ANATOMIE VAN HET
LOCOMOTORISCH
SYSTEEM
Deel bovenste ledematen
Abstract
Deze samenvatting is gebaseerd op de blokwijzer: ‘anatomie en embryologie van het
locomotorisch systeem’. Er werd gewerkt met een duidelijke structuur, veel illustraties en
kort & bondige tekst.
,Inhoud
Myologie van de rug en nek ......................................................................................................3
Oppervlakkige groep ............................................................................................................3
Spieren van de middengroep ................................................................................................6
Spieren van de diepe laag (autochtone spieren) ....................................................................7
Fascia thoracolumbalis ..................................................................................................... 15
De suboccipitale of korte nekspieren .................................................................................. 16
Myologie en artrologie van de bovenste ledematen ................................................................. 17
De spieren tussen de romp en de schoudergordel en arm ................................................... 17
De spieren van de schouderstreek ...................................................................................... 19
Artrologie van de schoudergordel ........................................................................................... 21
De spieren die tot het vrije lidmaat behoren ............................................................................ 25
De bovenarmspieren.......................................................................................................... 25
8 flexoren ....................................................................................................................... 29
12 extensoren ................................................................................................................ 34
Gewrichten bovenste lidmaat ................................................................................................ 42
Het ellebooggewricht – articulatio cubiti ............................................................................. 42
Polsgewrichten en de gewrichten van de hand .................................................................... 43
Bindweefselstructuren t.h.v. hand en pols .......................................................................... 46
Faciële compartimenten en potentiële ruimten in de hand .................................................. 46
Flexortunnels in de vinger................................................................................................... 47
Synoviale peesscheden ..................................................................................................... 49
De korte spieren van de hand ................................................................................................. 50
Thenarspieren ................................................................................................................... 50
Hypothenarspieren ............................................................................................................ 52
Middenhandspieren ........................................................................................................... 54
Arteriën en venen van de bovenste ledematen ........................................................................ 56
Aorta ................................................................................................................................. 56
Pars thoracica aorta........................................................................................................... 56
Pars abdominalis ............................................................................................................... 56
Zijtakken van de a. subclavia (t.e.m. 1e rib) .......................................................................... 57
Zijtakken van de a. axillaris (1e rib tot onderrand m. teres major) ......................................... 59
Zijtakken a. brachialis (vanaf onderrand m. teres major) ...................................................... 60
zijtakken van de a. radialis .................................................................................................. 61
zijtakken van de a. ulnaris .................................................................................................. 61
Arteriële bevloeiing van de hand ......................................................................................... 61
1
, Venen................................................................................................................................ 62
Oppervlakkige venen.......................................................................................................... 62
Nervi spinales (NS) van de bovenste ledematen ..................................................................... 63
Plexus Cervicalis ............................................................................................................... 63
Plexus Brachialis ............................................................................................................... 63
Zijtakken............................................................................................................................ 65
Niveau rami.................................................................................................................... 65
Niveau trunci.................................................................................................................. 65
Fasciculus lateralis & medialis ....................................................................................... 65
Fasciculus posterior ....................................................................................................... 65
Eindtakken ........................................................................................................................ 65
Fasciculus lateralis ........................................................................................................ 65
Fasciculus lateralis & medialis ....................................................................................... 65
Fasciculus medialis ....................................................................................................... 66
Fasciculus posterior ....................................................................................................... 66
Topografische anatomie van de bovenste ledematen ............................................................. 68
Okselholte (axilla) .............................................................................................................. 68
Bovenarm .......................................................................................................................... 68
Fossa cubitalis .................................................................................................................. 69
Onderarm: ventraal............................................................................................................ 69
Onderarm: dorsaal ............................................................................................................ 70
Handpalm ......................................................................................................................... 70
2
, Myologie van de rug en nek
Oppervlakkige groep
Laag 1
M. Trapezius
O: linea nuchalis superior, C1-T12
I: lateraal 1/3 clavicula, Acromnion, Spina
scapula
W:
• Bovenste vezels: elevatie schouders
• Middelste vezels: retractie
• Onderste vezels: rotatie, retractie
• extensie hoofd & fixatie scapula als
antagonisten en agonisten gelijktijdig
contraheren
Inn: n. accessorius (11e craniale zenuw)
❖ Pars descendens: dalen af naar lateraal 1/3 clavicula
❖ Pars transversa: horizontaal naar acromion
❖ Pars ascendens: stijgt op naar spina scapula
M. Lattismus dorsi (achterste deel okselplooi)
O: T 7-12, L 1-5, S 1-5
• Fascia thoracolumbalis
• Crista iliaca
• Costa 9-12
I:
• Humerus: crista tuberculi minoris
• Vezels draaien spiraalvormig
W:
• Adductie
• Endorotatie
• Retroflexie
Inn: n. thoracodorsalis
3
, ❖ Trigonum lumbale van Petit: onderbreking spierlaag → hernia
❖ Ausculatiedriehoek
Laag 2
M. Rhomboideus major
O: T 1-4
I: margo medialis scapula
(angulus inferior – spina
scapula)
W: retractie samen met pars
tranversa M. trapezius
Schouders actief naar
beneden drukken
Inn: n. dorsalis scapulae
M. Rhomdoideus minor
O: C6-7
I: margo medialis scapula
(brede rand spina scapula)
W: gelijk als major
Inn: n. dorsalis scapula
4
,M. levator scapula
O: C 1-4 (tuberculum posterior)
I: Angulus superior & margo medialis
W: heffer scapula in synergie met
pars descendens M. trapezius
V: de vezels die hoogst ontspringen
zullen laagst inplanten (cfr. M.
Lattismus dorsi)
Inn: n. dorsalis scapula
5
,Spieren van de middengroep
M. Serratus posterior superior & inferior
Superior
O: C6-T2
I: angulus costa van ribben 2-5
Inn: Nn. Intercostales
W: ribben naar boven trekken
Inferior
O: T11-L2
I: onderkant costa 9-12
Inn: ventrale rami
W: ribben omlaag trekken
M. Serratus anterior
O: Costa 9-12
I: margo medialis scapulae (loopt onder
scapula), angulus superior en inferior
W: protractie scapula en fixatie scapula tegen
ribben
Inn: n. thoracius longus
6
,Spieren van de diepe laag (autochtone spieren)
M. Splenius Capitis en cervicis (spinotransversaal systeem)
Capitis
O: C7 – T4à6
I:
capitis
Laterale 1/3 linea nuchae superior &
Processus mastoideus
cervicis
Processus transversus C1-3
Cervicis
W: draaien van het hoofd en rechtop
houden van het hoofd
Bilaterale contractie:
achteroverbuigen
Unilaterale contractie: lateroflexie
7
,M. Erector spinae (interspinaal en intertransversaal systeem)
• M. spinalis thoracis en cervicis
Thoracis
O: L1-2 en T11-12
I: T4-8
Cervicis: rudimentair
8
, • M. longissimus
• M. longissimus thoracis
O: sacrum & crista iliaca
I: processus accessorii en transversi L1-5,
processus tranversi T1-12
costa 4-12 tss tuberculum en angulus
• M. longissimus cervicis
O: processus tranversi T1-4
I: tuberculum posteriora processus transversi C2-6
• M. longissimus capitis
O: C1-4 en T1-4
I: achterhoofd (ossis occipitalis) → enige die de schedel bereikt
9
LOCOMOTORISCH
SYSTEEM
Deel bovenste ledematen
Abstract
Deze samenvatting is gebaseerd op de blokwijzer: ‘anatomie en embryologie van het
locomotorisch systeem’. Er werd gewerkt met een duidelijke structuur, veel illustraties en
kort & bondige tekst.
,Inhoud
Myologie van de rug en nek ......................................................................................................3
Oppervlakkige groep ............................................................................................................3
Spieren van de middengroep ................................................................................................6
Spieren van de diepe laag (autochtone spieren) ....................................................................7
Fascia thoracolumbalis ..................................................................................................... 15
De suboccipitale of korte nekspieren .................................................................................. 16
Myologie en artrologie van de bovenste ledematen ................................................................. 17
De spieren tussen de romp en de schoudergordel en arm ................................................... 17
De spieren van de schouderstreek ...................................................................................... 19
Artrologie van de schoudergordel ........................................................................................... 21
De spieren die tot het vrije lidmaat behoren ............................................................................ 25
De bovenarmspieren.......................................................................................................... 25
8 flexoren ....................................................................................................................... 29
12 extensoren ................................................................................................................ 34
Gewrichten bovenste lidmaat ................................................................................................ 42
Het ellebooggewricht – articulatio cubiti ............................................................................. 42
Polsgewrichten en de gewrichten van de hand .................................................................... 43
Bindweefselstructuren t.h.v. hand en pols .......................................................................... 46
Faciële compartimenten en potentiële ruimten in de hand .................................................. 46
Flexortunnels in de vinger................................................................................................... 47
Synoviale peesscheden ..................................................................................................... 49
De korte spieren van de hand ................................................................................................. 50
Thenarspieren ................................................................................................................... 50
Hypothenarspieren ............................................................................................................ 52
Middenhandspieren ........................................................................................................... 54
Arteriën en venen van de bovenste ledematen ........................................................................ 56
Aorta ................................................................................................................................. 56
Pars thoracica aorta........................................................................................................... 56
Pars abdominalis ............................................................................................................... 56
Zijtakken van de a. subclavia (t.e.m. 1e rib) .......................................................................... 57
Zijtakken van de a. axillaris (1e rib tot onderrand m. teres major) ......................................... 59
Zijtakken a. brachialis (vanaf onderrand m. teres major) ...................................................... 60
zijtakken van de a. radialis .................................................................................................. 61
zijtakken van de a. ulnaris .................................................................................................. 61
Arteriële bevloeiing van de hand ......................................................................................... 61
1
, Venen................................................................................................................................ 62
Oppervlakkige venen.......................................................................................................... 62
Nervi spinales (NS) van de bovenste ledematen ..................................................................... 63
Plexus Cervicalis ............................................................................................................... 63
Plexus Brachialis ............................................................................................................... 63
Zijtakken............................................................................................................................ 65
Niveau rami.................................................................................................................... 65
Niveau trunci.................................................................................................................. 65
Fasciculus lateralis & medialis ....................................................................................... 65
Fasciculus posterior ....................................................................................................... 65
Eindtakken ........................................................................................................................ 65
Fasciculus lateralis ........................................................................................................ 65
Fasciculus lateralis & medialis ....................................................................................... 65
Fasciculus medialis ....................................................................................................... 66
Fasciculus posterior ....................................................................................................... 66
Topografische anatomie van de bovenste ledematen ............................................................. 68
Okselholte (axilla) .............................................................................................................. 68
Bovenarm .......................................................................................................................... 68
Fossa cubitalis .................................................................................................................. 69
Onderarm: ventraal............................................................................................................ 69
Onderarm: dorsaal ............................................................................................................ 70
Handpalm ......................................................................................................................... 70
2
, Myologie van de rug en nek
Oppervlakkige groep
Laag 1
M. Trapezius
O: linea nuchalis superior, C1-T12
I: lateraal 1/3 clavicula, Acromnion, Spina
scapula
W:
• Bovenste vezels: elevatie schouders
• Middelste vezels: retractie
• Onderste vezels: rotatie, retractie
• extensie hoofd & fixatie scapula als
antagonisten en agonisten gelijktijdig
contraheren
Inn: n. accessorius (11e craniale zenuw)
❖ Pars descendens: dalen af naar lateraal 1/3 clavicula
❖ Pars transversa: horizontaal naar acromion
❖ Pars ascendens: stijgt op naar spina scapula
M. Lattismus dorsi (achterste deel okselplooi)
O: T 7-12, L 1-5, S 1-5
• Fascia thoracolumbalis
• Crista iliaca
• Costa 9-12
I:
• Humerus: crista tuberculi minoris
• Vezels draaien spiraalvormig
W:
• Adductie
• Endorotatie
• Retroflexie
Inn: n. thoracodorsalis
3
, ❖ Trigonum lumbale van Petit: onderbreking spierlaag → hernia
❖ Ausculatiedriehoek
Laag 2
M. Rhomboideus major
O: T 1-4
I: margo medialis scapula
(angulus inferior – spina
scapula)
W: retractie samen met pars
tranversa M. trapezius
Schouders actief naar
beneden drukken
Inn: n. dorsalis scapulae
M. Rhomdoideus minor
O: C6-7
I: margo medialis scapula
(brede rand spina scapula)
W: gelijk als major
Inn: n. dorsalis scapula
4
,M. levator scapula
O: C 1-4 (tuberculum posterior)
I: Angulus superior & margo medialis
W: heffer scapula in synergie met
pars descendens M. trapezius
V: de vezels die hoogst ontspringen
zullen laagst inplanten (cfr. M.
Lattismus dorsi)
Inn: n. dorsalis scapula
5
,Spieren van de middengroep
M. Serratus posterior superior & inferior
Superior
O: C6-T2
I: angulus costa van ribben 2-5
Inn: Nn. Intercostales
W: ribben naar boven trekken
Inferior
O: T11-L2
I: onderkant costa 9-12
Inn: ventrale rami
W: ribben omlaag trekken
M. Serratus anterior
O: Costa 9-12
I: margo medialis scapulae (loopt onder
scapula), angulus superior en inferior
W: protractie scapula en fixatie scapula tegen
ribben
Inn: n. thoracius longus
6
,Spieren van de diepe laag (autochtone spieren)
M. Splenius Capitis en cervicis (spinotransversaal systeem)
Capitis
O: C7 – T4à6
I:
capitis
Laterale 1/3 linea nuchae superior &
Processus mastoideus
cervicis
Processus transversus C1-3
Cervicis
W: draaien van het hoofd en rechtop
houden van het hoofd
Bilaterale contractie:
achteroverbuigen
Unilaterale contractie: lateroflexie
7
,M. Erector spinae (interspinaal en intertransversaal systeem)
• M. spinalis thoracis en cervicis
Thoracis
O: L1-2 en T11-12
I: T4-8
Cervicis: rudimentair
8
, • M. longissimus
• M. longissimus thoracis
O: sacrum & crista iliaca
I: processus accessorii en transversi L1-5,
processus tranversi T1-12
costa 4-12 tss tuberculum en angulus
• M. longissimus cervicis
O: processus tranversi T1-4
I: tuberculum posteriora processus transversi C2-6
• M. longissimus capitis
O: C1-4 en T1-4
I: achterhoofd (ossis occipitalis) → enige die de schedel bereikt
9
