100% de satisfacción garantizada Inmediatamente disponible después del pago Tanto en línea como en PDF No estas atado a nada 4.2 TrustPilot
logo-home
Resumen

Samenvatting Penologie en Penitentiair recht VUB

Puntuación
-
Vendido
1
Páginas
178
Subido en
27-12-2025
Escrito en
2025/2026

Samenvatting van alle hoorcolleges van het vak Penologie en Penitentiair recht, 1ste semester 2025. Eventuele examenvragen zijn ook opgenomen in de samenvatting.

Institución
Grado











Ups! No podemos cargar tu documento ahora. Inténtalo de nuevo o contacta con soporte.

Escuela, estudio y materia

Institución
Estudio
Grado

Información del documento

Subido en
27 de diciembre de 2025
Número de páginas
178
Escrito en
2025/2026
Tipo
Resumen

Temas

Vista previa del contenido

Penologie en penitentiair recht ..................................................................................................... 7

HOC 1: Wat is penologie? ................................................................................................................ 7
1. Wat is penologie? ..................................................................................................................... 7
2. Wat is penitentiair recht? .......................................................................................................... 7
3. Welke straffen? ........................................................................................................................ 8
3.1 Strafrecht ........................................................................................................................... 8
3.2 Strafwetboek 2024 (IWT: 8 april 2026) ................................................................................... 8
3.3 Cijfers ................................................................................................................................ 9
4. Definitie van een straf? ............................................................................................................10
4.1 Juridische definitie .............................................................................................................10
4.2 Empirische vaststellingen ...................................................................................................10
4.3 Discussies over definitie .....................................................................................................11
5. Een brede blik op bestraffing: ...................................................................................................11
5.1 Maatregelen, sancties, administratieve afhandelingen, … ....................................................11
5.2 Penaliteit ...........................................................................................................................12
6. Penologie als een multidisciplinaire wetenschap ......................................................................12
6.1 Multidisciplinariteit ............................................................................................................12
6.2 Op microniveau .................................................................................................................12
6.3 Op mesoniveau ..................................................................................................................13
6.4 Op macroniveau ................................................................................................................13
7. Een kritische penologie ............................................................................................................13
7.1 Onderbouwde analyses en kritieken ....................................................................................13

HOC 2: De doodstraf ......................................................................................................................14
1. Enkele belangrijke begrippen ...................................................................................................14
2. De doodstraf werelwijd ............................................................................................................14
3. De doodstraf in cijfers..............................................................................................................14
3.1 De doodstraf in Iran ............................................................................................................15
4. De doodstraf in Europa: Abolitionistische golf ...........................................................................16
5. Doodstraf in België: .................................................................................................................17
5.1 Cijfergegevens 18de eeuw:...................................................................................................17
5.2 De doodstraf in België na de onafhankelijkheid (1830) ..........................................................18
5.3 Blijvende discussie ............................................................................................................18
5.4 WOI ...................................................................................................................................19
5.5 WOII ..................................................................................................................................19
5.6 Doodstraf België ................................................................................................................19
5.7 Onderbelichte evoluties – De doodstraf buiten België: Kongo-Vrijstaat en Leopold II ..............20
5.8 Vervolg – De doodstraf in Belgisch-Kongo (na 1908) .............................................................20
5.9 Na de Tweede Wereldoorlog – Doodstraf in Belgisch-Kongo..................................................21
6. De doodstraf in De Verenigde Staten van Amerika .....................................................................22
6.1 De rol van het Amerikaanse hooggerechtshof ......................................................................22
7. Visies op de doodstraf .............................................................................................................23

HOC 3: Internering..........................................................................................................................24
1. Geschiedenis ..........................................................................................................................24
1.1 Voor 1930: geen internering ................................................................................................24
1.2 Zijsprong (nieuw strafwetboek: inwerkingtreding 8 april 2026) ...............................................24
1.3 Kritiek => Wet op bescherming van de maatschappij ............................................................24
1.4 Wet van 1930: ....................................................................................................................25



1

, 1.5 Kritiek op wet 1930: ............................................................................................................26
1.6 Reactie wet van 1964: ........................................................................................................26
1.7 Interneringswet 2007 ..........................................................................................................26
1.8 Veranderingen in de praktijk ...............................................................................................26
1.9 Internationale Kritiek op België nam toe ..............................................................................27
1.10 Periodiek bezoek CPT aan FPC gent: 27/3/2017 – 6/4/2017 .................................................27
1.11 CPT .................................................................................................................................27
1.12 Therapeutische vooruitgang ..............................................................................................28
2. Wet 5 mei 2014 betreffende de internering ................................................................................28
2.1 Doelstelling interneringsmaatregel: ....................................................................................28
2.2 Wanneer internering? .........................................................................................................29
2.3 Expertenverslag Art. 5: ........................................................................................................29
2.4 Uitvoering - zorglandschap .................................................................................................30
2.5 Na interneringsbeslissing: Kamer voor de Bescherming van de Maatschappij (KBM) bij de
STRAFUITVoERINGSRECHTBANK (SURB) ..................................................................................31
2.6 Internering voor veroordeelden: ..........................................................................................31
3. De praktijk ..............................................................................................................................32
3.1 Intra en extrapenitentiair ....................................................................................................32
3.2 Instroom neemt toe ............................................................................................................32
3.2 Blijvende problemen ..........................................................................................................32
4. Geïnterneerde personen zonder verblijfsrecht...........................................................................33
4.1 Geen verblijfsrecht .............................................................................................................33
4.2 VILO ..................................................................................................................................34
4.3 De jure en de facto Uitsluiting van andere modaliteiten in België ......................................34
5. Terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank (TBS) ...................................................34
5.1 Cijfers: ..............................................................................................................................35
5.2 Uitvoering ..........................................................................................................................35
5.3 Nieuw strafwetboek ...........................................................................................................36
5.4 Quid beveiligingsperiode? ..................................................................................................36

HOC 4: Penologische doelstellingen, recidive en effectiviteit van straffen ..........................................36
1. Waarom straffen we? ..............................................................................................................36
1.1 Verschillende niveaus van doelstellingen ............................................................................36
1.2 Instrumentele doelstellingen ..............................................................................................37
1.2.1 Retributivisme .............................................................................................................37
1.2.2 Utilitarisme .................................................................................................................38
1.2.3 Recidive/effectiviteit ....................................................................................................41
1.2.4 Hertelbenadering .........................................................................................................41
1.2.5 Instrumentele doelstellingen ........................................................................................43
1.3 Nieuwe strafwetboek .........................................................................................................44
1.4 Intrinsieke doelstelling .......................................................................................................44
1.5 Organisationele doelstellingen ...........................................................................................45
1.6 Conflicterende doelstellingen .............................................................................................46
1.6 Conclusie ..........................................................................................................................47

HOC 5: Maatschappelijke benadering van bestraffing .......................................................................48
1. Deel 1: bestraffing als maatschappelijke keuze .........................................................................48
1.1 Detentieratio .....................................................................................................................48
Statistieken .........................................................................................................................48
Statistieken 2 .......................................................................................................................49
Lappi-Seppäla (2011) (niet in detail kennen maar goed lezen) .................................................50


2

, Nog een schema: .................................................................................................................58
1.2 Bestraffing als maatschappelijke constructie ......................................................................59
2. Deel 2: Maatschappelijke aspecten van penaliteit .....................................................................59
2.1 David Garland (1990) ..........................................................................................................59
2.2 Penaliteit ...........................................................................................................................60
2.3 Durkheims expressief perspectief (1858-1917) ....................................................................60
2.4 Marxistisch sociaal-economisch perspectief (1818-1883) ....................................................61
2.5 Angela Davis link met rassenstrijd .......................................................................................62
2.6 Loïc Wacquant link met rassenstrijd....................................................................................62
2.7 Webers rationaliseringsperspectief (1864-1920) ..................................................................63
2.8 Beheersen van risico’s .......................................................................................................63
2.9 Maatschappelijke en politieke impact van risicodenken .......................................................64
2.10 Foucaults disciplineringsperspectief .................................................................................64
2.11 Elias’ CivilIsatieperspectief (1897-1990) ............................................................................64

HOC 6: Belgisch Penitentiaire Beleid ...............................................................................................65
1. Waar het begon .......................................................................................................................65
1.1 voor 1830 ..........................................................................................................................65
1.3 Vanaf 1830 ........................................................................................................................66
1.4 Gevangenissen België ........................................................................................................67
1.4.1 Antwerpen...................................................................................................................67
1.4.2 Gent ...........................................................................................................................67
1.4.3 Mechelen ....................................................................................................................67
1.4.4 Namur ........................................................................................................................67
1.4.5 Mons...........................................................................................................................67
1.4.6 Sint-Gillis (Brussel) ......................................................................................................67
1.4.7 Dinant .........................................................................................................................68
1.5 Cellulair systeem vanaf 1830 ..............................................................................................68
2. Het interbellum .......................................................................................................................68
2.1 Interbellum : Opkomst positivisme......................................................................................68
2.3 Interbellum ........................................................................................................................69
2.3.1 Merksplas (‘landloperskolonie’) (1825) .............................................................................69
2.3.2 Wortel ............................................................................................................................69
2.3.3 Ruislede .........................................................................................................................69
3. Na WOII ..................................................................................................................................70
3.1 Na WO II : opkomst gemeenschapsregime ..........................................................................70
3.2 Na WO II ............................................................................................................................70
3.2.1 Open gevangenis Hoogstraten .........................................................................................71
3.2.2 Open gevangenis Saint Hubert .........................................................................................71
3.3 Na WO II ............................................................................................................................71

HOC 7: Gevangenisbevolking ..........................................................................................................72
4. Vanaf 1980 - heden ..................................................................................................................72
4.1 Gevangenisoverbevolking ...................................................................................................72
4.2 Overbevolking: jaren 80 ......................................................................................................72
4.3 Overbevolking: jaren 90 ......................................................................................................73
4.4 Expansionisme ..................................................................................................................73
4.5 Expansionisme – Reactie: De Huizen ...................................................................................75
4.5 Vier transitiehuizen ............................................................................................................75
4.6 Expansionisme – Huren van gevangeniscapaciteit ...............................................................76
4.7 Aandacht voor specifieke categorieën gedetineerden ..........................................................77


3

, 4.7 Tussen expansionisme en reductionisme ............................................................................78
4.8 Reductionisme ..................................................................................................................78
4.9 Beleid(sopties) – Regeerakkoord 2014 (Regering Michel I) .....................................................79
4.10 Beleid(sopties) – Justitieplan Geens (2015) ........................................................................81
4.11 Conclusie – Minister Geens ..............................................................................................82
4.12 Beleid(sopties) – Plannen Vivaldi-regering (oktober 2020) ...................................................83
4.13 Beleid(sopties) – Van Quickenborne (2021) ........................................................................83
4.14 Gevangenisdorp Haren – kernpunten volgens Kristel Beyens ..............................................84
4.15 Beleid(sopties) – Van Quickenborne (2021) ........................................................................85
4.16 Arizonacoalitie (2025) .......................................................................................................86
Beleidsverklaring Annelies Verlinden – 13 maart 2025 ............................................................86
Beleidsverklaring – Minister Annelies Verlinden (13 maart 2025) Vervolg .................................87
Beleidsverklaring – Minister Annelies Verlinden (13 maart 2025) Vervolg .................................87
4.17 Overbevolking als humanitaire crisis .................................................................................88
5. Wat zeggen de cijfers? .............................................................................................................89
5.1 Evolutie van de gevangenisbevolking ...................................................................................90
5.2 Hoe de evolutie van de gevangenispopulatie bestuderen? ....................................................91
5.3 Constructie van de gevangenispopulatie .............................................................................92
5.4 1980- vandaag ...................................................................................................................92
5.5 Evoluties bij veroordeelden in België ...................................................................................94
5.6 Stijgend aantal beklaagden .................................................................................................94
5.7 Personen in detentie – nationaliteit en verblijfsrecht ............................................................94
5.8 Een aantal bijzondere problematieken ................................................................................96
Suïcide in de Belgische gevangenissen (2000–2016)...............................................................96
Vervolg ................................................................................................................................97
5.9 Hoeveel kost het om mensen op te sluiten? .........................................................................98
6. Studenten kunnen na deze les:.................................................................................................98

HOC 8: Europese detentiestandaarden en monitoring ......................................................................99
1. De Raad van Europa ................................................................................................................99
2. Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens .......................................................................99
2.1 EVRM: Art 3 ........................................................................................................................99
2.2 Evolutie interpretatie art. 3 ............................................................................................... 100
2.3 EVRM en EHRM ................................................................................................................ 100
2.4 Voorbeeld rechtstreekse werking: Onderzoek op het lichaam ............................................. 100
3. Wetten en praktijken ............................................................................................................. 100
3.1 EHRM .............................................................................................................................. 101
3.2 EHRM: gevolgen veroordeling ........................................................................................... 102
4. Internering - EHRM ................................................................................................................ 102
5. Europees verdrag ter preventie van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of
bestraffing (1987) ...................................................................................................................... 106
5.1 Verdrag ........................................................................................................................... 106
5.2 CPT & EHRM .................................................................................................................... 106
6. Samenspel EHRM - CPT ......................................................................................................... 109
7. European Prison Rules ........................................................................................................... 111

HOC 9: Detentiebeleving en leefklimaat ......................................................................................... 113
1. Een blik achter de muren ....................................................................................................... 113
1.1 Penal Subjectivists <-> Penal Objectivists (Hayes, 2018) .................................................... 113
2. Deprivatie & Importatie .......................................................................................................... 114
2.1 Gevangenissociologie als kader voor detentie-ervaringen ................................................... 114


4
$17.17
Accede al documento completo:

100% de satisfacción garantizada
Inmediatamente disponible después del pago
Tanto en línea como en PDF
No estas atado a nada

Conoce al vendedor

Seller avatar
Los indicadores de reputación están sujetos a la cantidad de artículos vendidos por una tarifa y las reseñas que ha recibido por esos documentos. Hay tres niveles: Bronce, Plata y Oro. Cuanto mayor reputación, más podrás confiar en la calidad del trabajo del vendedor.
studentvubav1 Vrije Universiteit Brussel
Seguir Necesitas iniciar sesión para seguir a otros usuarios o asignaturas
Vendido
22
Miembro desde
1 año
Número de seguidores
0
Documentos
4
Última venta
1 día hace

0.0

0 reseñas

5
0
4
0
3
0
2
0
1
0

Recientemente visto por ti

Por qué los estudiantes eligen Stuvia

Creado por compañeros estudiantes, verificado por reseñas

Calidad en la que puedes confiar: escrito por estudiantes que aprobaron y evaluado por otros que han usado estos resúmenes.

¿No estás satisfecho? Elige otro documento

¡No te preocupes! Puedes elegir directamente otro documento que se ajuste mejor a lo que buscas.

Paga como quieras, empieza a estudiar al instante

Sin suscripción, sin compromisos. Paga como estés acostumbrado con tarjeta de crédito y descarga tu documento PDF inmediatamente.

Student with book image

“Comprado, descargado y aprobado. Así de fácil puede ser.”

Alisha Student

Preguntas frecuentes