Examenmatrijs strafrecht
1.1 De kandidaat beschrijft wat de rol is van belangrijke personen in het strafrecht (de rechter, de
officier van justitie, de rechter- commissaris, de advocaat, het slachtoffer, de verdachte, een
getuige) en de rol van het bureau voor slachtofferhulp en de (jeugd)reclassering). (Meerkeuze)
Rechter
De rechter heeft tot taak om te beslissen of de officier van justitie met wettig en overtuigend bewijs
heeft aangetoond dat de verdachte het ten laste gelegde feit heeft gepleegd en of hij daarvoor
gestraft moet worden.
Officier van Justitie
De OvJ heeft de leiding van het vooronderzoek dat opsporingsambtenaren instellen.
Voorbeeld: Hij beslist wat er tijdens het vooronderzoek met de verdachte gebeurt.
‘’De inverzekeringstelling van de verdachte wordt verlengd, zodat hij nog eens drie dagen kan
worden ‘vastgehouden’ op het bureau.
De opsporingsambtenaren leggen de resultaten van hun onderzoek vast in één of meer processen-
verbaal. Deze processen-verbaal worden naar de OvJ gestuurd. Hij beslist vervolgens of de zaak van
de verdachte aan de rechter wordt voorgelegd.
1. Leidinggeven aan het vooronderzoek
2. Vervolging van verdachten
3. Ervoor zorgen dat de straffen die de rechter aan veroordeelden oplegt worden uitgevoerd
De leden van het openbaar ministerie bij de rechtbank – officier van justitie
De leden van het Openbaar Ministerie bij het gerechtshof of Hoge Raad – advocaat-generaal en
procureur-generaal genoemd.
Rechter-commissaris
Een rechter die tijdelijk een andere rol vervult. Hij houdt toezicht op een zorgvuldige gang van zaken
tijdens het vooronderzoek. Hij bewaakt dat alles volgens de wettelijke regels verloopt en dat het
onderzoek evenwichtig is.
- Alle feiten worden meegenomen in het onderzoek, ook de feiten die op de onschuld van de
verdachten wijzen.
Advocaat/raadsman
De advocaat behartigd de belangen van zijn cliënt in het strafproces. De advocaat is nodig om een
goed evenwicht te behouden tussen de cliënt en de politie/OvJ.
,De verdachte mag meteen bij zijn aanhouding de hulp inroepen van een raadsman. Maar als hij in
verzekering wordt gesteld, dit wil zeggen dat hij langer dan zes uur wordt ‘vastgehouden’ op het
politiebureau, krijgt hij in ieder geval een (gratis) raadsman toegewezen.
Wat is de taak van de raadsman?
- Belangen van zijn cliënt in het strafproces te behartigen
- Bewaakt de strafrechtelijke procedures (ziet erop toe dat de verdachte zijn rechten kan
uitoefenen, ondersteunen tijdens het proces)
De raadsman is dus partijdig; hij staat voor de belangen van zijn cliënt.
Slachtoffer
Is gewond geraakt / is leed aangedaan.
Verdachte
De hoofdrol in het strafproces is voor de verdachte. De verdachte is degene tegen wie de vervolging
is gericht.
Getuige
Heeft een bepaald feit gezien of meegemaakt. Moet vaak een verklaring afgeven van wat die heeft
gezien of gehoord.
Bureau voor slachtofferhulp
Slachtofferhulp helpt slachtoffers van misdrijven, verkeersongelukken en calamiteiten. Zij bieden
emotionele steun, ondersteuning in het strafproces en hulp bij het krijgen van schadevergoeding.
Reclassering
De medewerker van de reclassering heeft tot taak om de persoonlijke belangen van de cliënt te
behartigen. Dit gebeurd in een vroeg stadium; zodra een verdachte in verzekering is gesteld, komt de
reclassering te pas. Hij legt contact met de familie en eventueel met de werkgever van de verdachte,
en hij zorgt zo nodig ook voor praktische zaken zoals schone kleding. Daarnaast stelt de reclassering
op verzoek van de rechter of van de OvJ een rapport op over de verdachte, zodat er een goed
oordeel over de persoonlijke omstandigheden van de verdachte kan worden gevormd.
Jeugdreclassering
De taak om minderjarige verdachte hulp en steun te bieden. Hij begeleid de jongeren. Zo kan de
officier van justitie bepalen dat hij de jongere (voorlopig) niet verder zal vervolgen, als hij zich laat
begeleiden door de jeugdreclassering. Ook na een vrijheidsstraf wordt de nazorg aan de jongere
, doorgaans door de jeugdreclassering verzorgd. De nazorg is erop gericht om de jongere zijn gewone
leven weer te laten oppakken en zo veel mogelijk te voorkomen dat hij opnieuw strafbare feiten
pleegt.
Vraagstelling
Noem vijf straffen die het Openbaar Ministerie in de boetebeschikking kan opleggen.
Toelichting:
1. Taakstraf tot 180 uur
2. Geldboete
3. Onttrekken van voorwerpen aan het maatschappelijk verkeer
4. Schadevergoedingsmaatregel
5. Ontzeggen van de rijbevoegdheid voor niet langer dan een halfjaar
Vraagstelling 2
Wie is de hoofdrol in het strafproces?
Toelichting:
De hoofdrol in het strafproces is de verdachte.
Vraagstelling 3
Wie beslist naar aanleiding van het ingestelde opsporingsonderzoek of vervolging van de verdachte
moet plaatsvinden?
A. De officier van justitie
B. De rechter-commissaris
C. De rechter van de rechtbank
Vraagstelling 4
Welke functionaris maakt het verslag van datgene wat er tijdens de zitting van de strafrechter
gebeurt?
A. De griffier
B. De officier van justitie
C. De rechter-commissaris
1.1 De kandidaat beschrijft wat de rol is van belangrijke personen in het strafrecht (de rechter, de
officier van justitie, de rechter- commissaris, de advocaat, het slachtoffer, de verdachte, een
getuige) en de rol van het bureau voor slachtofferhulp en de (jeugd)reclassering). (Meerkeuze)
Rechter
De rechter heeft tot taak om te beslissen of de officier van justitie met wettig en overtuigend bewijs
heeft aangetoond dat de verdachte het ten laste gelegde feit heeft gepleegd en of hij daarvoor
gestraft moet worden.
Officier van Justitie
De OvJ heeft de leiding van het vooronderzoek dat opsporingsambtenaren instellen.
Voorbeeld: Hij beslist wat er tijdens het vooronderzoek met de verdachte gebeurt.
‘’De inverzekeringstelling van de verdachte wordt verlengd, zodat hij nog eens drie dagen kan
worden ‘vastgehouden’ op het bureau.
De opsporingsambtenaren leggen de resultaten van hun onderzoek vast in één of meer processen-
verbaal. Deze processen-verbaal worden naar de OvJ gestuurd. Hij beslist vervolgens of de zaak van
de verdachte aan de rechter wordt voorgelegd.
1. Leidinggeven aan het vooronderzoek
2. Vervolging van verdachten
3. Ervoor zorgen dat de straffen die de rechter aan veroordeelden oplegt worden uitgevoerd
De leden van het openbaar ministerie bij de rechtbank – officier van justitie
De leden van het Openbaar Ministerie bij het gerechtshof of Hoge Raad – advocaat-generaal en
procureur-generaal genoemd.
Rechter-commissaris
Een rechter die tijdelijk een andere rol vervult. Hij houdt toezicht op een zorgvuldige gang van zaken
tijdens het vooronderzoek. Hij bewaakt dat alles volgens de wettelijke regels verloopt en dat het
onderzoek evenwichtig is.
- Alle feiten worden meegenomen in het onderzoek, ook de feiten die op de onschuld van de
verdachten wijzen.
Advocaat/raadsman
De advocaat behartigd de belangen van zijn cliënt in het strafproces. De advocaat is nodig om een
goed evenwicht te behouden tussen de cliënt en de politie/OvJ.
,De verdachte mag meteen bij zijn aanhouding de hulp inroepen van een raadsman. Maar als hij in
verzekering wordt gesteld, dit wil zeggen dat hij langer dan zes uur wordt ‘vastgehouden’ op het
politiebureau, krijgt hij in ieder geval een (gratis) raadsman toegewezen.
Wat is de taak van de raadsman?
- Belangen van zijn cliënt in het strafproces te behartigen
- Bewaakt de strafrechtelijke procedures (ziet erop toe dat de verdachte zijn rechten kan
uitoefenen, ondersteunen tijdens het proces)
De raadsman is dus partijdig; hij staat voor de belangen van zijn cliënt.
Slachtoffer
Is gewond geraakt / is leed aangedaan.
Verdachte
De hoofdrol in het strafproces is voor de verdachte. De verdachte is degene tegen wie de vervolging
is gericht.
Getuige
Heeft een bepaald feit gezien of meegemaakt. Moet vaak een verklaring afgeven van wat die heeft
gezien of gehoord.
Bureau voor slachtofferhulp
Slachtofferhulp helpt slachtoffers van misdrijven, verkeersongelukken en calamiteiten. Zij bieden
emotionele steun, ondersteuning in het strafproces en hulp bij het krijgen van schadevergoeding.
Reclassering
De medewerker van de reclassering heeft tot taak om de persoonlijke belangen van de cliënt te
behartigen. Dit gebeurd in een vroeg stadium; zodra een verdachte in verzekering is gesteld, komt de
reclassering te pas. Hij legt contact met de familie en eventueel met de werkgever van de verdachte,
en hij zorgt zo nodig ook voor praktische zaken zoals schone kleding. Daarnaast stelt de reclassering
op verzoek van de rechter of van de OvJ een rapport op over de verdachte, zodat er een goed
oordeel over de persoonlijke omstandigheden van de verdachte kan worden gevormd.
Jeugdreclassering
De taak om minderjarige verdachte hulp en steun te bieden. Hij begeleid de jongeren. Zo kan de
officier van justitie bepalen dat hij de jongere (voorlopig) niet verder zal vervolgen, als hij zich laat
begeleiden door de jeugdreclassering. Ook na een vrijheidsstraf wordt de nazorg aan de jongere
, doorgaans door de jeugdreclassering verzorgd. De nazorg is erop gericht om de jongere zijn gewone
leven weer te laten oppakken en zo veel mogelijk te voorkomen dat hij opnieuw strafbare feiten
pleegt.
Vraagstelling
Noem vijf straffen die het Openbaar Ministerie in de boetebeschikking kan opleggen.
Toelichting:
1. Taakstraf tot 180 uur
2. Geldboete
3. Onttrekken van voorwerpen aan het maatschappelijk verkeer
4. Schadevergoedingsmaatregel
5. Ontzeggen van de rijbevoegdheid voor niet langer dan een halfjaar
Vraagstelling 2
Wie is de hoofdrol in het strafproces?
Toelichting:
De hoofdrol in het strafproces is de verdachte.
Vraagstelling 3
Wie beslist naar aanleiding van het ingestelde opsporingsonderzoek of vervolging van de verdachte
moet plaatsvinden?
A. De officier van justitie
B. De rechter-commissaris
C. De rechter van de rechtbank
Vraagstelling 4
Welke functionaris maakt het verslag van datgene wat er tijdens de zitting van de strafrechter
gebeurt?
A. De griffier
B. De officier van justitie
C. De rechter-commissaris
