Inhoud
Les 1: inleiding van de les..........................................................................3
1.1 Voorstelling........................................................................................3
1.2 Opzet van de cursus...........................................................................3
1.3 Cursusmateriaal.................................................................................3
1.4 Wat is strafvordering?........................................................................3
1.5 Vorderingen die ontstaan uit een misdrijf ..........................................3
1.6 Wie oefent de strafvordering uit?.......................................................3
Cursusmateriaal.....................................................................................3
Strafvordering.......................................................................................3
Vordering die ontstaan uit een misdrijf .................................................4
‘If the glove doesn’t fit, you must acquit’ .............................................4
Wie oefent de strafvordering uit?..........................................................4
Kenmerken OM......................................................................................7
Wie oefent SV nog uit?..........................................................................7
Tegen wie geldt de SV?.........................................................................8
Burgerlijke vordering.............................................................................8
Voorwaarden..........................................................................................9
Quid vordering voor burgerlijke rechter................................................9
Les 2: opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek ............................10
2.1 Opsporingsonderzoek.......................................................................10
2.2 Gerechtelijk onderzoek.....................................................................10
Vooraf: politiewezen............................................................................10
Opsporingsonderzoek...........................................................................11
Onderzoeksfase...................................................................................12
Gerechtelijk onderzoek........................................................................14
123 OR’s in België, 11 in Antwerpen...................................................14
Leider van het gerechtelijk onderzoek.................................................15
Hoe komt OR aan zijn zaken?..............................................................16
Welke soort zaken?..............................................................................17
Onderzoeksdaden: hoe doet de OR het?..............................................18
Telefonie..............................................................................................19
Telefoontap..........................................................................................20
Onderzoeksdaden................................................................................20
Huiszoeking.........................................................................................21
1
, Allerhande andere onderzoeksdaden...................................................23
Desoxyribonucleic Acid........................................................................23
Onderzoeksdaden................................................................................24
Internationaal: Schengen-EU-Raad van Europa...................................27
Onderzoeksdaden................................................................................28
Les 3: Voorlopige hechtenis......................................................................29
3.1 Voorlopige hechtenis........................................................................29
Voorlopige hechtenis...........................................................................30
Overzicht.............................................................................................38
Voorlopige hechtenis...........................................................................39
Franchimont-verzoeken.......................................................................40
Afsluiten gerechtelijk onderzoek..........................................................41
Les 4: de vonnisrechter............................................................................46
4.1 De vonnisrechter..............................................................................46
Organisatie..........................................................................................46
Waarborgen............................................................................................50
Waarborgen.........................................................................................51
De zitting.............................................................................................53
Bewijsregeling.....................................................................................54
Les 5: De uitspraak en rechtsmiddelen.....................................................56
5.1 De uitspraak.....................................................................................56
5.2 De Rechtsmiddelen...........................................................................56
Rechtsmiddelen....................................................................................58
Hoger beroep.......................................................................................58
Verzet..................................................................................................59
Cassatieberoep....................................................................................60
Les 6: Strafvordering................................................................................60
6.1 Beletselen voor de normale uitoefening van de strafvordering ........60
6.2 Verval van de strafvordering............................................................60
6.3 Verval van de burgerlijke vordering.................................................60
6.4 Verval van de uitvoering van straffen ..............................................60
Beletselen............................................................................................60
Verval van de strafvordering...............................................................60
Verval van de burgerlijke vordering ....................................................65
Verval van uitvoering straffen.............................................................66
Genade................................................................................................66
2
,Strafprocesrecht
Les 1: inleiding van de les
Wat zijn de onderwerpen van deze les?
1.1 Voorstelling
1.2 Opzet van de cursus
1.3 Cursusmateriaal
1.4 Wat is strafvordering?
1.5 Vorderingen die ontstaan uit een misdrijf
1.6 Wie oefent de strafvordering uit?
Cursusmateriaal
Strafwetboek en wetboek van strafvordering
F. DERUYCK, Overzicht van het Belgisch Strafprocesrecht, die
Keure
PowerPoint handouts met audio
Strafvordering
Wat is het ?
o De spelregels van het strafrecht. Wie is er speler van het
strafrecht en welke regels moeten worden gerespecteerd?
De bedoeling is er voor zorgen dat er geen willekeurige
behandeling is door de overheid. Vroeger had de overheid
vrij spel maar nu kan men dus niet meer eender wat doen.
Een politieagent kan niet zomaar vanalles doen dat die wilt,
hetzelfde geldt voor een procureur en onderzoeksrechter
etc. Dit om ervoor te zorgen dat het spel eerlijk wordt
gespeeld.
Wetboek van strafvordering : 1808
Wijzigingen (1998 : Franchimont)
o Is geschreven door die professor. Deze wijzigingen hebben
ervoor gezorgd dat de vorm van de procedure verschillend is
Inquisitoire vs accusatoire procedure
o Bij inqui systeem is de maatschappij zelf partij en zal deze
zelf berechten en vervolgen. De vervolgde persoon wordt in
een ondergeschikte positie gezet. De rechter doet de
procesvoering actief, het onderzoek is schriftelijk, geheim
en niet tegenspreekbaar.
o Bij accu systeem waarbij maatschappij geen partij is,
slachtoffer beschuldigd. De rechter zal meer als
scheidsrechter optreden en niet actief tussenkomen. Het
debat gebeurt openbaar op tegenspraak en mondeling. Er
zijn in de systemen in de wereld geen acc systemen meer,
alles is gemend. Wij in België neigen meer naar het inqui
systeem. Ons onderzoek gebeurt nog altijd geheim, het
debat gebeurt niet tegensprekelijk. Het accu systeem vinden
3
, vooral terug in GB bijvoorbeeld of verenigde staten. Bij ons
zit de procureur mee vooraan, terwijl dit bij andere landen
niet zo is. Hier was veel discussie over, over dat de PDK
mee aan tafel mag zitten of niet. Een zuiver accu en inqui is
niet realistisch.
De Franchimont heeft een belangrijke bijgedragen geleverd in
ons rechtsbestel, dit wordt later besproken!
Vb. Amerikaanse systeem: OJ Simson
Vordering die ontstaan uit een misdrijf
Welke 2 groten vorderingen zijn er?
Strafvordering
Burgerlijke vordering
o Ze zijn niet noodzakelijk alle 2 aanwezig te zijn. Er zijn vele
gevallen waar geen benadeelde aanwezig is. Bijvoorbeeld
door het rood rijden zonder ongeval. In dit geval is er enkel
een strafvordering. Bij slagen en verwondingen met
arbeidsongeschiktheid is er wel een strafvordering 398 SW,
anderzijds is er ook een burgerlijke vordering. Het
slachtoffer zegt dat hij schade heeft geleden en
schadevergoeding vraagt.
‘If the glove doesn’t fi t, you must acquit’
In de VS heb je de geweldige quote van de advocaat van OJ Simson.
Deze quote geeft het accu systeem aan. Men had handschoenen
gevonden bij OJ en men beweerd da hij met die handschoenen zijn
vrouw en kinderen vermoord. Op een bepaald moment had men
gevraagd om de handschoenen te laten passen aan de man, hier kon
duidelijk uit blijken dat de handschoenen niet passen. Men
onderzocht de plaats delict en ging nakijken of en welke
bewijsmaterialen aanwezig waren en konden deze aanvechten. Dit is
bij ons helemaal niet zo. Dit is een teken van accu systeem. OJ in de
strafprocedure die maanden duurde en werd uitgezonden op tv, de
strafprocedure heeft geleid tot een vrijspraak maar de nabestaanden
hadden heir geen genoegen mee en ze stappen naar de burgerlijke
rechtbank. De burgerlijke jury heeft beslist dat OJ wel schuldig is en
een schadevergoeding moest betalen aan de nabestaanden. Heel
opvallend dat de strafprocedure en burgerlijke enorm uit elkaar zijn
gelopen in dit verhaal. De man is later opnieuw tegen de lamp
gelopen en is hij uiteindelijk toch in de gevangenis beland voor een
overval.
Wie oefent de strafvordering uit?
Wie zijn de spelers?
Openbaar ministerie (parket)= de autoriteit
Het is een overkoepelende term, want er zitten verschillende
mensen achter die verschillende functies hebben.
o Procureur des Konings( basis)
Persoon die als voornaamste persoon naar voor komt.
De PDK wordt bijgestaan door substituten en eerste
4
Les 1: inleiding van de les..........................................................................3
1.1 Voorstelling........................................................................................3
1.2 Opzet van de cursus...........................................................................3
1.3 Cursusmateriaal.................................................................................3
1.4 Wat is strafvordering?........................................................................3
1.5 Vorderingen die ontstaan uit een misdrijf ..........................................3
1.6 Wie oefent de strafvordering uit?.......................................................3
Cursusmateriaal.....................................................................................3
Strafvordering.......................................................................................3
Vordering die ontstaan uit een misdrijf .................................................4
‘If the glove doesn’t fit, you must acquit’ .............................................4
Wie oefent de strafvordering uit?..........................................................4
Kenmerken OM......................................................................................7
Wie oefent SV nog uit?..........................................................................7
Tegen wie geldt de SV?.........................................................................8
Burgerlijke vordering.............................................................................8
Voorwaarden..........................................................................................9
Quid vordering voor burgerlijke rechter................................................9
Les 2: opsporingsonderzoek en gerechtelijk onderzoek ............................10
2.1 Opsporingsonderzoek.......................................................................10
2.2 Gerechtelijk onderzoek.....................................................................10
Vooraf: politiewezen............................................................................10
Opsporingsonderzoek...........................................................................11
Onderzoeksfase...................................................................................12
Gerechtelijk onderzoek........................................................................14
123 OR’s in België, 11 in Antwerpen...................................................14
Leider van het gerechtelijk onderzoek.................................................15
Hoe komt OR aan zijn zaken?..............................................................16
Welke soort zaken?..............................................................................17
Onderzoeksdaden: hoe doet de OR het?..............................................18
Telefonie..............................................................................................19
Telefoontap..........................................................................................20
Onderzoeksdaden................................................................................20
Huiszoeking.........................................................................................21
1
, Allerhande andere onderzoeksdaden...................................................23
Desoxyribonucleic Acid........................................................................23
Onderzoeksdaden................................................................................24
Internationaal: Schengen-EU-Raad van Europa...................................27
Onderzoeksdaden................................................................................28
Les 3: Voorlopige hechtenis......................................................................29
3.1 Voorlopige hechtenis........................................................................29
Voorlopige hechtenis...........................................................................30
Overzicht.............................................................................................38
Voorlopige hechtenis...........................................................................39
Franchimont-verzoeken.......................................................................40
Afsluiten gerechtelijk onderzoek..........................................................41
Les 4: de vonnisrechter............................................................................46
4.1 De vonnisrechter..............................................................................46
Organisatie..........................................................................................46
Waarborgen............................................................................................50
Waarborgen.........................................................................................51
De zitting.............................................................................................53
Bewijsregeling.....................................................................................54
Les 5: De uitspraak en rechtsmiddelen.....................................................56
5.1 De uitspraak.....................................................................................56
5.2 De Rechtsmiddelen...........................................................................56
Rechtsmiddelen....................................................................................58
Hoger beroep.......................................................................................58
Verzet..................................................................................................59
Cassatieberoep....................................................................................60
Les 6: Strafvordering................................................................................60
6.1 Beletselen voor de normale uitoefening van de strafvordering ........60
6.2 Verval van de strafvordering............................................................60
6.3 Verval van de burgerlijke vordering.................................................60
6.4 Verval van de uitvoering van straffen ..............................................60
Beletselen............................................................................................60
Verval van de strafvordering...............................................................60
Verval van de burgerlijke vordering ....................................................65
Verval van uitvoering straffen.............................................................66
Genade................................................................................................66
2
,Strafprocesrecht
Les 1: inleiding van de les
Wat zijn de onderwerpen van deze les?
1.1 Voorstelling
1.2 Opzet van de cursus
1.3 Cursusmateriaal
1.4 Wat is strafvordering?
1.5 Vorderingen die ontstaan uit een misdrijf
1.6 Wie oefent de strafvordering uit?
Cursusmateriaal
Strafwetboek en wetboek van strafvordering
F. DERUYCK, Overzicht van het Belgisch Strafprocesrecht, die
Keure
PowerPoint handouts met audio
Strafvordering
Wat is het ?
o De spelregels van het strafrecht. Wie is er speler van het
strafrecht en welke regels moeten worden gerespecteerd?
De bedoeling is er voor zorgen dat er geen willekeurige
behandeling is door de overheid. Vroeger had de overheid
vrij spel maar nu kan men dus niet meer eender wat doen.
Een politieagent kan niet zomaar vanalles doen dat die wilt,
hetzelfde geldt voor een procureur en onderzoeksrechter
etc. Dit om ervoor te zorgen dat het spel eerlijk wordt
gespeeld.
Wetboek van strafvordering : 1808
Wijzigingen (1998 : Franchimont)
o Is geschreven door die professor. Deze wijzigingen hebben
ervoor gezorgd dat de vorm van de procedure verschillend is
Inquisitoire vs accusatoire procedure
o Bij inqui systeem is de maatschappij zelf partij en zal deze
zelf berechten en vervolgen. De vervolgde persoon wordt in
een ondergeschikte positie gezet. De rechter doet de
procesvoering actief, het onderzoek is schriftelijk, geheim
en niet tegenspreekbaar.
o Bij accu systeem waarbij maatschappij geen partij is,
slachtoffer beschuldigd. De rechter zal meer als
scheidsrechter optreden en niet actief tussenkomen. Het
debat gebeurt openbaar op tegenspraak en mondeling. Er
zijn in de systemen in de wereld geen acc systemen meer,
alles is gemend. Wij in België neigen meer naar het inqui
systeem. Ons onderzoek gebeurt nog altijd geheim, het
debat gebeurt niet tegensprekelijk. Het accu systeem vinden
3
, vooral terug in GB bijvoorbeeld of verenigde staten. Bij ons
zit de procureur mee vooraan, terwijl dit bij andere landen
niet zo is. Hier was veel discussie over, over dat de PDK
mee aan tafel mag zitten of niet. Een zuiver accu en inqui is
niet realistisch.
De Franchimont heeft een belangrijke bijgedragen geleverd in
ons rechtsbestel, dit wordt later besproken!
Vb. Amerikaanse systeem: OJ Simson
Vordering die ontstaan uit een misdrijf
Welke 2 groten vorderingen zijn er?
Strafvordering
Burgerlijke vordering
o Ze zijn niet noodzakelijk alle 2 aanwezig te zijn. Er zijn vele
gevallen waar geen benadeelde aanwezig is. Bijvoorbeeld
door het rood rijden zonder ongeval. In dit geval is er enkel
een strafvordering. Bij slagen en verwondingen met
arbeidsongeschiktheid is er wel een strafvordering 398 SW,
anderzijds is er ook een burgerlijke vordering. Het
slachtoffer zegt dat hij schade heeft geleden en
schadevergoeding vraagt.
‘If the glove doesn’t fi t, you must acquit’
In de VS heb je de geweldige quote van de advocaat van OJ Simson.
Deze quote geeft het accu systeem aan. Men had handschoenen
gevonden bij OJ en men beweerd da hij met die handschoenen zijn
vrouw en kinderen vermoord. Op een bepaald moment had men
gevraagd om de handschoenen te laten passen aan de man, hier kon
duidelijk uit blijken dat de handschoenen niet passen. Men
onderzocht de plaats delict en ging nakijken of en welke
bewijsmaterialen aanwezig waren en konden deze aanvechten. Dit is
bij ons helemaal niet zo. Dit is een teken van accu systeem. OJ in de
strafprocedure die maanden duurde en werd uitgezonden op tv, de
strafprocedure heeft geleid tot een vrijspraak maar de nabestaanden
hadden heir geen genoegen mee en ze stappen naar de burgerlijke
rechtbank. De burgerlijke jury heeft beslist dat OJ wel schuldig is en
een schadevergoeding moest betalen aan de nabestaanden. Heel
opvallend dat de strafprocedure en burgerlijke enorm uit elkaar zijn
gelopen in dit verhaal. De man is later opnieuw tegen de lamp
gelopen en is hij uiteindelijk toch in de gevangenis beland voor een
overval.
Wie oefent de strafvordering uit?
Wie zijn de spelers?
Openbaar ministerie (parket)= de autoriteit
Het is een overkoepelende term, want er zitten verschillende
mensen achter die verschillende functies hebben.
o Procureur des Konings( basis)
Persoon die als voornaamste persoon naar voor komt.
De PDK wordt bijgestaan door substituten en eerste
4
