Samenvatting Familiesociologie
Inhoud
Samenvatting Familiesociologie .............................................................................................................. 1
Familiesociologie hoorcollege 1 .............................................................................................................. 2
Artikelen ............................................................................................................................................ 12
Kalmijn: ‘The educational gradient in marriage’ ........................................................................... 12
Hogendoorn, Kalmijn en Leopold: Why do lower educated people separate more often? Life
strains and the gradient in union dissolution ................................................................................ 15
Familiesociologie hoorcollege 2: taakverdeling .................................................................................... 18
Artikelen ............................................................................................................................................ 28
Bittman et al.: When does gender trump money? Bargaining and time in household work........ 28
DeRose et al.: Are Children Barriers to the Gender Revolution? International Comparisons ....... 31
Hoorcollege 3: Intergenerationele solidariteit ...................................................................................... 35
Literatuur ............................................................................................................................................... 45
Steinbach & Silverstein: The Relationship Between Religion and Intergenerational Solidarity in
Eastern and Western Germany.......................................................................................................... 45
Quashie et al.: ‘Socioeconomic differences in informal caregiving in Europe’.................................. 49
Familiesociologie hoorcollege 4: Niet-traditionele gezinnen ................................................................ 51
Literatuur ............................................................................................................................................... 61
Härkönen: ‘Family Forerunners? Parental Separation and Partnership Formation in 16 Countries’ 61
Lau: The stability of same-sex cohabitation, different-sex cohabitation, and marriage ................... 67
Familiesociologie hoorcollege 5: Fertiliteit ............................................................................................ 70
Literatuur ........................................................................................................................................... 79
Jalovaara et al.: ‘Education, gender, and cohort fertility in the Nordic countries’ ............................ 79
McDonald: Gender Equity in Theories of Fertility Transition ............................................................ 85
1
,Familiesociologie hoorcollege 1
Wat is familiesociologie?
Nucleair gezin= traditioneel gezin (vader, moeder, kinderen)
Filmpje talk Putman → Wat is er sociologisch aan dit filmpje?
- Rol van de context. Generatie vergelijking (zijn generatie + generatie klein dochter)
- Kijken vanuit kernvragen: sociale ongelijkheid
Familiesociologie
1. Context (zijn generatie versus de volgende)
2. Kernvragen sociologie: ongelijkheid (wie krijgt wat en waarom?)
a. Maar ook: wat houdt een samenleving bij elkaar?
Kortom, familiesociologie houdt zich bezig met:
- Familiegedrag
- Vanuit het perspectief van ongelijkheid en sociale cohesie
- Met bijzondere aandacht voor context: tijd en plaats
Veranderingen in familiegedrag (SDT vs eerste demografische transitie)
Periode waar we naar kijken:
Eerste demografische transitie (1750-1960)
- Einde eerste transitie: jaren 50/60
o Burgerlijke gezin → men trouwde vroeg, vrouw thuis, man werken
- Vanaf jaren 60 tweede demografische transitie (SDT)
o Lijst met veranderingen die plaatsvonden:
2
,Familie in context:
- Zwarte pijlen: interactie tussen context en individueel niveau
Toepassing trouwen en scheiden:
Pijl 1: hoe hangen relaties af van de context?
Trouwcijfers:
Scheidingen:
Vanaf jaren 60 veel meer scheidingen
Land verschillen:
Verschillen per land waar je woont
3
, Culturele en structurele (bijv. economische) verklaringen
Waarom trends trouwen/ scheidingen?
Culturele veranderingen (o.a. Lestaeghe, vd Kaa), zoals:
- Individualisering
- Higher order needs van Maslow (zelfontplooing)
- Secularisering (ontkerkeling)
Structurele veranderingen (o.a. Gary Becker), zoals:
- Economische veranderingen
- Institutionele/juridische veranderingen
Culturele/structurele verklaringen → hoe?
- Context heeft direct effect op gedrag
- Compositional change: compesistie (dus samenstelling) van samenleving verandert.
Compositional change: Sociaaleconomische verklaring (glary Becker)
Hoog opgeleiden vrouwen: minder snel trouwen, sneller scheiden
Emancipatie → meer hoge opgeleiden vrouwen
Becker: New Home Economics (NHE)
- Familie is een soort fabriek. Iedereen doet waar die goed in en zo worden taak verdeeld →
efficiëntie.
- Mannen verdienen meer, dus meer effectief → vrouwen die werken minder aantrekkelijk
Micro niveau hypothesen NHE: trouwen
4
Inhoud
Samenvatting Familiesociologie .............................................................................................................. 1
Familiesociologie hoorcollege 1 .............................................................................................................. 2
Artikelen ............................................................................................................................................ 12
Kalmijn: ‘The educational gradient in marriage’ ........................................................................... 12
Hogendoorn, Kalmijn en Leopold: Why do lower educated people separate more often? Life
strains and the gradient in union dissolution ................................................................................ 15
Familiesociologie hoorcollege 2: taakverdeling .................................................................................... 18
Artikelen ............................................................................................................................................ 28
Bittman et al.: When does gender trump money? Bargaining and time in household work........ 28
DeRose et al.: Are Children Barriers to the Gender Revolution? International Comparisons ....... 31
Hoorcollege 3: Intergenerationele solidariteit ...................................................................................... 35
Literatuur ............................................................................................................................................... 45
Steinbach & Silverstein: The Relationship Between Religion and Intergenerational Solidarity in
Eastern and Western Germany.......................................................................................................... 45
Quashie et al.: ‘Socioeconomic differences in informal caregiving in Europe’.................................. 49
Familiesociologie hoorcollege 4: Niet-traditionele gezinnen ................................................................ 51
Literatuur ............................................................................................................................................... 61
Härkönen: ‘Family Forerunners? Parental Separation and Partnership Formation in 16 Countries’ 61
Lau: The stability of same-sex cohabitation, different-sex cohabitation, and marriage ................... 67
Familiesociologie hoorcollege 5: Fertiliteit ............................................................................................ 70
Literatuur ........................................................................................................................................... 79
Jalovaara et al.: ‘Education, gender, and cohort fertility in the Nordic countries’ ............................ 79
McDonald: Gender Equity in Theories of Fertility Transition ............................................................ 85
1
,Familiesociologie hoorcollege 1
Wat is familiesociologie?
Nucleair gezin= traditioneel gezin (vader, moeder, kinderen)
Filmpje talk Putman → Wat is er sociologisch aan dit filmpje?
- Rol van de context. Generatie vergelijking (zijn generatie + generatie klein dochter)
- Kijken vanuit kernvragen: sociale ongelijkheid
Familiesociologie
1. Context (zijn generatie versus de volgende)
2. Kernvragen sociologie: ongelijkheid (wie krijgt wat en waarom?)
a. Maar ook: wat houdt een samenleving bij elkaar?
Kortom, familiesociologie houdt zich bezig met:
- Familiegedrag
- Vanuit het perspectief van ongelijkheid en sociale cohesie
- Met bijzondere aandacht voor context: tijd en plaats
Veranderingen in familiegedrag (SDT vs eerste demografische transitie)
Periode waar we naar kijken:
Eerste demografische transitie (1750-1960)
- Einde eerste transitie: jaren 50/60
o Burgerlijke gezin → men trouwde vroeg, vrouw thuis, man werken
- Vanaf jaren 60 tweede demografische transitie (SDT)
o Lijst met veranderingen die plaatsvonden:
2
,Familie in context:
- Zwarte pijlen: interactie tussen context en individueel niveau
Toepassing trouwen en scheiden:
Pijl 1: hoe hangen relaties af van de context?
Trouwcijfers:
Scheidingen:
Vanaf jaren 60 veel meer scheidingen
Land verschillen:
Verschillen per land waar je woont
3
, Culturele en structurele (bijv. economische) verklaringen
Waarom trends trouwen/ scheidingen?
Culturele veranderingen (o.a. Lestaeghe, vd Kaa), zoals:
- Individualisering
- Higher order needs van Maslow (zelfontplooing)
- Secularisering (ontkerkeling)
Structurele veranderingen (o.a. Gary Becker), zoals:
- Economische veranderingen
- Institutionele/juridische veranderingen
Culturele/structurele verklaringen → hoe?
- Context heeft direct effect op gedrag
- Compositional change: compesistie (dus samenstelling) van samenleving verandert.
Compositional change: Sociaaleconomische verklaring (glary Becker)
Hoog opgeleiden vrouwen: minder snel trouwen, sneller scheiden
Emancipatie → meer hoge opgeleiden vrouwen
Becker: New Home Economics (NHE)
- Familie is een soort fabriek. Iedereen doet waar die goed in en zo worden taak verdeeld →
efficiëntie.
- Mannen verdienen meer, dus meer effectief → vrouwen die werken minder aantrekkelijk
Micro niveau hypothesen NHE: trouwen
4