,
,
, Hoofdstuk 1 – Luistervaardigheden
Door het toepassen van luistervaardigheden neem je actief deel aan een gesprek zonder zelf dominant
te zijn. Je moedigt de spreker aan om door te praten en zijn gedachten volledig te articuleren, wat zowel
de helderheid als de diepgang van het gesprek bevordert (Brownell, 2022).
Niet-selectieve luistervaardigheden: hierbij volg je de ander en oefen je weinig directe invloed uit op het
gesprek. Je laat de interactie grotendeels zijn natuurlijke verloop behouden.
Selectieve luistervaardigheden: hierbij kies je bewust welke aspecten van het gesprek extra aandacht
verdienen, of probeer je de spreker te sturen om bepaalde onderwerpen verder uit te diepen (Rogers &
Farson, 2019).
1.1 ‘Niet’-selectieve luistervaardigheden
Aandacht tonen: dit bevordert openhartigheid bij de spreker en verkleint de kans op
misverstanden.
Niet-selectief luisteren betekent dat je primair reageert met aandacht, zonder het gesprek actief
te sturen.
Doel: stimuleren tot spreken en het scheppen van een veilige gespreksomgeving.
Zowel verbaal als non-verbaal gedrag reflecteert betrokkenheid; een gebrek hieraan kan de
spreker ontmoedigen (Burgoon et al., 2021).
Volledige objectiviteit is onmogelijk; elk gebaar, elke intonatie beïnvloedt subtiel de richting van
het gesprek.
Non-verbaal gedrag
Argyle (2018) stelt dat circa 50% van menselijke communicatie non-verbaal is.
Gelaatsuitdrukking
Reflecteert emoties direct en geeft inzicht in je betrokkenheid.
Glimlachen: toont interesse en sympathie, maar overdrijven kan twijfel of lichtheid oproepen.
Fronsen: kan vragen om verduidelijking stimuleren, maar te veel kan afkeuring suggereren.
Oogcontact
Balans is cruciaal: kort oogcontact bevordert verbinding; staren creëert spanning, vermijden kan
onzekerheid uitstralen (Kleinke, 2019).
Lichaamshouding
Een ontspannen houding bevordert luisterbereidheid en wekt vertrouwen bij de ander.
Gespannen of onderuitgezakte houdingen kunnen desinteresse of onzekerheid communiceren.
Aanmoedigende gebaren
Hoofdknikken en subtiele handgebaren ondersteunen de spreker. Overmatige, nerveuze
gebaren leiden af en verminderen concentratie.
,
, Hoofdstuk 1 – Luistervaardigheden
Door het toepassen van luistervaardigheden neem je actief deel aan een gesprek zonder zelf dominant
te zijn. Je moedigt de spreker aan om door te praten en zijn gedachten volledig te articuleren, wat zowel
de helderheid als de diepgang van het gesprek bevordert (Brownell, 2022).
Niet-selectieve luistervaardigheden: hierbij volg je de ander en oefen je weinig directe invloed uit op het
gesprek. Je laat de interactie grotendeels zijn natuurlijke verloop behouden.
Selectieve luistervaardigheden: hierbij kies je bewust welke aspecten van het gesprek extra aandacht
verdienen, of probeer je de spreker te sturen om bepaalde onderwerpen verder uit te diepen (Rogers &
Farson, 2019).
1.1 ‘Niet’-selectieve luistervaardigheden
Aandacht tonen: dit bevordert openhartigheid bij de spreker en verkleint de kans op
misverstanden.
Niet-selectief luisteren betekent dat je primair reageert met aandacht, zonder het gesprek actief
te sturen.
Doel: stimuleren tot spreken en het scheppen van een veilige gespreksomgeving.
Zowel verbaal als non-verbaal gedrag reflecteert betrokkenheid; een gebrek hieraan kan de
spreker ontmoedigen (Burgoon et al., 2021).
Volledige objectiviteit is onmogelijk; elk gebaar, elke intonatie beïnvloedt subtiel de richting van
het gesprek.
Non-verbaal gedrag
Argyle (2018) stelt dat circa 50% van menselijke communicatie non-verbaal is.
Gelaatsuitdrukking
Reflecteert emoties direct en geeft inzicht in je betrokkenheid.
Glimlachen: toont interesse en sympathie, maar overdrijven kan twijfel of lichtheid oproepen.
Fronsen: kan vragen om verduidelijking stimuleren, maar te veel kan afkeuring suggereren.
Oogcontact
Balans is cruciaal: kort oogcontact bevordert verbinding; staren creëert spanning, vermijden kan
onzekerheid uitstralen (Kleinke, 2019).
Lichaamshouding
Een ontspannen houding bevordert luisterbereidheid en wekt vertrouwen bij de ander.
Gespannen of onderuitgezakte houdingen kunnen desinteresse of onzekerheid communiceren.
Aanmoedigende gebaren
Hoofdknikken en subtiele handgebaren ondersteunen de spreker. Overmatige, nerveuze
gebaren leiden af en verminderen concentratie.
