Samenvatting Douane

Hoofdstuk 1 Inleiding
1.1 Douanebeleid
Belastingen
1. Directe
a. Personenbelasting
2. Indirecte
a. Belastingbetaler vaak niet bekend bij de fiscus

De voornaamste indirecte belastingen ontstaan pas op het moment van een transactie
Indirecte belastingen
 Belasting over de toegevoegde waarde (BTW) – value added taxes -> geheven op het
moment van de aankoop
 Accijnzen – excise -> ontstaan op het moment dat men van plan is de goederen te
verbruiken in België
 Douanerechten – customs duty -> ontstaan op het moment dat goederen ingevoerd worden
 Registratie-, hypotheek- en griffirechten
 Erfbelastingen

Douane-unie (customs union) -> groep van 2 of meer landen die streven naar economische
integratie zonder beperkingen aan de interne grenzen. De EU is gebaseerd op dit principe.

Kenmerken douanebeleid
 Gemeenschappelijke invoerrechten
o Er worden geen invoerrechten geheven op goederen in vrij verkeer (free circulation)
 Dit zijn goederen die binnen de douane-unie door de primaire sector
worden voortgebracht of er uit ontstaan. Ook zijn het goederen waar al
invoerrechten over voldaan zijn.
 Gemeenschappelijke douanewetgeving
 Gemeenschappelijke handelspolitiek
o Handelsbetrekkingen met derde landen worden op een uniforme manier beheerd.
 Harmonisatie van overige indirecte belastingen

Kenmerken douanebeleid op het principe van de vrijhandelszone
1. Geen gemeenschappelijke invoerrechten
2. Geen gemeenschappelijke douanewetgeving
3. Geen gemeenschappelijke handelspolitiek

Op producten uit het land voor oorsprong moeten geen of verminderde invoerrechten betaald
worden.
Land van oorsprong = het land waar de goederen geheel en al zijn verkregen, of waar zijn volgens de
oorsprongsregels bepaalde be- of verwerkingen hebben ondergaan.

Europese vrijhandelsassociatie (EVA) -> Zwitserland, Noorwegen, IJsland en Liechtenstein

1.2 Internationale instellingen met betrekking tot douane
Doel GATT en WHO = liberalisering van de handel door middel van de afschaffing van invoerrechten
op lange termijn

1.3 Europese integratie
EGKS = Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal
- Leden: België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland, Italië

, - Verdrag van Parijs / 1951

EEG = Europese Economische Gemeenschap (douane-unie)
EURA-tom = Europese gemeenschap voor atoomenergie
- Beide verdrag van Rome / 1957

Akkoord van Schengen -> afschaffingen van controles op het onderlinge personenverkeer tussen
deelnemende landen / 1985

Europese Akte / 1986 -> eind 1992 interne markt
- Vrij verkeer van personen, goederen en kapitaal

Verdrag van Maastricht
1. Gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid
2. Samenwerking tussen binnenlandse veiligheid en justitie
3. Economische unie (EGKS + EEG + EURA-tom) = Europese gemeenschap

Economische en Monetaire Unie (EMU) -> invoering euro
Europese Economische Ruimte (EER) -> EU + EVA

1.4 Europese Unie
Onderscheid maken in
 Gebieden die zowel tot het douane als het fiscale gebied behoren (douanegebied)
 Fiscaal gebied (douanegebied met uitzondering van een aantal niet-fiscale gebieden)
 Accijnsgebied

1e reeks landen = Europese douanewetgeving
2e reeks landen = Europese douanewetgeving + Europese fiscale wetgeving
3e reeks landen = Accijnswetgeving

Grondgebied lidstaten + luchtruim + territoriale wateren = douanegebied

Gebieden die horen bij douanegebied maar niet fiscaal gebied zijn:
 Canarische eilanden
 Franse overzeese departementen
 Athos
 Kanaaleilanden
 Åland-eilanden

1.5 Europese instellingen
Europese commissie doet voorstellen aan de Raad van het Parlement. Commissie + hof van justitie
zorgt voor handhaving Europees recht.

Europees parlement vertegenwoordigt alle burger van de Unie
 Bespreekt en keurt Europese wetten met de raad van ministerie
 Waakt over EU-instellingen
 Behandelt begrotingen (goedkeuren met de raad)

Raad van ministers
 Keurt (met parlement) de wetsvoorstellen van de commissie
 Keurt begrotingen

,  Sluit overeenkomsten namens de Unie
 Coördineert gemeenschappelijk veiligheidsbeleid

Europese raad
 Staat- en regeringsleiders + voorzitter commissie + eigen voorzitter
 Functie: richtgevend en stimulerend
 Voert algemeen beleid
 Stelt prioriteiten vast
 Behandelt kwesties

Hof van justitie
 Toezien dat de EU-wetgeving in alle lidstaten hetzelfde is
 Behandelt klachten
 Regelt geschillen tussen nationale regeringen en EU-instellingen

Rekenkamer
 Controleert Europese begroting
 Voert controles uit op nationale douane

Europese centrale bank
 Stelt rente vast in de Eurozone
 Beheert valutareserves

1.6 Wetgeving in de EU
Secundair recht is afgeleid van het primaire recht. Het word gemaakt door de instellingen van de
Europese Unie

Verordening (regulation)
 Verordeningen zijn van algemene strekking en bindend in hun onderdelen. Ze zijn
rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.
 VB. het douanewetboek van de Unie (UDW)

Beschikking (decision)
 Een beschikking is bindend in alle onderdelen ervan voor degenen tot wie zijn uitdrukkelijk
gericht is (regeringen van bepaalde lidstaten, ondernemingen, bepaalde burgers)

Richtlijn (directive)
 Een richtlijn is bindend ten aanzien van het te bereiken resultaat

Aanbevelingen en adviezen (recommendations)
 Hebben geen bindende kracht en zijn van politieke of morele aard

1.7 Bekendmaking EU-wetgeving
Gewone wetgevingsprocedure = bruikbaar voor het aannemen van verordeningen en richtlijnen
 Beleidsvoorstel van de Europese commissie
 2 lezingen, voorstel circuleert tussen Raad, Parlement en Commissie

1.8 Uniedouanewetboek
Het uniedouanewetboek bevat het volledige douanerecht van de EU -> voorschriften, regelingen en
procedures die van toepassing zijn op het goederenverkeer tussen de EU en derde landen (non-
member states)