De Invloed van Gezinssamenstellingen op de Ontwikkeling van Agressief
Gedrag bij Kinderen
Eva Wijering, 1060377
Gwennyth Spruijtenburg
Radboud Universiteit
, Abstract
De ontwikkeling van agressiviteit bij kinderen is een veel besproken onderwerp. Uit bestaand
onderzoek blijkt dat agressie niet (alleen) een karaktereigenschap is. In dit onderzoek wordt
getracht een samenhang te vinden tussen de samenstelling van het gezin waarin het kind
opgroeit en de ontwikkeling van agressie bij een kind in de basisschoolleeftijd (tussen 4 en
12). Hiervoor zijn 19 betrouwbare onderzoeken en bronnen gebruikt. Uit de resultaten blijkt
dat een gezin waarin twee biologische ouders aanwezig zijn het beste in staat is steun,
veiligheid en regelmaat te bieden, wat de kans op agressie bij het kind verkleint.
Alleenstaande moeders en gezinnen waar een stiefouder aanwezig is, zijn even grote
risicofactoren voor de ontwikkeling van agressiviteit. Ook blijkt dat jongens eerder neigen
naar agressie dan meisjes. Uiteindelijk kan men concluderen dat gezinssamenstelling wel
degelijk van invloed is op de ontwikkeling van agressiviteit bij kinderen.
2
, De invloed van gezinssamenstellingen op de ontwikkeling van agressief gedrag
bij kinderen
Over de hele wereld besluiten meer en meer (getrouwde) stellen niet samen verder te gaan
en te scheiden. Een moeilijk proces dat veel pijn, onenigheid en verdriet met zich mee kan
brengen; niet alleen voor de partners zelf, ook voor andere mensen om hen heen. Een stel
met kinderen zal naast hun eigen verdriet ook om moeten gaan met het verdriet en
mogelijke onbegrip van hun nageslacht. Deze toename in scheidingen is één van de
oorzaken voor de grote diversiteit aan verschillende gezinnen. Van een alleenstaande ouder
kijkt men tegenwoordig al lang niet meer op en veel kinderen komen na een scheiding in
aanraking met een stiefouder. Maar wat doet deze verandering met kinderen en hun
verdere cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling? Welke factoren zijn hierop van
invloed? Naar al dit soort vragen is al veel onderzoek verricht en dat heeft veel verschillende
uitkomsten opgeleverd (Abedini, Miransab, & Fathi Azar, 2017). Als men kijkt naar
veranderingen die optreden tijdens een scheiding laten meerdere onderzoeken zien dat
ondanks de emotionele klap die een kind kan oplopen, de gevolgen op lange termijn vrijwel
nihil zijn. Andere onderzoeken duiden juist op schade die voor altijd in het kind kan blijven
zitten en zijn of haar sociale en emotionele ontwikkeling zodanig beïnvloedt dat de intieme
relaties van het kind er op latere leeftijd nog (bewust of onbewust) de gevolgen van moeten
ondervinden (Lamb, Sternberg, Thompson, (1997). Deze verschillen in uitkomst gelden niet
alleen voor onderzoeken naar scheidingen. Over het hele thema gezinssamenstellingen zijn
veel onderzoeken gedaan, maar de uitkomsten zijn vrijwel nooit eenduidig. Het feit dat
verschillende onderzoeken verschillende uitkomsten bieden maakt het literatuuronderzoek
al snel lastig en onoverzichtelijk.
3