lOMoARcPSD|45943668
Nederlandse Samenvatting van het boek 'Public
Management'
PM Public Management (Vrije Universiteit Amsterdam)
Scan to open on Studeersnel
Studocu is not sponsored or endorsed by any college or university
Downloaded by Mare van Steendelaar ()
, lOMoARcPSD|45943668
Literatuur Publiek Management
Boek Noordegraaf (2015). Public Management: Performance, Professionalism,
Politics
Chapter 1. Introducti on
In Europa zijn publieke (overheidsinstanties) en non-profitorganisaties (hebben geen winstoogmerk)
zodanig beheerd dat de prestaties worden verbeterd / herziend. Nationale regeringen, gemeenten,
politie, justitie, openbaar vervoer, scholen en ziekenhuizen zijn sinds de jaren tachtig allemaal meer
normale bedrijven geworden en lijken steeds meer op particuliere bedrijven die op de markt
opereren.
Publieke en non-profit organisaties hebben hun bureaucratische houdingen achter zich gelaten, en
hebben business tools aangenomen om effectiever, efficiëntere en verantwoordelijker te worden =
NIEUW PUBLIEK MANAGEMENT = NPM, ook wel businesslike management genoemd.
NPM = een verzameling inzichten en instrumenten om managementtechnieken uit de private sector
toe te passen op de publieke organisaties. Prestaties worden verbeterd door strategische planning en
beheer; door duidelijke doelen te stellen; door plannings- en controlesystemen; door te monitoren;
kwaliteitscontroles; en door tools zoals kosten-baten analyse; prestatie-indicatoren; en
klanttevredenheidscijfers.
NPM is een term die opkwam in de jaren 80. In die tijd hadden burgers de ervaring en het gevoel dat
er een grote kloof tussen publieke en private sector was ten aanzien van doelmatigheid en
efficiëntie. Teveel bureaucratie (organisatiestructuur welke wordt gekenmerkt door regels en
procedures) belemmerde een doeltreffende overheid, waardoor de tevredenheid van burgers over
de dienstverlening van hun overheid afnam. Volgens NPM zou de publieke sector veel beter
presteren wanneer managementtechnieken uit de private sector gebruikt zouden worden.
Bijvoorbeeld: gemeenten zouden meer in termen van ‘klanten’ en ‘producten’ moeten gaan denken
waar het burgers en gemeentelijke dienstverlening betreft. Dit zou moeten leiden tot meer doelmatig,
doeltreffend en zuinig werken binnen gemeenten, provincies etc.
Het NPM regeert in het neoliberalisme, dat wil zeggen het ideologische besef dat management – en
marktlogica lage kosten en hoge kwaliteit produceren = privatiseren van publieke organisaties en het
liberaliseren van markten = leidt tot verantwoord beleid en kosteneffectieve diensten voor goed
geïnformeerde burgers.
Performance, professionalism and politics
De meeste overheidsorganisaties en openbare en non-profitorganisaties zijn afhankelijk van kennis
en expertise van professionals voor het bedenken van beleid en het leveren van diensten.
In werkelijkheid zijn informatie en kennis naast cruciaal, ook dubbelzinnig materiaal geworden om
resultaten vast te stellen. Ook vanwege de verspreiding van informatie- en communicatie
technologieën en social media. Met de opkomst van NPM wordt het belang van professioneel werk,
expertise en waarden veel meer gevoeld.
Organisaties worden gedwongen om de productiedoelstellingen te verminderen, en meer te
focussen op prestaties en resultaten. Dit wordt gedaan door alternatieve instrumenten en methoden
Downloaded by Mare van Steendelaar ()
, lOMoARcPSD|45943668
te gebruiken om ruimte te maken voor teams, praktijkervaringen, innovatie, leren en creativiteit.
Zulke methoden zijn lastig te implementeren en te legitimeren, maar toch is de behoefte groot om
de management- en marktlogica af te zwakken en de professionele logica te versterken. Dit vraagt
om verschillende soorten professionele standaarden, waaronder meer standaardisatie van
vaardigheden (Mintzberg, 1983).
Mintzberg onderscheidt zes fundamentele manieren om de werkzaamheden binnen een organisatie
te coördineren:
onderlinge afstemming, coördinatie door informele communicatie;
rechtstreeks toezicht, coördinatie door orders van één persoon aan anderen;
standaardisatie werkprocessen, coördinatie door specificeren van de werkzaamheden;
standaardisatie resultaten, coördinatie door specificatie van de resultaten van werkzaamheden;
standaardisatie bekwaamheden en kennis, coördinatie van verschillende werkzaamheden door
opleiding van de uitvoerders;
standaardisatie van normen die het werk beïnvloeden, doorgaans voor de gehele organisatie.
Maar het versterken van kennis, professionaliteit en deskundig werk leidt niet meteen tot een
passende strategie, want publieke en non-profit organisaties moeten ook worden georganiseerd om
politieke doeleinden te behalen, die verder gaan dan zakelijke prestaties en professionele waarden.
Public organizations operate in democratic contexts, but in this literal meaning of politics, public
organizations unavoidably ‘do’ politics. They will be part of determining ‘who gets what when en and
how’.
Werken in publieke organisaties betekent indirect ook werken in een kritieke omgeving waarbij
publieke blootstelling om de hoek komt kijken. Politieagent die een zwarte man mishandeld, artsen
of leraren die fouten maken – trekken veel publieke aandacht en veroorzaken beleidsverstoringen =
ze zijn als het ware deelnemers aan een politieke machtsstrijd.
Publieke organisaties moeten op zoek gaan naar nieuwe legitimiteit. Dit heeft in veel opzichten een
gezamenlijke gedaante gekregen. Publieke organisaties worden gestimuleerd om publieke waarde
(public value) te creëren: ze moeten belanghebbenden identificeren, zich aansluiten bij andere
organisaties, actief zijn in netwerken en legitimiteit waarborgen: tijdperk van een new public
governance (NPG).
Echter moeten we de publieke waarde niet teveel benadrukken. Het creëren van publieke waarden
brengt politieke strijd met zich mee; en het vraagt nog steeds om productieve prestaties en
professionele expertise Het kan nooit tot 1 verhaal teruggebracht worden en er is niet 1 manier
van organiseren.
Kortom: het dienen van openbare behoeften (zorg, veiligheid, onderwijs, etc) is een kwestie van het
produceren van kosteneffectieve diensten voor individuele klanten (performance), een kweestie van
goed opgeleide en gemotiveerde professionals die voor klanten werken (professionalism) en van
competitief of gezamenlijk het dienen van maatschappelijke behoeften (politics).
Omgaan met concurrerende logica – coping with competing logics
In dit boek ligt de focus op de concurrerende logica in verschillende openbare en non-profit
contexten. In plaats van 1 beste manier om publieke organisaties te organiseren, laat dit boek zien
dat er veel theorieën zijn over public management en multiple ways of managing in public and non-
profit organizations.
Downloaded by Mare van Steendelaar ()
, lOMoARcPSD|45943668
Neem bijvoorbeeld de politieorganisatie: het is moeilijk om politiewerk te plannen en te organiseren
volgens een vaste manier, want de openbare orde, veiligheid en criminaliteit zijn niet echt te
beheersen, omdat er zoveel factoren meespelen. Er wordt veel verwacht van de politie: zij moeten
doelen stellen, arbeidskrachten motiveren, politieke doelen dienen, veiligheidsdoelstellingen
behalen, politieactiviteiten plannen, bepalen tegen welke criminaliteit ze strijden, hoe en wanneer,
met hoeveel agenten en met welke methoden en materialen. Zij moeten aantonen dat hun werk in
verband staat met het terugdringen van onveiligheid en criminaliteit.
De politie draagt bij aan de openbare veiligheid, maar zijn afhankelijk van andere instellingen binnen
en buiten het veiligheidsdomein. Daarnaast wordt het politiewerk beïnvloedt door economische en
sociale culturele omstandigheden, zoals de media aandacht. Dit betekent dat de politie continue in
staat en bereid moet zijn om hun plannen aan te passen aan de omstandigheden.
Maar de politie kan de politieke voorkeuren niet negeren. Wanneer bepaalde veiligheidsincidenten
of trends onder de aandacht worden gebracht, kan er veel druk zijn voor een bepaalde aanpak, die
weinig te maken heeft met doelen. Er wordt van ze verwacht dat ze het juiste doen, terwijl het juiste
doen nooit volledig kan worden behaald.
Het boek heeft drie doelstellingen:
- De opkomst van publiek management beschrijven en te verduidelijken waarom dit kan
worden geïnterpreteerd als de opkomst van meervoudige logica’s;
- De theoretische achtergrond van deze logica’s beschrijven en verklaren waarom ze inherent
betwist worden;
- Laten zien hoe organisaties en managers kunnen omgaan met deze concurrerende logica’s,
afhankelijk van contexten, situaties en praktijken.
Public Management (openbaar bestuur)
Traditioneel wordt management gezien als ‘’getting things done through others’’. Formele
organisaties proberen dingen voor elkaar te krijgen, en doen dat door te vertrouwen op
medewerkers en interacties met klanten en belanghebbenden. Dingen gedaan krijgen betekent dat
bepaalde middelen (geld, mensen en materialen) worden gebruikt om gezamenlijk actie te bereiken.
Gezamenlijk optreden houdt coördinatie van sociale actie in, gericht op het bewerkstelligen van
gezondheidszorg, welzijn en veiligheid.
This means we can define public management as:
‘’The use of organizational resources in and by public and profit organizations to coordinate social
efforts, so that objectives can be accomplished and public needs are met.’’ Het gebruik van
organisatorische middelen in en door publieke organisaties om sociale inspanningen te coördineren,
zodat doelstellingen kunnen worden bereikt en aan openbare behoeften wordt voldaan.
Publiek management is belangrijk geworden, omdat de samenleving veracht dat publieke
organisaties bewust worden georganiseerd, aangezien zij voor uitdagende problemen en taken
komen te staan. Bestuurlijk optreden zal betrekking hebben op alledaagse kwesties, zoals
criminaliteit, zorg, financiën, het bankwezen, maar door de complexiteit van deze gebieden, is het
zelfbeheer hiervan een probleem geworden.
Voorbeeld: wanneer publieke organisaties te maken krijgen met kwesties zoals criminaliteit of
gezondheidszorg, zal er veel (publieke) aandacht voor zijn, en dan voornamelijk op de hoeveelheid
middelen die worden gebruikt, de aard en grenzen van maatschappelijk handelen, de kennis hoe de
middelen gebruikt kunnen worden en de aard van de doelstellingen en behoeften. Als de verkeerde
beslissingen genomen worden, als er incidenten plaatsvinden of de kennis zwak is, wordt de
aandacht gevestigd op ‘de organisatie van criminaliteit en gezondheidszorg’ in plaats van de
veiligheid en gezondheid zelf.
Downloaded by Mare van Steendelaar ()
Nederlandse Samenvatting van het boek 'Public
Management'
PM Public Management (Vrije Universiteit Amsterdam)
Scan to open on Studeersnel
Studocu is not sponsored or endorsed by any college or university
Downloaded by Mare van Steendelaar ()
, lOMoARcPSD|45943668
Literatuur Publiek Management
Boek Noordegraaf (2015). Public Management: Performance, Professionalism,
Politics
Chapter 1. Introducti on
In Europa zijn publieke (overheidsinstanties) en non-profitorganisaties (hebben geen winstoogmerk)
zodanig beheerd dat de prestaties worden verbeterd / herziend. Nationale regeringen, gemeenten,
politie, justitie, openbaar vervoer, scholen en ziekenhuizen zijn sinds de jaren tachtig allemaal meer
normale bedrijven geworden en lijken steeds meer op particuliere bedrijven die op de markt
opereren.
Publieke en non-profit organisaties hebben hun bureaucratische houdingen achter zich gelaten, en
hebben business tools aangenomen om effectiever, efficiëntere en verantwoordelijker te worden =
NIEUW PUBLIEK MANAGEMENT = NPM, ook wel businesslike management genoemd.
NPM = een verzameling inzichten en instrumenten om managementtechnieken uit de private sector
toe te passen op de publieke organisaties. Prestaties worden verbeterd door strategische planning en
beheer; door duidelijke doelen te stellen; door plannings- en controlesystemen; door te monitoren;
kwaliteitscontroles; en door tools zoals kosten-baten analyse; prestatie-indicatoren; en
klanttevredenheidscijfers.
NPM is een term die opkwam in de jaren 80. In die tijd hadden burgers de ervaring en het gevoel dat
er een grote kloof tussen publieke en private sector was ten aanzien van doelmatigheid en
efficiëntie. Teveel bureaucratie (organisatiestructuur welke wordt gekenmerkt door regels en
procedures) belemmerde een doeltreffende overheid, waardoor de tevredenheid van burgers over
de dienstverlening van hun overheid afnam. Volgens NPM zou de publieke sector veel beter
presteren wanneer managementtechnieken uit de private sector gebruikt zouden worden.
Bijvoorbeeld: gemeenten zouden meer in termen van ‘klanten’ en ‘producten’ moeten gaan denken
waar het burgers en gemeentelijke dienstverlening betreft. Dit zou moeten leiden tot meer doelmatig,
doeltreffend en zuinig werken binnen gemeenten, provincies etc.
Het NPM regeert in het neoliberalisme, dat wil zeggen het ideologische besef dat management – en
marktlogica lage kosten en hoge kwaliteit produceren = privatiseren van publieke organisaties en het
liberaliseren van markten = leidt tot verantwoord beleid en kosteneffectieve diensten voor goed
geïnformeerde burgers.
Performance, professionalism and politics
De meeste overheidsorganisaties en openbare en non-profitorganisaties zijn afhankelijk van kennis
en expertise van professionals voor het bedenken van beleid en het leveren van diensten.
In werkelijkheid zijn informatie en kennis naast cruciaal, ook dubbelzinnig materiaal geworden om
resultaten vast te stellen. Ook vanwege de verspreiding van informatie- en communicatie
technologieën en social media. Met de opkomst van NPM wordt het belang van professioneel werk,
expertise en waarden veel meer gevoeld.
Organisaties worden gedwongen om de productiedoelstellingen te verminderen, en meer te
focussen op prestaties en resultaten. Dit wordt gedaan door alternatieve instrumenten en methoden
Downloaded by Mare van Steendelaar ()
, lOMoARcPSD|45943668
te gebruiken om ruimte te maken voor teams, praktijkervaringen, innovatie, leren en creativiteit.
Zulke methoden zijn lastig te implementeren en te legitimeren, maar toch is de behoefte groot om
de management- en marktlogica af te zwakken en de professionele logica te versterken. Dit vraagt
om verschillende soorten professionele standaarden, waaronder meer standaardisatie van
vaardigheden (Mintzberg, 1983).
Mintzberg onderscheidt zes fundamentele manieren om de werkzaamheden binnen een organisatie
te coördineren:
onderlinge afstemming, coördinatie door informele communicatie;
rechtstreeks toezicht, coördinatie door orders van één persoon aan anderen;
standaardisatie werkprocessen, coördinatie door specificeren van de werkzaamheden;
standaardisatie resultaten, coördinatie door specificatie van de resultaten van werkzaamheden;
standaardisatie bekwaamheden en kennis, coördinatie van verschillende werkzaamheden door
opleiding van de uitvoerders;
standaardisatie van normen die het werk beïnvloeden, doorgaans voor de gehele organisatie.
Maar het versterken van kennis, professionaliteit en deskundig werk leidt niet meteen tot een
passende strategie, want publieke en non-profit organisaties moeten ook worden georganiseerd om
politieke doeleinden te behalen, die verder gaan dan zakelijke prestaties en professionele waarden.
Public organizations operate in democratic contexts, but in this literal meaning of politics, public
organizations unavoidably ‘do’ politics. They will be part of determining ‘who gets what when en and
how’.
Werken in publieke organisaties betekent indirect ook werken in een kritieke omgeving waarbij
publieke blootstelling om de hoek komt kijken. Politieagent die een zwarte man mishandeld, artsen
of leraren die fouten maken – trekken veel publieke aandacht en veroorzaken beleidsverstoringen =
ze zijn als het ware deelnemers aan een politieke machtsstrijd.
Publieke organisaties moeten op zoek gaan naar nieuwe legitimiteit. Dit heeft in veel opzichten een
gezamenlijke gedaante gekregen. Publieke organisaties worden gestimuleerd om publieke waarde
(public value) te creëren: ze moeten belanghebbenden identificeren, zich aansluiten bij andere
organisaties, actief zijn in netwerken en legitimiteit waarborgen: tijdperk van een new public
governance (NPG).
Echter moeten we de publieke waarde niet teveel benadrukken. Het creëren van publieke waarden
brengt politieke strijd met zich mee; en het vraagt nog steeds om productieve prestaties en
professionele expertise Het kan nooit tot 1 verhaal teruggebracht worden en er is niet 1 manier
van organiseren.
Kortom: het dienen van openbare behoeften (zorg, veiligheid, onderwijs, etc) is een kwestie van het
produceren van kosteneffectieve diensten voor individuele klanten (performance), een kweestie van
goed opgeleide en gemotiveerde professionals die voor klanten werken (professionalism) en van
competitief of gezamenlijk het dienen van maatschappelijke behoeften (politics).
Omgaan met concurrerende logica – coping with competing logics
In dit boek ligt de focus op de concurrerende logica in verschillende openbare en non-profit
contexten. In plaats van 1 beste manier om publieke organisaties te organiseren, laat dit boek zien
dat er veel theorieën zijn over public management en multiple ways of managing in public and non-
profit organizations.
Downloaded by Mare van Steendelaar ()
, lOMoARcPSD|45943668
Neem bijvoorbeeld de politieorganisatie: het is moeilijk om politiewerk te plannen en te organiseren
volgens een vaste manier, want de openbare orde, veiligheid en criminaliteit zijn niet echt te
beheersen, omdat er zoveel factoren meespelen. Er wordt veel verwacht van de politie: zij moeten
doelen stellen, arbeidskrachten motiveren, politieke doelen dienen, veiligheidsdoelstellingen
behalen, politieactiviteiten plannen, bepalen tegen welke criminaliteit ze strijden, hoe en wanneer,
met hoeveel agenten en met welke methoden en materialen. Zij moeten aantonen dat hun werk in
verband staat met het terugdringen van onveiligheid en criminaliteit.
De politie draagt bij aan de openbare veiligheid, maar zijn afhankelijk van andere instellingen binnen
en buiten het veiligheidsdomein. Daarnaast wordt het politiewerk beïnvloedt door economische en
sociale culturele omstandigheden, zoals de media aandacht. Dit betekent dat de politie continue in
staat en bereid moet zijn om hun plannen aan te passen aan de omstandigheden.
Maar de politie kan de politieke voorkeuren niet negeren. Wanneer bepaalde veiligheidsincidenten
of trends onder de aandacht worden gebracht, kan er veel druk zijn voor een bepaalde aanpak, die
weinig te maken heeft met doelen. Er wordt van ze verwacht dat ze het juiste doen, terwijl het juiste
doen nooit volledig kan worden behaald.
Het boek heeft drie doelstellingen:
- De opkomst van publiek management beschrijven en te verduidelijken waarom dit kan
worden geïnterpreteerd als de opkomst van meervoudige logica’s;
- De theoretische achtergrond van deze logica’s beschrijven en verklaren waarom ze inherent
betwist worden;
- Laten zien hoe organisaties en managers kunnen omgaan met deze concurrerende logica’s,
afhankelijk van contexten, situaties en praktijken.
Public Management (openbaar bestuur)
Traditioneel wordt management gezien als ‘’getting things done through others’’. Formele
organisaties proberen dingen voor elkaar te krijgen, en doen dat door te vertrouwen op
medewerkers en interacties met klanten en belanghebbenden. Dingen gedaan krijgen betekent dat
bepaalde middelen (geld, mensen en materialen) worden gebruikt om gezamenlijk actie te bereiken.
Gezamenlijk optreden houdt coördinatie van sociale actie in, gericht op het bewerkstelligen van
gezondheidszorg, welzijn en veiligheid.
This means we can define public management as:
‘’The use of organizational resources in and by public and profit organizations to coordinate social
efforts, so that objectives can be accomplished and public needs are met.’’ Het gebruik van
organisatorische middelen in en door publieke organisaties om sociale inspanningen te coördineren,
zodat doelstellingen kunnen worden bereikt en aan openbare behoeften wordt voldaan.
Publiek management is belangrijk geworden, omdat de samenleving veracht dat publieke
organisaties bewust worden georganiseerd, aangezien zij voor uitdagende problemen en taken
komen te staan. Bestuurlijk optreden zal betrekking hebben op alledaagse kwesties, zoals
criminaliteit, zorg, financiën, het bankwezen, maar door de complexiteit van deze gebieden, is het
zelfbeheer hiervan een probleem geworden.
Voorbeeld: wanneer publieke organisaties te maken krijgen met kwesties zoals criminaliteit of
gezondheidszorg, zal er veel (publieke) aandacht voor zijn, en dan voornamelijk op de hoeveelheid
middelen die worden gebruikt, de aard en grenzen van maatschappelijk handelen, de kennis hoe de
middelen gebruikt kunnen worden en de aard van de doelstellingen en behoeften. Als de verkeerde
beslissingen genomen worden, als er incidenten plaatsvinden of de kennis zwak is, wordt de
aandacht gevestigd op ‘de organisatie van criminaliteit en gezondheidszorg’ in plaats van de
veiligheid en gezondheid zelf.
Downloaded by Mare van Steendelaar ()
