Samenvatting Latijn is goed voor je brein!

Teksten en grammatica Tw1
Deponens, coniuctivus, tekst 1.17, tekst 1.19, tekst 1.23, Apion en de leeuw 1-17




Deponentia

= een ww dat er passief (ik wordt gewild) uitziet, maar actief (ik wil) vertaald wordt

1) Demirari = zich verwonderen
2) Perpetior = ik verdraag
3) Percontari = vragen naar
4) Loquor = spreken
5) Reor = menen

Gaat vaak fout

Coniuctivus

= ww met een smaakje (hoop, wens, verbod, ontkenning)

1) Praesens activum
Conj. 1: de a van de stam wordt een e
Conj. 2-5: na de stam komt een a

Amare Delere
Amem Deleam
Ames Deleas
Amet Deleat
Amemus Deleamus
Ametis Deleatis
ament Deleant
2) Imperfectum activum
Conj. 1-5: inf. Prae. Act. + uitgangen

Amare Delere
Amarem Delerem
Amares Deleres
Amaret Deleret
Amaremus Deleremus
Amaretis Deleretis
Amarent Delerent
3) Perfectum activum
Conj. 1-5: pf. Stam+ erim, eris etc.

Amare Delere
Amaverim Delerim
Amaveris Deleris
Amaverit Delerit
Amaverimus Delerimus
Amaveritis Deleritis

, Amaverint Delerint

4) Plusquamperfectum activum
Conj. 1-5: inf. Pf. Ad. + uitgangen

Amare
Amavissem
Amavisses
Amavisset
Amavissemus
Amavissetis
Amavissent


Coniuctivus passief

Prae Impf Pf Ppf
Amer Amarer Amatus sim Amatus essem
Ameris Amareris Amatus sis Amatus esses
Amerit Amaretur Amatus sit Amatus esset
Amemur Amaremur Amati simus Amati essemus
Amemini Amaremini Amati sitis Amati essetis
Amentur Amarentur Amati sint Amati essent




Hoofdzin:

1) Dubitativus: twijfel (+moeten)
- Quid faciam  wat moet ik doen?
- Quid facerem  wat had ik moeten doen?
2) Potentialis: mogelijk-/waarschijnlijkheid (+zou kunnen) / pr,pf: heden, impf: verleden
- Aliquis dixevit  iemand zou kunnen zeggen
- Vaak gebruikt met si
3) Prohibitivus: verbod
- Ne id facias  doe dit niet
- Altijd met ne, elke tijd met pr vertalen!
4) Adhovtativus: aansporing (+laten)
- Eamus  laten we gaan
- Vaak 1e mv pr, vaak met uitroepteken
5) Irrealis: onwerkelijke situatie, ontkenning is non (+zou) / imp: heden, pluqpf: verleden
- Si sapiens esset, hoc facevet  als hij wijs zou zijn, zou hij dit doen
- Altijd met si!
6) Optativus: wens, ontkenning is ne (+moge of maar) / pr: vervulbaar, impf: onvervulbaar
heden, plq pf: onvervulbaar verleden
- Utinam domi maneas  moge je thuisblijven
- Utinam me amavet  hield ze maar van me
- Utinam domi manissem  was ik maar thuisgebleven
- Vaak + utinam (echt)