Stappenplan Belastingrecht week 1 t/m 6
Week 1
Belasting
= belastingen zijn gedwongen betalingen aan de overheid als zodanig, waar geen rechtstreeks
individuele tegenprestatie tegenover staat, en die krachtens algemene regels wordt geheven
Belastingheffing
art 104 GW: belastingen van het Rijk worden geheven uit kracht van een wet
Kan geschieden over drie economische factoren:
1. Arbeid
2. Kapitaal
3. Consumptie
Subjecten van belastingheffing
art 1.1 jo. 2.1 lid 1 sub a Wet IB: natuurlijke personen zijn belastingplichtige over winst via de
inkomstenbelasting
Wet Vbp: rechtspersonen zijn belastingplichtige over de winst uit onderneming
Functies van belastingheffing
(1) Budgettaire functie
(2) Herverdelingsfunctie
(3) Instrumentele functie
Budgettaire functie
Belastingheffing als middel voor het binnenhalen van geld ten behoeve van collectieve goederen (e.g.
sociale zekerheid, leger, dijken)
De belastingdruk wordt verdeeld onder actoren door klassieke verdelingsbeginselen
a. Draagkrachtbeginsel
b. Profijtbeginsel
c. Buitenkansbeginsel
Draagkrachtbeginsel
= hoe meer draagkracht, hoe meer belasting
- Ieder moet een evenredig nutsoffer bijdragen
- Uitwerking van het gelijkheidsbeginsel
- Verklaring voor progressieve tarieven
Profijtbeginsel
= hoe meer profijt van publieke voorzieningen, hoe meer belasting
- Hoe meer schade wordt aangebracht aan de samenleving, hoe meer belasting
- In de praktijk: bedrijvenbelasting relevant
Buitenkansbeginsel
= hoe meer meevallers, hoe meer belasting
- De buitenkans wordt groter naarmate je erft van een verre afstammeling. Immers, dit is
gerechtvaardigd
De verdelingsbeginselen hebben betrekking op het object van belasting en het tarief van
belasting
,Herverdelingsfunctie
Belastingheffing als instrument om een eerlijke inkomensverdeling te bewerkstelligen door
- (extra sterke) progressieve tarieven in de inkomstenbelastingen
- Heffingskortingen in de inkomstenbelastingen
Weliswaar, het verzilveringsprobleem
Doordat een heffingskorting niet kan leiden tot een negatief belastingbedrag, kan men deze korting
slechts benutten als het inkomen hoog genoeg is
Instrumentele functie
Belastingheffing als financiële prikkel voor gedragsaanpassing
, Terminologie
Economische theorie
= een belastingstelsel zou de keuzes van burgers en bedrijven zo min mogelijk moeten beïnvloeden
(verstoren), tenzij anders beoogd
De verstorende werking van belastingheffing
Doordat belastingen marktinformatie (lonen en prijzen) misvormen, blijven economische
handelingen achterwege vanwege de fiscale gevolgen
Voorbeeld bedrijfswinst: na belastingheffing is investering minder snel rendabel, dus zal een
bedrijf minder investeren. Dit is verstorend voor de economie.
Belastingontduiking v. belastingontwijking
Belastingontduiking
= illegaal en een strafbaar feit
Belastingontwijking
= het verlagen van de belastingdruk door belastingplichtigen, waarbij binnen de grenzen van de wet
gebleven wordt. Vormt de middenweg tussen enerzijds belastingbesparing (legaal) en anderzijds
belastingontduiking (illegaal)
Onderverdeling:
(1) Goede belastingontwijking
- Uitdrukkelijk beoogd
(2) Foute belastingontwijking
- Niet nadrukkelijk beoogd
- Belasting ontwijken middels fiscale constructies
Belastingontwijking is niet in strijd met de belastingwet, maar wordt weliswaar wel in grote mate
onaanvaardbaar geacht
Belastingafwenteling
= door middel van prijsvorming kan de belastinglast door een ander worden gedragen dan degene
waarvan die belasting wordt geheven
Week 1
Belasting
= belastingen zijn gedwongen betalingen aan de overheid als zodanig, waar geen rechtstreeks
individuele tegenprestatie tegenover staat, en die krachtens algemene regels wordt geheven
Belastingheffing
art 104 GW: belastingen van het Rijk worden geheven uit kracht van een wet
Kan geschieden over drie economische factoren:
1. Arbeid
2. Kapitaal
3. Consumptie
Subjecten van belastingheffing
art 1.1 jo. 2.1 lid 1 sub a Wet IB: natuurlijke personen zijn belastingplichtige over winst via de
inkomstenbelasting
Wet Vbp: rechtspersonen zijn belastingplichtige over de winst uit onderneming
Functies van belastingheffing
(1) Budgettaire functie
(2) Herverdelingsfunctie
(3) Instrumentele functie
Budgettaire functie
Belastingheffing als middel voor het binnenhalen van geld ten behoeve van collectieve goederen (e.g.
sociale zekerheid, leger, dijken)
De belastingdruk wordt verdeeld onder actoren door klassieke verdelingsbeginselen
a. Draagkrachtbeginsel
b. Profijtbeginsel
c. Buitenkansbeginsel
Draagkrachtbeginsel
= hoe meer draagkracht, hoe meer belasting
- Ieder moet een evenredig nutsoffer bijdragen
- Uitwerking van het gelijkheidsbeginsel
- Verklaring voor progressieve tarieven
Profijtbeginsel
= hoe meer profijt van publieke voorzieningen, hoe meer belasting
- Hoe meer schade wordt aangebracht aan de samenleving, hoe meer belasting
- In de praktijk: bedrijvenbelasting relevant
Buitenkansbeginsel
= hoe meer meevallers, hoe meer belasting
- De buitenkans wordt groter naarmate je erft van een verre afstammeling. Immers, dit is
gerechtvaardigd
De verdelingsbeginselen hebben betrekking op het object van belasting en het tarief van
belasting
,Herverdelingsfunctie
Belastingheffing als instrument om een eerlijke inkomensverdeling te bewerkstelligen door
- (extra sterke) progressieve tarieven in de inkomstenbelastingen
- Heffingskortingen in de inkomstenbelastingen
Weliswaar, het verzilveringsprobleem
Doordat een heffingskorting niet kan leiden tot een negatief belastingbedrag, kan men deze korting
slechts benutten als het inkomen hoog genoeg is
Instrumentele functie
Belastingheffing als financiële prikkel voor gedragsaanpassing
, Terminologie
Economische theorie
= een belastingstelsel zou de keuzes van burgers en bedrijven zo min mogelijk moeten beïnvloeden
(verstoren), tenzij anders beoogd
De verstorende werking van belastingheffing
Doordat belastingen marktinformatie (lonen en prijzen) misvormen, blijven economische
handelingen achterwege vanwege de fiscale gevolgen
Voorbeeld bedrijfswinst: na belastingheffing is investering minder snel rendabel, dus zal een
bedrijf minder investeren. Dit is verstorend voor de economie.
Belastingontduiking v. belastingontwijking
Belastingontduiking
= illegaal en een strafbaar feit
Belastingontwijking
= het verlagen van de belastingdruk door belastingplichtigen, waarbij binnen de grenzen van de wet
gebleven wordt. Vormt de middenweg tussen enerzijds belastingbesparing (legaal) en anderzijds
belastingontduiking (illegaal)
Onderverdeling:
(1) Goede belastingontwijking
- Uitdrukkelijk beoogd
(2) Foute belastingontwijking
- Niet nadrukkelijk beoogd
- Belasting ontwijken middels fiscale constructies
Belastingontwijking is niet in strijd met de belastingwet, maar wordt weliswaar wel in grote mate
onaanvaardbaar geacht
Belastingafwenteling
= door middel van prijsvorming kan de belastinglast door een ander worden gedragen dan degene
waarvan die belasting wordt geheven