar en dient ingevuld te worden door de ouders. De DCDQ bestaat uit vijftien items die ieder
op een 4-punts schaal lopend van 1 (deze omschrijving klopt helemaal niet voor mijn kind)
tot 5 (deze omschrijving klopt helemaal voor mijn kind) beantwoord kunnen worden.
- Groninger motoriek observatieschaal (leerkrachten): De GMO is ontwikkeld om kinderen die
motorisch onhandig zijn en kinderen die een verhoogd risico hebben op DCD te identificeren
aan de hand van een vragenlijst. Het meetinstrument is bedoeld voor kinderen in de leeftijd
