Laatste vijf boeken voor het tweede tt Boek en Film (UU) uiteengezet

Nova Zembla: Gerrit de Veer en Hendrik Tollens beschrijven beiden de avonturen van Willem Barentsz., maar zij leggen verschillende accenten. Zoek een overeenkomst en een verschil tussen de twee vertellingen. Zoek tekstpassages die jouw overeenkomst en verschil illustreren.

Antwoord: Het verhaal van de Veer heeft als thema winst voor Nederland en het nut dat de reis zou dienen. Het verhaal van Tollens heeft als thema chauvinisme; de Nederlands als overwinnaar. Daarnaast wordt de Veer niet genoemd in het stuk van Tollens. Ze vertrekken bij zijn verhaal vanaf Vlieland, niet Texel. Tollens beschreef ook dat het halve schip werd afgebroken voor het Behouden Huys terwijl deze grotendeels gemaakt was van drijfhout. Hij spreekt ook van een warm ontvangst, maar dit viel tegen. Overeenkomsten tussen het verhaal zijn de kolendampvergiftiging, het vieren van een feestavond en het verschijnen van vossen na beren.

Nova Zembla: Zoek via internet naar latere bewerkingen van het verhaal van Nova Zembla. Bekijk in ieder geval de schoolplaat van Isings. Zoek een element dat in de receptiegeschiedenis van Nova Zembla geheel is verdwenen en een element dat juist extra is aangezet. Probeer te verklaren waarom verschuivingen in accenten zijn opgetreden, en kijk ook hoe hiermee in de film is omgegaan.

Antwoord: Fragment niet opgezocht. Maar de schoolplaat van Isings laat schepen zien met de Nederlandse vlag. In die tijd stond Nederland onder het gedrang van Spanje. In 1568 was de slag bij Heigerlee; wat de opstand tegen Spanje en het pauselijke gezag bedroeg. Het nationalisme was dus belangrijk in die tijd, het zoeken naar onafhankelijkheid. Tegenwoordig is dit thema niet meer zo populair, omdat we nu in ieder geval een onafhankelijk en sterk land zijn. Hierdoor is het thema steeds meer verschoven naar liefde, een centraal thema dat het in verhalen en films sowieso goed doet. Zo ook in de film, het thema is liefde en economie geworden, in plaats van de Dappere Nederlander.

Nova Zembla: 3. Reinout Oerlemans noemde tijdens een interview met Radio 538 het verhaal over Nova Zembla ‘echt een Nederlands, groots, prachtig verhaal’. Hoe wordt de relatie tussen het verhaal en het Nederlanderschap gelegd in het reisverslag van De Veer, het gedicht van Tollens en andere bewerkingen die je bij vraag 2 hebt gezien of gelezen? En hoe gebeurt dat in de film?

Antwoord: Zie antwoorden op vraag 2. Bij de Veer was het motief dus heel erg de winst en het nut voor NL, bij Tollens was dit meer chauvinisme, aangezien het een aantal eeuwen later is geschreven. Hij wilde meer een wij-gevoel creeeren, omdat er in de 19e eeuw nou eenmaal meer behoefte was aan nationale identiteitsvorming. Oerlemans maakt het in 2011 tot een liefdesverhaal tussen Gerrit de Veer en Catherina en daarnaast staat economie centraal; vanwege de expansie.

De donkere kamer van Damokles: wat is het thema; gelaagdheid; personages en functies in het geheel van het verhaal?

Antwoord: Thematiek: (persoonlijke) waarheid zoeken; maar die waarheid bestaat niet en is altijd gekleurd. Griekse mythologie: Oedipus en Damokles. Donkere kamer heeft te maken met foto ontwikkelingskamers, de cellen waarin hoofdpersoon zit en donkere kamer als representatie van je hoofd/geest/psyche. Gelaagheid: avonturen/oorlogs/detective verhaal & psychologische laag & filosofische / ideen laag. (2) oedipus = Osewoudt is heel iemand anders. Osewoudt vind zichzelf onmannelijk. (3) werkelijkheid als onkenbaar (Witgensteinfilosoof) Motieven als chaos, toeval, verkeerd beoordelen van mensen en gebeurtenissen, gemis aan identiteit.

Als twee druppels water: vertel zo veel mogelijk over de verfilming (tekstgedeelten uit de roman, die niet verfilmbaar zijn en die daarom weggelaten zijn uit de film OF tekstgedeelten uit de roman die wel te verfilmen zijn maar dan zijn mislukt. Misschien ook een vraag over personages in die film die toegevoegd/weggelaten zijn)

Antwoord: In de film zie je de inleidings over Henri’s jeugd niet zo expliciet en werd er niet zo explieit duidelijk gemaakt wat de relatie tussen Ria en zijn relatie met zijn moeder is. Ook hebben ze in de film de politie toegevoegd waardoor het verhaal makkelijker verteld kan worden vanuit Osewoudt (in het boek Ducker).

Als twee druppels water: is Fons Rademakers erin geslaagd het psychologische karakter van het boek weer te geven? Heeft hij daar de juiste filmische elementen voor gevonden?

Antwoord: Nee! Want in de film zie je niets over volle nacht, het vermoorden van de vader, de dikke voeten van judo en het slapen bij de moeder.