Opvoeden in perspectief
Inhoudsopgave
Stof voor eerste tentamen....................................................................................................................................2
Hoorcollege 1 wat is pedagogiek.................................................................................................................... 3
Beroepstaken........................................................................................................................................................3
Wat is opvoeden eigenlijk.....................................................................................................................................3
Malschaert traat...................................................................................................................................................3
Opvoedingselementen..........................................................................................................................................3
Opvoedingsmilieus................................................................................................................................................4
Wanneer is de opvoeding geslaagd?....................................................................................................................4
Pedagogische visie................................................................................................................................................4
Hoorcollege 2 Opvoeding vanuit historisch perspectief..................................................................................6
Zou je hetzelfde kindbeeld gehad hebben als.......................................................................................................6
Humanisme (1400-1650)......................................................................................................................................6
Pedagogische versie in Humanisme.....................................................................................................................7
Verlichting (1650-1800)........................................................................................................................................7
Pedagogische versie in verlichting........................................................................................................................7
Romantiek (1800-1850)........................................................................................................................................7
Pedagogische versie in romantiek........................................................................................................................8
Pedagogische principes........................................................................................................................................8
Historisch ontwikkeling van opvoedingsdoelen vanaf de 19 e eeuw.....................................................................8
Hoorcollege 3 Opvoedingsdoelen en modellen............................................................................................... 9
Het model van Bronfenbrenner............................................................................................................................9
1950 – 1970........................................................................................................................................................10
Jaren 70 tot eeuwwisseling................................................................................................................................10
Vanaf eeuwwisseling..........................................................................................................................................11
Cultuur pedagogische kwestie............................................................................................................................11
Hoorcollege 4 Basiskenmerken van een pedagogische relatie.......................................................................12
Pedagogische reflectie op historische ontwikkeling...........................................................................................12
Lea Dasberg........................................................................................................................................................12
Het model van Samerhoff...................................................................................................................................12
Het model van Belsky.........................................................................................................................................13
Ouderfactoren....................................................................................................................................................13
Omgevingsfactoren............................................................................................................................................13
Kind factoren......................................................................................................................................................13
, Van Crombrugge.................................................................................................................................................14
Drie perspectieven op de veranderlijke mens.....................................................................................................14
Overeenkomsten tussen ontwikkeling en leren..................................................................................................14
Drie type pedagogische vragen..........................................................................................................................14
Opvoedingsstijlen...............................................................................................................................................15
Hoorcollege 5............................................................................................................................................... 16
Praktijkkennis en pedagogisch tact............................................................................................................... 16
Pedagogisch handelen........................................................................................................................................16
Hoorcollege 6............................................................................................................................................... 17
Pedagogische stromen................................................................................................................................. 17
Empirisch-analytische pedagogiek.....................................................................................................................17
Praktische voorbeelden......................................................................................................................................18
Geesteswetenschappelijke pedagogie...............................................................................................................18
Hoorcollege 7............................................................................................................................................... 20
Pedagogische stromen................................................................................................................................. 20
Kritisch-emancipatorische pedagogiek..............................................................................................................20
Ecologisch pedagogiek.......................................................................................................................................21
Hoorcollege 8............................................................................................................................................... 22
Maatschappelijke invloeden op pedagogische visie......................................................................................22
Kritiek op de verwetenschappelijking van de opvoeding...................................................................................22
Het ontwikkelingspsychologische perspectief....................................................................................................22
Kantekeningen bij de verwetenschappelijking...................................................................................................22
Conclusie.............................................................................................................................................................23
Hoorcollege 9............................................................................................................................................... 24
Maatschappelijke invloeden op de pedagogische visie.................................................................................24
Opvoeding volgens Masschelein........................................................................................................................24
Pedagogische verantwoordelijkheid..................................................................................................................24
Stof voor eerste tentamen
De eerste 5 hoorcolleges
Opgroeien in het hedendaagse gezin
2
, o Hoofdstuk 1, 2 en paragraaf 4.5
Voor het basis- en voortgezet onderwijs
15 meerkeuze over pedagogiek, 15 meerkeuze over filosofie
Hoorcollege 1 wat is pedagogiek
Opvoeden in het gezin – boek kopen
Voor de rest online op blackboard de hoofdstukken lezen
Beroepstaken
1. Opbouwen van een pedagogische relatie
2. Medevoeders ondersteunen
3. Leiden en begeleiden van groepen in een pedagogische context
4. Methodische handelen in een pedagogische context
5. Vragen en interventies afstemmen vanuit een pedagogisch perspectief
6. Herontwerpen, implementeren en evalueren van pedagogische beleid
7. Handelen vanuit pedagogische perspectieven
8. Samenwerken met leidinggeven aan professionals
(Niet uit je hoofd leren voor de toets) Wel uitleggen waarom je deze beroepstaken moet
gebruiken)
2e toets lesweek 10
Hoofstuk 1- 10
35 meerkeuzevragen pedagogiek en een open vraag
35 meerkeuzevragen filosofie en een open vraag
Wat is opvoeden eigenlijk
Paidagoogia (pais en Agogein) Griekse benaming van pedagogiek
o Betekend leiden of begeleiden van kinderen
o Autoritaire opvoeden ben je de baas van het kind
o Of juist dat ze het zelf mogen kiezen, meer ruimte geven
Malschaert traat
Opvoeden is een bepaalde vorm van omgang tussen volwassenen en jeugdige die erop
gericht is en steun en richting te geven aan het proces van volwassenen (p13)
Volwassenen kunnen elkaar niet opvoeden maar wel dingen leren
Je bent volwassen wanneer je in staat bent om iemand anders op te voeden.
Opvoedingselementen
Opvoedeling
o Degene die opgevoed moet worden (altijd een kind)
Opvoeder
3
Inhoudsopgave
Stof voor eerste tentamen....................................................................................................................................2
Hoorcollege 1 wat is pedagogiek.................................................................................................................... 3
Beroepstaken........................................................................................................................................................3
Wat is opvoeden eigenlijk.....................................................................................................................................3
Malschaert traat...................................................................................................................................................3
Opvoedingselementen..........................................................................................................................................3
Opvoedingsmilieus................................................................................................................................................4
Wanneer is de opvoeding geslaagd?....................................................................................................................4
Pedagogische visie................................................................................................................................................4
Hoorcollege 2 Opvoeding vanuit historisch perspectief..................................................................................6
Zou je hetzelfde kindbeeld gehad hebben als.......................................................................................................6
Humanisme (1400-1650)......................................................................................................................................6
Pedagogische versie in Humanisme.....................................................................................................................7
Verlichting (1650-1800)........................................................................................................................................7
Pedagogische versie in verlichting........................................................................................................................7
Romantiek (1800-1850)........................................................................................................................................7
Pedagogische versie in romantiek........................................................................................................................8
Pedagogische principes........................................................................................................................................8
Historisch ontwikkeling van opvoedingsdoelen vanaf de 19 e eeuw.....................................................................8
Hoorcollege 3 Opvoedingsdoelen en modellen............................................................................................... 9
Het model van Bronfenbrenner............................................................................................................................9
1950 – 1970........................................................................................................................................................10
Jaren 70 tot eeuwwisseling................................................................................................................................10
Vanaf eeuwwisseling..........................................................................................................................................11
Cultuur pedagogische kwestie............................................................................................................................11
Hoorcollege 4 Basiskenmerken van een pedagogische relatie.......................................................................12
Pedagogische reflectie op historische ontwikkeling...........................................................................................12
Lea Dasberg........................................................................................................................................................12
Het model van Samerhoff...................................................................................................................................12
Het model van Belsky.........................................................................................................................................13
Ouderfactoren....................................................................................................................................................13
Omgevingsfactoren............................................................................................................................................13
Kind factoren......................................................................................................................................................13
, Van Crombrugge.................................................................................................................................................14
Drie perspectieven op de veranderlijke mens.....................................................................................................14
Overeenkomsten tussen ontwikkeling en leren..................................................................................................14
Drie type pedagogische vragen..........................................................................................................................14
Opvoedingsstijlen...............................................................................................................................................15
Hoorcollege 5............................................................................................................................................... 16
Praktijkkennis en pedagogisch tact............................................................................................................... 16
Pedagogisch handelen........................................................................................................................................16
Hoorcollege 6............................................................................................................................................... 17
Pedagogische stromen................................................................................................................................. 17
Empirisch-analytische pedagogiek.....................................................................................................................17
Praktische voorbeelden......................................................................................................................................18
Geesteswetenschappelijke pedagogie...............................................................................................................18
Hoorcollege 7............................................................................................................................................... 20
Pedagogische stromen................................................................................................................................. 20
Kritisch-emancipatorische pedagogiek..............................................................................................................20
Ecologisch pedagogiek.......................................................................................................................................21
Hoorcollege 8............................................................................................................................................... 22
Maatschappelijke invloeden op pedagogische visie......................................................................................22
Kritiek op de verwetenschappelijking van de opvoeding...................................................................................22
Het ontwikkelingspsychologische perspectief....................................................................................................22
Kantekeningen bij de verwetenschappelijking...................................................................................................22
Conclusie.............................................................................................................................................................23
Hoorcollege 9............................................................................................................................................... 24
Maatschappelijke invloeden op de pedagogische visie.................................................................................24
Opvoeding volgens Masschelein........................................................................................................................24
Pedagogische verantwoordelijkheid..................................................................................................................24
Stof voor eerste tentamen
De eerste 5 hoorcolleges
Opgroeien in het hedendaagse gezin
2
, o Hoofdstuk 1, 2 en paragraaf 4.5
Voor het basis- en voortgezet onderwijs
15 meerkeuze over pedagogiek, 15 meerkeuze over filosofie
Hoorcollege 1 wat is pedagogiek
Opvoeden in het gezin – boek kopen
Voor de rest online op blackboard de hoofdstukken lezen
Beroepstaken
1. Opbouwen van een pedagogische relatie
2. Medevoeders ondersteunen
3. Leiden en begeleiden van groepen in een pedagogische context
4. Methodische handelen in een pedagogische context
5. Vragen en interventies afstemmen vanuit een pedagogisch perspectief
6. Herontwerpen, implementeren en evalueren van pedagogische beleid
7. Handelen vanuit pedagogische perspectieven
8. Samenwerken met leidinggeven aan professionals
(Niet uit je hoofd leren voor de toets) Wel uitleggen waarom je deze beroepstaken moet
gebruiken)
2e toets lesweek 10
Hoofstuk 1- 10
35 meerkeuzevragen pedagogiek en een open vraag
35 meerkeuzevragen filosofie en een open vraag
Wat is opvoeden eigenlijk
Paidagoogia (pais en Agogein) Griekse benaming van pedagogiek
o Betekend leiden of begeleiden van kinderen
o Autoritaire opvoeden ben je de baas van het kind
o Of juist dat ze het zelf mogen kiezen, meer ruimte geven
Malschaert traat
Opvoeden is een bepaalde vorm van omgang tussen volwassenen en jeugdige die erop
gericht is en steun en richting te geven aan het proces van volwassenen (p13)
Volwassenen kunnen elkaar niet opvoeden maar wel dingen leren
Je bent volwassen wanneer je in staat bent om iemand anders op te voeden.
Opvoedingselementen
Opvoedeling
o Degene die opgevoed moet worden (altijd een kind)
Opvoeder
3
