Leerdoelen en samenvatting VTV
Week 1: Mondverzorging, handen wassen/infecteren
Doelstellingen
Aan het einde van de les kan de student:
1. Benoemen welke materialen je nodig hebt voor de mondverzorging bij een
volwassene;
2. Uitleggen welke werkwijze je volgt en wat de aandachtspunten zijn bij de
mondverzorging;
3. Benoemen welke veiligheidsaspecten van belang zijn bij de mondverzorging, hoe je
veilig kunt werken en risico’s kunt voorkomen;
4. Uitleggen welke complicaties er kunnen optreden bij onvoldoende mondzorg en hoe
je deze complicaties kunt voorkomen en verzorgen.
Materialen bij het uitvoeren van mondzorg:
- Tandenborstel
- Tandpasta met fluoride
- Tongreiniger
- Flossdraad/ragger/tandenstoker
- Handdoek
- Spuugbekken
- Glas water
- Handschoenen
Aandachtspunten/werkwijze:
Poets de tanden volgens de 3 B’s: buiten, binnen, boven. Check ook goed het gebit op
complicaties en vervang de tandenborstel zodra de buitenste haren van de borstel uit elkaar
gaan staan. Als de patiënt niet lang zijn mond open kan houden, kan je gebruik maken van
een bijtblokje. De werkwijze staat in het toet criteria boekje.
Veiligheidsaspecten:
Check altijd goed op mondproblemen, minstens 2x per week (herken je bijvoorbeeld aan pijn
aan de mond, slecht eten of drinken, etc.). Ook moet je letten op angst en pijn. Tijdens het
poetsen het liefst rechtop laten zitten om te voorkomen dat de patiënt kan stikken.
Complicaties:
- Plaque = aanslag gevormd door voedselresten, door bacteriële activiteit omgezet
- Stomatitis = ontsteking van mondslijmvlies, onderdeel van ontsteking darmkanaal
- Candidosis = schimmelinfectie van slijmvliezen
- Parodontitis = chronische ontsteking van weefsel rond de gebitselementen, waarbij
kaakbot wordt afgebroken en het weefsel zijn bescherming verliest
- Cariës = het aanvreten van tand of kies (=gaatje)
- Pulpitis = ontsteking van weefsel binnen in een tand of kies (reactie op warme/koude
eten)
- Halitose = slechte adem
Handen wassen/infecteren alleen volgens toets criteria kennen
,Week 2: Aan- en uitkleden, steunkousen aan- en uit doen
Doelstellingen
Aan het einde van de les kan de student:
1. In een gesimuleerde zorgsituatie een zorgvrager op juiste wijze aan-en uitkleden,
waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke gezondheidssituatie van de
zorgvrager. Hierbij kan je hulpmiddelen hanteren die de ADL bevorderen;
2. Uitleggen welke werkwijze je volgt en wat de aandachtspunten zijn bij het aan- en
uitkleden van een zorgvrager;
3. Vertellen wat onder zelfzorg wordt verstaan en hoe je zelfzorg kunt bevorderen;
4. Een aantal hulpmiddelen benoemen die bij de ADL de zelfzorg bevorderen en hoe
zich dit verhoudt tot preventie;
5. Met voorbeelden toelichten welke betekenis kleding kan hebben, zowel in
fysiologisch, psychologisch en sociaal-cultureel opzicht;
6. Met voorbeelden motiveren welke criteria je hanteert bij de keuze van kleding bij
zorgvragers uit de verschillende zorgcategorieën;
7. Uitleggen wat oorzaken kunnen zijn waarom zorgvragers steunkousen dragen;
8. Uitleggen welke problemen en complicaties zich kunnen voordoen bij het aan- en
uittrekken van een steunkous en hoe je in dergelijke gevallen moet handelen;
9. Uitleggen welke veiligheidsaspecten belangrijk zijn bij het aan- en uittrekken van een
steunkous;
10. Procedure en aandachtspunten toelichten bij het aan- en uittrekken van een
steunkous.
Juist wijzen aan- en uitkleden:
Aankleden = begin altijd aan de aangedane zijde en dan de niet aangedane zijde.
Uitkleden = begin altijd aan de niet aangedane zijde en dan de aangedane zijde.
Werkwijze/aandachtspunten:
Zorg altijd voor privacy. Leg de schone kleren alvast klaar voordat je begint met het
uitkleden. Maak gebruik van hulpmiddelen als dat nodig is, maar laat de zorgvrager zoveel
mogelijk zelf doen. Geen kreukels in de schone kleding en let erop dat het echt schoon is.
Vraag na afloop of de zorgvrager tevreden is.
Zelfzorg = in hoeverre een zorgvrager nog voor zichzelf kan zorgen, dit weet je door te
vragen hoeveel de zorgvrager zelf nog kan. Dit kan je bevorderen door voordelen van
bepaalde handelingen uit te leggen en een zorgvrager te leren om dingen voor zichzelf te
doen.
Hulpmiddelen bij ADL zelfzorg kan bevorderen:
Ze kunnen helpen bij de preventie van complicaties.
- Helping hand
- Aankledstokjes
- Elastische veters
- Schoenlepel
- Kousenaantrekkers
- Klittenband aansluiting
, Betekenis van kleding:
Fysiologisch = warmte en bedekking
Psychologisch = persoon het gevoel van identiteit geven (bijv. bij klederdracht) of van
eenheid (bijv. trends van mode)
Oorzaken van steunkousen dragen:
- Vocht vasthouden tegen te gaan of voorkomen
- Betere bloedsomloop krijgen
Complicaties bij het dragen van een steunkous:
- Beschadiging van de huid door bijvoorbeeld nagels
- Witte tenen: een te strakke steunkous aan waardoor er geen bloed naar de tenen
gaat -> uittrekken en naar een arts gaan
- Pijn, raadpleeg een arts
- Allergische reactie op de steunkous, dan mag je de steunkous ook andersom dragen
Veiligheidsaspecten bij het dragen van een steunkous:
- De kous moet goed met de hak zitten en er mogen geen plooien in zitten
- Let op je houding omdat je een lange tijd in dezelfde houding zit
Aandachtspunten bij het dragen van een steunkous:
- Overdag aan, ’s nachts uit
- In de zomer juist dragen want dan houd je meer vocht vast
- Reinigen en onderhoud hulpmiddelen
- Regelmatig controleren op levensduur want kan slijtage hebben
- De kous moet goed zitten
- Mogen geen plooien in de kous en de hak moet goed zitten
Hulpmiddelen:
- Glijdend materiaal, rollend materiaal, rekje, rubberen handschoenen
Soorten/manieren:
- Open en gesloten steunkous
- Met een glijzak aanbrengen of Doff N’Donner
Compressie theorie = druk zetten van buitenaf met behulp van een steunkous. Het vocht
kan hierdoor afgevoerd worden vanuit het been of arm.
Week 1: Mondverzorging, handen wassen/infecteren
Doelstellingen
Aan het einde van de les kan de student:
1. Benoemen welke materialen je nodig hebt voor de mondverzorging bij een
volwassene;
2. Uitleggen welke werkwijze je volgt en wat de aandachtspunten zijn bij de
mondverzorging;
3. Benoemen welke veiligheidsaspecten van belang zijn bij de mondverzorging, hoe je
veilig kunt werken en risico’s kunt voorkomen;
4. Uitleggen welke complicaties er kunnen optreden bij onvoldoende mondzorg en hoe
je deze complicaties kunt voorkomen en verzorgen.
Materialen bij het uitvoeren van mondzorg:
- Tandenborstel
- Tandpasta met fluoride
- Tongreiniger
- Flossdraad/ragger/tandenstoker
- Handdoek
- Spuugbekken
- Glas water
- Handschoenen
Aandachtspunten/werkwijze:
Poets de tanden volgens de 3 B’s: buiten, binnen, boven. Check ook goed het gebit op
complicaties en vervang de tandenborstel zodra de buitenste haren van de borstel uit elkaar
gaan staan. Als de patiënt niet lang zijn mond open kan houden, kan je gebruik maken van
een bijtblokje. De werkwijze staat in het toet criteria boekje.
Veiligheidsaspecten:
Check altijd goed op mondproblemen, minstens 2x per week (herken je bijvoorbeeld aan pijn
aan de mond, slecht eten of drinken, etc.). Ook moet je letten op angst en pijn. Tijdens het
poetsen het liefst rechtop laten zitten om te voorkomen dat de patiënt kan stikken.
Complicaties:
- Plaque = aanslag gevormd door voedselresten, door bacteriële activiteit omgezet
- Stomatitis = ontsteking van mondslijmvlies, onderdeel van ontsteking darmkanaal
- Candidosis = schimmelinfectie van slijmvliezen
- Parodontitis = chronische ontsteking van weefsel rond de gebitselementen, waarbij
kaakbot wordt afgebroken en het weefsel zijn bescherming verliest
- Cariës = het aanvreten van tand of kies (=gaatje)
- Pulpitis = ontsteking van weefsel binnen in een tand of kies (reactie op warme/koude
eten)
- Halitose = slechte adem
Handen wassen/infecteren alleen volgens toets criteria kennen
,Week 2: Aan- en uitkleden, steunkousen aan- en uit doen
Doelstellingen
Aan het einde van de les kan de student:
1. In een gesimuleerde zorgsituatie een zorgvrager op juiste wijze aan-en uitkleden,
waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke gezondheidssituatie van de
zorgvrager. Hierbij kan je hulpmiddelen hanteren die de ADL bevorderen;
2. Uitleggen welke werkwijze je volgt en wat de aandachtspunten zijn bij het aan- en
uitkleden van een zorgvrager;
3. Vertellen wat onder zelfzorg wordt verstaan en hoe je zelfzorg kunt bevorderen;
4. Een aantal hulpmiddelen benoemen die bij de ADL de zelfzorg bevorderen en hoe
zich dit verhoudt tot preventie;
5. Met voorbeelden toelichten welke betekenis kleding kan hebben, zowel in
fysiologisch, psychologisch en sociaal-cultureel opzicht;
6. Met voorbeelden motiveren welke criteria je hanteert bij de keuze van kleding bij
zorgvragers uit de verschillende zorgcategorieën;
7. Uitleggen wat oorzaken kunnen zijn waarom zorgvragers steunkousen dragen;
8. Uitleggen welke problemen en complicaties zich kunnen voordoen bij het aan- en
uittrekken van een steunkous en hoe je in dergelijke gevallen moet handelen;
9. Uitleggen welke veiligheidsaspecten belangrijk zijn bij het aan- en uittrekken van een
steunkous;
10. Procedure en aandachtspunten toelichten bij het aan- en uittrekken van een
steunkous.
Juist wijzen aan- en uitkleden:
Aankleden = begin altijd aan de aangedane zijde en dan de niet aangedane zijde.
Uitkleden = begin altijd aan de niet aangedane zijde en dan de aangedane zijde.
Werkwijze/aandachtspunten:
Zorg altijd voor privacy. Leg de schone kleren alvast klaar voordat je begint met het
uitkleden. Maak gebruik van hulpmiddelen als dat nodig is, maar laat de zorgvrager zoveel
mogelijk zelf doen. Geen kreukels in de schone kleding en let erop dat het echt schoon is.
Vraag na afloop of de zorgvrager tevreden is.
Zelfzorg = in hoeverre een zorgvrager nog voor zichzelf kan zorgen, dit weet je door te
vragen hoeveel de zorgvrager zelf nog kan. Dit kan je bevorderen door voordelen van
bepaalde handelingen uit te leggen en een zorgvrager te leren om dingen voor zichzelf te
doen.
Hulpmiddelen bij ADL zelfzorg kan bevorderen:
Ze kunnen helpen bij de preventie van complicaties.
- Helping hand
- Aankledstokjes
- Elastische veters
- Schoenlepel
- Kousenaantrekkers
- Klittenband aansluiting
, Betekenis van kleding:
Fysiologisch = warmte en bedekking
Psychologisch = persoon het gevoel van identiteit geven (bijv. bij klederdracht) of van
eenheid (bijv. trends van mode)
Oorzaken van steunkousen dragen:
- Vocht vasthouden tegen te gaan of voorkomen
- Betere bloedsomloop krijgen
Complicaties bij het dragen van een steunkous:
- Beschadiging van de huid door bijvoorbeeld nagels
- Witte tenen: een te strakke steunkous aan waardoor er geen bloed naar de tenen
gaat -> uittrekken en naar een arts gaan
- Pijn, raadpleeg een arts
- Allergische reactie op de steunkous, dan mag je de steunkous ook andersom dragen
Veiligheidsaspecten bij het dragen van een steunkous:
- De kous moet goed met de hak zitten en er mogen geen plooien in zitten
- Let op je houding omdat je een lange tijd in dezelfde houding zit
Aandachtspunten bij het dragen van een steunkous:
- Overdag aan, ’s nachts uit
- In de zomer juist dragen want dan houd je meer vocht vast
- Reinigen en onderhoud hulpmiddelen
- Regelmatig controleren op levensduur want kan slijtage hebben
- De kous moet goed zitten
- Mogen geen plooien in de kous en de hak moet goed zitten
Hulpmiddelen:
- Glijdend materiaal, rollend materiaal, rekje, rubberen handschoenen
Soorten/manieren:
- Open en gesloten steunkous
- Met een glijzak aanbrengen of Doff N’Donner
Compressie theorie = druk zetten van buitenaf met behulp van een steunkous. Het vocht
kan hierdoor afgevoerd worden vanuit het been of arm.
