,Inhoudsopgave
Inleiding.................................................................................................................. 3
1. Zelfmanagement, zelfredzaamheid en samenredzaamheid...............................4
1.1 Zelfmanagement........................................................................................... 4
1.2 Zelfredzaamheid........................................................................................... 5
1.3 Samenredzaamheid....................................................................................... 5
1.4 Visie............................................................................................................... 6
1.5 Preventie....................................................................................................... 7
2. Vertrouwen opbouwen........................................................................................ 8
3. Familie assessment............................................................................................ 9
3.1 Zelfredzaamheidsradar................................................................................. 9
3.2 Draagkracht en draaglast............................................................................11
3.3 Genogram................................................................................................... 12
3.4 Ecogram...................................................................................................... 14
3.5 ICF model.................................................................................................... 15
4. Familiegesprek.................................................................................................. 16
4.1 Voorbereiding.............................................................................................. 16
4.2 Sociaal stadium........................................................................................... 16
4.3 Probleem stadium....................................................................................... 17
4.4 Interactie stadium....................................................................................... 17
4.5 Doel-afspraak stadium................................................................................ 18
4.6 Gesprek met partner................................................................................... 19
4.7 Reflectie...................................................................................................... 19
5. Analyse zorgsituatie......................................................................................... 20
6. E-Health............................................................................................................ 22
6.1 Podcast Zwarte muisjes............................................................................... 22
6.2 Smoke Free.................................................................................................. 23
7. Therapeutic letter............................................................................................. 24
8. Signaleringsplan............................................................................................... 26
Literatuurlijst........................................................................................................ 28
Bijlage.................................................................................................................. 33
Bijlage 1: postpartum depressie........................................................................33
Bijlage 2: Gezondheidspatronen van Gordon....................................................36
2
,Inleiding
Niet alleen de afgelopen jaren, maar ook de komende decennia zullen het aantal
ouderen en hun levensjaren in Nederland gaan stijgen. De overheid heeft
maatregelen genomen, om er voor te zorgen dat het gezondheidszorgsysteem
betaalbaar en beheersbaar blijft. Nederland is veranderd in een
participatiesamenleving, waarbij de nadruk ligt op eigen verantwoordelijkheid en
hulp te vragen van naasten. Voor zorgprofessionals ligt de uitdaging om met deze
veranderingen te anticiperen en steeds meer familiegerichte benadering te
geven in plaats van individuele (Luttik et al., 2016).
Op de kraamafdeling heb ik tijdens mijn … periode gewerkt aan de module
‘’Bevorderen van zelfmanagement’’. In deze module draait het voornamelijk om
het familiesysteem, familiestructuren en de communicatie vaardigheden bij
gespreksvoering. Voor de module ‘’Beargumenteren van Zorg’’ en ‘’Werken aan
Gezondheid’’ gebruik ik de casus van mw X. In de bijlage heb ik de complexiteit
van de casus gescoord op hoog-complex. Kort samengevat is het hoofdprobleem
van mevrouw, dat ze een verhoogd risico heeft om tijdens haar kraamtijd
opnieuw een postpartum depressie te ontwikkelen.
voornamelijk i.v.m. hun medische achtergrond of
In hoofdstuk 1 ga ik in het algemeen in op de begrippen: zelfmanagement,
zelfredzaamheid en samenredzaamheid. Hierbij gebruik ik voorbeelden uit de
praktijk. Vervolgens kijk ik naar mijn eigen visie en naar de verschillende vormen
van preventie. In hoofdstuk 2 leg ik uit hoe ik het onderlinge vertrouwen heb
opgebouwd met mw. X. In het hoofdstuk daarna (3) ga ik verder met het familie
assessment. Hiervoor kijk ik onder andere naar het zelfredzaamheidradar,
genogram en ecogram. In hoofdstuk 4 behandel ik het familiegesprek en zijn mijn
toegepaste communicatieve vaardigheden terug te lezen. Vervolgens heb ik in
hoofdstuk 5 de analyse van de zorgsituatie beschreven. Voor de ondersteuning
van mijn verpleegkundige interventies heb ik in hoofdstuk 6 aandacht besteed
aan e-health. Deze gevonden interventies en het familiegesprek neem ik mee in
de therapeutic letter van hoofdstuk 7. Ten slotte heb ik in hoofdstuk 8 een apart
hoofdstuk gemaakt voor het signaleringsplan.
3
, 1. Zelfmanagement, zelfredzaamheid en samenredzaamheid
Op de kraamafdeling worden ouders voornamelijk gestimuleerd in
samenredzaamheid. Dit gebeurt vooral omdat de ouders er na ontslag van de
kraamafdeling ook alleen voorstaan. Door de ouders al zoveel mogelijk te
betrekken bij de zorg, krijgen ze meer zelfvertrouwen om met de baby naar huis
te gaan. Er wordt veel samen overlegd met de ouders op de afdeling. Wat willen
de ouders zelf graag, hoe denken zij erover, wat willen ze graag zelf doen en
waar is hulp bij nodig?
1.1 Zelfmanagement
Het LAZ (Landelijke Actieprogramma Zelfmanagement) geeft aan dat
zelfmanagement betekent dat je dermate manier kunt omgaan met de
chronische aandoening, dat deze (aandoening) optimaal in je leven past. Iemand
met een chronische aandoening kan zelf aangeven in hoeverre ze de regie over
het leven willen behouden en mede bepalen hoe de zorg wordt ingericht. Het
doel hiervan is om de kwaliteit van leven te behouden of te verbeteren. De
essentiële begrippen binnen zelfmanagement zijn: eigen regie houden, zelf
kiezen en meebeslissen (Wilkinson, 2020). Het uitgangspunt van
zelfmanagement is de ‘’kracht’’ in plaats van de ‘’klacht’’. Als verpleegkundige
kan je zelfmanagement ondersteunen door gebruik te maken van het 5A model:
achterhalen, adviseren, afspreken, assisteren en arrangeren (CBO, 2014).
In het beroepsprofiel van verpleegkundige staat aangegeven dat je als
verpleegkundige zelfmanagement ondersteunt, aan de zorgvrager, diens naasten
en sociale netwerk. Je hebt als doel om iemands dagelijks functioneren te
behouden of te verbeteren, in relatie tot zijn gezondheid, ziekte en kwaliteit van
leven (Wilkinson, 2020).
Praktijk
Ik heb aan ouders uitgelegd hoe de bili-blanket werkt, waar ze op moeten letten
en hoe ze het het moeten gebruiken. Hiermee bereikte ik dat de ouders weer
zelfstandig de luier durfde te verschonen en de baby op de arm te tillen. Hun
zelfregie werd hiermee weer vergroot.
Praktijk
Tijdens de ochtendcontrole heb ik aandacht besteed aan een bijzondere
bevallingservaring. Ik … was bevallen. Van mevrouw kreeg ik een uitgebreid
verhaal. Van de bevalling zelf …. herinnerde ze zich niet veel meer. Er gebeurde
volgens mevrouw veel dingen te gelijk en het overviel haar. Ik heb gevraagd of
mevrouw het prettig zou vinden om opnieuw een kijkje te nemen op de …
Hierdoor zou mevrouw wellicht de situatie sneller een plek kunnen geven.
Mevrouw vond het spannend, maar een goed idee. Daarnaast stond mevrouw ook
open voor maatschappelijk werk. Op …. werd mevrouw rondgeleid door de
verpleegkundige die bij de bevalling aanwezig was. Mevrouw heeft foto’s
gemaakt van de …. waar ze bevallen is.
4
Inleiding.................................................................................................................. 3
1. Zelfmanagement, zelfredzaamheid en samenredzaamheid...............................4
1.1 Zelfmanagement........................................................................................... 4
1.2 Zelfredzaamheid........................................................................................... 5
1.3 Samenredzaamheid....................................................................................... 5
1.4 Visie............................................................................................................... 6
1.5 Preventie....................................................................................................... 7
2. Vertrouwen opbouwen........................................................................................ 8
3. Familie assessment............................................................................................ 9
3.1 Zelfredzaamheidsradar................................................................................. 9
3.2 Draagkracht en draaglast............................................................................11
3.3 Genogram................................................................................................... 12
3.4 Ecogram...................................................................................................... 14
3.5 ICF model.................................................................................................... 15
4. Familiegesprek.................................................................................................. 16
4.1 Voorbereiding.............................................................................................. 16
4.2 Sociaal stadium........................................................................................... 16
4.3 Probleem stadium....................................................................................... 17
4.4 Interactie stadium....................................................................................... 17
4.5 Doel-afspraak stadium................................................................................ 18
4.6 Gesprek met partner................................................................................... 19
4.7 Reflectie...................................................................................................... 19
5. Analyse zorgsituatie......................................................................................... 20
6. E-Health............................................................................................................ 22
6.1 Podcast Zwarte muisjes............................................................................... 22
6.2 Smoke Free.................................................................................................. 23
7. Therapeutic letter............................................................................................. 24
8. Signaleringsplan............................................................................................... 26
Literatuurlijst........................................................................................................ 28
Bijlage.................................................................................................................. 33
Bijlage 1: postpartum depressie........................................................................33
Bijlage 2: Gezondheidspatronen van Gordon....................................................36
2
,Inleiding
Niet alleen de afgelopen jaren, maar ook de komende decennia zullen het aantal
ouderen en hun levensjaren in Nederland gaan stijgen. De overheid heeft
maatregelen genomen, om er voor te zorgen dat het gezondheidszorgsysteem
betaalbaar en beheersbaar blijft. Nederland is veranderd in een
participatiesamenleving, waarbij de nadruk ligt op eigen verantwoordelijkheid en
hulp te vragen van naasten. Voor zorgprofessionals ligt de uitdaging om met deze
veranderingen te anticiperen en steeds meer familiegerichte benadering te
geven in plaats van individuele (Luttik et al., 2016).
Op de kraamafdeling heb ik tijdens mijn … periode gewerkt aan de module
‘’Bevorderen van zelfmanagement’’. In deze module draait het voornamelijk om
het familiesysteem, familiestructuren en de communicatie vaardigheden bij
gespreksvoering. Voor de module ‘’Beargumenteren van Zorg’’ en ‘’Werken aan
Gezondheid’’ gebruik ik de casus van mw X. In de bijlage heb ik de complexiteit
van de casus gescoord op hoog-complex. Kort samengevat is het hoofdprobleem
van mevrouw, dat ze een verhoogd risico heeft om tijdens haar kraamtijd
opnieuw een postpartum depressie te ontwikkelen.
voornamelijk i.v.m. hun medische achtergrond of
In hoofdstuk 1 ga ik in het algemeen in op de begrippen: zelfmanagement,
zelfredzaamheid en samenredzaamheid. Hierbij gebruik ik voorbeelden uit de
praktijk. Vervolgens kijk ik naar mijn eigen visie en naar de verschillende vormen
van preventie. In hoofdstuk 2 leg ik uit hoe ik het onderlinge vertrouwen heb
opgebouwd met mw. X. In het hoofdstuk daarna (3) ga ik verder met het familie
assessment. Hiervoor kijk ik onder andere naar het zelfredzaamheidradar,
genogram en ecogram. In hoofdstuk 4 behandel ik het familiegesprek en zijn mijn
toegepaste communicatieve vaardigheden terug te lezen. Vervolgens heb ik in
hoofdstuk 5 de analyse van de zorgsituatie beschreven. Voor de ondersteuning
van mijn verpleegkundige interventies heb ik in hoofdstuk 6 aandacht besteed
aan e-health. Deze gevonden interventies en het familiegesprek neem ik mee in
de therapeutic letter van hoofdstuk 7. Ten slotte heb ik in hoofdstuk 8 een apart
hoofdstuk gemaakt voor het signaleringsplan.
3
, 1. Zelfmanagement, zelfredzaamheid en samenredzaamheid
Op de kraamafdeling worden ouders voornamelijk gestimuleerd in
samenredzaamheid. Dit gebeurt vooral omdat de ouders er na ontslag van de
kraamafdeling ook alleen voorstaan. Door de ouders al zoveel mogelijk te
betrekken bij de zorg, krijgen ze meer zelfvertrouwen om met de baby naar huis
te gaan. Er wordt veel samen overlegd met de ouders op de afdeling. Wat willen
de ouders zelf graag, hoe denken zij erover, wat willen ze graag zelf doen en
waar is hulp bij nodig?
1.1 Zelfmanagement
Het LAZ (Landelijke Actieprogramma Zelfmanagement) geeft aan dat
zelfmanagement betekent dat je dermate manier kunt omgaan met de
chronische aandoening, dat deze (aandoening) optimaal in je leven past. Iemand
met een chronische aandoening kan zelf aangeven in hoeverre ze de regie over
het leven willen behouden en mede bepalen hoe de zorg wordt ingericht. Het
doel hiervan is om de kwaliteit van leven te behouden of te verbeteren. De
essentiële begrippen binnen zelfmanagement zijn: eigen regie houden, zelf
kiezen en meebeslissen (Wilkinson, 2020). Het uitgangspunt van
zelfmanagement is de ‘’kracht’’ in plaats van de ‘’klacht’’. Als verpleegkundige
kan je zelfmanagement ondersteunen door gebruik te maken van het 5A model:
achterhalen, adviseren, afspreken, assisteren en arrangeren (CBO, 2014).
In het beroepsprofiel van verpleegkundige staat aangegeven dat je als
verpleegkundige zelfmanagement ondersteunt, aan de zorgvrager, diens naasten
en sociale netwerk. Je hebt als doel om iemands dagelijks functioneren te
behouden of te verbeteren, in relatie tot zijn gezondheid, ziekte en kwaliteit van
leven (Wilkinson, 2020).
Praktijk
Ik heb aan ouders uitgelegd hoe de bili-blanket werkt, waar ze op moeten letten
en hoe ze het het moeten gebruiken. Hiermee bereikte ik dat de ouders weer
zelfstandig de luier durfde te verschonen en de baby op de arm te tillen. Hun
zelfregie werd hiermee weer vergroot.
Praktijk
Tijdens de ochtendcontrole heb ik aandacht besteed aan een bijzondere
bevallingservaring. Ik … was bevallen. Van mevrouw kreeg ik een uitgebreid
verhaal. Van de bevalling zelf …. herinnerde ze zich niet veel meer. Er gebeurde
volgens mevrouw veel dingen te gelijk en het overviel haar. Ik heb gevraagd of
mevrouw het prettig zou vinden om opnieuw een kijkje te nemen op de …
Hierdoor zou mevrouw wellicht de situatie sneller een plek kunnen geven.
Mevrouw vond het spannend, maar een goed idee. Daarnaast stond mevrouw ook
open voor maatschappelijk werk. Op …. werd mevrouw rondgeleid door de
verpleegkundige die bij de bevalling aanwezig was. Mevrouw heeft foto’s
gemaakt van de …. waar ze bevallen is.
4
