Bedrijfsmanagement
Inhoud
1 Deel 1: De organisatie als open systeem ......................................................................................3
1.1 Inleiding ..............................................................................................................................3
1.2 Fit tussen de organisatie en haar omgeving .........................................................................4
1.3 Factoren met invloed op de organisatie ...............................................................................5
1.3.1 Economische ontwikkelingen .......................................................................................6
1.3.2 Demografische ontwikkelingen .................................................................................. 10
1.3.3 Socio-culturele ontwikkelingen .................................................................................. 10
1.3.4 Politieke ontwikkelingen ............................................................................................ 10
2 Deel 2: organisatie juridisch bekeken ........................................................................................ 11
2.1 Inleiding ............................................................................................................................ 11
2.2 Indeling van de ondernemingen ........................................................................................ 11
2.2.1 Indeling volgens het primaire proces.......................................................................... 11
2.2.2 Indeling volgens specialisatie ..................................................................................... 12
2.2.3 Indeling volgens marktstructuur ................................................................................ 12
2.2.4 Indeling volgens winstreven ....................................................................................... 12
2.2.5 Indeling volgens grootte ............................................................................................ 13
2.2.6 Indeling van organisaties volgens juridische verschijningsvorm .................................. 14
2.3 Sociaal overleg................................................................................................................... 16
2.3.1 Medezeggenschap ..................................................................................................... 17
2.3.2 Wat willen de stakeholders? ...................................................................................... 17
2.3.3 Overlegorganen ......................................................................................................... 17
3 Deel 3: de organisatie structureel bekeken ................................................................................ 20
3.1 Inleiding ............................................................................................................................ 20
1
, 3.2 Bedrijfsprocessen .............................................................................................................. 20
3.2.1 Typen bedrijfsprocessen ............................................................................................ 21
3.2.2 Bedrijfsprocessen en toegevoegde waarde ................................................................ 22
3.2.3 Bedrijfsprocessen en kwaliteit.................................................................................... 23
3.3 Functionele deelgebieden onder de loep ........................................................................... 24
3.3.1 Inkoopmanagement & bevoorrading ......................................................................... 24
3.3.2 research en development .......................................................................................... 25
3.3.3 Personeelsmanagement............................................................................................. 27
3.3.4 Verkoopmanagement ................................................................................................ 27
3.3.5 Logistiek management ............................................................................................... 29
3.3.6 Operations en productie management....................................................................... 31
4 Deel 4: de organisatie commercieel bekeken............................................................................. 32
4.1 Inleiding ............................................................................................................................ 32
4.1.1 Organisatiestrategie................................................................................................... 32
4.1.2 Conceptualisatie ........................................................................................................ 32
4.1.3 Drie niveaus van de strategie ..................................................................................... 33
4.2 Marketingstrategie ............................................................................................................ 34
4.2.1 Marketingprogramma ................................................................................................ 34
4.3 Marketingtrends................................................................................................................ 35
4.4 Situatieanalyse .................................................................................................................. 35
4.4.1 Definiëren van huidige activiteitendomein, visie, doelstellingen en strategie ............. 36
4.4.2 Het omgevingsonderzoek........................................................................................... 37
4.5 Opstellen van de strategische alternatieven ...................................................................... 40
4.5.1 Soorten strategische alternatieven ............................................................................ 40
2
,1 Deel 1: De organisatie als open systeem
Algemene inleiding
Bedrijfsmanagement: richt zich op de afstemmingsproblematiek tussen de belangen van de
organisatie en die van de omgeving.
Managen: sturen of afstemmen
Personeelsmanagement: richt zich op afstemmen van de belangen van de mensen en die van
de organisatie.
1.1 Inleiding
Bedrijfsmanagement:
Bedrijf: een organisatie die een product/ Management: het sturingsproces van mensen
dienst aanbiedt en middelen om de doelstellingen te bereiken
management theorie van Fayol: vijf vaardigheden nodig om een organisatie te leiden:
1) Bepalen van strategische beleid.
2) Ontwerpen van een organisatiestructuur.
3) Het delegeren van verantwoordelijkheden.
4) Beheersen van processen in de organisatie.
5) Bijsturen en evalueren.
Relevantie van bedrijven voor de maatschappij:
Management beslissingen bepalen de koers van de organisatie en dus ook het personeelsbeleid. De
strategische keuzes die worden genomen op beleidsniveau in de organisatie zal een impact hebben
op het dagelijkse reilen en zeilen van de organisatie. Kijken naar het hogere of overkoepelende
niveau van de organisatie zal helpen om beleidsbeslissingen te begrijpen en om te zetten in praktijk.
Economie: de wetenschap die bestudeert hoe de mens met schaarse middelen handelt om zijn
behoeften te bevredigen. Dit welvaartstreven gaat gepaard met het voortbrengen, verdelen en
aanwenden van economische goederen en dit omvat zowel materiële producten, maar ook
immateriële prestaties en diensten.
3
, Economische kringloop
1.2 Fit tussen de organisatie en haar omgeving
Open systeem:
De organisatie kan gezien worden als een open systeem dat in relatie staat met haar interne en
externe omgeving. Dit omdat de organisatie geïsoleerd niet kan slagen om haar doelen te bereiken.
Het bestuursproces kan niet los gezien worden van de omgeving en de medewerkers.
Fit tussen organisatie en omgeving
Omgeving en onderneming moet op elkaar worden afgestemd, dit is belangrijk voor het
voortbestaan van de onderneming.
Fit: dynamische zoektocht om de organisatie af te stemmen op de omgeving.
Organisatie: moet zorgen dat haar producten en/ of diensten voldoen aan de behoeften
van de consument, aandeelhouders, andere ondernemingen, de overheid,… de
belanghebbende: stakeholders.
De behoeftes veranderen continu.
De behoeftes van de stakeholders kunnen tegenstrijdig zijn.
De organisatie moet rekening houden met de heersende tendens bij het bepalen van haar aanbod.
De omgeving: moet rekening houden met de producten en/ of diensten die geleverd
worden door de organisatie. De omgeving legt regels op aan de organisatie. De omgeving
kan onderhevig zijn aan vervuiling veroorzaakt door sommige organisaties
Stakeholders
Publieke groepen die rechtstreeks/
onrechtstreeks invloed hebben op
de onderneming.
Geheel aan participanten
en situaties die relevant
zijn voor de activiteiten
van de organisatie.
Conclusie: Als de organisatie erin slaagt om die producten/ diensten aan te bieden die de behoeftes
van de stakeholders maximaal bevredigen & conform zijn met de wetgeving is er sprake van een
optimale fit.
4
Inhoud
1 Deel 1: De organisatie als open systeem ......................................................................................3
1.1 Inleiding ..............................................................................................................................3
1.2 Fit tussen de organisatie en haar omgeving .........................................................................4
1.3 Factoren met invloed op de organisatie ...............................................................................5
1.3.1 Economische ontwikkelingen .......................................................................................6
1.3.2 Demografische ontwikkelingen .................................................................................. 10
1.3.3 Socio-culturele ontwikkelingen .................................................................................. 10
1.3.4 Politieke ontwikkelingen ............................................................................................ 10
2 Deel 2: organisatie juridisch bekeken ........................................................................................ 11
2.1 Inleiding ............................................................................................................................ 11
2.2 Indeling van de ondernemingen ........................................................................................ 11
2.2.1 Indeling volgens het primaire proces.......................................................................... 11
2.2.2 Indeling volgens specialisatie ..................................................................................... 12
2.2.3 Indeling volgens marktstructuur ................................................................................ 12
2.2.4 Indeling volgens winstreven ....................................................................................... 12
2.2.5 Indeling volgens grootte ............................................................................................ 13
2.2.6 Indeling van organisaties volgens juridische verschijningsvorm .................................. 14
2.3 Sociaal overleg................................................................................................................... 16
2.3.1 Medezeggenschap ..................................................................................................... 17
2.3.2 Wat willen de stakeholders? ...................................................................................... 17
2.3.3 Overlegorganen ......................................................................................................... 17
3 Deel 3: de organisatie structureel bekeken ................................................................................ 20
3.1 Inleiding ............................................................................................................................ 20
1
, 3.2 Bedrijfsprocessen .............................................................................................................. 20
3.2.1 Typen bedrijfsprocessen ............................................................................................ 21
3.2.2 Bedrijfsprocessen en toegevoegde waarde ................................................................ 22
3.2.3 Bedrijfsprocessen en kwaliteit.................................................................................... 23
3.3 Functionele deelgebieden onder de loep ........................................................................... 24
3.3.1 Inkoopmanagement & bevoorrading ......................................................................... 24
3.3.2 research en development .......................................................................................... 25
3.3.3 Personeelsmanagement............................................................................................. 27
3.3.4 Verkoopmanagement ................................................................................................ 27
3.3.5 Logistiek management ............................................................................................... 29
3.3.6 Operations en productie management....................................................................... 31
4 Deel 4: de organisatie commercieel bekeken............................................................................. 32
4.1 Inleiding ............................................................................................................................ 32
4.1.1 Organisatiestrategie................................................................................................... 32
4.1.2 Conceptualisatie ........................................................................................................ 32
4.1.3 Drie niveaus van de strategie ..................................................................................... 33
4.2 Marketingstrategie ............................................................................................................ 34
4.2.1 Marketingprogramma ................................................................................................ 34
4.3 Marketingtrends................................................................................................................ 35
4.4 Situatieanalyse .................................................................................................................. 35
4.4.1 Definiëren van huidige activiteitendomein, visie, doelstellingen en strategie ............. 36
4.4.2 Het omgevingsonderzoek........................................................................................... 37
4.5 Opstellen van de strategische alternatieven ...................................................................... 40
4.5.1 Soorten strategische alternatieven ............................................................................ 40
2
,1 Deel 1: De organisatie als open systeem
Algemene inleiding
Bedrijfsmanagement: richt zich op de afstemmingsproblematiek tussen de belangen van de
organisatie en die van de omgeving.
Managen: sturen of afstemmen
Personeelsmanagement: richt zich op afstemmen van de belangen van de mensen en die van
de organisatie.
1.1 Inleiding
Bedrijfsmanagement:
Bedrijf: een organisatie die een product/ Management: het sturingsproces van mensen
dienst aanbiedt en middelen om de doelstellingen te bereiken
management theorie van Fayol: vijf vaardigheden nodig om een organisatie te leiden:
1) Bepalen van strategische beleid.
2) Ontwerpen van een organisatiestructuur.
3) Het delegeren van verantwoordelijkheden.
4) Beheersen van processen in de organisatie.
5) Bijsturen en evalueren.
Relevantie van bedrijven voor de maatschappij:
Management beslissingen bepalen de koers van de organisatie en dus ook het personeelsbeleid. De
strategische keuzes die worden genomen op beleidsniveau in de organisatie zal een impact hebben
op het dagelijkse reilen en zeilen van de organisatie. Kijken naar het hogere of overkoepelende
niveau van de organisatie zal helpen om beleidsbeslissingen te begrijpen en om te zetten in praktijk.
Economie: de wetenschap die bestudeert hoe de mens met schaarse middelen handelt om zijn
behoeften te bevredigen. Dit welvaartstreven gaat gepaard met het voortbrengen, verdelen en
aanwenden van economische goederen en dit omvat zowel materiële producten, maar ook
immateriële prestaties en diensten.
3
, Economische kringloop
1.2 Fit tussen de organisatie en haar omgeving
Open systeem:
De organisatie kan gezien worden als een open systeem dat in relatie staat met haar interne en
externe omgeving. Dit omdat de organisatie geïsoleerd niet kan slagen om haar doelen te bereiken.
Het bestuursproces kan niet los gezien worden van de omgeving en de medewerkers.
Fit tussen organisatie en omgeving
Omgeving en onderneming moet op elkaar worden afgestemd, dit is belangrijk voor het
voortbestaan van de onderneming.
Fit: dynamische zoektocht om de organisatie af te stemmen op de omgeving.
Organisatie: moet zorgen dat haar producten en/ of diensten voldoen aan de behoeften
van de consument, aandeelhouders, andere ondernemingen, de overheid,… de
belanghebbende: stakeholders.
De behoeftes veranderen continu.
De behoeftes van de stakeholders kunnen tegenstrijdig zijn.
De organisatie moet rekening houden met de heersende tendens bij het bepalen van haar aanbod.
De omgeving: moet rekening houden met de producten en/ of diensten die geleverd
worden door de organisatie. De omgeving legt regels op aan de organisatie. De omgeving
kan onderhevig zijn aan vervuiling veroorzaakt door sommige organisaties
Stakeholders
Publieke groepen die rechtstreeks/
onrechtstreeks invloed hebben op
de onderneming.
Geheel aan participanten
en situaties die relevant
zijn voor de activiteiten
van de organisatie.
Conclusie: Als de organisatie erin slaagt om die producten/ diensten aan te bieden die de behoeftes
van de stakeholders maximaal bevredigen & conform zijn met de wetgeving is er sprake van een
optimale fit.
4
