Inleiding in de Westerse kunstgeschiedenis III, 2024-2025, Anouk Leering
College 1 – Neoclassicisme en
historicisme in beeldende kunst en
architectuur
Architectuur
Er waren drie soorten revoluties die leidde tot een ‘moderne tijd’: de industriële
revolutie, politieke revoluties en de wetenschappelijke revolutie. Deze revoluties zorgden
voor een nieuw schoonheidsideaal, het historicisme. Historicisme is het verwijzen naar
de geschiedenis, deze hergebruiken. Het refereren naar de geschiedenis.
De Industriële revolutie zorgde voor nieuwe materialen, zoals ijzer en staal. Deze
materialen worden in massa geproduceerd wat het proces makkelijker maakt en
versnelt. Deze nieuwe materialen zorgden, net als de veranderende tijdsgeest, voor een
nieuwe vormentaal. Denk bijvoorbeeld aan de Eiffeltoren, deze is van ijzer gemaakt. Het
ambachtelijke vak verdwijnt en het industriële komt op. Niet iedereen was voorstander
van het industriële, er ontstond namelijk ook een tegenbeweging: de Arts & Crafts
Movement.
In de 18de eeuw waren er twee belangrijke politieke revoluties, namelijk de Franse
Revolutie (1789) en in de VS (1776). Deze revoluties maakte een einde aan twee
machtsblokken: de adel en de geestelijkheid. Deze twee groepen waren voorheen
belangrijke opdrachtgevers, dit zorgde dus ook voor een nieuw soort opdrachtgevers: de
bourgeoisie. De bourgeoisie bestond uit rijke en gegoede burgers in de middenklasse,
onder de adel. Veel van deze burgers waren rijk geworden door de industriële revolutie.
In deze burgercultuur werd veel privédomein een publieksdomein, dit leidde tot nieuwe
gebouwtypen: musea, bibliotheken, concert- en operagebouwen, stadsparken,
warenhuizen, etc.
De laatste belangrijke revolutie die leidde tot een ‘moderne tijd’ was de
wetenschappelijke revolutie. Met deze wetenschappelijke revolutie wordt afstand
genomen van traditie en alles bevraagd. Naast wetenschap wordt er ook gekeken naar
de (kunst)geschiedenis, hierdoor ontstonden nieuwe opvattingen over schoonheid. Dit
is ook terug te zien in de architectuur waar neostijlen opkomen. Dit zorgde ook voor
kritische studie naar de (kunst)geschiedenis waarin werd geordend, geclassificeerd en
op chronologie werd gezet. Maar het zorgde ook voor een herontdekking van vele
handboeken die in het verleden belangrijk waren voor de kunsten.
Door de interesse in de geschiedenis werden er ook opgravingen gedaan, zo zijn in de
18de-eeuw onder anderen Herculaneum (1738) en Pompeï (1748) opgegraven. Dit leidde
,Inleiding in de Westerse kunstgeschiedenis III, 2024-2025, Anouk Leering
weer tot nieuwe kennis. Maar ook voor toeristen die deze opgravingen wilden zien, dit
leidde tot ‘grand tours’. Een kunstenaar die zich bezighield met de overblijfselen van de
oudheid was Giovanni Battista Piranesi. Hij schilderde Romeinse architectuur na, maar
wel in de vorm van een fantasie landschap of stadsgezicht. Een voorbeeld hiervan is
Veduta del Tempio di Giove Tontante. Een vedute is een stadsgezicht. Deze werden
voornamelijk gekocht door toeristen en verspreidden gemakkelijk.
Een belangrijke denker uit de 18de-eeuw is Johann Winckelmann. Hij schreef het boek
Geschikte der Kunst des Altertums. Hij was de eerste die het verleden classificeerde,
zonder mening. Hij maakte een statement dat de oudheid bij de Grieken begonnen is, in
plaats van bij de Romeinen. Alles wat op de Romeinen volgde, is eigenlijk gerefereerd
naar de Grieken, volgens Winckelmann. Deze uitspraak zorgt voor een nieuwe interesse
in de Griekse bouwkunst: de bouworden, symmetrie, etc. Een architect die zich door
deze nieuwe interesse in de Grieken liet inspireren was John Wood the Younger. Zijn
Koninklijke Halve Maan is gebaseerd op de bouwkunst van de klassieke oudheid,
namelijk de bouworden en symmetrie. Maar dan vertaald naar zijn eigen tijd, in de vorm
van een woning. Een andere architect die zich liet inspireren door de Griekse bouwkunst
was Sir John Soane. Hij reisde veel en verzamelde tijdens zijn reizen veel objecten en
kennis uit de oudheid. Met deze ingrediënten maakte hij iets naar zijn eigen tijd. Wat is er
nou zo nieuw aan deze herontdekking van de oudheid? Het wordt nu veel meer
onderbouw door wetenschappelijke en archeologische studies.
Edward Burke was een belangrijke filosoof. Hij schreef het boek A Philosophical Enquiry
into the Origin of our Ideas of the Sublime and the Beautiful (1756). Volgens Burke is het
sublieme iets dat intenste emoties oproept, met name angst en ontzag, en dat daardoor
een diepere impact heft op de menselijke geest dan het schone. Een voorbeeld van
sublieme architectuur is Strawberry Hill. Dit is een onregelmatig gebouw met grote
contrasten. Er zijn allerlei verschillende materialen en stijlen in het ontwerp verwerkt. Je
ziet geschiedenis, je ziet de tijd voorbijgaan. Kenmerken van sublieme architectuur zijn
asymmetrie, onregelmatigheid, contrasten en het tegenovergestelde van wat volgens de
klassieke normen schoonheid is.
‘Picturesque’ is een schilderachtige vertaling of milde variant van het sublieme. De
kenmerken van het sublieme gelden ook voor picturesque. Picturesque werd in de 18 de-
eeuw veel gebruikt om parken vorm te geven, zoals Park bij Stourhead. Kenmerken van
dit soort parken zijn het creëren van sensatie, slingerpaden, onregelmatige groepjes
planten en bomen (verschillende soorten en aantallen bij elkaar), slingerende vijvers,
hoogte verschillen, gebouwen puur alleen voor de sier (follies), ruïnes of iets gotisch
(geeft het gevoel van een (tijd)reis). Dit soort parken lijken heel natuurlijk, maar overal is
over nagedacht, het is super ontworpen. Tot op de dag van vandaag heeft deze manier
van ontwerpen invloed op de aanleg van parken, denk aan het Vondelpark in
Amsterdam.
,Inleiding in de Westerse kunstgeschiedenis III, 2024-2025, Anouk Leering
Beeldende kunst
Winckelmann & neoclassicisme
Neoclassicisme is een product van de verlichtingsperiode. Kunstenaars werden
opgeroepen om hun voorgangers te imiteren. Kunst moest een bepaald moraal of
waarde overbrengen, het moest het verstand en rationele denken aanspreken. Het ging
niet meer om kunst dat er simpelweg mooi uit zag, zoals Rococo, maar kunst met een
morele boodschap. Het neoclassicisme kwam tot stand door archeologische
opgravingen. Deze opgravingen leidde tot een nieuwe interesse in de oudheid.
Winckelmann was, net als in de architectuur, belangrijk voor de beeldende kunst van die
tijd. Hij zag de Griekse kunst als perfectie. Volgens Winckelmann was geïdealiseerd
werken het hoogste doel in de kunst. Hoe kon een kunstenaar dit bereiken? Lijnen,
contouren en abstractie brengen werken dichter bij het ideaal. Colore was volgens hem
dan ook heel belangrijk.
Kenmerkend voor het neoclassicisme is het bijna letterlijk imiteren van de
Griekse/Romeinse en renaissancekunst. De onderwerpen zijn ontleend aan oude
bronnen. Het zijn oppervlakkige ruimtes met een reliëf-achtige compositie. De werken
zijn er lineair, en glad geschilderd. De onderwerpen die afgebeeld worden zijn
moraliserend (exemplum virtutis).
Een voorbeeld van neoclassicistische schilderkunst is Andromache Betreurt de Dood
van Hector van Hamilton. De scène doet denken aan reliëfs van Romeinse sarcofagen.
Het is niet erg kleurrijk, de kleuren zijn ook minder fel. Er zijn zichtbare contouren
rondom de figuren. Het is glad geschilderd, de hand van de kunstenaar is onzichtbaar.
En misschien wel het belangrijkste: het verhaal dat dit schilderij vertelt is moraliserend.
Een ander voorbeeld is Cornelia Presenteert haar Kinderen als haar Schatten van
Kauffman. Dit werk is geschilderd in klassieke stijl. Het verhaal van Cornelia is
moraliserend. Cornelia was namelijk de moeder van twee belangrijke Romeinse politici.
Op een dag komt iemand Cornelia sieraden verkopen. Cornelia zegt dan dat zij geen
sieraden nodig heeft, omdat haar kinderen haar kostbaarste bezit al zijn. Dit schilderij is
bedoeld om vrouwen te tonen wat hun plaats en plicht is.
Nog een ander voorbeeld is De Dood van Generaal Wolfe van West. In dit schilderij
worden klassieke stijlen en ideeën vertaald naar een hedendaagse gebeurtenis. Het
schilderij is van groot formaat, dit was nog nooit eerder gedaan met een schilderij dat
een hedendaagse gebeurtenis als onderwerp had. West wil met dit schilderij laten zien
dat de moderne geschiedenis ook heroïsch is.
Jacques-Louis David en de Franse Revolutie
Jacques-Louis David was een Franse kunstschilder. Hij schilderde grootschalige
historiestukken voor het hof van Lodewijk XVI. Hiervoor moest hij zich aan bepaalde
, Inleiding in de Westerse kunstgeschiedenis III, 2024-2025, Anouk Leering
regels houden, de schilderijen moesten een verhaal hebben, moraliserend zijn. De
schilderijen mochten ook niet te ingewikkelde composities hebben. En de schilderijen
moesten geïnspireerd zijn op de oudheid.
David maakt ook een schilderij genaamd Andromache Betreurt de Dood van Hector. Dit
werk is vroeg neoclassicistisch. Hij is zeer beïnvloed door Winckelmann en Homerus.
De scène die hij hier afbeeldt komt uit de Ilias en is dus een moraliserend verhaal.
De onderwerpen van zijn schilderen beginnen politieke implicaties te krijgen. Dit is terug
te zien in Belisarius Bedelt om Aalmoezen. Dit schilderij is gebaseerd op de corrupte
regering van Rome. Dit spreekt de Fransen aan die op het punt van de Franse Revolutie
staan.
David zijn bekendste schilderij is De Eed van Horatius. Ook dit schilderij is geïnspireerd
op de Ilias, echter staat de afgebeelde scène er niet letterlijk in. Maar de manier waarop
het is afgebeeld zorgt voor extra veel drama en een goede compositie. Het onderwerp
stelt moeilijke vraag over morele complexiteit, het antwoord in dit schilderij is de plicht
van de natie.
David begon propaganda te schilderen voor de Franse Revolutie, via schilderijen konden
er politieke ideeën verspreid worden. Een voorbeeld hiervan is De Dood van Marat. Veel
betrokkenen bij de beginfase van de Franse Revolutie kregen te maken met geweld.
Journalist Marat was één van hen en werd door aristocraten vermoord in zijn badkuip.
David kende Marat ook persoonlijk. Het schilderij is een momentopname, maar
tegelijkertijd zorgen het verticale canvas, de blanco achtergrond en de non-locatie er
ook voor dat het schilderij niet tijdgebonden is. Voor dit werk is David duidelijk
geïnspireerd door Michelangelo en Caravaggio, met name de dramatische manier
waarop het lichaam van Marat hangt.
Tijdens zijn carrière heeft David ook leerlingen onder zijn hoede genomen. Waaronder
Benoist. Benoist schilderde in 1800 het Portret van Madeleine (voorheen Portret van een
Zwarte Vrouw). Een portret van een zwarte vrouw schilderen was destijds ongewoon.
Een andere leerling, Girodet, schilderde in 1797 het portret Jean-Baptiste Belley. Belley
was een vrijgemaakte slaaf die later een belangrijke man werd, hij was namelijk het
eerste zwarte lid van de Franse Nationale Conventie. Beide schilderijen tonen een nieuw
onderwerp en een nieuwe manier van portretteren.
Het Napoleontische tijdperk
David komt uiteindelijk vast te zitten voor zijn bijdrage aan de Franse Revolutie In 1799
nam Napoleon de macht in Frankrijk. David wordt de hofschilder van Napoleon.
Er waren een aantal kenmerken voor de kunst uit de periode waarin Napoleon heerser
van Frankrijk was. De neoklassieke stijlkeuzes bleven, maar met andere oriëntaties.
Allereerst de associatie met het keizerlijk Rome in plaats van het republikeinse Rome.
College 1 – Neoclassicisme en
historicisme in beeldende kunst en
architectuur
Architectuur
Er waren drie soorten revoluties die leidde tot een ‘moderne tijd’: de industriële
revolutie, politieke revoluties en de wetenschappelijke revolutie. Deze revoluties zorgden
voor een nieuw schoonheidsideaal, het historicisme. Historicisme is het verwijzen naar
de geschiedenis, deze hergebruiken. Het refereren naar de geschiedenis.
De Industriële revolutie zorgde voor nieuwe materialen, zoals ijzer en staal. Deze
materialen worden in massa geproduceerd wat het proces makkelijker maakt en
versnelt. Deze nieuwe materialen zorgden, net als de veranderende tijdsgeest, voor een
nieuwe vormentaal. Denk bijvoorbeeld aan de Eiffeltoren, deze is van ijzer gemaakt. Het
ambachtelijke vak verdwijnt en het industriële komt op. Niet iedereen was voorstander
van het industriële, er ontstond namelijk ook een tegenbeweging: de Arts & Crafts
Movement.
In de 18de eeuw waren er twee belangrijke politieke revoluties, namelijk de Franse
Revolutie (1789) en in de VS (1776). Deze revoluties maakte een einde aan twee
machtsblokken: de adel en de geestelijkheid. Deze twee groepen waren voorheen
belangrijke opdrachtgevers, dit zorgde dus ook voor een nieuw soort opdrachtgevers: de
bourgeoisie. De bourgeoisie bestond uit rijke en gegoede burgers in de middenklasse,
onder de adel. Veel van deze burgers waren rijk geworden door de industriële revolutie.
In deze burgercultuur werd veel privédomein een publieksdomein, dit leidde tot nieuwe
gebouwtypen: musea, bibliotheken, concert- en operagebouwen, stadsparken,
warenhuizen, etc.
De laatste belangrijke revolutie die leidde tot een ‘moderne tijd’ was de
wetenschappelijke revolutie. Met deze wetenschappelijke revolutie wordt afstand
genomen van traditie en alles bevraagd. Naast wetenschap wordt er ook gekeken naar
de (kunst)geschiedenis, hierdoor ontstonden nieuwe opvattingen over schoonheid. Dit
is ook terug te zien in de architectuur waar neostijlen opkomen. Dit zorgde ook voor
kritische studie naar de (kunst)geschiedenis waarin werd geordend, geclassificeerd en
op chronologie werd gezet. Maar het zorgde ook voor een herontdekking van vele
handboeken die in het verleden belangrijk waren voor de kunsten.
Door de interesse in de geschiedenis werden er ook opgravingen gedaan, zo zijn in de
18de-eeuw onder anderen Herculaneum (1738) en Pompeï (1748) opgegraven. Dit leidde
,Inleiding in de Westerse kunstgeschiedenis III, 2024-2025, Anouk Leering
weer tot nieuwe kennis. Maar ook voor toeristen die deze opgravingen wilden zien, dit
leidde tot ‘grand tours’. Een kunstenaar die zich bezighield met de overblijfselen van de
oudheid was Giovanni Battista Piranesi. Hij schilderde Romeinse architectuur na, maar
wel in de vorm van een fantasie landschap of stadsgezicht. Een voorbeeld hiervan is
Veduta del Tempio di Giove Tontante. Een vedute is een stadsgezicht. Deze werden
voornamelijk gekocht door toeristen en verspreidden gemakkelijk.
Een belangrijke denker uit de 18de-eeuw is Johann Winckelmann. Hij schreef het boek
Geschikte der Kunst des Altertums. Hij was de eerste die het verleden classificeerde,
zonder mening. Hij maakte een statement dat de oudheid bij de Grieken begonnen is, in
plaats van bij de Romeinen. Alles wat op de Romeinen volgde, is eigenlijk gerefereerd
naar de Grieken, volgens Winckelmann. Deze uitspraak zorgt voor een nieuwe interesse
in de Griekse bouwkunst: de bouworden, symmetrie, etc. Een architect die zich door
deze nieuwe interesse in de Grieken liet inspireren was John Wood the Younger. Zijn
Koninklijke Halve Maan is gebaseerd op de bouwkunst van de klassieke oudheid,
namelijk de bouworden en symmetrie. Maar dan vertaald naar zijn eigen tijd, in de vorm
van een woning. Een andere architect die zich liet inspireren door de Griekse bouwkunst
was Sir John Soane. Hij reisde veel en verzamelde tijdens zijn reizen veel objecten en
kennis uit de oudheid. Met deze ingrediënten maakte hij iets naar zijn eigen tijd. Wat is er
nou zo nieuw aan deze herontdekking van de oudheid? Het wordt nu veel meer
onderbouw door wetenschappelijke en archeologische studies.
Edward Burke was een belangrijke filosoof. Hij schreef het boek A Philosophical Enquiry
into the Origin of our Ideas of the Sublime and the Beautiful (1756). Volgens Burke is het
sublieme iets dat intenste emoties oproept, met name angst en ontzag, en dat daardoor
een diepere impact heft op de menselijke geest dan het schone. Een voorbeeld van
sublieme architectuur is Strawberry Hill. Dit is een onregelmatig gebouw met grote
contrasten. Er zijn allerlei verschillende materialen en stijlen in het ontwerp verwerkt. Je
ziet geschiedenis, je ziet de tijd voorbijgaan. Kenmerken van sublieme architectuur zijn
asymmetrie, onregelmatigheid, contrasten en het tegenovergestelde van wat volgens de
klassieke normen schoonheid is.
‘Picturesque’ is een schilderachtige vertaling of milde variant van het sublieme. De
kenmerken van het sublieme gelden ook voor picturesque. Picturesque werd in de 18 de-
eeuw veel gebruikt om parken vorm te geven, zoals Park bij Stourhead. Kenmerken van
dit soort parken zijn het creëren van sensatie, slingerpaden, onregelmatige groepjes
planten en bomen (verschillende soorten en aantallen bij elkaar), slingerende vijvers,
hoogte verschillen, gebouwen puur alleen voor de sier (follies), ruïnes of iets gotisch
(geeft het gevoel van een (tijd)reis). Dit soort parken lijken heel natuurlijk, maar overal is
over nagedacht, het is super ontworpen. Tot op de dag van vandaag heeft deze manier
van ontwerpen invloed op de aanleg van parken, denk aan het Vondelpark in
Amsterdam.
,Inleiding in de Westerse kunstgeschiedenis III, 2024-2025, Anouk Leering
Beeldende kunst
Winckelmann & neoclassicisme
Neoclassicisme is een product van de verlichtingsperiode. Kunstenaars werden
opgeroepen om hun voorgangers te imiteren. Kunst moest een bepaald moraal of
waarde overbrengen, het moest het verstand en rationele denken aanspreken. Het ging
niet meer om kunst dat er simpelweg mooi uit zag, zoals Rococo, maar kunst met een
morele boodschap. Het neoclassicisme kwam tot stand door archeologische
opgravingen. Deze opgravingen leidde tot een nieuwe interesse in de oudheid.
Winckelmann was, net als in de architectuur, belangrijk voor de beeldende kunst van die
tijd. Hij zag de Griekse kunst als perfectie. Volgens Winckelmann was geïdealiseerd
werken het hoogste doel in de kunst. Hoe kon een kunstenaar dit bereiken? Lijnen,
contouren en abstractie brengen werken dichter bij het ideaal. Colore was volgens hem
dan ook heel belangrijk.
Kenmerkend voor het neoclassicisme is het bijna letterlijk imiteren van de
Griekse/Romeinse en renaissancekunst. De onderwerpen zijn ontleend aan oude
bronnen. Het zijn oppervlakkige ruimtes met een reliëf-achtige compositie. De werken
zijn er lineair, en glad geschilderd. De onderwerpen die afgebeeld worden zijn
moraliserend (exemplum virtutis).
Een voorbeeld van neoclassicistische schilderkunst is Andromache Betreurt de Dood
van Hector van Hamilton. De scène doet denken aan reliëfs van Romeinse sarcofagen.
Het is niet erg kleurrijk, de kleuren zijn ook minder fel. Er zijn zichtbare contouren
rondom de figuren. Het is glad geschilderd, de hand van de kunstenaar is onzichtbaar.
En misschien wel het belangrijkste: het verhaal dat dit schilderij vertelt is moraliserend.
Een ander voorbeeld is Cornelia Presenteert haar Kinderen als haar Schatten van
Kauffman. Dit werk is geschilderd in klassieke stijl. Het verhaal van Cornelia is
moraliserend. Cornelia was namelijk de moeder van twee belangrijke Romeinse politici.
Op een dag komt iemand Cornelia sieraden verkopen. Cornelia zegt dan dat zij geen
sieraden nodig heeft, omdat haar kinderen haar kostbaarste bezit al zijn. Dit schilderij is
bedoeld om vrouwen te tonen wat hun plaats en plicht is.
Nog een ander voorbeeld is De Dood van Generaal Wolfe van West. In dit schilderij
worden klassieke stijlen en ideeën vertaald naar een hedendaagse gebeurtenis. Het
schilderij is van groot formaat, dit was nog nooit eerder gedaan met een schilderij dat
een hedendaagse gebeurtenis als onderwerp had. West wil met dit schilderij laten zien
dat de moderne geschiedenis ook heroïsch is.
Jacques-Louis David en de Franse Revolutie
Jacques-Louis David was een Franse kunstschilder. Hij schilderde grootschalige
historiestukken voor het hof van Lodewijk XVI. Hiervoor moest hij zich aan bepaalde
, Inleiding in de Westerse kunstgeschiedenis III, 2024-2025, Anouk Leering
regels houden, de schilderijen moesten een verhaal hebben, moraliserend zijn. De
schilderijen mochten ook niet te ingewikkelde composities hebben. En de schilderijen
moesten geïnspireerd zijn op de oudheid.
David maakt ook een schilderij genaamd Andromache Betreurt de Dood van Hector. Dit
werk is vroeg neoclassicistisch. Hij is zeer beïnvloed door Winckelmann en Homerus.
De scène die hij hier afbeeldt komt uit de Ilias en is dus een moraliserend verhaal.
De onderwerpen van zijn schilderen beginnen politieke implicaties te krijgen. Dit is terug
te zien in Belisarius Bedelt om Aalmoezen. Dit schilderij is gebaseerd op de corrupte
regering van Rome. Dit spreekt de Fransen aan die op het punt van de Franse Revolutie
staan.
David zijn bekendste schilderij is De Eed van Horatius. Ook dit schilderij is geïnspireerd
op de Ilias, echter staat de afgebeelde scène er niet letterlijk in. Maar de manier waarop
het is afgebeeld zorgt voor extra veel drama en een goede compositie. Het onderwerp
stelt moeilijke vraag over morele complexiteit, het antwoord in dit schilderij is de plicht
van de natie.
David begon propaganda te schilderen voor de Franse Revolutie, via schilderijen konden
er politieke ideeën verspreid worden. Een voorbeeld hiervan is De Dood van Marat. Veel
betrokkenen bij de beginfase van de Franse Revolutie kregen te maken met geweld.
Journalist Marat was één van hen en werd door aristocraten vermoord in zijn badkuip.
David kende Marat ook persoonlijk. Het schilderij is een momentopname, maar
tegelijkertijd zorgen het verticale canvas, de blanco achtergrond en de non-locatie er
ook voor dat het schilderij niet tijdgebonden is. Voor dit werk is David duidelijk
geïnspireerd door Michelangelo en Caravaggio, met name de dramatische manier
waarop het lichaam van Marat hangt.
Tijdens zijn carrière heeft David ook leerlingen onder zijn hoede genomen. Waaronder
Benoist. Benoist schilderde in 1800 het Portret van Madeleine (voorheen Portret van een
Zwarte Vrouw). Een portret van een zwarte vrouw schilderen was destijds ongewoon.
Een andere leerling, Girodet, schilderde in 1797 het portret Jean-Baptiste Belley. Belley
was een vrijgemaakte slaaf die later een belangrijke man werd, hij was namelijk het
eerste zwarte lid van de Franse Nationale Conventie. Beide schilderijen tonen een nieuw
onderwerp en een nieuwe manier van portretteren.
Het Napoleontische tijdperk
David komt uiteindelijk vast te zitten voor zijn bijdrage aan de Franse Revolutie In 1799
nam Napoleon de macht in Frankrijk. David wordt de hofschilder van Napoleon.
Er waren een aantal kenmerken voor de kunst uit de periode waarin Napoleon heerser
van Frankrijk was. De neoklassieke stijlkeuzes bleven, maar met andere oriëntaties.
Allereerst de associatie met het keizerlijk Rome in plaats van het republikeinse Rome.
