Samenvatting Natuurkunde 4 HAVO Hoofdstuk 1 Elektriciteit - Elektrische schakelingen en energiegebruik

Natuurkunde 4 HAVO
Hoofdstuk 1 Elektriciteit | Elektrische schakelingen en energiegebruik

geleider: materiaal dat elektrische stroom doorlaat (ionen of vrije elektronen bewegen)
 geleidbaarheid bepaalt hoeveel stroom er loopt bij een bepaalde spanning

isolator: materiaal dat geen elektrische stroom doorlaat

stroommeter (ampèremeter)
 elektrische stroom door de meter  serie
 stroomsterkte I (A): hoeveelheid lading die per seconde door een apparaat gaat

spanningsmeter (voltmeter)
 spanning over een elektrisch apparaat  parallel
 spanning U (V): energie die elk elektron afgeeft
 De spanning van de bron is de oorzaak van de beweging van de vrije elektronen.
 grotere spanning  grotere kracht op de geladen deeltjes
 transformator verhoogt of verlaagt de spanning

vermogen P (W): hoeveelheid elektrische energie die het apparaat per seconde omzet (J/s)
 Elektrische apparaten zetten elektrische energie om in andere vormen van energie.


E=P∙t P=U∙I I stroomsterkte A
Q
I= Q lading C
t t tijd s
E energie J
P vermoge W P vermogen W
n U spanning V
t tijd s I stroomsterkte A

1,0 kWh = 1,0 kW x 1,0 h = 1,0 ∙ 103 W x 3,6 ∙ 103 s = 3,6 ∙ 106 W x s = 3,6 ∙ 106 J

rendement: het percentage van de ingaande energie dat wordt omgezet in nuttige-energie
E nuttig P nuttig
η= =
E¿ P¿

duurzame energiebronnen: stoten geen CO 2 uit en zijn onuitputtelijk
 waterkracht
 windenergie
 zonne-energie

energiedichtheid: hoeveelheid energie die een energiebron per kilogram bevat

weerstand van een stroomdraad:
 evenredig met de lengte van de draad
 omgekeerd evenredig met de oppervlakte van de dwarsdoorsnede van de draad
 hangt af van het materiaal waar de draad van is gemaakt