SAMENVATTING ECONOMIE
Inhoudsopgave
1 inleiding.......................................................................................................... 6
1.1 definitie van de economische wetenschap.....................................................................6
2 het doel van economie als wetenschap.............................................................6
2.1 het economische principe............................................................................................... 6
2.2 soorten behoeften.......................................................................................................... 7
2.3 schaarste vs zeldzaam.................................................................................................... 7
2.3.1 piramide van maslow – inszicht in menselijke behoeften..........................................8
2.4 welvaart vs welzijn......................................................................................................... 9
2.5 samengevat.................................................................................................................... 9
3 micro-, meso en macro-economie – 3 invamshoeken..........................................9
3.1 micro-economie.............................................................................................................. 9
3.2 meso-economie............................................................................................................ 10
3.3 macro-economie........................................................................................................... 10
4 een kritische kijk op economie als wetenschap................................................11
4.1 engelse economen........................................................................................................ 12
5 de economische agenten................................................................................14
6 productiefactoren..........................................................................................14
7 de econmoische kringloop..............................................................................15
7.1 stromen in de kringloop................................................................................................ 16
7.1.1 Actie op 2 markten:................................................................................................ 16
7.1.2 bedrijven-economische sectoren............................................................................17
7.2 Markten in de kringloop:............................................................................................... 17
7.2.1 bedrijven produceren goederen en diensten..........................................................18
8 de overheid in de kringloop............................................................................18
8.1 taak van de overheid is drievoudig:..............................................................................18
9 het buitenland in the picture..........................................................................18
1
,10 De Berekening van de Economische Activiteit................................................19
10.1 Productieoptiek........................................................................................................... 19
10.2 Inkomensoptiek.......................................................................................................... 20
10.3 Bestedingsoptiek........................................................................................................ 20
10.3.1 De Kringloopgedachte........................................................................................... 20
11 de economische activiteiten vanuit productieoptiek......................................20
11.1 bruto binnenlands product: bbp..................................................................................20
11.1.1 Hoe wordt het BBP berekend?..............................................................................21
11.2 netto binnenlands product: nbp..................................................................................21
11.2.1 Soorten Investeringen:.......................................................................................... 21
11.2.2 Afschrijvingen:...................................................................................................... 22
11.3 bruto- en netto nationaal product: bnp en nnp...........................................................22
12 nominale en reële groei, data per capita.......................................................22
12.1 nominaal en reëel bbp................................................................................................ 22
12.2 nominale en reële groei.............................................................................................. 23
12.3 per catita – in dollars..................................................................................................23
13 het bbp als maatstaf voor de welvaart..........................................................23
13.1 Economische Groei en Welvaart.................................................................................23
13.1.1 Kritieken op het BBP als Welvaartmaatstaf...........................................................24
13.2 Alternatieve Indicatoren voor Welvaart......................................................................24
14 de hoogte van het nationaal inkomen...........................................................26
15 de hoogte van het nationaal inkomen volgens de klassieke school.................26
16 de klassieke theorie.....................................................................................27
16.1 aanbod als uitgangspunt............................................................................................ 27
16.2 “elk aanbod schept zijn eigen vraag”.........................................................................27
16.3 prijsmeganisme.......................................................................................................... 27
16.3.1 aanbodoverschot vs vraagoverschot....................................................................28
17 de hoogte van het nationaal inkomen volgens Keynes...................................28
17.1 de bestedingstheorie.................................................................................................. 29
17.1.1 anticylische begrotingsbeleid...............................................................................29
17.2 koopkrachttheorie...................................................................................................... 30
17.3 het multiplicatoreffect................................................................................................30
1.1.1. het acceleratoreffect.............................................................................................. 31
17.4 keynes of smith?......................................................................................................... 31
2
,18 soorten werkloosheid...................................................................................32
19 het inflatieverschijnsel.................................................................................33
19.1 wat is inflatie?............................................................................................................. 33
19.1.1 hoe wordt het gemeten?.......................................................................................33
19.2 soorten inflatie, naar ritme......................................................................................... 33
19.3 Oorzaken van inflatie.................................................................................................. 34
19.4 Gevolgen van inflatie.................................................................................................. 34
19.5 Bestrijding van inflatie................................................................................................ 35
19.6 Deflatie....................................................................................................................... 35
20 conjunctuur................................................................................................. 36
20.1 conjunctuurindicatoren............................................................................................... 37
20.1.1 conjunctuurindicatoren: types:.............................................................................37
20.1.2 synthetische conjunctuurindicatoren....................................................................37
20.2 conjunctuurpolitiek / beleid........................................................................................38
20.3 economische groei...................................................................................................... 38
20.3.1 determinanten...................................................................................................... 38
20.3.2 de voor- en nadelen van economische groei.........................................................39
21 de markten.................................................................................................. 39
21.1 functie van de markten............................................................................................... 39
21.2 beschrijving van de markten......................................................................................39
21.2.1 geografische begrenzing van de markt.................................................................40
22 de consumentenzijde...................................................................................41
22.1 de marktvraag............................................................................................................ 41
22.2 verschuivingen van de vraagcurve.............................................................................41
22.2.1 Verschuiving op de vraagcurve.............................................................................42
22.2.2 verschuiving van de vraagcurve...........................................................................42
22.3 beïnvloedende factoren bij consumenten...................................................................42
22.3.1 sociologische factoren.......................................................................................... 42
22.3.2 psychologische factoren.......................................................................................43
22.4 de eerste wet van gossem.......................................................................................... 43
22.4.1 de wet van dalend grensnut.................................................................................43
22.5 individuele vraagcurve............................................................................................... 43
22.5.1 budgetlijn.............................................................................................................. 43
22.5.2 Preferenties.......................................................................................................... 43
22.5.3 Voor te stellen:..................................................................................................... 43
22.6 Pigou effect................................................................................................................ 44
3
, 23 producentenzijde.........................................................................................44
23.1 Het marktaanbod........................................................................................................ 44
23.1.1 adam smith........................................................................................................... 45
23.2 verschuivingen in het Marktschema (niet)..................................................................46
23.3 welvaartsverdeling bij marktevenwicht......................................................................47
23.3.1 consumentensurplus............................................................................................. 47
23.3.2 producentensurplus.............................................................................................. 47
23.3.3 de totale welvaart................................................................................................. 48
24 prijselasticiteit/ prijsgevoeligheid.................................................................48
24.1 prijselasticiteit van de vraag.......................................................................................48
25 Prijszetting.................................................................................................. 49
25.1 De vrije markt:............................................................................................................ 49
25.1.1 De vrije markt: winstmaximalisatie.......................................................................49
4
Inhoudsopgave
1 inleiding.......................................................................................................... 6
1.1 definitie van de economische wetenschap.....................................................................6
2 het doel van economie als wetenschap.............................................................6
2.1 het economische principe............................................................................................... 6
2.2 soorten behoeften.......................................................................................................... 7
2.3 schaarste vs zeldzaam.................................................................................................... 7
2.3.1 piramide van maslow – inszicht in menselijke behoeften..........................................8
2.4 welvaart vs welzijn......................................................................................................... 9
2.5 samengevat.................................................................................................................... 9
3 micro-, meso en macro-economie – 3 invamshoeken..........................................9
3.1 micro-economie.............................................................................................................. 9
3.2 meso-economie............................................................................................................ 10
3.3 macro-economie........................................................................................................... 10
4 een kritische kijk op economie als wetenschap................................................11
4.1 engelse economen........................................................................................................ 12
5 de economische agenten................................................................................14
6 productiefactoren..........................................................................................14
7 de econmoische kringloop..............................................................................15
7.1 stromen in de kringloop................................................................................................ 16
7.1.1 Actie op 2 markten:................................................................................................ 16
7.1.2 bedrijven-economische sectoren............................................................................17
7.2 Markten in de kringloop:............................................................................................... 17
7.2.1 bedrijven produceren goederen en diensten..........................................................18
8 de overheid in de kringloop............................................................................18
8.1 taak van de overheid is drievoudig:..............................................................................18
9 het buitenland in the picture..........................................................................18
1
,10 De Berekening van de Economische Activiteit................................................19
10.1 Productieoptiek........................................................................................................... 19
10.2 Inkomensoptiek.......................................................................................................... 20
10.3 Bestedingsoptiek........................................................................................................ 20
10.3.1 De Kringloopgedachte........................................................................................... 20
11 de economische activiteiten vanuit productieoptiek......................................20
11.1 bruto binnenlands product: bbp..................................................................................20
11.1.1 Hoe wordt het BBP berekend?..............................................................................21
11.2 netto binnenlands product: nbp..................................................................................21
11.2.1 Soorten Investeringen:.......................................................................................... 21
11.2.2 Afschrijvingen:...................................................................................................... 22
11.3 bruto- en netto nationaal product: bnp en nnp...........................................................22
12 nominale en reële groei, data per capita.......................................................22
12.1 nominaal en reëel bbp................................................................................................ 22
12.2 nominale en reële groei.............................................................................................. 23
12.3 per catita – in dollars..................................................................................................23
13 het bbp als maatstaf voor de welvaart..........................................................23
13.1 Economische Groei en Welvaart.................................................................................23
13.1.1 Kritieken op het BBP als Welvaartmaatstaf...........................................................24
13.2 Alternatieve Indicatoren voor Welvaart......................................................................24
14 de hoogte van het nationaal inkomen...........................................................26
15 de hoogte van het nationaal inkomen volgens de klassieke school.................26
16 de klassieke theorie.....................................................................................27
16.1 aanbod als uitgangspunt............................................................................................ 27
16.2 “elk aanbod schept zijn eigen vraag”.........................................................................27
16.3 prijsmeganisme.......................................................................................................... 27
16.3.1 aanbodoverschot vs vraagoverschot....................................................................28
17 de hoogte van het nationaal inkomen volgens Keynes...................................28
17.1 de bestedingstheorie.................................................................................................. 29
17.1.1 anticylische begrotingsbeleid...............................................................................29
17.2 koopkrachttheorie...................................................................................................... 30
17.3 het multiplicatoreffect................................................................................................30
1.1.1. het acceleratoreffect.............................................................................................. 31
17.4 keynes of smith?......................................................................................................... 31
2
,18 soorten werkloosheid...................................................................................32
19 het inflatieverschijnsel.................................................................................33
19.1 wat is inflatie?............................................................................................................. 33
19.1.1 hoe wordt het gemeten?.......................................................................................33
19.2 soorten inflatie, naar ritme......................................................................................... 33
19.3 Oorzaken van inflatie.................................................................................................. 34
19.4 Gevolgen van inflatie.................................................................................................. 34
19.5 Bestrijding van inflatie................................................................................................ 35
19.6 Deflatie....................................................................................................................... 35
20 conjunctuur................................................................................................. 36
20.1 conjunctuurindicatoren............................................................................................... 37
20.1.1 conjunctuurindicatoren: types:.............................................................................37
20.1.2 synthetische conjunctuurindicatoren....................................................................37
20.2 conjunctuurpolitiek / beleid........................................................................................38
20.3 economische groei...................................................................................................... 38
20.3.1 determinanten...................................................................................................... 38
20.3.2 de voor- en nadelen van economische groei.........................................................39
21 de markten.................................................................................................. 39
21.1 functie van de markten............................................................................................... 39
21.2 beschrijving van de markten......................................................................................39
21.2.1 geografische begrenzing van de markt.................................................................40
22 de consumentenzijde...................................................................................41
22.1 de marktvraag............................................................................................................ 41
22.2 verschuivingen van de vraagcurve.............................................................................41
22.2.1 Verschuiving op de vraagcurve.............................................................................42
22.2.2 verschuiving van de vraagcurve...........................................................................42
22.3 beïnvloedende factoren bij consumenten...................................................................42
22.3.1 sociologische factoren.......................................................................................... 42
22.3.2 psychologische factoren.......................................................................................43
22.4 de eerste wet van gossem.......................................................................................... 43
22.4.1 de wet van dalend grensnut.................................................................................43
22.5 individuele vraagcurve............................................................................................... 43
22.5.1 budgetlijn.............................................................................................................. 43
22.5.2 Preferenties.......................................................................................................... 43
22.5.3 Voor te stellen:..................................................................................................... 43
22.6 Pigou effect................................................................................................................ 44
3
, 23 producentenzijde.........................................................................................44
23.1 Het marktaanbod........................................................................................................ 44
23.1.1 adam smith........................................................................................................... 45
23.2 verschuivingen in het Marktschema (niet)..................................................................46
23.3 welvaartsverdeling bij marktevenwicht......................................................................47
23.3.1 consumentensurplus............................................................................................. 47
23.3.2 producentensurplus.............................................................................................. 47
23.3.3 de totale welvaart................................................................................................. 48
24 prijselasticiteit/ prijsgevoeligheid.................................................................48
24.1 prijselasticiteit van de vraag.......................................................................................48
25 Prijszetting.................................................................................................. 49
25.1 De vrije markt:............................................................................................................ 49
25.1.1 De vrije markt: winstmaximalisatie.......................................................................49
4