Samenvatting Microbiologie Deeltentamen 1
Prokaryoot:
- Geen omsloten DNA
- Geen cytoskelet
- Geen organellen
Twee varianten op basis van genoomsequentie
▪ Bacteriën
▪ Archea
Verschijningsvormen bacteriën
Coccus:
- Ronde bacteriën
- Groeien in strengen, maar kan ook in clusters
Rods/staafjes:
- Cyclindrische staafjes
Ook nog een aantal ongewone vormen:
➢ spirillum, spirochetes, appendaged bacteria and filamentous bacteria
Many variations on basic morphological types.
a – staafje
d – ene kant een grijper en andere een filament voor bewegen
e – lange vorm met uitlopers
wokkelvorm:
c – slingeren
b- stijf (boren in gastheer)
Bacteriën zijn vaak klein en er is een zekere significantie voor het klein zijn
➢ De verhouding van het oppervlakte volume is dan erg groot. Dit draagt bij aan het
groeien en evolueren. Het membraan is namelijk belangrijk omdat daar de
stofuitwisseling plaats vindt, maar ook de ademhaling en signaaltransductie. Als
je een groot oppervlak volume verhouding hebt heb je veel membraan wat
gunstig is voor groei
Zit er een limiet aan dit klein zijn?
➢ ja kleiner dan 1/10 micrometer is onwaarschijnlijk omdat essentiële functies zoals
DNA en ribosomen ook ruimte nodig hebben
,Cel organisatie
- Nucleoid: hier ligt het genetisch materiaal
- Plasmamembraan: belangrijk voor
ademhaling fotosynthese
- Periplasma: ruimte tussen binnen en buiten
membraan, hier worden eiwitten
afgebroken en is er binding van nutriënten
- Cytosol (vloeibare deel cytoplasma) met
ribosomen & inclusies (ophoping van
bepaald materiaal)
Functie celwand:
➢ Biedt bescherming tegen osmotische
stress en zorgt voor vorm
Functie capsule:
➢ Biedt weerstand voor immuunsysteem > opname van fagocyten
Functie fimbriae en pili:
1. Betrokken bij beweging
2. Conjugatie (overdracht van DNA)
3. Aanhechting
Endosporen = partikels die DNA en ribosomen omvatten die bedoeld zijn om slechte tijden
te overleven voor langere periodes
Celenvelop:
1. Plasmamembraan
2. Celwand
Plasmamembraan
- Dunne structuur direct op cytoplasma die het cytoplasma afscheid van de omgeving
Eigenschappen:
▪ Flexibel
▪ Bestaat uit fosfolipiden dubbellaag
>> fosfolipiden = vetzuren met glycerol waar
fosfaatgroepen aan vastzitten
In oplossing vormen ze spontaan een bi-laag:
➢ Komt doordat het energetisch de meest goede
situatie voor de fosfolipiden is: hydrofobe
staarten naar elkaar, hydrofiele koppen naar
water
, ▪ Amfipatisch molecuul = hydrofoob en hydrofiel
▪ Selectief permeabel = kanalen nodig om dingen te verplaatsen
▪ Fluid mozaic model: vloeibaar, eiwitten kunnen zich goed bewegen
▪ Er drijven eiwitten in
▪ Integrale eiwitten (zitten vast met hydrofobe interacties)
▪ Perifere eiwitten (zitten vast aan integrale eiwitten)
- Eiwitten zijn belangrijk voor:
1. Transport (van nutrienten en eiwitten)
2. Celdeling
3. Communicatie met de buitenwereld
- Acteren nooit op zichzelf maar vaak in grote complexen
- Kunnen zich lateraal (zijwaarts) bewegen in lipide dubbellaag, maar kunnen hun
oriëntatie niet veranderen (eenmaal aan de buitenkant zullen ze daar blijven zitten)
Functies plasmamembraan
a) Permeabiliteit barrière; polaire of geladen moleculen moeten worden
getransporteerd door transporteiwitten zoals kanalen of carriers (diffusie of actief
transport)
b) Eiwit anker; houdt transporteiwitten en andere eiwitten in een bepaalde plek
c) Energie conservatie; door het membraan kan een proton motor force worden
opgebouwd en deze energie kan gebruikt worden voor bepaalde processen
Soorten transport
- Passieve diffusie = gaat met gradient mee
➢ Snelheid is dus afhankelijk van de concentratiegradient en neemt ook toe als de
gradient toeneemt
- Gefaciliteerde diffusie = met kanalen en carriers
➢ Gaat met gradient mee
➢ Snelheid is eerst hoog en vlakt later af omdat op een
gegeven moment de carriers bezet zijn met substraat
➢ Geen externe energie nodig
➢ Carrier bindt substraat > vormverandering >
substraat laat binnen de cel los
, - Actieve processen = tegen gradiënt in via specifieke carriers
➢ Tegen gradient in
➢ Energie nodig
Primary active
▪ Verplaatsen een molecuul met behulp van ATP
Secundary active
▪ Symporter
>> 2 moleculen gaan dezelfde richting waarbij eentje tegen de gradiënt in gaat
en de ander met gradiënt (die levert energie)
▪ Antiporter
>> 2 moleculen gaan verschillende richting op, het molecuul dat met de
richting mee gaat levert energie voor het molecuul dat tegen de richting gaat
De celwand
- Bepaald de vorm van de bacterie
- Bevat een peptidoglycan laag (PG) – zit buiten het plasmamembraan, maar onder het
buitenmembraan/ outer membrane (OM)
Peptidoglycan
➢ Bestaat uit suikerketens die onderling verbonden
zijn door peptide bruggen >> stevig netwerk
Suikers hebben peptide zijketens die kunnen
corsslinken
N-acetylmyrinezuur heeft deze peptide zijketens. Daar zitten
D en L aminozuren waardoor peptidoglycan minder gevoel
zijn voor proteases (knippers). Het groene aminozuur van
suikerketen 1 op dit plaatje crosslinked zich aan het D alanine van een andere suikerketen en
dan valt het laatste D alaline eraf. Zo ontstaat er dus een netwerk van suikerketens (DIA 11)
Prokaryoot:
- Geen omsloten DNA
- Geen cytoskelet
- Geen organellen
Twee varianten op basis van genoomsequentie
▪ Bacteriën
▪ Archea
Verschijningsvormen bacteriën
Coccus:
- Ronde bacteriën
- Groeien in strengen, maar kan ook in clusters
Rods/staafjes:
- Cyclindrische staafjes
Ook nog een aantal ongewone vormen:
➢ spirillum, spirochetes, appendaged bacteria and filamentous bacteria
Many variations on basic morphological types.
a – staafje
d – ene kant een grijper en andere een filament voor bewegen
e – lange vorm met uitlopers
wokkelvorm:
c – slingeren
b- stijf (boren in gastheer)
Bacteriën zijn vaak klein en er is een zekere significantie voor het klein zijn
➢ De verhouding van het oppervlakte volume is dan erg groot. Dit draagt bij aan het
groeien en evolueren. Het membraan is namelijk belangrijk omdat daar de
stofuitwisseling plaats vindt, maar ook de ademhaling en signaaltransductie. Als
je een groot oppervlak volume verhouding hebt heb je veel membraan wat
gunstig is voor groei
Zit er een limiet aan dit klein zijn?
➢ ja kleiner dan 1/10 micrometer is onwaarschijnlijk omdat essentiële functies zoals
DNA en ribosomen ook ruimte nodig hebben
,Cel organisatie
- Nucleoid: hier ligt het genetisch materiaal
- Plasmamembraan: belangrijk voor
ademhaling fotosynthese
- Periplasma: ruimte tussen binnen en buiten
membraan, hier worden eiwitten
afgebroken en is er binding van nutriënten
- Cytosol (vloeibare deel cytoplasma) met
ribosomen & inclusies (ophoping van
bepaald materiaal)
Functie celwand:
➢ Biedt bescherming tegen osmotische
stress en zorgt voor vorm
Functie capsule:
➢ Biedt weerstand voor immuunsysteem > opname van fagocyten
Functie fimbriae en pili:
1. Betrokken bij beweging
2. Conjugatie (overdracht van DNA)
3. Aanhechting
Endosporen = partikels die DNA en ribosomen omvatten die bedoeld zijn om slechte tijden
te overleven voor langere periodes
Celenvelop:
1. Plasmamembraan
2. Celwand
Plasmamembraan
- Dunne structuur direct op cytoplasma die het cytoplasma afscheid van de omgeving
Eigenschappen:
▪ Flexibel
▪ Bestaat uit fosfolipiden dubbellaag
>> fosfolipiden = vetzuren met glycerol waar
fosfaatgroepen aan vastzitten
In oplossing vormen ze spontaan een bi-laag:
➢ Komt doordat het energetisch de meest goede
situatie voor de fosfolipiden is: hydrofobe
staarten naar elkaar, hydrofiele koppen naar
water
, ▪ Amfipatisch molecuul = hydrofoob en hydrofiel
▪ Selectief permeabel = kanalen nodig om dingen te verplaatsen
▪ Fluid mozaic model: vloeibaar, eiwitten kunnen zich goed bewegen
▪ Er drijven eiwitten in
▪ Integrale eiwitten (zitten vast met hydrofobe interacties)
▪ Perifere eiwitten (zitten vast aan integrale eiwitten)
- Eiwitten zijn belangrijk voor:
1. Transport (van nutrienten en eiwitten)
2. Celdeling
3. Communicatie met de buitenwereld
- Acteren nooit op zichzelf maar vaak in grote complexen
- Kunnen zich lateraal (zijwaarts) bewegen in lipide dubbellaag, maar kunnen hun
oriëntatie niet veranderen (eenmaal aan de buitenkant zullen ze daar blijven zitten)
Functies plasmamembraan
a) Permeabiliteit barrière; polaire of geladen moleculen moeten worden
getransporteerd door transporteiwitten zoals kanalen of carriers (diffusie of actief
transport)
b) Eiwit anker; houdt transporteiwitten en andere eiwitten in een bepaalde plek
c) Energie conservatie; door het membraan kan een proton motor force worden
opgebouwd en deze energie kan gebruikt worden voor bepaalde processen
Soorten transport
- Passieve diffusie = gaat met gradient mee
➢ Snelheid is dus afhankelijk van de concentratiegradient en neemt ook toe als de
gradient toeneemt
- Gefaciliteerde diffusie = met kanalen en carriers
➢ Gaat met gradient mee
➢ Snelheid is eerst hoog en vlakt later af omdat op een
gegeven moment de carriers bezet zijn met substraat
➢ Geen externe energie nodig
➢ Carrier bindt substraat > vormverandering >
substraat laat binnen de cel los
, - Actieve processen = tegen gradiënt in via specifieke carriers
➢ Tegen gradient in
➢ Energie nodig
Primary active
▪ Verplaatsen een molecuul met behulp van ATP
Secundary active
▪ Symporter
>> 2 moleculen gaan dezelfde richting waarbij eentje tegen de gradiënt in gaat
en de ander met gradiënt (die levert energie)
▪ Antiporter
>> 2 moleculen gaan verschillende richting op, het molecuul dat met de
richting mee gaat levert energie voor het molecuul dat tegen de richting gaat
De celwand
- Bepaald de vorm van de bacterie
- Bevat een peptidoglycan laag (PG) – zit buiten het plasmamembraan, maar onder het
buitenmembraan/ outer membrane (OM)
Peptidoglycan
➢ Bestaat uit suikerketens die onderling verbonden
zijn door peptide bruggen >> stevig netwerk
Suikers hebben peptide zijketens die kunnen
corsslinken
N-acetylmyrinezuur heeft deze peptide zijketens. Daar zitten
D en L aminozuren waardoor peptidoglycan minder gevoel
zijn voor proteases (knippers). Het groene aminozuur van
suikerketen 1 op dit plaatje crosslinked zich aan het D alanine van een andere suikerketen en
dan valt het laatste D alaline eraf. Zo ontstaat er dus een netwerk van suikerketens (DIA 11)
