SWB: Spinnen
De katoenspinnerij
• Maken van garens
• Vezels: korte lengte van katoenvezels
• 100% katoen, 100% PES, maar ook blends zoals katoen/viscose garens
• Processtappen vezels → garen:
o De voorbereiding:
1. Maken van een mengel
2. Het openen van de balen
3. Het openen van de vezelvlokken
4. Het reinigen van de vezelvlokken
5. Het mengen van de vezelvlokken
6. Het maken van een kaardlint → Keuze tss ringspinnen of rotorspinnen
7. Rekbank (lint)
8. Spilbank (wiek)
9. Ringspinmachine (garen op spinspoel)
10. Overspoelen (garen op bobijn)
o Start: maken van mengels (≠ blends!) ➔ Katoen uit ≠ landen! De ene oogst is de andere niet!
▪ Samengeperste katoenvezels, balen naar spinnerij gevoerd
▪ In opslagruimte: balen per lot op elkaar gestapeld in rijen
• ≠ loten katoengrondstof waarvan de handelswaarde zal ≠
• ≠: vezellengte, vezelfijnheid, kleur, verontreinigingsgraad
• Vochtigheidsgraad en T°C (koud) i/d zalen w aangepast a/h katoen die er een
tijdje blijft acclimatiseren (aan andere klimaat wennen)
▪ Mengel maken van Q loten → constante gareneigenschappen bekomen, uniforme
kwaliteit gedurende lange periode
o Het openen (O), reinigen (R) en mengen (M) v/d grondstof
▪ Machinepark grove spinnerijvoorbereiding: openers, reinigers, mengers
• Type, Q en rendement afh. v/d verontreinigingsgraad, mog. tot reinigen,
fijnheid en de sterkte v/d zwakste vezels die verwerkt moeten w
▪ Verwijderen bandijzers + mengels manueel op baalbreker plaatsen
• Balen w geopend (samengeperste katoenvlokken uit baal gehaald)
o Eerste stap i/h proces waarin grondstof progressief in kleinere vlokken
verdeeld w
• Gemengd + eerste lichte reiniging
• Manueel: Niet bestemd voor grote productieQen, drm niet graag verkozen
o Voor kleine bedrijfjes, maar niet voor China, Indië, …
▪ In moderne spinnerijen: balenplukker/balenfrees i.p.v. baalbrekers
• 30 tot 180 balen per machinezijde tot op de mm affrezen
• ++ productie i.t.t. productie baalbreker → grote productieQen → China, Indië
• Vrijgemaakte vezelvlokken w aangezogen, v stof ontdaan, via buizen a/d
volgende machine geleverd (pneumatisch transport)
, ▪ Eerste eigenlijke opener
• Vezelvlokken in grootte reduceren d.m.v. 2 gelijkdraaiende slagcilinders
• Vlokken naar onder meenemen, tgn afvalrooster slaan, tgn stootplaat
slingeren
• Afname sterkte luchtstroming → enkel kleine vlokken k door lucht w
gedragen, grote vlokken blijven i/d machine ronddraaien tot ze voldoende
verkleind w
• Openen v/d vlokken → verontreinigingen vallen autom. uit de grondstof
• Vezelvlokjes via pneumatisch transport naar volgende machine
▪ Schachtenmengmachines/menghokken
• Pneumatisch aangevoerde vezelvlokken nog gelijkmatiger gemengd
• Schachten w continu 1 na 1 gevuld in trappen zodat machine nooit stilvalt
(verticale vulling)
• Katoenvlokken afgeleverd in mengkanaal (horizontale menging)
• Stof gefilterd langsheen de geperforeerde wanden v/d schachten
▪ Reiniger
• Effectieve reiniging i.f.v. vezelsoort + verontreinigingsgraad
• MERK OP: Reeds een gehalte verontreinigingen verwijderd doorheen roosters
door het stelselmatig kleiner w v/d vezelvlokken
• = Na elkaar geplaatste rollen, bv. 4 na elkaar geplaatste rollen
o Zorgt voor laatste reinigingsbeweging
▪ Draaien met toenemende snelheid v 1 → 4
▪ Beslag w fijner: van zaagtanden tot naalden 1 → 4
▪ Q rollen i.f.v. verontreinigingsgraad
▪ Metaalverwijderingstoestel o.b.v. magneten
• Meestal na eerste machinedoorgang, bv. balenplukker
• Metaaldeeltjes (meegenomen door de oogst) → botsen met hoge v tgn
machinewanden → vonkjes ➔ verhoogd brandrisico
▪ Ontstoffer
• Vezelvlokken w met hoge v (luchtdruk) tgn rooster geslaan → stof valt door
rooster
• Voorbereiding open end spinnen (rotorspinnen meest toegepast)
• Na laatste reiniger
• Voorkomt slijtage v/h onderdeel dat instaat voor de garenvorming
o Het kaarden
▪ Automatische voeder
• Vezelmat maken + naar kaarde brengen
▪ Doel v/h kaarden d.m.v. duigkaarde:
• Vezelvlokken scheiden in individuele vezels
• Reinigen en mengen
• Verminderen v/d neps (verstrengeling v/d vezels omdat vezels dood/onrijp z),
korte vezels en stof → grote trommels die bekleed z met een kaardebeslag of
kaardgarnituur (onderscheid tss naaldenbeslag en zaagtandenbeslag)
• 50% v/d vezels strekken
• Vormen van een kaardlint → Sterke verfijning van vezelstroom tot kaardlint
(100x verfijnen)
, o Het strekken en verdubbelen d.m.v. een rekbank
▪ Doel v/h verstrekken
• Strekken linten → evenwijdige ligging v/d vezels verkrijgen
o Geleidelijk uit elkaar schuiven v/ vezels tot vorming v/e rekbanklint uit
min of meer parallelle vezels
o Stelselmatige verfijning ➔ voorkomen onregelmatigheden ➔
verdubbeling (6 tot 8 kaardepotten w samen
verstrekt tot 1 rekbanklint)
▪ Principe v/h verstrekken
• Kaardlinten dat men in 1 bewerking wenst te verwerken w verzameld t.h.v.
aanvoerzone (4, 6, 8 of 10 linten)
• Linten door strekeenheid geleid
o Bestaat uit 3 cilinderparen met toenemende v 1 → 3
o Verfijning met een factor 4 tot 11
• Regelsysteem: detecteert onregelmatigheden in aangevoerd materiaal →
streksysteem aanpassen zodat onregelmatigheid verdwijnt
• Resultaat: 1 enkel lint dat in opeenvolgende spiralen in een pot neergelaten w
• Volle pot w weggeduwd en autom. vervangen door een lege
o Het voorspinnen
▪ Spilbank
▪ Klassieke spinmethode: ringspinnen
▪ Resultaat: wiek, opgewikkeld als wiekbobijnen
▪ Aangeleverde rekbanklint nogmaals verfijnd + voorzien v/e eerste lichte twist om
samenhang lint te verbeteren
▪ 2 manieren v twisten:
• Z-twist: voorkeur
• S-twist: naaigarens
• Draadrichting v/d spil bep. of het een Z- of S-twist is
▪ Bij rotorspinnen vervalt voorspinnen + w eigenlijke spinmachine onmiddellijk door
kaard- of rekbanklonten gevoed
o Het eigenlijke spinnen
▪ Onderscheid tss klassieke ringspinmethode en ++ moderne open end spinmethode
(rotorspinnen)
▪ Verfijnen + uiteindelijke twist (i.f.v. eindtoepassing)
• Normaal getwist
• Losgetwist (voor breigaren, pool van badhanddoeken, …)
• Hooggetwist (voilegaren voor blouses, sjaals, …)
• Overgetwist (crêpegarens)
▪ Het ringspinnen
• Aangevoerde wiekbobijnen w verder tot de gewenste fijnheid verstrekt
• Inbrengen van twist + opwikkelen ➔ spinspoelen
• Na het spinnen w spinspoelen v/d machine afgehaald om i/d bobineerafdeling
tot grote bobijnen opgewikkeld te k w
▪ Het rotorspinnen
• Gevoed door kaardlint/rekbanklint (lint = startproduct, bobijn = eindproduct)
• Constante invoersnelheid door aanvoercilinder die met constante v draait +
vezels tgn aanvoertafel drukt
• Nadeel: minder fijn
• Voordelen: ++ rapper, ++ geautomatiseerd, niet overspoelen
De katoenspinnerij
• Maken van garens
• Vezels: korte lengte van katoenvezels
• 100% katoen, 100% PES, maar ook blends zoals katoen/viscose garens
• Processtappen vezels → garen:
o De voorbereiding:
1. Maken van een mengel
2. Het openen van de balen
3. Het openen van de vezelvlokken
4. Het reinigen van de vezelvlokken
5. Het mengen van de vezelvlokken
6. Het maken van een kaardlint → Keuze tss ringspinnen of rotorspinnen
7. Rekbank (lint)
8. Spilbank (wiek)
9. Ringspinmachine (garen op spinspoel)
10. Overspoelen (garen op bobijn)
o Start: maken van mengels (≠ blends!) ➔ Katoen uit ≠ landen! De ene oogst is de andere niet!
▪ Samengeperste katoenvezels, balen naar spinnerij gevoerd
▪ In opslagruimte: balen per lot op elkaar gestapeld in rijen
• ≠ loten katoengrondstof waarvan de handelswaarde zal ≠
• ≠: vezellengte, vezelfijnheid, kleur, verontreinigingsgraad
• Vochtigheidsgraad en T°C (koud) i/d zalen w aangepast a/h katoen die er een
tijdje blijft acclimatiseren (aan andere klimaat wennen)
▪ Mengel maken van Q loten → constante gareneigenschappen bekomen, uniforme
kwaliteit gedurende lange periode
o Het openen (O), reinigen (R) en mengen (M) v/d grondstof
▪ Machinepark grove spinnerijvoorbereiding: openers, reinigers, mengers
• Type, Q en rendement afh. v/d verontreinigingsgraad, mog. tot reinigen,
fijnheid en de sterkte v/d zwakste vezels die verwerkt moeten w
▪ Verwijderen bandijzers + mengels manueel op baalbreker plaatsen
• Balen w geopend (samengeperste katoenvlokken uit baal gehaald)
o Eerste stap i/h proces waarin grondstof progressief in kleinere vlokken
verdeeld w
• Gemengd + eerste lichte reiniging
• Manueel: Niet bestemd voor grote productieQen, drm niet graag verkozen
o Voor kleine bedrijfjes, maar niet voor China, Indië, …
▪ In moderne spinnerijen: balenplukker/balenfrees i.p.v. baalbrekers
• 30 tot 180 balen per machinezijde tot op de mm affrezen
• ++ productie i.t.t. productie baalbreker → grote productieQen → China, Indië
• Vrijgemaakte vezelvlokken w aangezogen, v stof ontdaan, via buizen a/d
volgende machine geleverd (pneumatisch transport)
, ▪ Eerste eigenlijke opener
• Vezelvlokken in grootte reduceren d.m.v. 2 gelijkdraaiende slagcilinders
• Vlokken naar onder meenemen, tgn afvalrooster slaan, tgn stootplaat
slingeren
• Afname sterkte luchtstroming → enkel kleine vlokken k door lucht w
gedragen, grote vlokken blijven i/d machine ronddraaien tot ze voldoende
verkleind w
• Openen v/d vlokken → verontreinigingen vallen autom. uit de grondstof
• Vezelvlokjes via pneumatisch transport naar volgende machine
▪ Schachtenmengmachines/menghokken
• Pneumatisch aangevoerde vezelvlokken nog gelijkmatiger gemengd
• Schachten w continu 1 na 1 gevuld in trappen zodat machine nooit stilvalt
(verticale vulling)
• Katoenvlokken afgeleverd in mengkanaal (horizontale menging)
• Stof gefilterd langsheen de geperforeerde wanden v/d schachten
▪ Reiniger
• Effectieve reiniging i.f.v. vezelsoort + verontreinigingsgraad
• MERK OP: Reeds een gehalte verontreinigingen verwijderd doorheen roosters
door het stelselmatig kleiner w v/d vezelvlokken
• = Na elkaar geplaatste rollen, bv. 4 na elkaar geplaatste rollen
o Zorgt voor laatste reinigingsbeweging
▪ Draaien met toenemende snelheid v 1 → 4
▪ Beslag w fijner: van zaagtanden tot naalden 1 → 4
▪ Q rollen i.f.v. verontreinigingsgraad
▪ Metaalverwijderingstoestel o.b.v. magneten
• Meestal na eerste machinedoorgang, bv. balenplukker
• Metaaldeeltjes (meegenomen door de oogst) → botsen met hoge v tgn
machinewanden → vonkjes ➔ verhoogd brandrisico
▪ Ontstoffer
• Vezelvlokken w met hoge v (luchtdruk) tgn rooster geslaan → stof valt door
rooster
• Voorbereiding open end spinnen (rotorspinnen meest toegepast)
• Na laatste reiniger
• Voorkomt slijtage v/h onderdeel dat instaat voor de garenvorming
o Het kaarden
▪ Automatische voeder
• Vezelmat maken + naar kaarde brengen
▪ Doel v/h kaarden d.m.v. duigkaarde:
• Vezelvlokken scheiden in individuele vezels
• Reinigen en mengen
• Verminderen v/d neps (verstrengeling v/d vezels omdat vezels dood/onrijp z),
korte vezels en stof → grote trommels die bekleed z met een kaardebeslag of
kaardgarnituur (onderscheid tss naaldenbeslag en zaagtandenbeslag)
• 50% v/d vezels strekken
• Vormen van een kaardlint → Sterke verfijning van vezelstroom tot kaardlint
(100x verfijnen)
, o Het strekken en verdubbelen d.m.v. een rekbank
▪ Doel v/h verstrekken
• Strekken linten → evenwijdige ligging v/d vezels verkrijgen
o Geleidelijk uit elkaar schuiven v/ vezels tot vorming v/e rekbanklint uit
min of meer parallelle vezels
o Stelselmatige verfijning ➔ voorkomen onregelmatigheden ➔
verdubbeling (6 tot 8 kaardepotten w samen
verstrekt tot 1 rekbanklint)
▪ Principe v/h verstrekken
• Kaardlinten dat men in 1 bewerking wenst te verwerken w verzameld t.h.v.
aanvoerzone (4, 6, 8 of 10 linten)
• Linten door strekeenheid geleid
o Bestaat uit 3 cilinderparen met toenemende v 1 → 3
o Verfijning met een factor 4 tot 11
• Regelsysteem: detecteert onregelmatigheden in aangevoerd materiaal →
streksysteem aanpassen zodat onregelmatigheid verdwijnt
• Resultaat: 1 enkel lint dat in opeenvolgende spiralen in een pot neergelaten w
• Volle pot w weggeduwd en autom. vervangen door een lege
o Het voorspinnen
▪ Spilbank
▪ Klassieke spinmethode: ringspinnen
▪ Resultaat: wiek, opgewikkeld als wiekbobijnen
▪ Aangeleverde rekbanklint nogmaals verfijnd + voorzien v/e eerste lichte twist om
samenhang lint te verbeteren
▪ 2 manieren v twisten:
• Z-twist: voorkeur
• S-twist: naaigarens
• Draadrichting v/d spil bep. of het een Z- of S-twist is
▪ Bij rotorspinnen vervalt voorspinnen + w eigenlijke spinmachine onmiddellijk door
kaard- of rekbanklonten gevoed
o Het eigenlijke spinnen
▪ Onderscheid tss klassieke ringspinmethode en ++ moderne open end spinmethode
(rotorspinnen)
▪ Verfijnen + uiteindelijke twist (i.f.v. eindtoepassing)
• Normaal getwist
• Losgetwist (voor breigaren, pool van badhanddoeken, …)
• Hooggetwist (voilegaren voor blouses, sjaals, …)
• Overgetwist (crêpegarens)
▪ Het ringspinnen
• Aangevoerde wiekbobijnen w verder tot de gewenste fijnheid verstrekt
• Inbrengen van twist + opwikkelen ➔ spinspoelen
• Na het spinnen w spinspoelen v/d machine afgehaald om i/d bobineerafdeling
tot grote bobijnen opgewikkeld te k w
▪ Het rotorspinnen
• Gevoed door kaardlint/rekbanklint (lint = startproduct, bobijn = eindproduct)
• Constante invoersnelheid door aanvoercilinder die met constante v draait +
vezels tgn aanvoertafel drukt
• Nadeel: minder fijn
• Voordelen: ++ rapper, ++ geautomatiseerd, niet overspoelen
