Radiotherapie periode 4
vRT04-00
De student kan:
- Een start maken met een IMRT treatmentplanning en belangrijke termen uitleggen.
- Een beargumenteerde keuze maken voor het meest optimale bundelsetup en
dosisverdeling van een planning.
- Een plan evaluatie uitvoeren en beoordelen wat een optimaal plan is.
- Een bestralingsplan van een patiënt met een tumor in de hersenen, KNO of bekkengebied
uitvoeren op het VERT systeem en daarbij zijn handelen beargumenteren.
- De in room IGRT van de patiënt met een KNO tumor uitvoeren en zijn handelen
beargumenteren.
- De oncologie, anatomie en bijwerkingen van KNO-patiënten benoemen.
vRT04-01
De student kan:
- Vertellen wat IMRT is.
- Vertellen wat het doel is dat bereikt dient te worden met IMRT.
- Uitleggen waarom voor een bepaalde bundelopzet (richting) wordt gekozen.
- De belangrijkste costfuncties benoemen.
De TCP zo hoog mogelijk en de NTCP zo laag mogelijk:
- TCP = Tumor Control Propability (kans op het genezen
van de tumor).
- NTCP = Normal Tissue Complication Propability (kans
op schade aan gezond weefsel).
Hoe hoger de dosis, hoe groter de kans op schade aan het tumor weefsel (letale schade = tumor
dood gaat).
Zo hoog mogelijke dosis aan de tumor geven, maar altijd letten op dat het gezonde weefsel zo min
mogelijk dosis krijgt.
P en Q = therapeutische breedte.
De marge van het CTV-PTV zo klein mogelijk maken dan gaat de NTCP omlaag.
- Dit kan nooit nul zijn door bewegingen van het lichaam (organ motion of de kloppingen van
het hart etc).
a. De marges kun je verkleinen door het fixeren van de patiënt (masker, beensteun
etc).
IGRT dagelijks de patiënt en tumor in beeld brengen en de set-up corrigeren voor de dagelijks
variaties.
RADIOTHERAPIE PERIODE 4 KYARA KUIPER
,In het KNO-gebied zitten ontzettend veel OAR’s:
- Tong (parallel): Dmean < of gelijk aan 45 Gy.
- Larynx (parallel): Dmean < of gelijk aan 45 Gy.
- Oesophagus (serieel): Dmax < 66 Gy, V(50 Gy) < of gelijk aan 50%.
- Glandula parotis (parallel): Dmean < of gelijk aan 26 Gy.
a. Speekselklier droge mond = xerostomie.
- Hersenstam (serieel): Dmax < of gelijk aan 56 Gy.
- Mandibula (serieel): Dmax < of gelijk aan 70 Gy.
- Cavum oris (parallel): Dmean < of gelijk aan 26 Gy.
a. Mondholte.
- Kaakkopje gewricht: zo laag mogelijk.
- Myelum (serieel): Dmax < of gelijk aan 54 Gy.
a. Bij de longen: Dmax < of gelijk aan 52 Gy.
- Glandula submandibularis (parallel): Dmean < of gelijk aan 39 Gy.
BSU: Bundel Set-Up
Bundel die minder intensiteit heeft voor de OAR’s en een hogere intensiteit voor het PTV.
- We sluiten delen van het bestralingsveld waar een OAR ligt. Je hebt geen vlakke bundel, maar
de MLC’s/leafs variëren per hoek zodat de OAR’s gespaard worden.
a. MLC = Multi Leaf Collimator.
IMRT = Intensity Modulated Radiation Therapy
Optimaal conforme dosisverdeling rond het PTV door het moduleren van intensiteit van de dosis per
bundel. Dit is acuraat en betrouwbaar en door de verstelbare lamellen kan er bijna om een OAR heen
worden gestraald.
95% isodoselijn volgt de vorm van het
PTV, dosis buiten PTV neemt snel af.
Hierdoor wordt gezond weefsel gespaard.
Om deze reden is positieverificatie heel
belangrijk anders geef je veelte hoge
straling op gezond weefsel.
De dosis buiten het PTV neemt snel af. Dit
heet een steile dosisafval. Hierdoor is de dosis in het gezonde weefsel lager en de NTCP wordt beter.
Positieverificatie is wel van belang om te borgen dat de dosis op de juiste plaats komt.
Het intensiteitsprofiel van de opponerende bundel zou er hetzelfde uitzien en niets toevoegen aan
de modulatie.
RADIOTHERAPIE PERIODE 4 KYARA KUIPER
, Gevolg: de intergrale dosis neemt toe, maar het hoge dosisgebied wordt niet beter geconformeerd
aan het PTV.
Costfuncties prescription
Voor elke structuur kan een costfunctie of zelfs meerdere worden opgegeven.
- Target penalty stuurt op dosis in het PTV.
- Quadratic overdose stuurt op het beperken van de dosis.
Op het PTV minimaal 2 costfuncties: target penalty en quadratic overdose.
Op de outline/patiënt: quadratic overdose.
In de lijst met prescriptions moeten de structuren in juiste volgorde worden gerangschikt (layering of
ranking).
- Overlap volume patiënt (external) en PTV.
PTV staat altijd het hoogst.
- Bij een overlap moet de dosis altijd bij het PTV horen niet bij andere structuren, hierom moet
het PTV altijd bovenaan staan.
Het verplaatsen van het CT-referentiepunt naar het bestralings- isocentrum.
Na het instellen blijkt dat de loodpuntjes niet meer bij het isocentrum liggen. Je gaat de patiënt nu
dus verplaatsen naar het isocentrum (isocentrum verplaatsing).
Berekening verplaasting:
- CT-ref is X, Y, Z (-0,38 – -0,15 – 0,32).
- Isoc ligt op (-0,29 – 4,20 – 3,06).
Verschuiving:
X: -0,38 - -0,29 = -0,09 cm.
- Isoc gaat naar links = tafel naar recht bewegen.
Y: 4,20 - -0,15 = 4,35 cm.
- Isoc gaat naar superior = tafel naar inferior bewegen.
Z: 3,06 – 0,32 = 2,74 cm.
- Isoc naar ventraal (anterior) = tafel omlaag.
vRT04-02
De student kan:
RADIOTHERAPIE PERIODE 4 KYARA KUIPER
vRT04-00
De student kan:
- Een start maken met een IMRT treatmentplanning en belangrijke termen uitleggen.
- Een beargumenteerde keuze maken voor het meest optimale bundelsetup en
dosisverdeling van een planning.
- Een plan evaluatie uitvoeren en beoordelen wat een optimaal plan is.
- Een bestralingsplan van een patiënt met een tumor in de hersenen, KNO of bekkengebied
uitvoeren op het VERT systeem en daarbij zijn handelen beargumenteren.
- De in room IGRT van de patiënt met een KNO tumor uitvoeren en zijn handelen
beargumenteren.
- De oncologie, anatomie en bijwerkingen van KNO-patiënten benoemen.
vRT04-01
De student kan:
- Vertellen wat IMRT is.
- Vertellen wat het doel is dat bereikt dient te worden met IMRT.
- Uitleggen waarom voor een bepaalde bundelopzet (richting) wordt gekozen.
- De belangrijkste costfuncties benoemen.
De TCP zo hoog mogelijk en de NTCP zo laag mogelijk:
- TCP = Tumor Control Propability (kans op het genezen
van de tumor).
- NTCP = Normal Tissue Complication Propability (kans
op schade aan gezond weefsel).
Hoe hoger de dosis, hoe groter de kans op schade aan het tumor weefsel (letale schade = tumor
dood gaat).
Zo hoog mogelijke dosis aan de tumor geven, maar altijd letten op dat het gezonde weefsel zo min
mogelijk dosis krijgt.
P en Q = therapeutische breedte.
De marge van het CTV-PTV zo klein mogelijk maken dan gaat de NTCP omlaag.
- Dit kan nooit nul zijn door bewegingen van het lichaam (organ motion of de kloppingen van
het hart etc).
a. De marges kun je verkleinen door het fixeren van de patiënt (masker, beensteun
etc).
IGRT dagelijks de patiënt en tumor in beeld brengen en de set-up corrigeren voor de dagelijks
variaties.
RADIOTHERAPIE PERIODE 4 KYARA KUIPER
,In het KNO-gebied zitten ontzettend veel OAR’s:
- Tong (parallel): Dmean < of gelijk aan 45 Gy.
- Larynx (parallel): Dmean < of gelijk aan 45 Gy.
- Oesophagus (serieel): Dmax < 66 Gy, V(50 Gy) < of gelijk aan 50%.
- Glandula parotis (parallel): Dmean < of gelijk aan 26 Gy.
a. Speekselklier droge mond = xerostomie.
- Hersenstam (serieel): Dmax < of gelijk aan 56 Gy.
- Mandibula (serieel): Dmax < of gelijk aan 70 Gy.
- Cavum oris (parallel): Dmean < of gelijk aan 26 Gy.
a. Mondholte.
- Kaakkopje gewricht: zo laag mogelijk.
- Myelum (serieel): Dmax < of gelijk aan 54 Gy.
a. Bij de longen: Dmax < of gelijk aan 52 Gy.
- Glandula submandibularis (parallel): Dmean < of gelijk aan 39 Gy.
BSU: Bundel Set-Up
Bundel die minder intensiteit heeft voor de OAR’s en een hogere intensiteit voor het PTV.
- We sluiten delen van het bestralingsveld waar een OAR ligt. Je hebt geen vlakke bundel, maar
de MLC’s/leafs variëren per hoek zodat de OAR’s gespaard worden.
a. MLC = Multi Leaf Collimator.
IMRT = Intensity Modulated Radiation Therapy
Optimaal conforme dosisverdeling rond het PTV door het moduleren van intensiteit van de dosis per
bundel. Dit is acuraat en betrouwbaar en door de verstelbare lamellen kan er bijna om een OAR heen
worden gestraald.
95% isodoselijn volgt de vorm van het
PTV, dosis buiten PTV neemt snel af.
Hierdoor wordt gezond weefsel gespaard.
Om deze reden is positieverificatie heel
belangrijk anders geef je veelte hoge
straling op gezond weefsel.
De dosis buiten het PTV neemt snel af. Dit
heet een steile dosisafval. Hierdoor is de dosis in het gezonde weefsel lager en de NTCP wordt beter.
Positieverificatie is wel van belang om te borgen dat de dosis op de juiste plaats komt.
Het intensiteitsprofiel van de opponerende bundel zou er hetzelfde uitzien en niets toevoegen aan
de modulatie.
RADIOTHERAPIE PERIODE 4 KYARA KUIPER
, Gevolg: de intergrale dosis neemt toe, maar het hoge dosisgebied wordt niet beter geconformeerd
aan het PTV.
Costfuncties prescription
Voor elke structuur kan een costfunctie of zelfs meerdere worden opgegeven.
- Target penalty stuurt op dosis in het PTV.
- Quadratic overdose stuurt op het beperken van de dosis.
Op het PTV minimaal 2 costfuncties: target penalty en quadratic overdose.
Op de outline/patiënt: quadratic overdose.
In de lijst met prescriptions moeten de structuren in juiste volgorde worden gerangschikt (layering of
ranking).
- Overlap volume patiënt (external) en PTV.
PTV staat altijd het hoogst.
- Bij een overlap moet de dosis altijd bij het PTV horen niet bij andere structuren, hierom moet
het PTV altijd bovenaan staan.
Het verplaatsen van het CT-referentiepunt naar het bestralings- isocentrum.
Na het instellen blijkt dat de loodpuntjes niet meer bij het isocentrum liggen. Je gaat de patiënt nu
dus verplaatsen naar het isocentrum (isocentrum verplaatsing).
Berekening verplaasting:
- CT-ref is X, Y, Z (-0,38 – -0,15 – 0,32).
- Isoc ligt op (-0,29 – 4,20 – 3,06).
Verschuiving:
X: -0,38 - -0,29 = -0,09 cm.
- Isoc gaat naar links = tafel naar recht bewegen.
Y: 4,20 - -0,15 = 4,35 cm.
- Isoc gaat naar superior = tafel naar inferior bewegen.
Z: 3,06 – 0,32 = 2,74 cm.
- Isoc naar ventraal (anterior) = tafel omlaag.
vRT04-02
De student kan:
RADIOTHERAPIE PERIODE 4 KYARA KUIPER
